دولت از خریدهای مردم ۵ درصد مالیات میگیرد

از آنجا که مطابق با قانون برنامه پنجم توسعه هر ساله یک درصد به نرخ مالیات بر ارزش افزوده اضافه می شود از ابتدای سال ۹۱ نرخ مالیات بر ارزش افزوده که در سال گذشته ۴ درصد محاسبه می شد به پنج درصد افزایش می یابد.

به گزارش قدس انلاین به نقل ازهفت صبح: سازمان امور مالیاتی اولین خبر افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده را اعلام کرد. محمد قاسم پناهی معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور با اعلام اینکه از ابتدای سال ۹۱ نرخ مالیات بر ارزش افزوده پنج درصد محاسبه خواهد شد به مهر گفته: از آنجا که مطابق با قانون برنامه پنجم توسعه هر ساله یک درصد به نرخ مالیات بر ارزش افزوده اضافه می شود از ابتدای سال ۹۱ نرخ مالیات بر ارزش افزوده که در سال گذشته ۴ درصد محاسبه می شد به پنج درصد افزایش می یابد. وی با اعلام اینکه تمامی معاملات و درآمدهای سال ۹۱ مشمول نرخ مالیات بر ارزش افزوده پنج درصدی می شوند گفت: از آنجا که فرصت ارایه اظهارنامه های مالیات بر ارزش افزوده هر فصل تا پانزدهم ماه اول فصل بعد است و باتوتجه به فرصت ارایه اظهارنامه های زمستان سال ۹۰ در پانزدهم فروردین ۹۱ به پایان می رسد که این مهلت ۱۵ روزه مقارن با ایام تعطیلات نوروزی بود. بنابراین سازمان امور مالیاتی زمان تسلیم اظهارنامه ها را تا ۳۱ فروردین اعلام کرد.

پناهی تاکید کرده که مالیات های مربوط به زمستان گذشته شامل نرخ جدید پنج درصدی نشده و مطابق با روال قبل دریافت خواهد شد. موضوع مالیات بر ارزش افزوده در کشور ما در حالی وارد سال سوم اجرای خود می شود که با وجود گذشت این مدت هنوز تعدادی از صنوف در پرداخت آن با مشکل مواجه بوده و برخی دیگر نیز با اکراه تن به آن داده اند. در سال های ۸۸ و ۸۹ صنوف طلا و نساجی چالش های جدی با مسوولان مالیاتی بر سر این نوع مالیات پیدا کردند. این در حالی است که این روش مالیاتی هم اکنون در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در حال اجرا بوده و به عنوان یکی از بهترین روش های ایجاد عدالت اجتماعی در جهان مطرح است.

مالیات بر ارزش افزوده چیست

مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات عام است که به صورت چند مرحله ای از اضافه ارزش کالاهای تولید شده و یا خدمات ارایه شده در مراحل مختلف تولید و توزیع اخذ می شود. به تعریفی ساده تر می توان گفت هر نهاده اقتصادی که در علم اقتصاد می تواند هرگونه کالا و خدماتی باشد در هر همرحله از تولید دارای ارزش اقتصادی متفاوتی است و هرچه این نهاده اقتصادی به سمت عرضه به مصرف کننده نهایی نزدیک تر شود بر ارزش آن نیز افزوده می شود. تا در نهایت با حداکثر قیمت به مصرف کننده نهایی فروخته شود. در حقیقت ارزش افزوده مابه التفاوت قیمت کالا و یا خدمات خریداری شده از کالا و یا خدمات فروخته شده است و مالیات بر ارزش افزوده نیز میزان درصد تعیین شده از این تفاوت ارزشی ایجاد شده است به عنوان مثال اگر تولیدکننده ای محصولی را به قیمت ۵۰۰ تومان به فروش برساند و هزینه تمام شده این محصول برای او ۴۰۰ تومان باشد ۱۰۰ تومان ایجاد شده یا به عبارتی سود کسب شده برای تولیدکننده، ارزش افزوده شده بر روی آن کالا است در حقیقت سهم مالیات پرداخت شده به دولت، میزان درصدی است که توسط دولت تعیین می شود تا هر خریدار به فروشنده پرداخت کرده تا او نیز به دولت پرداخت نماید .

تاریخچه

مالیات بر ارزش افزوده یکی از انواع مالیات هاست که به لحاظ تئوریک بیش از ۹۰ سال قدمت داشته و ایده اولیه آن اولین بار توسط فون زیمنس آلمانی مطرح شده است. به کارگیری این نوع از مالیات برای اولین بار به سال ۱۹۵۰ میلادی و بعد از جنگ دوم جهانی برمی گردد که توسط کشورهای آلمان و فرانسه به کار گرفته شد اما اجرای گسترده آن را باید بعد از سال ۱۹۷۰ همزمان با الزام اجرای آن در کلیه کشورهای عضو اتحادیه اروپا دانست.

کشورهای آسیایی نیز از سال ۱۹۷۷ و پس از آنکه کشورهای کره جنوبی با کمک صندوق بین المللی پول این مالیات را به نظام مالیاتی خود وارد کرد کم کم این روش را در قانون مالیاتی خود بکار گرفتند و ترکیه، پاکستان و فیلیپین به این جمع پیوستند. هم اکنون در جهان بیش از ۱۲۰ کشور وجود دارند که قانون مالیات ببر ارزش افزوده با نرخ هفت تا ۲۵ درصد در نظام مالیاتی خود اجرا می کنند. در ایران نیز در سال ۱۳۷۰ بخش امور مالیاتی ایران، اجرای سیاست مالیات بر ارزش افزوده را به عنوان یکی از عوامل اصلی افزایش کارایی و اصلاح نظام مالیاتی پیشنهاد کرد اما با رسیدن به مرحله تدوین لایحه، این کار با مشکلات زیادی رو به رو شد و مراحل مختلفی را برای تصویب از سر گذراند اما نهایتا جنبه اجرایی به خود نگرفت.

پس از آن در فاصله سال های ۸۰ تا ۸۲ بود که باری دیگر کارشناسان داخلی و بین المللی اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده را به عنوان یکی از راهکارهای اصلی افزایش کارایی نظام مالیاتی به دولت پیشنهاد کردند که مجددا لایحه آن در دولت تدوین و به مجلس ارسال شد که بازهم به دلیل برخی از ایرادها و کاستی ها به تصویب مجلسیان نرسید. اما این بار نمایندگان مردم به منظور رفع بخشی از مشکلات حاکم بر اخذ مالیات ها و عوارض از کالاها و خدمات و همچنین فراهم آوردن مقدمات اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده، قانون موسوم به «تجمیع عوارض» را تصویب و به اجرا گذاشتند که به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی اجرای قانون تجمیع عوارض در آن زمان به دلیل نبود یک رابطه اجرایی شفاف و عدم توان تولیدکنندگان در دریافت تجمیع عوارض از خریداران موجبات ضرر و زیان تولیدکنندگان و تعطیلی بسیاری از شرکت ها و کارخانجات را فراهم کرد. در نهایت در سال دوم فعالیت مجلس هفتم یعنی سال ۸۴ بود که لایحه قانون مالیات بر ارزش افزوده به عنوان سیاست های کلی اقتصادی در مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید و یک سال بعد نیز با تصویب جزییات آن برای اجرای آزمایشی پنج ساله نهایی شد. با این حال علی رغم ابلاغ مصوبه به دلیل برخی از مخالفت های شورای نگهبان اجرای قانون تا خرداد سال ۸۷ به تعویق افتاد و نهایتا از نیمه مهرماه همین سال به مرحله اجرا درآمد.

نحوه اجرا

براساس مصوبه مجلس مالیات بر ارزش افزوده با نرخ سه درصد شروع و در یک دوره پنج ساله به اجرا گذاشته شد و مقرر گردید تا هر ساله به میزان یک واحد درصد به نرخ آن اضافه شود. به این معنا که پس از پایان دوره پنج ساله حداکثر نرخ دریافتی مالیات فوق هشت درصد خواهد بود. هرچند که قانون گذار برای حمایت هرچه بیشتر تولیدات داخلی برخی از صنوف و کالاها همچون کالاهای غذایی و کشاورزی، بانک ها و کالاهای فرهنگی و همچنین خرده فروش ها را از پرداخت این مالیات معاف کرد اما در ابتدای اجرای این قانون در برخی از صنوف همچون صنف طلا و پارچه فروشان نارضایتی های ایجاد شد.