تولیدکنندگان سیگار، سیگار وارد می کنند! / حمایت دستگاه های خاص از قاچاق!

متاسفانه بسیاری از کسانی که در دستگاه های خاص بانفوذ و قدرت حضور دارند، از قاچاق حمایت می‌کنند. بنابراین باید جلوی دخالت دستگاه‌های تاثیرگذار در امر قاچاق نیز گرفته شود و این دیگر مزید بر علت است. بنابر این یک یا دو عامل اقتصادی در قاچاق موثر نیست که بگوییم اگر اتفاق نیفتد یا جلوی آن را بگیریم، قاچاق متوقف می‌شود. روز به روز مشکلات قاچاق بیشتر و بیشتر می‌شود و نه تنها راه‌هایی که می‌رویم به جایی نمی‌رسد، بلکه به بحران قاچاق دامن می‌زند. / ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با معلول مبارزه می‌کند اما پیشگیری نمی‌کند. ستاد به هیچ وجه عامل ارعاب و جلوگیری از قاچاق نیست. وظیفه ستاد این است کسانی را که قاچاق کرده و جرم آن‌ها محرز شده را به مجازات برساند. کالاهای قاچاق توقیف شده را نیز یا مصادره می‌کند یا اگر صلاح بداند، آن را معدوم می‌کند.

قانون نوشت: قاچاق کالا همواره از آن دست مقولاتی بوده است که برخی آن را پاشنه آشیل اقتصاد کشور می‌دانند، معضلی که بدون شک در اولین گام روی ساز و کارهای تجاری و سیاست گذاری های مربوط به حمایت از تولید داخلی تاثیرات منفی و گاهی جبران ناپذیر می‌گذارد. بازخوانی علل گسترش قاچاق کالا، نیازمند کارشناسی های دقیق و هدفمند است و از این رهگذر می توان راهکارهای مبارزه با قاچاق کالا را مورد بازبینی قرار داد. در گفت وگو با عزت ا… یوسفیان‌ملا، نماینده آمل، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی به بررسی نقش نهادهای مختلف و قوانین بازدارنده برای مقابله با گسترش قاچاق کالا پرداختیم.

چرا قاچاق کالا با این حجم و دامنه انجام می‌شود؟

ابتدا نیاز کشور در آن کالاهایی که به قاچاق منجر می‌شود باید تامین شود، زیرا کالاهایی که قاچاق می‌شود، حتما نیاز کشور است. تا زمانی که کمبود تولید در یک کالای اساسی داشته باشیم، باید برای تامین این کمبود، کالا را از کشورهای دیگر وارد کنیم. از سیگار گرفته تا کالاهای لوکس و غیر ضروری که وارد می‌شود. به عنوان مثال یکی از بزرگ‌ترین معضلات کشور ما در قاچاق سیگار است.

در همین مجلس تصویب کردند که اگر برای قیمت سیگار تعرفه بالا وضع کنند، سیگار گران می‌شود، فرد سیگاری کمتر سیگار می‌کشد و سلامت افراد حفظ می‌شود. آنگاه این پول را به جای واردات سیگار به بخش درمان اختصاص می‌دهیم. اما دیدند که یک فرد سیگاری نه تنها از مصرف سیگارش یک نخ هم کم نکرد، بلکه پول بیشتری هم برای خرید سیگار پرداخت کرد و بد‌تر اینکه برای تامین پول سیگار، از نیازهای خانواده‌اش حذف کرد. اما نتیجه تاسف‌آور بود زیرا آنهایی که سیگار تولید می‌کردند، تولید را‌‌ رها کرده و به قاچاقچی سیگار تبدیل شدند. بنا براین می‌بینید که‌گاه برخی بخش‌های قاچاق را با مصوبات ناجور گسترش می‌دهیم و یک جایی که می‌خواهیم مشکلی را حل کنیم، مشکل را در جای دیگری به وجود می‌آوریم.

به نظر شما برای جلوگیری از قاچاق کالا، به ابزار قهریه نیاز است؟

این طور نیست. اکنون برای قاچاق مواد مخدر چقدر قاچاقچی اعدام کردیم؟ نتیجه چه شد؟ آیا قاچاق مواد مخدر کاهش داشته است؟ همه این‌ها در اثر آن است که در کشور کار فرهنگی نکرده‌ایم، کارهای زیربنایی نداشته و بسترسازی نکرده‌ایم. اکنون چرا قاچاق اتفاق می‌افتد؟ به دلیل آنکه درآمد بسیاربالایی دارد و خیلی‌ها به واسطه همین سود سرشار تشویق می‌شوند تا به سراغ قاچاق بروند. از سوی دیگر کالای قاچاق مشتری بسیار بالایی هم دارد چون کالاهایی که از این طریق وارد کشور می‌شود، کیفیت بیشتر و بهتری و البته قیمت مناسبتری هم دارد و همه این موضوعات دست به دست هم می‌دهد تا قاچاق گسترش یابد. بنا براین اگر دست به دست هم دادیم و نقطه ضعف‌ها را کور کردیم، آنگاه توانسته‌ایم جلوی قاچاق را بگیریم.

بعضی اسکله‌های خاص، کالایی را بدون آنکه گمرک نظارتی بر آن داشته باشد وارد می‌کنند، این را قبول دارید؟

متاسفانه بسیاری از کسانی که در دستگاه های خاص بانفوذ و قدرت حضور دارند، از قاچاق حمایت می‌کنند. بنابراین باید جلوی دخالت دستگاه‌های تاثیرگذار در امر قاچاق نیز گرفته شود و این دیگر مزید بر علت است. بنابر این یک یا دو عامل اقتصادی در قاچاق موثر نیست که بگوییم اگر اتفاق نیفتد یا جلوی آن را بگیریم، قاچاق متوقف می‌شود. روز به روز مشکلات قاچاق بیشتر و بیشتر می‌شود و نه تنها راه‌هایی که می‌رویم به جایی نمی‌رسد، بلکه به بحران قاچاق دامن می‌زند.

پس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز چه می‌کند؟

ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با معلول مبارزه می‌کند اما پیشگیری نمی‌کند. ستاد به هیچ وجه عامل ارعاب و جلوگیری از قاچاق نیست. وظیفه ستاد این است کسانی را که قاچاق کرده و جرم آن‌ها محرز شده را به مجازات برساند. کالاهای قاچاق توقیف شده را نیز یا مصادره می‌کند یا اگر صلاح بداند، آن را معدوم می‌کند. ستاد مبارزه با قاچاق کالا، نمی‌تواند انسداد مرز‌ها را اجرا کند. همچنین نمی‌تواند آنگونه برنامه‌ریزی کند تا مشکلات صنایع کشور به نوعی حل شود که کالای مورد نیاز در کارخانه‌های داخلی با قیمت و کیفیتی مناسب تولید شود تا قاچاق به صرفه نباشد. ضمن اینکه این ستاد هیچ برنامه پیش گیرانه‌ای نیز ندارد.

آیا ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز دستگاهی نمایشی است که قدرت اجرایی ندارد؟

ستاد مبارزه با قاچاق کالا نمایشی نیست و قدرت هم دارد، اما قدرت آن در مبارزه با معلول است و هرگز دنبال علت‌ها نمی‌رود و متاسفانه دستگاه‌های دیگر هم دنبال علت نمی‌روند. بنا براین علت‌‌ رها شده و چون پیشگیری نمی‌کنیم و فقط به فکر درمان هستیم، وضعیت همین است که می‌بینید و روز به روز هم بد‌تر می‌شود.

بر اساس قانون، مسئول مستقیم مبارزه با قاچاق کالا کیست؟

هر سه قوه مسئول پیگیری مبارزه با قاچاق کالاهستند. اما بحث بر سر این است که در بخش مبارزه با قاچاق، قوانین گویا نداریم و قوانین ناقص است. در بسیاری از جا‌ها، قوانین به نوعی است که فرد قاچاقچی می‌تواند از اجرای قانون فرار کند! شرط مهم آن است که همه دستگاه‌های اجرایی نیروهای نظامی، باید مرز‌ها را کنترل کنند تا افرادی که دست اندرکار قاچاق هستند، در قاچاق با مشکل رو به رو شوند اما می‌بینیم که قاچاقچی مشکل ندارد و در همه دستگاه‌های دیگر دچار مشکل هستیم.

با وجود این همه قانون که حتی اجازه اعدام قاچاقچی را داده، بازهم معتقدید که به اندازه کافی قانون وجود ندارد؟

این طور‌ها هم نیست. اکنون اعدام فقط برای قاچاق مواد مخدر است و ربطی به قاچاق کالا و ارز ندارد. اما وقتی به نحوه صدور احکام مبارزه با قاچاق کالا باز می‌گردیم، می‌بینیم که نحوه پیشگیرانه و مبارزه با قاچاق کالا را ندارد. متاسفانه شاهدیم که برخورد با یک قاچاقچی بازداشت شده به نوعی نیست که دوباره اقدام به این کار نکند! بنا براین دوباره و ده باره و صد باره قاچاق می‌کند تا در وهله اول جبران جریمه‌هایی را بکند که از بابت قاچاق قبلی پرداخت کرده و هم به کارش ادامه دهد تا درآمد بالایی را که به آن معتقد است و از نزدیک لمس کرده، تامین کند. اگر اعتقاد دارید که قوانین به اندازه کافی بازدارند بوده، سؤال من این است که تا به حال کدام قاچاقچی را سراغ دارید که پس از گیر افتادن و مجازات، کار خود را‌‌ رها کند و دیگر به سراغ قاچاق نرود؟

چگونه می‌شود هر ۳ قوه مقننه، مجریه و قضاییه را راضی به پیگیری مبارزه با قاچاق کرد؟

در واقع چنین چیزی امکان ندارد. متاسفانه در حال حاضر شاهد این هستیم که ۳ قوه نتوانسته‌اند برای موارد جزئی به توافق برسند چه رسد به اینکه بخواهند در موارد کلی همچون قاچاق کالا توافق کنند. امروزه شاهد این هستیم که دو قوه برای یک مورد جزئی مانند بازدید از زندان اوین، به چالش می‌خورند و این امر باعث می‌شوند تا مقام معظم رهبری وارد صحنه شوند! بنا براین وضعیت قاچاق کشور همین است که می‌بینید و ادامه دار خواهد بود و فقط باید دعا کنیم که شرایط بد‌تر نشود.