بررسی واردات و صادرات پنج ماه اول امسال

صادرات کالاهای غیر نفتی  در پنج ماهه نخست سال جاری بدون احتساب میعانات گازی با حفظ روند صعودی خود از 7/7 میلیارد دلار فراتر رفت. این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود 39 درصد رشد نشان می دهد.
بر اساس برنامه چهارم توسعه برای پنج ماهه نخست سال 1387، صادراتی معادل 8/4 میلیارد دلار پیش بینی شده که با توجه به صدور  بیش از 7/7 میلیارد دلار کالای غیر نفتی حدود 76/160 درصد از اهداف برنامه در خصوص ارزش صادرات کالا تحقق یافته است.‏

بر اساس نتایج حاصل از آمار مقدماتی گمرک جمهوری اسلامی ایران، میزان صادرات کالاهای  غیر نفتی  بدون احتساب میعانات گازی  طی پنج ماهه اول امسال معادل 13 میلیون و 498 هزار و 610  تن به ارزش 4 میلیارد و 967 میلیون و 970 هزار دلار بود. که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزن 47/5 درصد و از لحاظ ارزش 96/38 درصد رشد داشت. وزن و ارزش صادرات کالاهای غیر نفتی  در پنج ماهه اول سال 1386 به ترتیب 12 میلیون و 798 هزار و 120 تن و 4 میلیارد و 123 میلیون و 400 هزار یورو و معادل 5 میلیارد و 582 میلیون و 960 هزار دلار بود.‏
از میزان کل صادرات غیر نفتی در پنج ماهه اول امسال 17 میلیون و 290 هزار دلار به شیوه محل تجارت چمدانی و 121 میلیون و 410 هزار دلار از طریق بازارچه های مرزی صادر شد.

میزان واردات کشور نیز طی مدت مذکور 16 میلیون و 274 هزار و 900 تن به ارزش 15 میلیارد و 245 میلیون و 380 هزار یورو و معادل 23 میلیارد و 674 میلیون و 240 هزار دلار بود که در مقایسه با مدت مشابه سال 1386 از کاهش 91/10 درصدی در وزن و رشد 36/27 درصدی در ارزش برخوردار بود. میزان واردات مدت مشابه سال قبل گذشته 18 میلیون و 268 هزار و 250 تن به ارزش 13 میلیارد و 747 میلیون و 850 هزار یورو معادل 18 میلیارد و 588 میلیون دلار بود. با توجه به مقایسه ارقام صادرات و واردات، تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران (بدون احتساب صادرات نفت خام و سایر موارد) طی پنج ماهه اول سال جاری با 15 میلیارد و 916 میلیون و 100 هزار دلار کسری مواجه بوده است.

بیشترین صادرات کشور در پنج ماهه اول سال 1387 به کشورهای “امارات متحده عربی” با یک میلیون و 707 هزار تن و ارزش یک میلیارد و 33 میلیون و 580 هزار دلار، چین با 3 میلیون و 828 هزار و 470 تن و ارزش 98/939 میلیون دلار، عراق با یک میلیون‎ ‎و 182 هزار و 120 تن و ارزش 53/709 میلیون دلار، هند با یک میلیون و 120 هزار و 580 تن و ارزش 63/574 میلیون دلار و جمهوری کره با 76/630 هزار تن و ارزش 54/461 میلیون یورو صورت گرفت.‏
‏ بر اساس این گزارش 74/62 درصد از سهم وزنی و 95/47 درصد از سهم ارزشی صادرات کشور در پنج ماهه اول سال 1387 متعلق به 5 کشور فوق الذکر بود.

بر همین اساس، عمده واردات کشور در پنج ماهه اول امسال از کشورهای امارات متحده عربی با 74/28 درصد سهم وزنی و 46/25 درصد سهم ارزشی، آلمان با 36/7 درصد سهم وزنی و 70/10 درصد سهم ارزشی، چین با 11/6 درصد سهم وزنی و 46/9 درصد سهم ارزشی، جمهوری کره با 40/4 درصد سهم وزنی و 42/5 درصد سهم ارزشی و کشور سوئیس 86/10 درصد سهم وزنی و 16/5 درصد سهم ارزشی انجام گرفت.
به عبارتی دیگر 47/57 درصد از سهم وزنی و 20/56 درصد از سهم ارزشی کل واردات کشور طی پنج ماهه اول سال جاری متعلق به 5 کشور یاد شده بود.
در بررسی تراز بازرگانی خارجی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای فوق ملاحظه می شود که بیشترین رقم مربوط به کسری تراز تجاری به ترتیب مربوط به  امارات متحده عربی با کسری معادل 4 میلیارد و 993 میلیون و 370 هزار دلار، آلمان با کسری معادل 2 میلیارد و 415 میلیون و 190 هزار دلار، چین با کسری یک میلیارد و 299 میلیون و 350 هزار دلار، سوئیس با کسری معادل یک میلیارد و 214 میلیون و 590 هزار دلار و انگلستان با کسری معادل 25/915 میلیون دلار بوده است از طرفی ارزش مثبت تراز تجاری کشورمان با کشور عراق معادل 52/676 میلیون دلار بوده است.
بررسی تراز بازرگانی خارجی (بدون نفت و گاز و خدمات) ایران با 190 کشور و مناطق آزاد تجاری صنعتی نشان می دهد که کشور ما طی پنج ماهه اول امسال با 105 کشور دارای تراز منفی تجاری و 85 کشور دیگر دارای تراز مثبت تجاری بوده است.

طی پنج ماهه اول سال جاری، متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی 74/574 دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی 65/1454 دلار بوده است. این در حالی است که متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در پنج ماهه اول سال گذشته معادل 23/436 دلار و متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی معادل 51/1017 دلار بوده است به عبارت دیگر متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی در پنج ماهه اول سال 1387 نسبت به مدت مشابه سال قبل دارای رشد 75/31 درصدی و همین مدت متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی دارای رشد 96/42 درصدی بوده است.‏

اقلام عمده صادرات
در بین اقلام عمده صادراتی بر اساس ارزش دلاری، پروپان مایع شده با 8/527 میلیون دلار با 80/6 درصد از کل ارزش صادرات رتبه اول را به خود اختصاص داد.
متانول (الکل متیلیک) با 8/457 میلیون دلار یا 90/5 درصد ارزش رتبه دوم، بوتان مایع شده با 2/363 میلیون دلار یا 68/4 درصد رتبه سوم، اتیلن با 9/329 میلیون دلار یا 25/4 درصد رتبه چهارم و پسته، تازه یا خشک کرده با 7/308 میلیون دلار یا 98/3 درصد از کل ارزش صادرات رتبه بعدی را به دست آوردند.
دیگر اقلام عمده شامل پارااکسیلن با 78/3 درصد، سایر مخلوط هیدروکربورهای بودار با 61/3 درصد، گاز طبیعی مایع شده در ظروف یک هزار سانتی متر مکعب و بیشتر با 01/3 درصد، بنزن با 42/2 درصد، آمونیاک بدون آب با 12/2 درصد بود.

در مجموع سهم ده قلم فوق الذکر در پنج ماهه اول سال 1387 حدود 55/40 درصد از کل ارزش و 35/29 درصد از کل وزن صادرات غیر نفتی بود. این در حالی است که در پنج ماهه اول سال 1386 مجموع سهم ده قلم یاد شده حدود 52/29 درصد از کل ارزش و 10/25 درصد از کل وزن صادرات بود.
صادرات این اقلام در مدت یاد شده نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ ارزش حدود 92/90 درصد و از لحاظ وزنی حدود 24/23 درصد افزایش پیدا کرده است.‏

واردات
در پنج ماهه اول سال 1387، به ترتیب ارزش دلاری کالا، بیشترین ارزش و سهم واردات مربوط به بنزین با یک میلیارد و 856 میلیون و 400 هزار دلار و 84/7 درصد سهم ارزشی است. شمش از آهن و فولاد غیر ممزوج با 85/4 درصد سهم ارزشی و سایر روغن های سبک و فرآورده ها به جز بنزین با 70/2 درصد سهم ارزشی رتبه های دوم و سوم را به خود اختصاص دادند.

دیگر اقلام مهم وارداتی شامل “دانه ذرت” با 85/1 درصد، “میله های آهنی یا فولادی گرم نورد شده” با 50/1 درصد، “محصولات از آهن یا فولاد غیر ممزوج تخت و نورد شده به شکل طومار با پهنای 600 میلیمتر یا کمتر به ضخامت کمتر از 3 میلیمتر” با 46/1 درصد، ” قطعات منفصله جهت تولید خودروهای سواری” با 10/1 درصد، “دانه سویت” و “سایر ماشین ها و دستگاه های مکانیکی” با 01/1 درصد و “وسایل نقلیه با موتورهای پیستونی درون سوز تناوبی جرقه ای- احتراقی” هر یک با 97/0 درصد است . بدین ترتیب سهم اقلام عمده یاد شده از لحاظ ارزش حدود 29/24 درصد و از لحاظ وزن حدود 48/41 درصد است.
برای مدت مذکور معادل 16 میلیارد و 575 میلیون دلار واردات انواع کالا به کشور پیش بینی شده است که با توجه به واردات 23 میلیارد و 474 میلیون و 240 هزار دلار حدود 83/142 درصد از اهداف برنامه در خصوص ارزش واردات کالا تحقق یافته است.‏
“نشریه گمرک”