سود ۸ درصدی دلار در ۶ روز
دانلود نسخه دیجیتال مجله کهن
بار دیگر تیتر روزنامه‌های اقتصادی تابستان سال۹۰ تکرار شد. جملاتی از قبیل «دلار گران شد»، «التهاب در بازار ارز»، «تشویش در چهارراه استانبول» پرتکرارترین نوشته‌های آن روزها به‌شمار می‌رفت.
این‌بار هم دلار گران شد و پس از یک‌سال منوچهری دوباره به بزرگ‌ترین بازار حاشیه‌ساز کشور تبدیل شد. بسیاری این روزها معتقدند بازار ارز کشور وارد فاز هیجان و «ازدحام رقم‌ها» شده است.
اینجا همان بازار منوچهری یک‌سال گذشته است با این تفاوت که دیگر نه خبری از ثبات قیمت در آن است و نه حرکت بر نوار کاهشی در آن دیده می‌شود. اینجا دیگر صرافان و دلالان به انتظار خریداری نمی‌مانند تا شاید کمی میزان تقاضای بازار را افزایش دهد. شاید واضح‌ترین فقدان این روزهای بازار منوچهری را بتوان نظارت بانک مرکزی دانست که ماه‌ها سایه‌اش سراسر بازار را پوشش داده بود. از سمت میدان فردوسی به‌سمت منوچهری ازدحام جمعیت غوغا کرده است. بیشترین صدایی که به‌گوش می‌رسد اعداد و ارقامی است که هر لحظه بالاتر می‌رود. در همان میانه‌ها پیدا می‌شوند افرادی که برای جلب‌توجه، نرخ‌های پایین‌تری را نسبت به بقیه اعلام می‌کنند، تا شاید بتوانند مشتری‌های بیشتری را به‌سمت خود بکشانند.
یک آقای مسن که برای فروختن دلار‌هایش به بازار آمده، در گفت‌وگویی از تغییر لحظه‌به‌لحظه قیمت‌ها شکایت می‌کند و می‌گوید: هر کسی هر نرخی را که دلش بخواهد اعلام می‌کند. نه مرجع مشخصی وجود دارد و نه سازمانی که در بازار نظارت کند و این‌همه مشتری را از سرگردانی نجات دهد. وی همچنین با اعتراض می‌گوید: نرخ‌ها بالا می‌رود بدون اینکه واقعا دلیل مشخصی داشته باشد. ساعت که از ۱۱:۳۰ گذشت موج جدید قیمت‌ها به بازار روانه شد، تلاش‌ها برای پیدا‌کردن سیگنال‌های افزایش قیمت بی‌نتیجه است. دلالان و واسطه‌ها که روزانه فروش آتی را در دستور کار خود قرار داده بودند از این کار دست کشیده‌اند و تلاش می‌کنند برای همان ساعت معاملات را انجام دهند. یکی از دلالان که به گفته خودش ۳۰سال است در چهارراه استانبول فعالیت می‌کند. می‌گوید: شلوغی این روزها را فقط دوسال پیش دیده بودم. بعد از آن روز که خبر تمدید مذاکرات هسته‌یی آمد، بازار دچار هرج‌و‌مرج زیادی شد که هنوز هم این شرایط پابرجاست. وی همچنین در جواب اینکه این قیمت‌ها از کجا آمده است گفت: قیمت‌ها از جایی نمی‌آید قدیم‌ها که قیمت از روی میزان عرضه و تقاضا می‌آمد، اما در روزهای اخیر این شنیده‌ها و اخبار است که نرخ را مشخص می‌کند. عده‌یی می‌گویند که کاهش قیمت نفت باعث شده که دولت دچار کسری بودجه شود و دولت در حال جبران این کسری است، عده‌یی دیگر می‌گویند تمدید مذاکرات نتیجه خوبی به‌همراه نداشته است، همین خبرها باعث شده دلار ۳۲۵۰تومانی به ۳۵۰۰تومان برسد.
بانک مرکزی کجای ماجرای بازار منوچهری است
روز چهارشنبه بود که ولی‌الله سیف رییس بانک مرکزی در اظهارنظری در رابطه با بازار ارز، خبر از فراهم‌شدن زمینه‌های کاهشی آن در روزهای آتی داد. سیف در سخنانی خبر از نظارت کامل بانک مرکزی در بازار داد و گفت: «عوامل بنیادین بازار در تعادل کامل قرار دارد و عرضه و تقاضا به تعادل نسبی رسیده و نوسانات به‌دلیل خبرهای زودگذری است که منتشر می‌شود. البته این زمینه وجود دارد که به‌دلیل غلبه عرضه بر تقاضا با کاهش قیمت نیز مواجه شویم.» اما حالا که پنج‌روز از اظهارنظرهای سیف می‌گذرد هیچ اثری از بانک مرکزی در بازار دیده نمی‌شود، تنها اظهارنظر موجود در روز گذشته بود که سیف در سخنانی این نوسانات را طبیعی دانست و بیان کرد که بازار به‌زودی به ثبات گذشته خود بازمی‌گردد. به‌نظر می‌رسد مراد سیف از این بیانات به آرامش رساندن بازار از التهابات کنونی باشد. از سوی دیگر بسیاری، تصور این را داشتند که وصول مطالبات بلوکه‌شده ناشی از تحریم‌ها، می‌تواند به میزان زیاد تزریق ارز را در پی داشته باشد و همین عامل، عرضه را بر میزان تقاضا بیشتر می‌کند. برگشتن ورق در بازار تمامی سیاست‌های اجرایی دولت یازدهم را بر باد داده است با این شرایط نه دولت می‌تواند به تک‌نرخی‌شدن ارز برسد و نه ثبات به اجرا درآمده در بازار بار دیگر برمی‌گردد.
سود ۸ درصدی دلار در ۶ روز
با اینکه بسیاری از گمانه‌زنی‌ها نشان می‌دهد، این افزایش قیمت‌ها ناپایدار و تاثیر هیجانی رفتار بازار باشد اما این نکته را نباید فراموش کرد که التهابات این روزهای ارز می‌تواند برای بسیاری از افراد سود‌های هنگفت به‌همراه داشته باشد. فعالیت سودجویان و سفته‌بازان بازار ارز را نباید فراموش کرد که همواره منتظر فرصتی هستند تا بر طبل قیمت‌ها در بازار ارز بکوبند و در این میان سود بیشتری به جیب بزنند. طبیعتا آنها هم که در گذشته مقدار زیادی ارز خریداری کرده‌اند، تمایل دارند بازار ارز نوسان بیشتری داشته باشد تا سود بیشتری هم عایدشان شود. براساس محاسبات ارقام می‌توان گقت دلار از سوم‌خرداد تا این هنگام، حدود ۲۹۵تومان افزایش نرخ داشته است. یعنی اگر کسی ۱۰۰۰دلار هم داشته باشد حدود ۲۹۵هزار تومان سود کرده است و این معادل هشت‌درصد سود طی ۶روز گذشته محسوب می‌شود. انتقادات به عملکرد بانک مرکزی در این روزها تماما همان انتقاداتی بود که زمان بهمنی نیز بیان می‌شد، افزایش نرخ‌ها هر چقدر هم مقطعی باشد می‌تواند زمینه‌های رانتی زیاد را به‌وجود بیاورد.
سکه از تعطیلی بازار جهانی به دلار پناه برد
گفتنی است، بازار سکه که در تعیین جهت حرکتش همواره به روند طلا در بازارهای جهانی و دلار در بازار داخل نظر دارد، درهفته گذشته با همسویی با رشد قیمت دلار در مسیر افزایشی قرار گرفت و با عبور از دو کانال قیمتی در یک‌قدمی مرز ۹۴۰هزار تومان ایستاد که آن نیز در روز شنبه توسط سکه پشت‌سر گذاشته شد. سکه روز گذشته با تعطیلی بازارهای جهانی رنگ دلار به خود گرفت و با ۱۲هزار‌تومان افزایش به ۹۵۲هزار‌تومان رسید. حال باید دید باتوجه به چشم‌انداز منفی اونس و روند افزایشی دلار و البته اعتماد نداشتن فعالان به نرخ کسب‌شده دلار در روز گذشته، سکه در روزهای آتی چه روندی را برمی‌گزیند.
