دیرینه شناسی قهفرخ

در آستانه ورود به فلات مرکزی، شهری است تاریخی که در دو سفرنامه تاریخی از آن به بلاد کهالرخ نام برده شده است.

نام بلاد گوهر رخ یا گهرخ در دبیره زبان ایلامی ها به معنای سرزمین پشت به خورشید بود و بعدها در زبان پارسی از این بلاد به نام های گهرخ یا گهفرخ یا قهفرخ یاد شد.

استان چهارمحال و بختیاری، متشکل از دو منطقه بختیاری و چهارمحال است که در تاریخ منطقه چالشتر مرکز نظامی و حکومتی بود و بروجن و قهفرخ مرکز دیوانی، دبیری مکاتب خانه ای بوده است.

استان چهارمحال و بختیاری، سرزمین خوش آب و هوایی است در فلات مرکزی ایران که در گذشته به دو منطقه بختیاری نشین و چهارمحال نشین تقسیم می شده است.

در دوره های تاریخی مناطق کوهرنگ، ایذه مالمیر، مسجد سلیمان، باغملک، لردگان، لاران و اردل مناطق بختیارنشین بودند و فرخشهر، چالشتر، بروجن، سامان و دهکرد مناطق چهارمحال محسوب می شدند.

تا پیش از استان شدن این منطقه، اداره سیاسی مناطق چهارمحال زیر نظر فرمانداری کل در اصفهان بود و مناطق بختیار نشین نیز از طریق خوزستان اداره می شد.

در منطقه چهارمحال، دو منطقه تاریخی چالشتر و فرخشهر نیز با سابقه ای تاریخی از مهمترین مراکز داد و ستد راهبردی در سطح این منطقه بود.

در این بین فرخشهر یا قهفرخ قدیم، یکی از شهرهای باسابقه تاریخی در استان چهارمحال و بختیاری می باشد که به دلیل قرار گرفتن در مسیر اصفهان به جنوب، یکی از مراکز مهم فرهنگی و سیاسی استان چهارمحال و بختیاری بوده است.

وجود کتیبه گردنه رخ در قهفرخ نشان می دهد که این شهر یکی از شهرهای مهم و راهبردی در فلات مرکزی ایران بوده و در دوره صفویه این شهر یکی از مناطق مهم برای حضور نخبگان در دوران پایتختی اصفهان در زمان شاه عباس صفویه قلمداد می شد.

قهفرخ برگرفته از گردنه ای به نام رخ در پیرامون فرخشهر است که بعدها به فرخ شهر تغییر نام یافت و مردمان این شهر از ابتدای شکل گیری این منطقه با زبان پارسی تکلم می کرده اند.

در فرخشهر قدیم یا قهفرخ سه جاده تاریخی، اصفهان را به منطقه جنوب ایران متصل می کرد که در این بین دامنه شرقی کوه رخ نشان می دهد بنای نخستین آن در دوره عیلامی ها پایه گذاری شده است.

قهفرخ نام پیشین فرخ شهر در سال ۱۳۴۹به پیشنهاد جمعی از اهالی به فرخ شهر تغییر یافت و قهفرخ معرب واژه مخفف کوه فرخ بود و ابن بطوطه جهانگرد مسلمان در سفر به ایدج یا ایذه به منزلگاهی به نام که الرخ اشاره می کند که آخرین منطقه تحت حکومت اتابکان لر به حساب می آمد و همان کوه رخ یا قهفرخ بود.

فرخشهر، یکی از قدیمی ترین نقاط استان چهارمحال و بختیاری است که برخی از باستان شناسان قدمت تاریخی آن را با توجه به ظرف سفالی یافته شده در منطقه ربات (رباط) به شش هزار سال و برخی از کارشناسان و مورخان از جمله تاریخ ابن بطوطه تاریخ ان را ۶۰۰ ساله می دانند.

قنات هفتصد ساله این شهر در زمان خشکسالی دارای ۶۰لیتر و در زمان تر سالی دارای ۱۶۰لیتر دبی اب است و این شهر از نظر فضای سبز و وجود جاذبه های طبیعی یکی از شهرهای بسیار مهم می تواند باشد.

چهار رکن بافت قدیمی این شهر شامل: عصارخانه ، حمام قدیمی سالار، حسینیه سالار و مسجد جامع می باشد که به عنوان یک جاذبه گردشگری می توان مطرح باشد.

در راستای توجه به تاریخ و فرهنگ و هنر این منطقه، اکنون از روز بیستم اردیبهشت ماه در تقویم استان چهارمحال بختیاری به عنوان روز فرخشهر نام می برند.

بیستم اردیبهشت ماه در استان چهارمحال و بختیاری با عنوان روز شهر تاریخی فرخشهر نامگذاری شد، تا از پس این روز با نام شهر فرخشهر عجین شود.

در این بین نگاره های فرش بافی و قالی بافی در فرخشهر نیز همانند چالشتر قدمتی دیرینه دارد و از نظر جغرافیای هنری، فرش چالشتر و فرخشهر به عنوان فرش بختیاری شناخته شده است.

همایش روز فرخ شهر امسال با محور فرش و صنایع دستی برگزار شد تا نگاهی گذار به تاریخچه فرش این منطقه شود.

این همایش با محورهای فرش دست بافت و صنایع دستی فرخ شهر از منظر فرهنگ، هنر و تاریخ، تاریخچه فرش دستبافت و صنایع دستی فرخ شهر، اصالت و نوآوری در طرح و نقشه، زیبا شناسی قالی فرخ شهر، پیوند های بین ادبیات با فرش و صنایع دستی، ویژگی های برجسته فرش دستبافت و صنایع دستی فرخ شهر، راهکارهای ترویج و صیانت از نقوش اصیل فرش و صنایع دستی فرخ شهر، شناخت

راهکارهای احیای فرش دستبافت و صنایع دستی فرخ شهر، ارائه مقاله در مورد دیگر صنایع دستی و هنرهای دستی برگزار شد.

شهر فرخشهر، در ۱۰کیلومتری مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده و سومین شهر این استان از نظر جمعیتی می باشد.