انواع پارچه‌های خودرویی و تولیدکنندگان داخل

شاخۀ منسوجات خودرویی زیرشاخه‌ای از منسوجات صنعتی به‌شمار رفته و طیف وسیعی از محصولات را دربر می‌گیرد. درواقع هر نوع محصول نساجی که در وسایل نقلیه اعم از خودرو، قطار، هواپیما، کشتی و وسایل نقلیه سنگین به‌کار می‌رود در طبقه محصولات منسوجات خورودی تقسیم‌بندی می‌شود (البته استاندارد منسوجاتی که در هواپیما و کشتی کاربرد دارند سخت‌گیرانه‌تر از منسوجاتی که صرفاً در اتومبیل استفاده می‌شود). آنچه که در مورد منسوجات خورودیی بیشتر اهمیت دارد خواص مکانیکی و فنی این محصولات است. میزان مصرف منسوجات خودرویی در هر اتومبیل تقریبا ۴۰ مترمربع است این منسوجات عبارتند از روکش صندلی، کفپوش، روکش‌های جانبی، کفپوش، تایرکورد لاستیک، کیسه هوا، کمربند و… بنابراین اصطلاح منسوجات خورویی به تمام انواع الیاف، نخ‌های فیلامنت، پارچه‌ها و منسوجات به‌کاررفته در وسایل نقلیه اطلاق می‌شود. تقریباً دوسوم از مصرف منسوجات خورویی مربوط به تزئینات داخلی است. (روکش صندلی، روکش بدنه و کفپوش) و الباقی در لاستیک‌های تقویت‌شده، کیسه هوا، کمربند ایمنی و… استفاده می‌شود. طبقه‌بندی انواع پارچه‌های خودرویی را می‌توان به‌شرح زیر بیان کرد:

منسوجات خورویی (روکش صندلی)

نوع پارچه‌های مورد استفاده در روکش صندلی خورو متنوع است چراکه سلایق موجود درباره تزئینات داخلی خودرو متفاوت است. این روکش‌های می‌توانند از جنس نایلون، پلی استر، وینیل، چرم مصنوعی یا چرم طبیعی باشد. روکش‌های از جنس پارچه معمولاً به روش بافندگی حلقوی تولید می‌شوند البته پارچه‌های بافته‌شده به روش تاری‌پودی نیز در این زمینه کاربرد دارد. به‌طور میانگین هر خودرو به ۵ الی ۶ مترمربع پارچه برای مبلمان داخل خودرو نیاز دارد. طراحان مدرن تزئینات داخلی سعی می‌کنند که با انتخاب نوع پوشش، ظاهری مجلل یا اسپورت به اتومبیل بدهند.

روش‌ تولید پارچه روکش خودرو

یکی از انواع سنتی پارچه روکش داخلی خودرو، پارچه سادۀ بافته‌شده از جنس پلی‌استر تکسچره و یا ریسیده است. پارچه‌های بافته‌شده از جنس پلی‌استر تکسچره هوا (Air-Textured) به‌دلیل ساختار حلقوی و مستحکم، در برابر سایش مقاومت خوبی دارند. با استفاده از نخ‌های ATY (با ساختاری متشکل از الیاف مغزی و الیاف افکت) می‌توان روکشی مناسب و با کیفیتی بسیار بالا تولید کرد.

انواع پارچه‌های خودرویی را می‌توان پس از بافت رنگرزی کرد و یا با استفاده از نخ‌های خودرنگ آن را تولید کرد. که البته روش دوم متداول‌تر است. اخیراً استقبال تولیدکنندگان خودرو از پارچه‌های بافته‌شده به روش حلقوی پودی افزایش یافته است. در این فرآیند، پارچه با استفاده از نخ‌های پلی استر DTY خودرنگ و ماشین‌آلات گردباف تولید می‌شود. پارچه‌های تولیدی به‌روش تاری‌پودی نیز بر اساس نوع نخی که در آن استفاده شده، مراحل تکمیل متفاوتی خواهند داشت. روش‌ها مختلف و متنوعی برای تکمیل پارچه‌های خودرویی وجود دارد که هدف همه آنها رسیدن به زیردستی مطلوب و ظاهری جذاب است.

در کل، پارچه‌های خودرویی به‌لحاظ تکنولوژی بافت، تمایز چندانی با سایر منسوجات ندارند، و آنچه این پارچه‌ها را از سایر حوزه‌های نساجی متمایز می‌کند روش تکمیل آن و خصوصاً نوع نخ مصرفی است.

مطلب مرتبط: تولیدکننده پارچه های روکش صندلی و انواع پارچه های گردباف

جنس پارچه‌های خوردرویی (روکش صندلی اتومبیل)

نایلون

یکی از متداول‌ترین موادی که تولیدکنندگان برای بافت پارچه خورویی استفاده می‌کنند، الیاف نایلون است. محصولات ساخته شده از نایلون مقاومت بسیار خوبی دارند اما متخلخل هستند لذا برای تمیز کردن سطح آن از گرد و غبار باید از مکش هوا استفاده کرد، و تمیزکردن سطح آن نیز نیازمند استفاده از شوینده‌هایی خاص است.

پلی استر

پارچه‌های پلی‌استری نیز در صنعت خودرو متداول است و در سال‌های گذشته مصرف آن رو به افزایش بوده است. این نوع پارچه، سطح نرم و زیردستی بسیار مناسب داشته و ظاهری مثل چرم جیر پیدا می‌کند. این ساختار باعث می‌شود که تمیزکردن این جنس روکش صندلی نیز دشوارتر شود.

الیاف طبیعی

در برخی مصارف نیز از الیاف طبیعی که فرآیندهای تکمیلی خاصی روی آنها انجام شده باشد استفاده می‌شود. البته این نوع پارچه‌ها در تولید روکش اتومبیل رواج کمتری دارد.

سه نوع دیگر موادی که در روکش صندلی خودرو به کار گرفته می‌شوند عبارتند از وینیل، چرم مصنوعی و چرم طبیعی.

ملاحظات ویژه پارچه‌های خودرویی

یکی از نکات مهم در رابطه با انواع پارچه‌های خودرویی، مقاومت در برابر آتش است یعنی این منسوجات باید به‌نحوی تکمیل شده باشند که سرعت پیشرفت آتش را کند نمایند. برخی پارچه‌ها در مصارفی معین نیز تکمیل ضدآتش می‌شوند که به‌ سادگی شعله‌ور نشوند. رنگ پارچه‌های خودرویی معمولاً باید ثبات تصعیدی (یعنی رنگ‌پریدگی در مجاورت هوا)، ثبات شستشویی (یعنی مقاومت در برابر شوینده‌ها) ثبات سایشی و ثبات نوری (یعنی حفظ کیفیت رنگ در برابر تابش نور خورشید) بسیار بالاتری نسبت به سایر منسوجات داشته باشند، و استحکام و خواص مکانیکی آنها بسیار حائز اهمیت است. رسیدن به این درجه از ثبات رنگ، مستلزم استفاده از مواد اولیه مرغوب و با کیفیت پایدار است و همین امر تولید پارچه خودرویی را دشوارتر می‌سازد.

مطلب مرتبط: فروش انواع نخ فانتزی شانل و انواع پارچه های رومبلی

بازار پارچه‌های خودرویی

در ایران نیز به دلیل تقاضای شرکت‌های بزرگ خودروسازی برای پارچه خودرویی، این نوع پارچه بازار قابل توجهی دارد و خوشبختانه تکنولوژی تولید و زنجیره تامین آن نیز در داخل کشور کامل است و شرکت‌های متعددی توان و امکان فنی تولید پارچه‌های خودرویی در بالاترین کیفیت را دارند. برخی شرکت‌هایی که در این زمینه در داخل کشور فعالیت می‌کنند عبارتند از : گوهربافان، مخمل البرز، تریکوگلزار، پشم‌بافی طوس، رویابافت، آلبربافت و نساج بایا.

معمولاً انواع پارچه‌های خودرویی در دو سطح کیفی تولید می‌شود. پارچه‌هایی که مستقیماً برای تولید خودرو استفاده می‌شوند و پارچه‌هایی که در بازار ثانویه به فروش می‌رسند. پارچه‌های گروه اول باید استانداردهای کیفی بالایی داشته باشند در حالی که پارچه‌های گروه دوم در برخی موارد سهل‌گیرانه‌تر و با استانداردهای سطح پایین‌تر تولید می‌گردند.