بزرگ‌ترین مصرف‌کننده چادر مشکی، تولیدکننده نیست!

با وجود خروج کشورهایی مانند سوئیس و ژاپن از گردونه تولید چادر مشکی، هنوز بخش مهمی از این کالای نساجی و بویژه انواع گران قیمت آن به عنوان تولید این کشورها در بازار ایران عرضه می‌شود. هم اکنون بخش اعظم تولید جهانی منسوجات پلی استر شامل انواع پارچه‌های چادر مشکی در کشورهای آسیای جنوب شرقی از قبیل چین صورت می‌گیرد.

  نیاز ۷۵ میلیونی
دراین باره پیشتر دبیر انجمن نساجی ایران تأکید کرده بود ظرفیت تولید چادر مشکی در کشور به ۱۰ میلیون مترمربع در سال می‌رسد، اما در صورت تحقق این وعده، نیاز واقعی چادر مشکی در کشور حدود ۷۵ میلیون مترمربع است.
به گفته رئیس‌زاده ۶۰ تا ۶۵ میلیون مترمربع نیاز به واردات چادرمشکی در سال داریم و از نظر آماری شاید این ارقام رعایت می‌شد و محل دقیق احراز آن گمرکات است.
وی می‌گوید: ۶۰ درصد  مصرف کشور را می‌توان در داخل تولید کرد که اگر با خروج از رکود، ظرفیت‌ها به طور ۱۰۰ درصدی استفاده شود تا ۸۰ درصد نیاز داخل را می‌توانیم تأمین کنیم. او سود و منفعت قابل توجه برای واردکنندگان چادرمشکی را از عوامل پنهان توسعه نیافتگی واحدهای تولید این محصول در کشور برمی‌شمارد که در برخی مواقع کارشکنی‌هایی هم داشته‌اند.
البته در حالی تنها دو کارخانه در حال حاضر پارچه چادر مشکی تولید می‌کنند که ظرفیت کشور برای تولید پارچه چادر مشکی حدود ۶۰ میلیون مترمربع و مصرف داخلی آن حدود ۸۰ تا ۹۰ میلیون متر مربع برآورد می‌شود.
اما از سوی دیگر در مقابل این آمار تولید بسیار کم داخلی، توجه به میزان واردات چادر مشکی هم نکته بسیار قابل توجهی است، زیرا حجم واردات رسمی چادر مشکی طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲ دارای روند صعودی و در دامنه ۶۰ تا ۸۰ میلیون مترمربع در نوسان بوده و ارزش واردات طی این دوره به طور میانگین سالیانه نزدیک به ۴۲ میلیون دلار است.

درهمین حال، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت هم با اشاره به نیاز بازار به سالانه ۶۰ میلیون مترمربع چادر مشکی می‌گوید: انتظار داریم ظرفیت ۲۰ میلیون مترمربع از این میزان در استان یزد ایجاد شود. براساس گزارش فارس، سیدمحمد نوابی، اظهار می‌دارد: واحدهایی که توان رقابتی با بازارهای خارجی ندارند، می‌توانند در حوزه‌هایی که نیاز بازار در آن‌ها بسیار است، سرمایه‌گذاری کنند.
وی می‌افزاید: در کشور ما مشکلاتی بر سر راه سرمایه‌گذار وجود دارد که متاسفانه سرمایه‌گذار را به جایی می‌رساند که تصمیم می‌گیرد به جای تولید، محصول را وارد کرده و نقش واسطه‌گری و دلال را ایفا کند.
وی با اشاره به محصولات دپو شده در انبارها بیان می‌کند: کارخانه‌دار از ابتدا با تعهد ۲۰ درصد صادرات وارد کار می‌شود، اما وقتی بازار داخل را تشنه می‌بیند، همه محصول خود را در بازار داخل به فروش می‌رساند و سود کمتری می‌برد و اکنون نمی‌تواند با این سود بازگشت کرده به چرخه تولید، صادرات انجام دهد.

  سهم پایین تولید کننده داخلی
رئیس هیأت مدیره انجمن صنایع نساجی درباره موضوع چادر مشکی به خبرنگار ما می‌گوید: نباید فراموش کنیم که لازم نیست همه چیز را تولید کنیم، بلکه این منافع اقتصادی است که تعیین کننده تولید یا عدم تولید محصولات خواهد بود، بدان معنا که اگر واقعاً محصولی در کشور توجیه اقتصادی ندارد چرا باید برای تولید کردن آن هزینه کنیم، در حالی که موضوع چادر کاملا متفاوت است، یعنی نه‌تنها اقتصادی است، بلکه می‌تواند ارزش افزوده قابل ملاحظه‌ای برای اقتصاد کشور داشته باشد و یک موضوع ملی و فرهنگی نیز هست.
محمدمروج حسینی می‌افزاید: براساس اطلاعات موجود، میزان مصرف‌سالانه چادر مشکی در کشور رقمی حدود ۷۰ تا ۱۰۰ میلیون مترمربع است که درباره تولید هرچند برخی تولیدکنندگان در این زمینه گام برداشتند، اما هرگز نتوانسته‌ایم سهم قابل توجهی از میزان مصرف داخلی را با تولیدات کشور تأمین کنیم.
مروج تصریح می‌کند: اکنون کشورهایی که محصولاتشان را به ایران صادر می‌کنند عبارتند از: ژاپن، سوئیس، تایوان و چین. هرچند برخی محصولات هم از امارات وارد ایران می‌شود، اما همه می‌دانیم این محصولات به صورت صادرات مجدد هستند و امارات خود تولیدی ندارد.
این کارشناس صنعت نساجی می‌افزاید: حمایت‌های گسترده و نابجای دولت از واردات چادر مشکی نه تنها در زمینه تولید سبب جلوگیری از خودکفایی در تولید کشور شده است ، بلکه این موضوع موجب سوءاستفاده از منابع ارزی نیز شده بود، اما گویا در دولت یازدهم این روند رو به کاهش بوده و می‌توان نشانه‌هایی از تغییر رویه در این زمینه را مشاهده کرد، اما هنوز ابتدای راه هستیم و باید بیشتر به موضوع تولید داخلی آن هم برای چادر مشکی که یکی از ارکان اصلی حجاب در کشور است، توجه کنیم.

مروج ادامه می‌دهد: با توجه به موارد یاد شده و قیمت خرید بین ۲ تا ۵ دلاری پارچه چادر مشکی و فروش متری تا یکصد هزار تومان، تا امروز موضوع تولید چادر مشکی از نظر اقتصادی برای تولیدکنندگان ایرانی صرفه نداشته و همواره سودآوری واردات خارجی مانع تولید شده است، چون نه‌تنها امکانات فناوری و مواد اولیه را در اختیار داریم، بلکه تخصص کامل برای تولید این نوع محصول نیز در اختیار متخصصان ایرانی قرار دارد، ولی آنچه مهم است موانع موجود برای ورود محصولات ایرانی به بازار بوده که همواره ضعف تولید را برای کشور به ارمغان آورده است.براساس آمارهای موجود، عمده مصرف پارچه چادری بانوان ایرانی از طریق واردات تأمین می‌شود، آن هم در شرایطی که دست‌هایی اجازه نمی‌دهند تولید داخلی پا بگیرد و با وجود سرمایه‌گذاری‌های نیمه‌تمامی که در این باره صورت گرفته، همچنان سیل واردات برقرار است.