آغاز دور جدید اعزام کارجویان به خارج

با اینکه برنامه چهارم توسعه یک هدفگذاری ۱۰۰ هزار نفری برای اعزام کارجویان ایرانی به خارج کشور را مطرح کرده بود، اما موفقیتی به دست نیامد، با این حال اقدام جدید در سال اول اجرای برنامه پنجم؛ اعزام ۵ هزار نفر را در پی داشت.

به گزارش خبرنگار مهر، اعزام دور جدید کارجویان به کشورهای دیگر و استفاده از فرصتهای شغلی خارجی به عنوان بخشی از تلاش برای جستجوی فرصتهای جدید شغلی؛ طرحی است که در سال ۹۱ به اجرا درخواهد آمد.

یکی از نکات و دستاوردهایی که در این زمینه وجود دارد، اینکه به دلیل ارزانی نیروی کار برخی کشورها مانند پاکستان، فیلیپین، افغانستان و غیره و همچنین اعزام گسترده نیروهای کار اینگونه کشورها به مناطق نیروپذیر، عملا امکان رقابت بین نیروهای کار ساده ایرانی و خارجی وجود ندارد.

خروج نیروی ساده ایرانی از گردونه رقابت

علاوه بر این، عدم آشنایی نیروهای کار ساده ایرانی به زبان خارجی که در این مورد یکی از مسائل نیروهای تحصیل کرده و متخصص نیز به شمار می رود، در کنار مسائل دیگری مانند اشتغال به کار در شرایط دشوار نیز باعث خروج کامل ایران از گردنه رقابت با کشورهای دیگر در کسب فرصت های شغلی کشورهای نیرو پذیر در بخش اشتغال ساده شده است.

در کنار این موضوع نباید این نکته اساسی را نیز از یاد برد که اساسا در شرایط فعلی که کشور با انبوه تقاضا برای ورود نیروهای جوان به بازار کار مواجه است، آن بخشی که دچار مشکل و نیازمند اتخاذ راهکارهای جدید است، بخش نیروی ماهر و تحصیل کرده است و نه کارگر ساده.

متاسفانه عدم انطباق آموزشهای آکادمیک با نیازهای بازار کار، ناآشنایی جوانان جویای کار با مهارت هایی که بازار کار به دنبال دستیابی به آنها است و همچنین بی میلی بنگاه ها به جذب نیروهای جدید و تلاش در جذب نیروهای دارای تجربه از دیگر دلایلی است که طی سال های گذشته و حتی دهه های گذشته اشتغال افراد را دچار مشکل کرده است.

دلایل ناکامی در کسب فرصت های خارجی

هرچند اعزام نیروی کار به خارج کشور تنها راهکار کاهش نرخ بیکاری و یا پاسخگویی به نیازهای جوانان جویای کار نیست اما می تواند به عنوان یکی از راهکارها همواره مدنظر باشد.

علاوه بر این اعزام نیروی کار به کشورهای صاحب تکنولوژی می تواند در کنار ارزآوری برای کشور، تکنولوژی و دانش روز خارجی را نیز به کشور منتقل کند. بنابراین دستیابی جوانان به بازارهای خارجی می تواند پلی برای انتقال تجارب و دستاوردهای اقتصادهای پیشرفته به کشور نیز تلقی شود.

پس از شکست طرح اعزام ۱۰۰ هزار نفر نیروی کار به خارج کشور در برنامه چهارم توسعه، هدفگذاری به لحاظ عددی در برنامه پنجم توسعه صورت نگرفت اما در یک قالب دیگر از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعزام ۵ هزار نفر نیروی کار به خارج کشور در سال ۹۰ هدفگذاری شد.

شکست در اعزام ۱۰۰هزار نفر؛ موفقیت برای ۵ هزار نفر

تکیه به توان بخش خصوصی و استفاده از توانمندی های کاریابی ها و دفاتر مشاوره بین المللی در کنار جستجوی فرصتهای شغلی خارجی و مذاکره با کشورهای مختلف مجموع اقداماتی بود که در سال گذشته زمینه اعزام ۵ هزار نفر نیروی کار ایرانی متخصص را به خارج کشور فراهم کرد.

البته به گفته معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی بخش مهمی از آمارها در این بخش که خیلی امکان گردآوری آن نیز وجود ندارد مربوط به عملکرد جداگانه دستگاه ها، پیمانکاران و پروژه های ایرانی در خارج کشور است که می تواند به آمار اعزام ۵ هزار نفر نیروی کار افزوده شود.

همچنین می توان یکی از موارد دیگر قابل توجه در سال گذشته را زمینه سازی اعزام حدود ۳ هزار نفر پرستار ایرانی به کشور ترکیه را مورد اشاره قرار داد که به گفته مقامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در روزهای پایانی سال گذشته، این برنامه در حال نهایی شدن بود.

احتمال تغییر در سناریوی جدید اعزام

پیش تر یکی از مقامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با مهر علاوه بر اعلام ادامه طرح اعزام کارجویان به خارج کشور در سال ۹۱، گفت: احتمال دارد پس از جمع بندی اعزام ها و همچنین اقدامات صورت گرفته در سال ۹۰، برخی تغییرات نیز در برنامه جدید اعمال شود.

وی امکان تغییر کشورهای هدف، مذاکره با مناطق جدید برای جستجوی فرصت های نو و همچنین افزایش تعداد اعزام ها را از مواردی دانست که امکان تغییر در آنها وجود دارد.

در همین حال، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال گذشته اعلام کرد در نظر دارد اعزام نیروی کار به خارج کشور را تا پایان برنامه پنجم توسعه انجام دهد.

همچنین مطرح شد که از این طریق به دنبال عملیاتی کردن اعزام ۱۰۰ هزار نفر در طول برنامه پنجم توسعه است؛ طرحی که اینبار به عنوان یک تکلیف در برنامه پنجم توسعه وجود ندارد و صرفا به استفاده از ظرفیت بازارهای خارجی کار تاکید شده است.