ترمیم پوست آسیب‌ دیده به کمک نانو الیاف پلیمری

نیاز به جایگزینی و یا ترمیم بافت ها و ارگان‌ های آسیب‌ دیده هر روز محسوس‌ تر می‌شود. از این‌ رو در دهه‌ های اخیر، تلاش‌ های تحقیقاتی گسترده‌ ای در زمینهٔ طراحی و گسترش بیو مواد جهت نیل به اهداف مذکور صورت پذیرفته است.

یکی از ملزومات اولیه‌ در مهندسی بافت، طراحی و ساخت داربست‌ ها است. داربست‌ ها ساختاری مصنوعی هستند که سلول‌ ها درون آن‌ ها کشت می‌شود. این ساختارها قادر به تقلید و حمایت از ساختار بافت سه‌ بعدی هستند. ساختار داربست‌ ها باید تا حد امکان به بافت منطقه‌ کاشت شبیه باشند. بدین ترتیب بازسازی و بهبود بافت آسیب دیده از لحاظ کیفی و کمی افزایش می‌یابد.

دکتر بخشعلی معصومی محقق دانشگاه پیام نور مرکز تبریز با تأکید بر خواص مهم داربست‌ ها به تشریح اهداف این طرح پرداخت و گفت: نانوالیاف پلیمری که دارای خواص زیست سازگاری، زیست‌ تخریب‌ پذیری، مکانیکی و رئولوژیکی مناسب باشند می‌توانند به‌عنوان داربست مورد استفاده قرار بگیرند. در این راستا هدف از انجام این طرح سنتز و ارزیابی یک داربست جدید جهت ترمیم بافت‌های آسیب‌ دیده‌ پوست بوده است.

معصومی افزود:‌ داربست‌ های سنتز شده در این طرح علاوه بر خواص یاد‌شده، دارای رسانایی الکتریکی نیز هستند. این موضوع سبب می‌شود این داربست‌ ها در مقایسه با داربست‌ های نارسانا عملکرد بهتری در مهندسی بافت‌هایی نظیر پوست، عصبی و استخوان که نیازمند سیگنال‌ های الکتریکی هستند داشته باشند.

به گفته وی در این طرح پژوهشی، سیستم پلیمری متشکل از پلی‌استرهای آلیفاتیک، پلی آنیلین و پلی کاپرولاکتون به‌منظور ساخت داربست‌ های ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده‌ پوستی معرفی ‌شده است. خلل و فرج موجود در این سیستم پلیمری به‌صورت نسبی محیط خارج سلولی را شبیه‌ سازی می‌کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز در خصوص تهیه و ارزیابی این داربست‌ها گفت: در مرحله‌ اول پلی‌ استر پرشاخه سنتز شد و با استفاده از آنترانیلیک اسید عامل دار گردید. سپس پلی آنیلین از این پلی‌ استر رشد داده شد. در گام بعد، مخلوط پلیمر سنتز شده با پلی کاپرولاکتون، با استفاده از دستگاه الکتروریسی به نانوالیاف تبدیل شد. در نهایت خواص فیزیکی، شیمیایی و زیستی نانوالیاف سنتز شده بررسی شده و قابل‌استفاده بودن آن‌ها در مهندسی بافت پوست مورد ارزیابی قرار گرفت.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر بخشعلی معصومی (عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز) رعنا سروری و مهدی جای مند (دانشجویان مقطع دکترای این دانشگاه) است.

————————————————————————————