سرنوشت پنبه به نساجی کشور گره خورده است

نویسنده: عباس رجایی *

پنبه از جمله محصولات صنعتی بخش کشاورزی است که علاوه بر ایجاد درآمد و اشتغال برای پنبه کاران، نقش مهمی در تامین نیازهای صنایع تولید پارچه و پوشاک ایفا می کند.

این محصول که در سال های نه چندان دور از جمله کالاهای مهم صادراتی کشور محسوب می شد این روزها به دلیل پاره ای مشکلات شرایط مناسبی را تجربه نمی کند. اتفاقاتی که طی چند ساله اخیر برای محصول پنبه روی داده شامل دلایل متعددی می شود اما می توان گفت سه عامل بیشترین تاثیر را در این سال ها در رقم زدن سرنوشت تلخ پنبه داشته اند. نخستین دلیل اعمال فشار صاحبان صنایع نساجی برای واردات پنبه ارزان است، البته آن ها در توجیه این کار همواره ادعا می کردند محصول تولیدی پنبه کشور از نظر طول تار، استحکام، یکنواختی و… دارای کیفیت پایینی است و نمی توان به خوبی از آن ها در صنایع نساجی سود برد. البته این ادعا از نظر کارشناسی مبنای علمی صحیحی ندارد و نمی توان آن را بهانه مناسبی برای واردات بی رویه پنبه خواند. دومین دلیل عدم تناسب تولید با نیاز داخل بوده است چرا که طی این سال ها همواره می بایست بخش اعظم نیاز داخل از طریق واردات تامین شود. سومین دلیل به شکست طرح های دولت در طرح های خودکفایی دانه های روغنی بر می گردد. عدم موفقیت وزارت جهاد کشاورزی در اجرای این طرح ها موجب شده کشورمان برای تامین روغن خوراکی مورد نیاز وابستگی بالای ۸۵ درصد داشته باشد. پر واضح است که شکست این طرح ها تاثیر مستقیم بر تولید پنبه کشور داشته است. هرچند برای برون رفت وضعیت پنبه کشور از شرایط کنونی طی سال های گذشته طرح هایی ارائه شده اما هیچ گاه مورد حمایت جدی دست اندرکاران قرار نگرفت و این در حالی است که باید پنبه را در رده یکی از محصولات استراتژیک تلقی کرده و با یک برنامه ریزی مدون نسبت به رفع مشکلات این بخش اقدام کرد چرا که کشور ما پتانسیل تولید این محصول را دارد. از سوی دیگر از آنجایی که صنعت نساجی در کشور ما ارتباط تنگاتنگی با محصول پنبه دارد ضروری است در کنار حمایت از تولید پنبه حمایت های لازم را نیز از صنعت نساجی به عمل آوریم. متاسفانه در سال های اخیر صنعت نساجی ایران به دلیل واردات بی رویه پارچه های ارزان قیمت از برخی کشورها از جمله چین لطمات جبران ناپذیری خورده که باید آن را با کنترل واردات تا حدی جبران کنیم.
*رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی