اخراجی ها” امروز از بورس خداحافظی می کنند‏

بعد از ۲۴ ماه از زمان راه اندازی تابلوی چهارم (مشروط بازار دوم) پرونده معاملات این تابلو بسته می شود و با اخراج ۷۲ شرکت غیرمنطبق با شرایط بازار سرمایه، اسب های پیر بازار سهام از گردونه رقابت و نوسان قیمت سهام خارج می شوند.

مسوولان بورس کشور در مهرماه سال ۸۵ براساس شرایط مندرج در ماده ۷ آیین نامه شرایط و ضوابط پذیرش سهام در بورس اوراق بهادار، تابلوی چهارم (موسوم به تابلوی غیررسمی) را راه اندازی کردند تا شرکت هایی را به دلایلی چون زیان دهی، عدم رعایت سیاست افشای اطلاعات، مطلوب نبودن میزان فعالیت و حجم داد و ستد و گردش سهام و عدم عرضه سهام مازاد بر حد مجاز در طی مهلت مناسب به این تابلو منتقل یا به عبارتی دیگر تبعید کنند. ‏
‏ بر همین پایه در مجموع ۹۶ شرکت بورسی به این تابلو منتقل شدند تا در صورت احراز شرایط دوباره به تابلوی فرعی (که بعدها به بازار دوم تبدیل شد) بازگردند، اما از آن زمان تاکنون به جز تمدید مهلت برای ۲۴ شرکت، هیچ شرکت دیگری خواسته یا ناخواسته موفق به حضور مجدد در بازار دوم بورس نشد.

بنابراین گزارش، ۳۶ شرکت این تابلوی مهجور در حالی خردادماه سال جاری از فهرست شرکت های بورسی اخراج شدند که در آن تاریخ اعلام شد وضعیت ۶۰ شرکت باقی مانده در شهریور ماه بررسی خواهد شد. ‏
براین اساس، هیات پذیرش اوراق بهادار به برنامه اعلامی خود در موعد مقرر عمل کرد و ۳۶ شرکت دیگر که شرایط تداوم پذیرش در بورس را نداشتند از فهرست شرکت های پذیرفته شده در بورس حذف کرد و به این تعداد شرکت زیان ده، یا عدم اطلاع رسان یا در حال انحلال کارت قرمز داد اما به ۲۹ شرکت اخراجی تا اول آبان ماه مهلت انجام معاملات داد و ۲۴ شرکت دیگر را به صورت مشروط تا پایان سال جاری در بازار دوم طبقه بندی کرد تا در زمان طبقه بندی جدید شرکت ها در پایان سال جاری در مورد آنها تصمیم گیری شود. راه اندازی این تابلو در شرایطی با نارضایتی برخی از سهامداران خرد به دلیل عدم فروش سهام خود در این شرکت ها همراه بود و برخی شرکت های زیان ده و مشمول حذف از بورس در حالی در فرصت تعیین شده باید نسبت به اصلاح ساختار و خروج از ماده ۱۴۱ قانون تجارت اقدام می کردند، در برابر میانگین گردش روزانه بازار سهام حدود ۲۰میلیارد تومان، در طول فعالیت ۱۰ ماهه تابلوی چهارم فقط ۱/۸۲میلیون سهم به ارزش ۹/۸میلیون تومان داد و ستد شد.
این آمار در شرایطی به ثبت رسیده که در سال ۸۵ و از زمان راه اندازی این تابلو (۱۱ مهر ۸۵) در تابلوی چهارم شاهد معامله ۵۵ میلیون سهم به ارزش ۷/۶ میلیارد تومان بود.

با این اوصاف آمار معاملات ۱۵ ماهه این تابلو ( از زمان راه اندازی تا ۱۰ دی ۸۶) نشان داد که در این تابلو بیش از ۱۳۷ میلیون سهم به ارزش ۶/۱۵ میلیارد تومان جا به جا شده که این وضعیت نمی تواند آمار قابل قبولی باشد.‏
فهرست شرکت های اخراجی صنایع نساجی به شرح زیر است: ‏
ریسندگی و بافندگی کاشان، نساجی خوی، نساجی بابکان، بافت آزادی، ریسندگی و بافندگی پاکریس،ایران برک، مخمل و ابریشم کاشان، پارسیلون ، نساجی مازندران، ایران پوپیلن،کارخانجات تولیدی تهران ، یزد باف ، الیاف، نساجی غرب، کمپرسورسازی تبریز، رسیدگی و بافندگی ری، فرش پارس، وطن اصفهان،صنایع نساجی ایران، تولید الیاف پلی وپیلن، نساجی قائم شهر، ریسندگی و بافندگی درخشان یزد، گرد باف یزد، درین کاشان.‏
تجربه ای که نباید تکرار شود

‏ با توجه به مواردی چون زیان دهی، سهام محدود شناور آزاد (‏Free Folat‏)، عدم اطلاع رسانی مطلوب، توقف طولانی نماد معاملاتی، حجم اندک معاملات و تعداد سهام معامله شده و دیگر موارد از میان شرکت های بورسی، شرکت های مشمول موارد به تابلوی چهارم منتقل شدند تا در فرصتی تعیین شده نسبت به اصلاح ساختارها و خروج از این تابلو اقدام کرده تا شرایط احراز مجدد حضور در بورس را کسب کنند و در غیر این صورت شرکت های این تابلو برای همیشه از بورس حذف می شدند. اما به نظر می رسد از جمله دلایل درون سازمانی حجم اندک معاملات شرکت ها و عدم تمایل فعالان حقوقی بازار به حضور در ترکیب سهامداری شرکت های زیان ده، بی تفاوتی و بی انگیزگی برخی سهامداران عمده نسبت به ممانعت حذف از بورس ، کاهش نقدینگی های بازار و عدم رونق قابل قبول بورس، بی اطلاعی سرمایه گذاران خارجی و داخلی از وجود شرکت هایی با قابلیت و خروج از زیان و حرکت در مسیر رشد و بالندگی، محدودیت های موجود در داد و ستد سهام شرکت های تابلوی چهارم مانند معامله روز یک روز در هفته و عدم فروش سهام در صورت خرید توسط سهامداران و همچنین عدم ترسیم افق روشن این گونه شرکت ها توسط سهامداران و سرمایه گذاران و ترس از آینده این گونه شرکت ها می تواند باشد. این موارد در شرایطی مطرح می شود که گرفتاری های برون سازمانی و دیگری چون نیمه دولتی بودن تعدادی از شرکت های این گروه، وضعیت تولید و فروش نامطلوب برخی صنایع داخلی، وجود محصولات رقبای خارجی ، رکود بازار مصرف تولیدات برخی صنایع داخلی به دلیل کیفیت نامطلوب محصولات، موضوع قاچاق (که در میزان تولید و فروش و قیمت تولیدات تاثیرگذار است) و عوامل پیدا و پنهان دیگری باشد که لازمه رفع چنین موانع و نقاط ضعفی تلاش همه گروه ها، سازمان ها، وزارتخانه ها و مسوولان کشور می توانست باشد.

با حذف بیش از ۷۲ شرکت از ۴۳۴ شرکت در حالی تعداد شرکت های بورسی به ۳۴۴ شرکت سهامی عام رسید که شاید بعد از این شاخص ها ترمیم شوند و بورس از دست شرکت های نامطلوب و زیان ده خلاص شد و سهامداران در صورت وجود مشتری نامعلوم قادر به خروج از این شرکت ها شدند، اما این وضعیت در دیدگاه کلان و در بلند مدت حاوی نکاتی است که جا دارد به آن نگاه ویژه ای شود. نگاهی که اولین نکته و نشانه آن به سوی بازار سرمایه و سیاست های اشتباه سازمان بورس در گذشته خواهد بود. سازمان بورس در گذشته و با هدف افزایش شرکت های بورسی در برخی موارد تنها به کمیت توجه کرد و از پذیرش شرکت ها با سرمایه اندک و ناتوان در تدوام سود آوری جلوگیری نکرد و همین عامل موجب شد که در آن دوران خصوصا سال های ابتدایی دهه ۷۰ تابلوی معاملات سهام پذیرای چنین شرکت هایی (که در دیگر بورس های دنیا به اسبهای پیر، معلول و کور مشهورند) باشد. بر همین اساس جا دارد سازمان بورس و اوراق بهادار با استفاده از این تجربه تلخ در پذیرش شرکت ها به گونه ای اقدام کنند که ضمن تحقق اهداف سازمانی منافع سهامداران نیز در حداقل ممکن تامین شود.‏
‏(منبع: خبرگزاری فارس)‏‏    ‏