زمزمه کاهش قیمت تمام‌شده در نمایشگاه بین‌المللی فرش

فرش ایرانی قرن‌هاست ‌به عنوان شاخص‌ترین نماد فرهنگ و هنر کشورمان در جهان شناخته شده‌، اما چند سلی است که با حضور رقبایی از گوشه و کنار جهان سهم صادرات این هنر- صنعت که زمانی مختص ایران بود کاهش پیدا کرده است. شاید بتوان در این میان افزایش قیمت تمام‌شده فرش در ایران را یکی از عمده مشکلات پیش روی این هنر- صنعت به شمار آورد چراکه اکنون قیمت تمام‌شده فرش رقبای ایران به دلیل دستمزد پایین بافندگان قابل مقایسه با ایران نیست.

پس باید به دنبال راه‌حل بود تا مشکلات پیش روی این هنر- صنعت برداشته شود در این خصوص فیصل مرداسی، رئیس مرکز ملی فرش ایران در حاشیه مراسم گشایش بیستمین نمایشگاه فرش دستباف گفت: مرکز ملی فرش تلاش می‌کند تا با تسهیلات ارزان‌قیمت مانند صندوق مهر امام رضا (ع) و تسهیلاتی که از محل اشتغال خانگی، جذب فرش دستباف می‌شود و همچنین توسعه بیمه قالیبافی، بتواند در کاهش قیمت تمام‌شده اثر‌گذار باشد.

به گفته وی، مرکز ملی فرش ایران از طریق بانک توسعه صادرات تلاش کرده است تا تسهیلاتی را برای واردات مواد اولیه ارزان قیمت تامین کند، اما متاسفانه تاکنون موفقیت زیادی حاصل نشده است.

وی سهم دستمزد قالیباف ایرانی را در قیمت تمام‌شده ۷۰ درصد دانست و گفت: کشورهای رقیب مانند افغانستان، پاکستان و هند به دلیل دسترسی به نیروی انسانی ارزان با کاهش قیمت تمام‌شده روبه‌رو هستند و به‌طور قطع می‌توان گفت که این مزیت برای آن‌ها دائمی نخواهد بود.

مرداسی افزود: باید بدانیم که فرش دستباف یک کفپوش ساده صنعتی نیست و نباید آن را با موکت و فرش ماشینی در حوزه قیمت مقایسه کرد.

* قیمت‌ها با جیب مردم همخوانی ندارد

از زمان‌‌های گذشته تا‌کنون از فرش دستباف ‌به‌عنوان یک سرمایه نام برده شده است، چرا که هرچه از عمر آن می‌گذرد قیمت آن کاهش پیدا نمی‌کند. این تفکر در گذشته باعث شده بود تا در بیشتر خانه‌ها فرش دستباف به وفور دیده شود اما با ورود فرش ماشینی به بازار، این دیدگاه کمرنگ‌تر شد. شاید بتوان یکی از دلایل این تغییر ذائقه از دستباف به ماشینی را قیمت بالای فرش دستباف دانست.

بهاری، یکی از شهروندانی که برای خرید فرش به بیستمین نمایشگاه فرش دستباف آمده بود به خبرنگار ما گفت: اکنون با قیمت‌هایی که برای فرش دستباف وجود دارد تنها اقشار متوسط به بالای جامعه می‌توانند آن‌ را خریداری کنند.

وی گفت: این قیمت‌ها با جیب مردم همخوانی ندارد و با وجود این‌که مردم علاقه به فرش دستباف دارند اما پول خرید آن‌ را ندارند.

*بازارهای جدید فرش ایران

با آغاز مهرماه، تحریم واردات فرش دستباف ایران توسط آمریکا یک ساله می‌شود. تحریمی که جامعه هدف آن قالیبافان، تولیدکنندگان و بازرگانان ایرانی و شهروندان آمریکایی علاقه مند به هنر- صنعت فرش دستباف ایران، هستند.

فرش ایران این روزها بازارهای هدف جدیدی را در چشم‌انداز صادرات مدنظر قرار داده است. بازار چین، برخی کشورهای عربی و حتی آفریقایی.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در آیین بازگشایی بیستمین نمایشگاه فرش دستباف در این خصوص گفت: هدف صادرات در سال ۹۰ با رشدی دو رقمی نسبت به صادرات ۵۵۶ میلیون دلاری در سال ۸۹، به میزان ۶۰۰ میلیون دلار تعیین شده است.
به گفته فیصل مرداسی، شاید دستیابی به صادرات ۶۰۰ میلیون دلاری در ظاهر دست نیافتنی باشد اما بررسی میزان صادرات به بازارهایی غیر از آمریکا و روند رو به رشد آن به‌ویژه در بازارهای جدید صادراتی مانند برزیل، چین، مالزی، کشورهای آسیای میانه و آفریقای جنوبی حکایت از آن دارد که می‌توان به عبور از مرز ۵۰۰ میلیون دلار امیدوار بود.
وی گفت: این هدف با پرداخت جوایز صادراتی، انجام تبلیغات در بازارهای هدف و حمایت جدی از حضور تجار در هیات‌ها و نمایشگاه‌های مهم خارج از کشور محقق شد.

وی به آمار پنج‌ماهه فرش اشاره کرد و گفت: پارسال ۵۵۶ میلیون دلار فرش صادر شد و در پنج ماهه ابتدای امسال ۳۰ درصد از برنامه که برابر با ۱۸۲ میلیون دلار صادرات است، محقق شده است.
وی با بیان اینکه عرصه تولید چالشی مهم‌تر از صادرات است اظهار کرد: قیمت تمام‌شده و تولید فرش رقابتی به گونه‌ای که برای قالیباف و تولیدکننده صرفه اقتصادی داشته باشد یک چالش جدی است و رفته رفته جدی‌تر هم می‌شود.
رئیس مرکز ملی فرش ایران تلاش عده‌ای از تولیدکنندگان برای کاهش قیمت تمام‌شده به بهای کاهش کیفیت را زنگ خطری جدی برای اعتبار و جایگاه بلند فرش دستباف ایران دانست.

مرداسی گفت: کاهش ارتباط حلقه تولید بویژه تولیدات خانگی بدون مدیریت متمرکز با صادرکنندگان و فروشندگان خارجی که به کاهش رونق منجر می‌شود موضوع سفارش‌پذیری و پاسخگویی به سلایق بازار را با چالش و زیان دو طرفه تولیدکنندگان و صادرکنندگان همراه می‌سازد.

*افزایش توان صادرات فرش

تولید فرش ایران باید به سمت محصول باکیفیت برتر و نه با کمیت و تعداد و متراژ زیاد‌تر حرکت کند. تولید بهتر به فروش با قیمت بالاتر منجر خواهد شد که این به نفع بافنده‌، فروشنده و صادر‌کننده خواهد بود.

در صورت حمایت‌های جدی و عملی مسوولان، صادر‌کنندگان فرش ایران خواهند توانست با توجه به جنبه‌های اصیل و هنری و افزایش کیفیت فرش ایران به جایگاه بالاتری در بازارهای جهانی دست پیدا کنند.
اکبر هریسچیان، رئیس انجمن تولید‌کنندگان و صادر‌کنندگان فرش دستباف نیز دراین باره گفت: برای مقابله با افزایش توان صادر‌کنندگان فرش می‌توان امتیازاتی را از وارد‌کنندگان کالاهای لوکس و نه سرمایه‌ای، به نفع صادر‌کنندگان فرش دستباف که اشتغال زیادی به خصوص در روستاها ایجاد کرده‌اند، گرفت. با این روش صادرات فرش برای مقابله با سایر کشورهای رقیب ارزان‌تر از قیمت کنونی خواهد شد، بنابراین می‌توان با اصلاح نرخ ارز، منوط کردن واردات کالاهای خارجی لوکس به صادرات فرش دستباف، افزایش ضریب جایزه صادراتی، واقعی کردن قیمت پایه صادراتی و کمک به تامین مواد اولیه مرغوب از طریق اعطای تسهیلات ارزان قیمت، جایگاه فرش دستباف ایرانی را در بازارهای بین‌المللی ارتقا داد

روزنامه گسترش صنعت