سفید کنندگی اب‎ ‎اکسیژنه‎ ‎

عمل سفید گری در‎ ‎ابتدا بر روی کالای پنبه ای به وسیله ی پر اکسید باریم و پر اکسید سدیم انجام می‎ ‎گرفت اما بعدا اب اکسیژنه بعلت ارزانی قیمت و در دسترس بودن جای پر اکسید سدیم را‎ ‎گرفت.در ضمن باید یاد اور شد که از اب اکسیژنه می توان جهت سفید گری کالای پشمی و‎ ‎کالای ابریشمی نیز استفاده نمود‎.‎

از لحاظ اقتصادی اگرچه قیمت مواد شیمیایی که در اب اکسیژنه بکار میرود‎ ‎گرانتر از سفید گری با هیپو کلریت ها است. اما بعلت اینکه سفید گری با اب اکسیژنه‎ ‎در نزدیک نقطه جوش محلول قلیایی انجام می شود لذا بعد از عملیات سفید گری می توان‎ ‎کالا را مستقیما تحتعملیات شستشو قرار داد.و هزینه ی نهایی تکمیل کاهش می یابد.یکی‎ ‎از مزیت های سفید گری با کالای پنبه ای با اب اکسیژنه این است که خطر کاهش مقاومت‎ ‎کالا در اثر طولانی شدن زمان سفید گری وجود ندارد‎ .‎

طرز تهیه اب اکسیژنه‎: ‎

‎۱. ‎استفاده از اکسید باریم‎(BaO)‎
‎۲.‎روش الکترولیز
‎۳.‎روش اکسیداسیون و احیا

محلول اب اکسیژنه ناپایدار بوده و تجزیه می شود و اکسیژن‎ ‎ازاد می سازد از تجزیه یک مولکول اب اکسیژنه ۲۳ کیلو کالری انرژی ازاد می شود .حضور‎ ‎برخی کاتالیزور های کاتیونی از فلزات سنگین مثل اهن? مس? سرب? تجزیه اب اکسیژنه را‏‎ ‎سرعت می بخشند ارزش اب اکسیژنه را برحسب تعداد حجم اکسیژن ازاد شده از یک حجم محلول‎ ‎اب اکسیژنه بیان می کنند مثلا هر گاه یک سانتی متر مکعب محلول اب اکسیژنه در شرایط‏‎ ‎استاندارد ? یک سانتی متر مکعب اکسیژن ازاد سازد ان را اب اکسیژنه یک حجمی و در‏‎ ‎صورتیکه ۱۰۰ سانتی متر مکعب اکسیژن ازاد سازد ان را اب اکسیژنه ۱۰۰ حجمی می‏‎ ‎نامند‎.‎

ساده ترین راه جهت‎ ‎تعیین ارزش اب اکسیژنه تیتره کردن ان با پرمنگنات پتاسیم یکدهم نرمال می باشد‎ .‎

اما حالا‎ ‎در ارتباط‎ ‎با عمل سفید کنندگی اب اکسیژنه‎ ‎

اب اکسیژنه به صورت یک اسید ضعیف عمل کرده زیرا ثابت یونیزاسیون ان بسیار‎ ‎پایین بوده و تا حدودی شبیه اب است محلول خالص اب اکسیژنه و تا حد زیادی محلول خالص‎ ‎و اسیدی شده اب اکسیژنه را منحصرا بحالت یونیزه نشده (فعال نشده ) اب اکسیژنه اطلاق‎ ‎می کنند‎.‎
PH ‎اب اکسیژنه صنعتی کمتر از ۳ می باشد و بشرط انکه‏‎ ph ‎ان را تا حد پایین تر نگه داریم پایداری‎ ‎محصول در حرارت بالا بسیار خوب خواهد بود‎ .‎

علت سفید کنندگی محلول اب اکسیزنه مربوط به خاصیت‎ ‎

فعال شدن‎ (activation) ‎و یا پایدار شدن‎ (stabilization ) ‎همزمان ان در شرایط مناسب‎ ‎مخصوصا در‎ PH ‎مناسب است.در اثر‎ ‎فعال شدن یون‎ ‎
پر هیدراکسی حاصل‎ ‎می شود که در حقیقت عامل سفید کنندگی اب اکسیژنه بشمار میرود و از طرفی در عمل‎ ‎پایدار شدن از تشکیل مولکول اکسیژن که تاثیری در عمل سفید کنندگی ندارد جلوگیری‎ ‎بعمل می اید‎ .‎

روش های‎ ‎تجزیه و فعال سازی‎ :‎

‎۱.‎با‎ ‎اضافه کردن قلیاییها با قدرت های مختلف‎ ‎
‎۲.‎بوسیله ی کاتالیز با فلزات سنگین‎ (Cu ‎و‎ Fe ‎و …) یا انزیم ها‎ ‎
‎۳.‎تبدیل ان به مشتقاتی از فعالیت بالاتر (پر اسید های معدنی و الی‎ )‎

اب اکسیژنه در محیط محلول‏‎ ‎های خنثی و یا اسیدی یک ماده فعال سفید گری برای کالای سلولزی به شمار نمیرود چرا‎ ‎که یون های پر هیدروکسی که عامل اصلی سفیدگری می باشند بسیار اهسته تشکیل می شود‎ .‎افزودن قلیایی به محلول خالص اب اکسیژنه تشکیل یون های پر هیدرو اکسید را ترغیب می‎ ‎کند‎.‎
اب اکسیژنه فعال شده تا‎ ‎حدودی ناپایدار بوده باید ان را توسط مواد پایدار کننده پایدار نمود تا تشکیل‎ ‎مولکول های اکسیژن محدود گردد‎. ‎

بهنام قاسمی

فارغ التحصیل رشته تکنولوژی نساجی

Recent Posts

شماره ۹۰ مجله نساجی کهن ویژه نامه آبان ماه منتشر شد

تبلیغات روی جلد: کاوان شیمی فهرست مطالب شماره 90 مجله نساجی کهن نمایشگاه پیشرفته‌ترین فناوری‌های…

3 روز ago

Heimtextil 2025: گسترش نوآورانه در صنعت فرش و کفپوش

در نمایشگاه Heimtextil 2025، بخش فرش و کفپوش به سطح جدیدی از گسترش و نوآوری…

4 روز ago

درباره رخدادی خوب در هنر فرش ایران

نویسنده:سیامک عیقرلو آری، تیتر این نوشتار درست نوشته شده است و به درستی آن را…

5 روز ago

فناوری در عصر هوش مصنوعی

فناوری‌های نوظهور و هوش مصنوعی با وجود همه اثرات مثبت و غیرقابل انکاری که برای…

5 روز ago

ایتما آسیا ۲۰۲۴؛ بررسی حضور پررنگ چینی‌ها و چالش‌های صنعت نساجی ایران (ویدیو)

ایتما آسیا ۲۰۲۴ فرصتی برای نمایش پیشرفت‌های چشمگیر صنعت نساجی چین بود، جایی که شرکت‌های…

1 هفته ago

مزایا ومعایب شرکت های دانش بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بر پایه دانش و فناوری‌های نوین…

2 هفته ago