از طراحی تا مرمت در نمایشگاه فرش دستباف ایران

مرحله نخست: طراحی

پرویز داوودیان از طراحان فرش در استان اصفهان است و در نمایشگاه امسال طراحی فرش را به بازدیدکنندگان می‌شناساند. وی دراین باره توضیح می‌دهد: نخستین مرحله تولید فرش طراحی آن است و طراحی آن به معنای داشتن یک نقشه برای بنا کردن ساختمان است.

داوودیان می‌گوید: علاوه بر این که طرح فرش، نقشی مبنایی در تولید دارد، می‌تواند برای بیان مفاهیم و اطلاعاتی از فرهنگ کشور به کار رفته و پیامی را برای مخاطب ایرانی یا خارجی منتقل‌کند. به همین دلیل هرچه هنرمند فرش اشراف بیشتری به فرهنگ، اندیشه، فلسفه و تکنیک‌های هنری طراحی فرش داشته باشد، برای فرش چه از نظر تجاری و چه از نظر فرهنگی موقعیت بهتری ایجاد می‌شود.

مرحله دوم: ریسندگی

یکی از جذاب‌ترین مراحل تولید فرش، ریسندگی سنتی است که در نمایشگاه امسال به صورت زیبایی توسط یکی از بانوان پیشکسوت این کار به نمایش گذاشته شده است.

زینت سادات رضوی فرد درباره مرحله ریسندگی دستی می‌گوید: مهم‌ترین نکته در ریسندگی شناخت از پشم مرغوب و زمان مناسب چیدن آن است.

وی ادامه می‌دهد: بهترین زمان چیدن پشم خردادماه است که هم پشم برق می‌زند و هم در هنگام ریسندگی خورد نمی‌شود. در نتیجه نخ با کیفیتی تولید شده و کار فرش تمیز در می‌آید.

مرحله سوم: رنگرزی

روح الامین شاهدی کارشناس رنگرزی این هنر را در نمایشگاه امسال به نمایش گذاشته است. وی می‌گوید: نخ را به دو صورت شیمیایی و گیاهی می‌توان رنگ کرد. فرش‌های قدیمی ایرانی که بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند همه به صورت گیاهی رنگ شده و همچنان کیفیت عالی رنگشان دیده می‌شود.

این کارشناس فرش ادامه می‌دهد: رنگ‌های طبیعی ملایم‌تر است اما رنگ‌های شیمیایی جیغ است و می‌توان با یک نگاه کارشناسانه تفاوت این دو را به راحتی متوجه شود. رنگ‌های گیاهی بسیار خوب کنار هم می‌نشینند و احساس گرمی خوبی به آدم می‌دهد اما رنگ شیمیایی چندان نظر آدم را جلب نمی‌کند.

وی می‌گوید: قیمت مواد اولیه رنگ های طبیعی گران‌تر بوده و به زمان بیشتری برای رنگرزینیز نیاز دارد. مثلا اگر یک سال کشاورزان روناس نکارند، قیمت رنگ گیاهی به شدت افزایش می‌یابد. با این حال استفاده از رنگ‌های گیاهی ارزش فرش را بسیار بالا برده و به طولانی‌تر شدن فرایند می‌ارزد.

مرحله چهارم: بافت

رخسار موسوی‌نژاد کارشناس فرش می‌گوید: بافت از یک سو به خاطر ظرافت‌هایی که دارد و از سوی دیگر چون مراحل آن در خانه‌ها قابل انجام است، برای خانم‌ها مناسب‌تر است. این در حالی است که مرحله‌ای مانند رنگرزی بیشتر کار مردانه به شمار می‌رود.

وی با بیان اینکه بسیاری از بانوان ایرانی برای کمک به اقتصاد خانوار در نقاط مختلف کشور فرش می بافند: همه خانم‌های ایرانی می‌توانند این هنر را یاد بگیرند و در خانه‌ها دار قالی برپا کنند. حتی بسیاری از هنرجوها با این که به درآمد فرش نیاز ندارند، اما به صورت تفننی و تفریحی این کار را انجام می‌دهند.

مرحله پایانی: مرمت

احمد خسروی که بازدیدکنندگان نمایشگاه را با مراحل مرمت فرش آشنا می‌کند، می‌گوید: کسی که فرش می‌بافد، از عشق و جانش مایه گذاشته است و به همین دلیل فرش را می‌توانیم موجودی زنده و با ارزش که نفس می‌کشد تصور کنیم.

خسروی با بیان این که مرمت فرش ظرافت و سختی خاص خود را دارد می‌گوید: باید کار مرمت فرش را حتما به کسی که علم و مهارت لازم دارد سپرد و مثلا نمی‌توان مرمت یک فرش ابریشمی یا موزه‌ای را به دست فردی که به صورت بازاری مرمت را یاد گرفته ارجاع داد.

وی می‌گوید: یک مرمت‌گر فرش باید هم رنگرزی، هم طراحی و هم بافت فرش را بداند. چرا که مثلا یک فرش ۵۰ ساله در طول زمان رنگش تغییر کرده و باید مرمت‌گر بتواند با شناخت درست از رنگ، همان شکل را دقیقا در بیاورد. همچنین باید طرح‌ها را بشناسد تا بتواند فرشی که سوخته و طرحش از بین رفته را به درستی مرمت کند.

*”فرش و مان” ، همنشینی مبلمان و فرش در نمایشگاه فرش دستباف

غرفه «فرش‌ و مان» در بیست و پنجمین نمایشگاه فرش دستباف ایران، با معرفی ایده‌های متنوعی از نحوه دکوراسیون داخلی، ‌همنشینی مبلمان و فرش را به نمایش گذاشته است.

 پیمان عبدلی مدیر «فرش و مان» گفت: سه سال است که به پیشنهاد مرکز ملی فرش، رویدادی را که دربرگیرنده فرش در فضاهای داخلی همراه با مبلمان باشد در نمایشگاه برگزار می‌کنیم. در این رویداد که با عنوان همنشینی مبلمان و فرش برگزار می‌شود، قصد داریم با معرفی نمونه‌هایی از نحوه چیدمان درست فرش و مبلمان، این پیام را به مخاطبان ارایه کنیم که می‌توان فضای ایده‌آل و مدرنی را با استفاده از فرش ایرانی فراهم کرد.

وی با بیان این که هدف ما خرید گران قیمت نیست ، گفت: هدف ما این است که الگوهایی را برای استفاده همه اقشار جامعه معرفی کنیم و بگوییم با یک انتخاب هوشمندانه می‌توان از زیبایی فرش ایرانی با هر قیمتی، به بهترین شکل بهره برد.

عبدلی ادامه داد : در غرفه‌های مختلف نمایشگاه مردم انواع فرش را می‌بینند اما در غرفه  فرش و مان در سالن ۲۷، نحوه چیدمان فرش معرفی شده و به مخاطبان توضیح می‌دهیم که از فرش ایرانی می‌توان در انواع فضاهای کلاسیک، مدرن، روستایی، شهری و… استفاده کرد.

وی با تاکید بر اینکه یکی از ویژگی‌های فرش ایرانی قابلیت ایجاد هارمونی در همه فضاهاست ، گفت: ما به دنبال این هستیم که مردم بپذیرند فضای زندگی و کار خود را طراحی کنند. حال این طراحی می‌تواند توسط خود شخص و به کمک آموزش رسانه‌های تخصصی صنعت دکوراسیون و فرش صورت بگیرد یا از مشاور و طراح کمک بگیرند.

کیانا رستمی معمار و طراح فرش و مان نیز گفت : اصالت و زیبایی فرش ایرانی شایسته تقدیر و ستایش است و ما می‌توانیم با طراحی درست فضایی که فرش در آن قرار دارد، ارزش‌های فرش ایرانی را حفظ کنیم.

وی افزود : رنگ‌های بسیار پخته‌ای در فرش ایرانی وجود دارد و می‌توان از این رنگ‌ها به عنوان المان در طراحی دکوراسیون بهره برد.

رستمی گفت : فرش‌های ایرانی آن قدر زیبا و ارزشمند هستند که حتی می‌توان یک فرش ۶ متری را به مانند یک تابلو بر دیوار نصب کرد و این فرش بینندگان را محسور خود خواهد کرد.

وی قدرت تطبیق‌پذیری با فضا را از ویژگی‌های مهم فرش ایرانی بر شمرد و گفت: با یک طراحی مناسب می‌توان در عین حفظ اصالت، مدرنیته را نیز در کار لحاظ کرده و نظر نسل جوان را به استفاده بیشتر از فرش جلب کنیم.

*فرش دستباف پرچم دوم ایران و سمبل اتحاد اقوام مختلف است

تنوع طرح و رنگ و اندازه فرش دستباف ایران انسان را شگفت زده می کند و پرچم دوم ایران و سمبل اتحاد اقوام مختلف است.

سفیر هند که همراه همسرش از نمایشگاه فرش دستباف دیدن می کرد با بیان این مطلب گفت: فرش دستباف را می توان پرچم دوم ایران و سمبل و نشانه یگانگی و اتحاد اقوام متنوع ایران دانست.

کمار یاد آور شد: ثروتمندان هندی عاشق قالی دستباف ایران هستند و در خانه های مجلل همه آنها می توان نمونه های فرش ایرانی را مشاهده کرد.

وی توضیح داد که تولید فرش در هندوستان عمدتا به عنوان یک حرفه و منبع درآمد بویژه در میان روستانشینان و شهرهای کوچک رواج دارد و البته به اندازه ایران به جنبه های هنری و فرهنگی آن پرداخته نمی شود.

کمار گفت : گونه ای از فرش دستباف هندی که به فرش مغولی شهرت دارد، از معروفیت جهانی برخوردار است.

سفیر هند در ایران با اعلام اینکه مبادلات تجاری ایران و هند در سال های اخیر و با کاهش قیمت جهانی نفت از ۱۵ میلیارد دلار به ۹ میلیارد دلار رسیده است ، گفت: البته سران دو کشور کوشش می کنند مبادلات اقتصادی را افزایش دهند.