ارز چندنرخی راه‌حلی بی‌نتیجه؛‌ جست‌وجوی رهایی بازار در جایی غیر از تغییر نرخ

رییس انجمن اقتصاددانان ایران، سیستم ارز چند نرخی را بیهوده دانسته و معتقد است در این شرایط برخلاف ادعاهای مطرح شده، مشکل بازار ارز برطرف نمی‌شود مگر این‌که اتفاق خاصی رخ دهد.

علی رشیدی با بیان این‌که عرضه و تقاضای ارز در ایران با مشکل مواجه است، اظهار کرد: تقاضای ارز نیز ثابت نبوده و در اثر شرایط بحرانی که عمده آن روانی است به شدت افزایش می‌یابد و این عدم تعادل بین عرضه و تقاضا موجب شده تا تفاوت زیادی بین نرخ بازار آزاد و نرخ دولتی به وجود آید که این اختلاف نرخ با تشدید تمایل مردم و دلالان منجر به ایجاد تقاضای کاذب در بازار می‌شود.

این اقتصاددان در ادامه با تاکید بر این‌که سیستم ارز دو نرخی و سه نرخی به دلیل نبود مکانیزم اجرایی به هیچ عنوان راه حل مناسبی برای تعادل بازار نیست، تصریح کرد: هیچ دستگاه اجرایی و اداری وجود ندارد که بتواند تقاضا برای سرمایه‌گذاری با نرخ ۱۲۲۶ یا ۱۵۵۰ تومان را تشخیص دهد و توسط این نرخ‌ها به‌طور طبیعی پاسخگوی همه متقاضیان باشد.

وی با اشاره به تاثیرپذیری شدید بازار داخلی از نوسانات ارز می‌گوید: تلاطم بازار ارز جنبه‌های روانی فراوانی دارد به طوری که هر نوع بالا رفتن نرخ ارز کل مکانیزم قیمت‌ها را در داخل برهم می‌زند و هر یک درصدی که نرخ ارز بالا می‌رود چندین برابر آن بر سطح قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد که قسمتی از آن ناشی از افزایش تولید است و قسمتی دیگر هم نتیجه پیش بینی افزایش قیمت‌ها در آینده است و این اثر روانی، افکار مردمی است که می‌خواهند خود را در مقابل نوسانات نرخ ارز حفظ کنند.

رشیدی با بیان این‌که باید راه‌حل‌های تعدیل بازار ارز را در جایی غیر از تغییر نرخ جست‌وجو کرد، افزود: دولت باید راهکارهایی بیندیشد تا ارز را از راهی خارج از درآمدهای نفتی وارد کشور کند به‌طور مثال از طریق تقویت ورود توریست‌ها، افزایش صادرات غیر نفتی یا ایجاد بازارهای جدید که بتوان با ارزهای ورودی پاسخگوی قسمتی از تقاضای ارز خارج شده از کشور بود و به برقراری تعال در بازار کمک کرد.