تابلو فرش هایی با طرح های روح نواز/ وجود بیش از ۳ هزار گالری تابلو فرش در سردرود

امروزه با توجه به توسعه شهرنشینی و صنعتی شدن زندگی مردم سنت های قدیمی در شهرهای استان ها هویت خود را به دست فراموشی می سپارند، یکی از این سنت ها صنایع دستی از جمله بافت تابلو فرش هایی با طرح های روح نواز است .

به گزارش خبرنگار مهر، تابلو فرش سردرود یکی از صنایع دستی است که از نظر اصالت و ارزش منحصر به‌ فرد از قدیم ‌الایام به عنوان نهاد قالیبافی و تابلو فرش ایران معروف بوده و امروزه تابلوهای سردرود زینت بخش دیوارهای موزه‌ها و قصرهای سراسر جهان است.

بر اساس این گزارش، تابلو فرش‌های دستباف سردرود به دلیل وفور طیف رنگ و ظرافت به کار رفته در آن ها از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح جهانی برخوردار است، این تابلو فرش‌ها اغلب در قالب پرتره بافته می‌شوند.

تاریخچه شهر سردرود

شهر سردرود دومین شهر پرجمعیت شهرستان تبریز و یازدهمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی است امروزه اصلی ترین شغل این شهر تولید تابلو فرش دستبافت است که در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته و بر اساس آن سردرود را پایتخت تابلو فرش ایران می نامند.

قالی های سردرود قدمت صد ساله دارند

قالی ‌های سردرود دارای تاریخچه یکصد ساله است، قالی‌بافی برای نخستین بار توسط «محمود آقاحکیم» وارد زندگی اهالی سردرود شده ‌است و بعد از آن، توسط افراد دیگری مانند «حاج سید حاج آقا اسحاقیان»، «اعلاباف»، «حاج ابوالقاسم شریف زاده» و… پیگیری و گسترش یافته ‌است.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اشتغالزایی تابلو فرش های سردرود گفت: تابلو فرش های سردرود برای ۱۸ استان کشور شغل ایجاد کرده است که در بافت تابلو فرش های سردرود فعال هستند.

کاظم صحتی افزود: سهم تولید سردرود در اشتغال زایی ۸۰ درصد است که با دست های توانای سردرودی ها با مدیریت کارگاه های متمرکز و غیرمتمرکز تولید می شود و ۲۰ درصد تولید نیز از نظر طراحی و رنگرزی و از جهت فروش سردرود نقش مهمی ایفا می کنند.

وی ادامه داد: سالانه در شهر سردرود حداقل ۱۰۸ هزار قطعه تابلو فرش تولید و به علاقمندان ارائه می شود که این موید قطب بودن شهر سردرود در امر تولید تابلو فرش می باشد.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود با اشاره به اشتغالزایی در مناطق محروم کشور گفت: در راستای اشتغالزایی به مدیریت کارگاه‌های متمرکز سردرود، دارهای قالی به اکثر مناطق محروم کشور فرستاده می‌شود که این بافندگان فقط در بافت قالی‌ها اشتغال دارند و مراحل قبل و بعد از بافت آن چون طراحی، رنگرزی، چله‌کشی، قالیشویی، پرداخت، برجسته‌ زنی و… درشهر سردرود انجام می شود.

بیش از سه هزار گالری تابلو فرش در سردرود فعال هستند

کاظم صحتی به فعال بودن بیش از سه هزار گالری تابلو فرش در سردرود اشاره کرد و افزود: صنعت تابلو فرش سردرود از نظر کیفیت، کمیت، تنوع رنگ و طرح روزافزون در حال پیشرفت است و در سطح کشور بیش ازسه هزار گالری تابلو فرش در این شهر فعال است.

وی ادامه داد: متاسفانه با توجه به اهمیت این هنر دستی نفیس و ارز آوری بسیار کلانی که دارد در گذشته درخصوص شناسایی آن به بازار مصرف بخصوص متقاضیان خارجی چندان موفق عمل نشده است.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود افزود: به منظور جبران کم‌ کاری‌های گذشته سعی کردیم با ارائه اقداماتی تولید آن را توسعه داده و بیش از پیش به متقاضیان جهانی بشناسانیم.

کاظم صحتی ایجاد شهرک های صنفی و هنری تابلو فرش را گامی موثر در این صنعت دانست و گفت: با احداث این شهرک و تمرکز تمام صنوف و هیات‌های مربوط در این مرکز تجاری می توانیم گام بسیار اساسی و بلندی در توسعه این هنر اصیل و زیبای منطقه ‌مان در سطح ملی و جهانی برداریم.

وی در ادامه با اشاره به بافت و تولید تابلو فرش ها در سردرود گفت: در شهر سردرود علاوه بر بافت و تولید فرش‌های معمولی در ابعاد و اندازه‌های مختلف، قالی‌های حجمی، برجسته، دو رویه، دو فرش در یک فرش با در شمار متفاوت که صرفاً جنبه هنری دارند نیز بافته می‌شود.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود با اشاره به صادرات تابلو فرش دستباف گفت: محبوبیت تابلو فرش‌ ها از سوی هنر دوستان و علاقه‌ مندان به صنعت فرش شبب شده تابلو فرش‌های سردرود به اغلب کشورهای دنیا به ویژه کشورهای عربی‌‍ ‌زبان صادر شود.

صحتی با اشاره به خواستار تابلو فرش در کشور چین گفت: ۲۰۶ میلیون ثروتمند در چین خواستار تابلو فرش سردرود هستند و در صورت بازاریابی صحیح و موفقیت در جذب بازار نقش زیادی در حضور تابلو فرش‌های نفیس سردرود در منازل و اماکن کشور میلیاردی چین خواهیم داشت.

وی افزود: هدف اصلی کتیبه های قرآنی و مذهبی تابلوهای مالزی و کشورهای حوزه خلیج و فارس هستند و هم چنین با توجه به کثرت ایرانی ها در امریکا که طالب تابلو فرش در طرح های ایلات و عشایر هستند، این مححصول به صورت غیر مستقیم به کانادا صادر می شودو از آن جا به امریکا فرستاده می شود.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود گفت: رونق تجارت تابلو فرش از سردرود از زمان های گذشته در بافت قالی در رج شمارهای بالا و طرح‌های هنری و طیف وسیع رنگ، شهره عام و خاص بوده، اما در چند دهه اخیر شهر سردرود با جامعیت یافتن در تولید تابلو فرش به مرکز تولید این آثار در غرب کشور تبدیل شده است.

صحتی افزود: فرش و تابلو فرش زیرمجموعه‌ای از بافت منسوجات با دار است، بافت تابلو فرش در آذربایجان ‌شرقی، ابتدا در تبریز متداول بوده، اما به تدریج با توسعه روزافزون روابط بازار و تجارت و نیز بالا رفتن حجم تقاضا و در نهایت با صنعتی شدن این هنر، تولیدکنندگان نیمه‌ متمرکز تبریز که بافندگان سردرودی نیز در آن کارگاه‌ها مشغول بودند بیشتر به تجارت تابلو فرش روی ‌آوردند.

وی سردرود را مهد هنر تابلوفرش دستباف جهان دانست و افزود: تابلو فرش‌های دستباف سردرود به دلیل وفور طیف رنگ و ظرافت به کار رفته در آنها از ارزش و مقبولیت بسیاری در سطح جهانی برخوردار است.

نقش تابلو فرش سردرود در کاهش نرخ بی کاری در کشور

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود گفت: تولیدکنندگان شهر سردرود سهم به سزایی در اشتغالزایی دارند و هشتاد درصد تولید تابلو فرش به دست توانای سردرودی ها با مدیریت کارگاه های غیر متمرکز تولید می شود.

صحتی ادامه داد: ۲۰ درصد دیگر از نظر طراحی و رنگرزی و از بابت فروش سردرود نقش مهمی ایفا می کنند.

۹۹ درصد تابلو فرش ها از روی طرح های کامپیوتری است

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود با اشاره به طرح های تابلو فرش های سردرود گفت: طرح تابلو فرش ها در زمان های گذشته از روی پوستر و توسط استادان مجرب طراحی می‌شد، اما با ورود تکنولوژی این طرح‌ها در قالب فتوکپی رنگی و طرح‌های کامپیوتری شده است.

صحتی ادامه داد:طراحی کامپیوتری تابلو فرش این هنر اصیل را از حالت سنتی خارج می‌کند، در حالی که به نظر من تکنولوژی جزئی از این هنر است و طراحی آن با کامپیوتر یکی از این تکنولوژی‌هاست.

وی گفت: در سردرود انواع تابلو فرش ها، با نقشه‌های متفاوت بافته می‌شود که بیشترین آن را نقشه‌های پرتره، اعم از مینیاتور، مناظر طبیعی، طرح های ایلاتی، برجسته، دو رویه، حجمی، اصیل ایرانی و پرتره‌های شخصی تشکیل می‌دهد و ۵۰ درصد از مردم این شهرستان به طور مستقیم یا غیرمستقیم از این هنر کسب درآمد می‌کنند.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود گفت: در نقشه های بافنده در پوستر آناتومی قدرت مانور طرح ها در نقشه های کامپیوتری بیش تر است و ارجعیت بیش تری با سنتی دارد، همپنین اشتغال زایی طرح های کامپیوتر قدرت جایگزینی نقشه های سنتی را دارد.

صحتی گفت: کشورهای اندونزی، نیوزلند، استرالیا و کره اصلی ترین منابع مواد اولیه پشم هستند که پس از وارد شدن در شهر سردرود به نخ های مختلف تبدیل می شود.

تابلو فرش می تواند سفیر فرهنگی کشور در جهان باشد

وی تابلو فرش سردرود را سفیر فرهنگی کشور در جهان دانست و گفت: در گالری فروش تابلو فرش، ابداعات، اختراعات و نوآوری مربوط به تابلو فرش دستباف و مشاغل جانبی آن اظهار شگفتی کردند.

رئیس اتحادیه تابلو فرش سردرود با اشاره به رنگرزی در تابلو فرش سردرود گفت: با پیشرفت تکنولوژی در رنگرزی، رنگ های به کار رفته امروزی شیمیایی است و در گذشته رنگرزی به صورت گیاهی بود و مشکل عمده در رنگرزی گیاهی عدم قدرت مانور در رنگ ها بود و در حال حاضر که رنگ های شیمیایی از کشور آلمان به شهر سردرود وارد می شود قدرت مانور رنگ های مختلف در رنگ های شیمیایی بیش تر است و این رنگ از شفافیت خاصر برخوردار است.

صحتی افزود: وفور طیف هر رنگ در تابلوها موجب نزدیک شدن این تصاویر به واقعیت می‌شود، برای مثال، برای رنگ صورت بیش از ۱۵۰ رج رنگی تولید می‌شود.

وی در پایان گفت: مراحل بافت تابلو فرش ها اگر در قالب فیلم های مستند در زبان های مختلف دنیا علی الخصوص زبان چینی تهیه شود می توان برای صادرات این صنعت گام های موثری برداشت.

گزارش از زهرا ناصران