سیستم ریسندگی تاو به تاپس

نویسنده: علی سعیدی؛ کارشناس ارشد مهندسی تکنولوژی نساجی

 

مقدمه

در مقاله قبل ما سعی کردیم شماتیک کلی از نحوه تولید نخ‌های خاب فرش ماشینی و جزئیات تولید این نخ در سیستم نیمه فاستونی کاردینگ را ارائه دهیم. در این یادداشت نیز در قصد داریم که به تخلیل و بررسی سیستم ریندگی تاو به تاپس که امروز جز سیستم‌های ریسندگی مدرن محسوب می‌شود.

همه ما مستحضر هستیم که امروز ما در حوزه تولید فرش ماشینی شرکت‌های بسیاری فعال هستند که اکثر آنها فرش هایی با شانه و تراکم بالا تولید می‌کنند که این ملزم به استفاده از نخ‌هایی است که ظرافت لازم برای جوابگویی به تراکم‌های بالا را داشته باشد. توجه به این نکته ضروری است که ما در بافندگی بسیار جلوتر و پیشرفته‌تر از حوزه ریسندگی هستیم و این مسئله امروز برای ما مشکل ساز شده است. به همین جهت ما برای تولید فرش با تراکم بالا که کیفیت لازم را داشته باشد نیاز به نخ‌هایی با نمره مخصوص و ظرافت بالا داریم.

سیستم ریسندگی کاردینگ که عمدتا نمره ۲۷ و نهایتاً نمره ۳۰ را تولید می‌کند که جوابگوی فرش‌های ۱۰۰۰ و ۱۲۰۰ شانه که تراکم بالایی دارند نیست. از این رو تنها سیستمی که می‌تواند نخ‌هایی مختص فرش‌های تراکم بالا تولید کند سیستم “تاو به تاپس” است. ما در این مقاله به طور کلی و مفصل توضیحاتی در رابطه با سیستم تاو به تاپ ارائه داده و در آخر سیستم ریسندگی نیمه فاستونی کاردینگ را با سیستم ریسندگی نیمه فاستونی تاو به تاپس مقایسه خواهیم کرد.

 

تاو و تاپس

الیافی که به طور متداول در سیستم ریسندگی نیمه فاستونی استفاده می‌شوند از نوع استیپل با طول بلند هستند. برای تهیه این نوع الیاف در کارخانه تولید الیاف، ابتدا آن ها را به صورت دسته‌هایی منظم از الیاف فیلامنتی به طول هزاران متر به نام «تاو» تولید کرده و بعد از آن بسته به نوع مصرف به طول‌های معین برش داده می‌شوند و سپس الیاف استیپل بدست آمده تحت عملیات حلاجی و ریسندگی تبدیل به فتیله یا تاپس می‌شوند.

اکنون اگر بتوان به جای مراحل مختلفی که وجود دارد «تاو» را به نحوه‌ای برش داد که الیاف آن از هم گسیخته و یا پاشیده نشود و بعد از برش به صورت «تاپس» در آید، به این ترتیب می‌توان مراحل حلاجی و کاردینگ را از خط ریسندگی حذف کرد که در واقعیت ایده و پیشنهاد اولیه برای ایجاد سیستم ریسندگی تاو به تاپس است.

 

نحوه تبدیل الیاف به لیف فیلامنتی

در روش تاو به تاپس ابتدا الیاف به صورت نوارهای ضخیمی که متشکل از هزاران لیف فیلامنتی (تاو) به ماشین برش معروف به «استرچ بریکر» تغذیه می شوند. در این ماشین ابتدا دسته الیاف به واسطه هوای گرم یا بخار آب، گرم شده و سپس تا مرز پارگی کشیده می‌شوند. در ناحیه کشش ماشین، غلتک‌های جفتِ تیغه داری تعبیه شده است‌ که تیغه‌های آن به میزان ۵ تا ۱۵ میلی متر در داخل یک دیگر کار می‌کنند. وقتی که الیاف از بین این جفت غلتک‌ها عبور می‌کند، تیغه‌ها به الیافی که تحت کشش هستند ضرباتی وارد کرده و سپس باعث پارگی آن‌ها می‌شوند.

توده الیاف که از حالت «تاو» یا همان فیلامنتی به حالت «تاپس» در آمده‌اند بلافاصله توسط جفت غلتک‌های دیگر گرفته شده و به سمت کویلر هدایت می‌شوند. کویلر، سیستمی است که به واسطه عملکرد آن فتیله یا تاپس به صورت حلقوی داخل بانکه‌های مورد نظر قرار می گیرد. بعد از برش تاو، تاپس‌ها به گیل باکس مقدماتی تغذیه می‌شوند. این ماشین معروف به «ری بریکر» است که دو وظیفه را نیز بر عهده دارد:

1. تکمیل، عمل پارگی الیافی است که در مرحله تاو به تاپس به طول معین برش نخورده و دارای طول‌های بسیار بلندی هستند. این مرحله بدین منظور انجام می‌شود که الیاف بدست آمده از برش تاو دارای یکنواختی طول بهتری شوند.
2. دومین وظیفه این ماشین مخلوط کردن الیاف رنگی بدست آمده از برش تاوهای رنگی مختلف می‌باشد.

از آنجایی که مخلوط الیاف در نخ‌های خاب فرش ماشینی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، لذا بعد از مرحله تاو به تاپس برای یکنواختی شید رنگی نخ خاب تولیدی بهتر است از یک مرحله مخلوط کردن استفاده شود.

در نهایت تاپس تولید شده از ماشین گیل باکس مقدماتی یا ری بریکر به ماشین گیل باکس ۱ تغذیه شده و از این مرحله تا انتهای خط ریسندگی نیمه فاستونی تاو به تاپس بقیه مراحل کاملا مشابه با سیستم ریسندگی نیمه فاستونی کاردینگ است.

 

مقایسه کاردینگ با تاو به تاپس

خیلی مسلم و مشخص است که الیافی که به سیستم ریسندگی کاردینگ تغذیه می‌شوند از نوع استیپل به طول بلند است و در سیستم تاو به تاپس الیاف مصرفی از نوع دسته‌هایی از الیاف فیلامنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. نکته مهمی که می‌توان برای مقایسه این دو روش به آن استناد کرد این است که در سیستم تاو به تاپس نیازی به ماشین حلاجی و کاردینگ نداریم که حذف این مرحله می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه‌ها، میزان ضایعات خط ریسندگی را پایین آورد. مهم‌ترین نکته‌ای که برای در مقایسه دو سیستم وجود دارد؛ در سیستم ریسندگی کاردینگ که به صورت متداول برای تولید نخ‌های خاب فرش ماشینی مورد استفاده قرار می‌گیرد اغلب بیشتر از نمره ۲۷ را نمی‌توانند تولید کنند اما در سیستم ریسندگی تاو به تاپس می‌توان الیاف بسیار ظریف را مورد عملیات ریسندگی قرار داده و نمره نخ‌های ظریف از نمره ۳۳ تا ۴۲ را تولید کنیم که این خود مسئله مهمی است و می‌تواند کمک بسیاری به نحوه تولید فرش ماشینی داشته باشد. البته ذکر این نکته ضروری است که با سیستم کاردینگ متدوام می‌توان نمره با نخ بالا تولید کرد اما در زمان زیادی میزان پایینی تولید می‌گردد که اصلاً مقرون به صرفه نخواهد بود.

با مجهز شدن کارخانه‌های تولید فرش به سیستم تاو به تاپس می‌توانیم در فرش‌های ۱۰۰۰ و ۱۲۰۰ شانه از نخ‌های با نمره ۳۳ متریک تا ۴۲ متریک استفاده کنیم که این باعث افازایش کیفیت و ظرافت و خاب فرش بهتری در محصول نهایی خواهد شد. امروز تعداد بسیار کمی از شرکت‌های تولیدکننده مجهز به این سیستم هستند که امیدواریم در آینده‌ای بسیار نزدیک مجموعه‌های بیشتری به استفاده از سیستم تاو به تاپس رو بیاورند تا بتوانیم پاسخگوی واردات بی‌رویه ماشین‌های بافندگی باشیم.

این مقاله در شماره ۴۴ به چاپ رسیده است