آغاز نبض دوباره صادرات فرش همدان

 وقتی سخن از فرش به میان می‌آید، نخستین جمله‌ای که به ذهن متبادر می‌شود؛ قولی معروف است که بیان می‌کند،”زمانی نه چندان دور فرش مهمترین کالای صادراتی غیر نفتی ایران بود”.

از سوی دیگر وقتی از فرش همدان سخن به میان می‌آوریم به راحتی می‌توان در سطح بین‌المللی گفت‌و‌گو کرد و از جایگاه رفیع تولیدات استان و البته صادرکنندگان همدان در بازارهای جهانی به ویژه اروپا و آمریکا گفت.

بازار همدان یکی از مهمترین بازارهای فرش کشور پس از تهران محسوب می‌شد و از معدود بازارهایی است که می‌توان در آن تولیدات سراسر کشور را یافت.

همین خصیصه باعث شد ضمن آنکه صادرکنندگان بسیاری روانه بازار همدان شوند، تاجران بزرگی نیز از همدان به عرصه بازار فرش معرفی شوند. خصیصه‌ای که خوشبختانه همچنان پابرجاست و بازار فرش همدان جنبه ملی خود را حفظ کرده است.

یکی دیگر از خصوصیات بارز بازار همدان که صادرکنندگان را به خود جلب می‌کند، متمرکز بودن بازار فرش است، به طوری که چندین کاروانسرای با قدمت در دل بازار قدیمی همدان در این حوزه فعال هستند و به خودی خود، یک نمایشگاه را برای همگان فراهم کردند، به طوری که مشتریان می‌توانند تنوع قالی‌ها را به خوبی درک کنند و بالاخره کالای مورد نظر خود را خریداری نمایند.

جدای از اینکه تجار همدانی فرش همدان را صادر می‌کردند، به عرضه قالی‌های سایر نقاط کشور به بازارهای جهانی نیز اشتغال داشتند.

دو کشور آمریکا و کانادا به دلیل فرهنگ و سبک زندگی خود مشتری‌های پر و پا قرص قالی‌های بزرگ پارچه همدانی بودند و به همین دلیل در اغلب سالن‌های بزرگ این کشورها می‌توان از فرش همدانی سراغی گرفت.

بدون تردید اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه کشور باعث شد که این بازارها برای مدتی از دست برود و به همین دلیل بازگشت به رویه گذشته را با چالش مواجه کند.

اما امروز فعالان این عرصه و مسؤولان اتاق بازرگانی استان از تلاش برای احیای جایگاه فرش استان و البته صادرکنندگان در بازارهای جهانی و یافتن بازارهای جدید خبر می‌دهند.

دوری از بازار بازگشت به دوران رونق را سخت می‌کند

رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان همدان در گفت‎و‎کو با فارس با بیان اینکه صادرات فرش با چند بحران رو‌به‌رو بود، اظهار کرد: وقتی مدتی از بازار دور می‌شویم، بازگشتن به شرایط قبلی به آسانی امکان‌پذیر نیست زیرا اطلاعات به روزی در دسترس قرار ندارد.

حمیدرضا بطحایی با بیان اینکه کشورهای دیگر منتظر ما نخواهند ماند تا کالای مورد نیاز خود را تأمین کنند، افزود: ایرانیان را در دنیا به نام فرش می‌شناختند به طوری که روستاهای ما در جهان به نام فرش تولیدی در آن دیار شناخته می‌شد.

وی با اشاره به اینکه در سیستم فروش فرش با مشکل مواجه هستیم، تصریح کرد: در حال حاضر سیستم فروش دنیا الکترونیکی شده و تفاوتی نیز در نوع کالاها نیز ندارد و فرش هم از این مقوله استثنا نمی‌شود.

 این صادرکننده فرش با بیان اینکه در استان تولید فرش به صورت کارگاهی و متمرکز رخ نداده است، ادامه داد: در گذشته جوایز صادراتی، یارانه برای حضور در نمایشگاه‌ها به صادرکنندگان کمک شایانی می‌کرد به طوری که پیش از این سالی ۱۰۰ هزار متر فرش صادر می‌کردم که امروز این اتفاق رخ نمی‌دهد.

قطع جوایز صادراتی به فرش هم آسیب زد

وی با اشاره به اینکه امروز معضل اصلی صادرات فرش عدم پرداخت جوایز صادراتی است، خاطرنشان کرد: در فرش بالاترین تنوع طراحی وجود دارد و سایر کشورها از روی طرح‌های ایرانی کپی می‌کردند.

بطحایی با بیان اینکه باید هر سال چند طرح مشخص و مطابق مد روز جهان تولید و به صورت الکترونیکی و اینترنتی ارائه داد، گفت: مشتری‌های امروزی علاقمند هستند در هر سال چند طرح مشخص را خریداری و در بازار خود به فروش برسانند.

وی با اشاره به اینکه طرح‌هایی که مد می‌شود پس از مدتی از بازار خارج می‌شود، اظهار کرد: اما همچنان طرح‌های قدیمی ایران در بازارهای جهانی مشتری دارد و تنها باید تغییراتی در رنگ‌بندی‌ها ایجاد کرد.

همچنان تقاضا برای فرش ایرانی در بازار وجود دارد

رئیس انجمن صادرکنندگان همدان با بیان اینکه هنوز هم تولید و صادرات فرش ایرانی دارای توجیه است، افزود: امروز اگر بازارهای جدیدی چون چین  را پیدا کنیم خواهیم توانست فروش خوبی داشته باشیم.

وی با اشاره به اینکه اگر به مشتری‌های قبلی و قیمت‌های گذشته اکتفا نکنیم می‌توانیم به فروش فرش امید داشته باشیم، تصریح کرد: در حال حاضر حدود پنج صادرکننده فرش در استان همدان به فعالیت مشغول هستند.

بطحائی با بیان اینکه فرش به عنوان هویت و اصالت ایرانی نباید فراموش شود، ادامه داد: فرش یک هنر ۲ هزار ساله است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت بنابراین باید تاجر و دولت به یکدیگر کمک کنند تا دوباره صادرات این کالا رونق یابد زیرا به تنهایی نمی‌توان این مهم را محقق کرد.

وی با اشاره به اینکه دولت نتوانست به طور مستقیم در این حوزه ورود کند، خاطرنشان کرد: بازگرداندن رونق به بازار فرش تنها توسط بخش خصوصی مسیر است.

فرش ظرفیت اشتغالزایی بالایی دارد

این صادرکننده فرش با بیان اینکه ظرفیت اشتغالزایی فرش بسیار قابل توجه است، گفت: فرش فروش‌ها، قالیشویی‌ها، رنگرز‎ها، رفوگرها، خامه فروش‌ها و چندین شغل دیگر از رونق بازار فرش منتفع خواهند شد.

وی تأکید کرد: امیدواریم هر چه زودتر رونق به بازار فرش و فرهنگ غنی ایرانی در جهان احیا شود.

بازگشت دوباره تاجران فرش دنبال می‌شود

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان همدان در گفت‌و‌گو با فارس با بیان اینکه بافت فرش همدان منحصر به فرد است، اظهار کرد: این خصیصه باعث شده بود که در گذشته بازار فرش هم متفاوت از سایر تولیدات کشور باشد.

علی‌اصغر زبردست با بیان اینکه در زمان تحریم این بازار را از دست دادیم، افزود: به همین دلیل بود که بافندگان تغییر رویه داده و به بافت فرش تبریز، قم و قالیچه‌های ابریشم سوق یافتند که قطعا بازگرداندن به رویه گذشته دشوار خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه هنوز در بازار جهانی به طور کامل جایگزینی برای فرش ایران ایجاد نشده است، تصریح کرد: بنابراین ما با فعالیت بیشتر می‌توانیم بازار خود را احیا کرده و حتی بافنده‌های جدیدی را جذب کنیم.

رئیس اتاق بازرگانی همدان با بیان اینکه پیش از این ۳۷ صادرکننده فرش در استان همدان فعالیت می‌کردند، ادامه داد: امروز این تعداد صادرکننده یا به طور کامل عرصه را ترک کردند یا حرفه خود را تغییر دادند.

وی با اشاره به اینکه به دنبال بازگرداندن فعالان بازار فرش به این عرصه هستیم، خاطرنشان کرد: امیدواریم ظرف دو تا سه سال آینده وضعیت فرش استان همدان را به دوران اوج خود بازگردد.

زبردست با بیان اینکه پیش از این فرش‌های ارزان‌قیمت از همدان صادر می‌شود، گفت: بنابراین بافنده وقت خود را برای تولید یک فرش ارزان‌قیمت را تولید نمی‌کنند.

وی اظهار کرد: با رونق در بازار فرش می‌توانیم اشتغال زیادی را در روستاها ایجاد و امیدواریم فرش‌هایی که مورد علاقه اروپایی‌ها هستند را تولید کنیم.