بازیافت پنبه و تولید محصولا درجه یک

بورس مواد نساجی گزارش می‌دهد تولید پنبه در سال ۲۰۲۰ چیزی در حدود ۲۶ میلیون تن بوده است. زمانیکه پنبه تحت عملیات ریسندگی قرار می‌گیرد، به صورت استاندارد دارای ضایعاتی در حدود ۳ تا ۵ درصد است.

نخ پنبه تولید شده در فرایندهای بافندگی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در آن جا هم ۳ درصد ضایعات وجود دارد. حتی پوشاک پنبه‌ای که عمر مفید خود را به پایان می‌رسانند نیز به عنوان ضایعات در این صنعت به کار گرفته می‌شوند. بنابراین مقدار قابل توجهی ضایعات پنبه‌ای وجود دارد، حجمی نزدیک به ۳ میلیون تن، که می‌توان آن‌ها را بازیافت کرد.

الیاف پنبه بازیافت شده به نخ‌های جدید تبدیل شده و مجددا وارد زنجیره تامین فراورده‌های نساجی می‌شوند.

در حال حاضر تخمین زده می‌شود که کمتر از یک درصد از این ضایعات بازیافت می‌شوند. استفاده از پنبه بازیافتی توسط تولید کنندگان پارچه مزایای زیادی دارد. بزرگ‌ترین مزیت برای این شرکت‌ها صرفع جویی در هزینه‌ها و همچنین توانایی دستیابی به راندمان بالا همراه با کاهش ضایعات خط تولید است.

همچنین این شرکت‌ها پتانسیل معرفی طیف جدیدی از محصولات را خواهند داشت. کارخانجاتی که از الیاف پنبه بازیافتی استفاده می‌کنند، فرصتی برای ارتقای نوآوری‌ها و همچنین بهبود تصویر شرکت در حوزه پایداری را خواهند داشت.

استفاده از محصولات پایدار و قابل بازیافت یکی از مسائل حائز اهمیت برای شرکت‌های مصرف کننده محصولات نساجی است. اکثر این شرکت‌های مصرف کننده تعهدات مسئولیت اجتماعی (CSR) را پذیرفته‌اند. همچنین طبق این تعهدات، این شرکت‌های اهداف بلند پروازانه‌ای را برای تولیدات پایدارتر تعیین کرده‌اند.

شرکت‌های مصرف کننده، بویژه آن‌هایی که دارای گواهینامه استاندارد بازیافت جهانی هستند، می‌توانند با موفقیت محصولات تازه و نوآورانه‌ای را در زمینه تولیدات پایدار با مواد اولیه با کیفیت بالا معرفی کنند.

در زنجیره تامین محصولات تهیه شده از پنبه بازیافتی، ردیابی پیشرفت پنبه ممتاز و همچنین تضمین اصالت ماده اولیه اهمیت زیادی دارد. درنتیجه متخصصان بازیافت الیاف، علاوه بر همکاری با تامین کنندگانی که دارای گواهینامه CRS هستند و انجام ممیزی‌های اختصاصی مربوط به این محصول، بایستی از فناوری‌های ردیاب شخص ثالث نیز استفاده کنند.

تکنولوژی بلاک چین به شرکت‌های تولید کننده این امکان را می‌دهد تا محصول را در کل زنجیره تامین ردیابی کنند. همچنین به سبب استفاده از این تکنولوژی، یک همکاری فراینده بین برندها و مصرف کنندگان نهایی در حال شکل گیری و افزایش است.

ضایعات پس از مصرف

ضایعات پس از مصرف عبارتند از محصولات پنبه‌ای که مورد استفاده قرار گرفته و عمر مفید آن‌ها به اتمام رسیده است. اگر بخواهیم ضایعات پس از مصرف را به محصولات جدید تبدیل کنیم، با چالش‌های متعددی رو به رو خواهیم بود. زیرا اطلاعات زیادی درباره مواد اولیه‌ای که در این محصولات استفاده شده و همچین دفعات شستشوی آن‌ها در گذشته وجود ندارد.

همچنین آلودگی‌های موجود در این محصولات نیز چالش دیگری را برای تولید کنندگان ایجاد می‌کند. در این مورد برای به دست آوردن بهترین محصول ممکن، بایستی بر اساس اطلاعات و دانش گسترده، یک جدا سازی و همچنین ترکیب مجدد دقیق در محصولات انجام شود.

در فرایند تولید محصولات انجام یک عملیات بازکنندگی مکانیکی بسیار ملایم، به صورتی که تا حد امکان از آسیب رسیدن به الیاف پیشگیری شود، لازم و ضروری است.

بسیاری از موانع و چالش‌های استفاده از ضایعات محصولات پنبه‌ای مصرف شده، به ترکیب این محصولات با مواد مصنوعی بر می‌گردد. امروزه راه حل مناسبی برای استخراج مکانیکی نخ‌های الاستین استفاده شده در مغزی نخ‌های پارچه جین و همچنین سایر منسوجات پنبه‌ای ایجاد شده است.

همچین در بازیافت مکانیکی محصولات پنبه‌ای، می‌توان مخلوط‌های پنبه/پلی استر را با همان نسبتی که در ابتدا با همدیگر ترکیب شده اند، به دست آورد. سپس از پنبه و پلی استر بازیافت شده برای تولید نخ‌های صد درصد بازیافتی در نسبت‌های ترکیبی مشابه با محصول بازیافت شده اولیه استفاده کرد.

یکی دیگر از عوامل مهم در امکان بازیافت محصولات استفاده شده، طراحی لباس است. این امر نیازمند ارتباط و آموزش‌های کلیدی در این حوزه است. البته لازم به ذکر است که هزینه‌های مصرف نیز از اهمیت زیادی برخوردارند.

بدین ترتیب از ترکیبات پلی استر با پنبه و همچنین منسوجات صد درصد پلی استری اغلب برای کاهش هزینه‌ها و همچنین بهبود خواص و عملکرد پارچه‌ها در کاربری‌های خاص استفاده می‌شود.

همچنین از طریق اعمال تاب بالا به نخ‌های پنبه‌ای و طرح بافت خاص پارچه، می‌توان مقدار خاصی از قابلیت کشش مکانیکی را در پارچه نهایی به دست آورد. به علاوه از همین طریق می‌توان خواص دیگری مانند استحکام کششی، ازدیاد طول، پرزینگی و ثبات بیشتر در فرایند شستشو را به دست آورد.

لازم به ذکر است که این فرایندها ممکن است در ابتدا و در فرایند تولید محصولات منجر به صرف هزینه‌های بالاتر شود، اما به مرور زمان منجر به افزایش طول عمر محصول تولیدی خواهند شد.