سیگاریها نخوانند؛شلیک به سلامتی با فیلتر نیم سانتی

نزدیک به یک میلیارد مرد و ۲۵۰ میلیون زن در سراسر جهان سیگار می کشند که سهم کشورهای فقیر و در حال توسعه از بقیه بیشتر است.

قدس آنلاین-کوروش محمدزاده : این که از چه چیزی میخواهیم سخن بگوییم یک مساله مهم است , سیگار , البته که چیز خوبی نیست وبه هیچ کس هم توصیه نمیکنیم که حتی امتحان کند.

اما خوب مساله دیگر این است که یک چیزی هست که واقعیت دارد , آن هم اینکه بالاخره درکشورما و هم دردنیا جمعیت زیادی از مردم به این ماده دخانی معتادند و اکنون که این کالای دخانی درکشور مصرف میشود , حداقل با عرضه نامطلوب آن خسارت دیگری به مضرات آن اضافه نکنیم.

حرفهایی از قبیل سرطانزا بودن ,عقیم کردن مردان ونازا شدن زنان و … که تمام مخدرات را شامل میشود .

اما کشور مان از چند سال قبل مجوز تولید سیگار با برندهای خارجی در کشور را صادر کرد و در بخش تولیدات داخلی نیز تنوع بهتر و بیشتری را شاهد بودیم که باعث شد رغبت به سیگارهای خارجی تاحدودی کاهش یابد , اما اکنون یک مساله دیگر پیش روی کارشناسان قرار گرفته و آن هم اینکه این تولیدات تا چه اندازه استانداردها را رعایت میکند تا مضراتی بیش از آنچه همه میدانیم برای مصرف کنندگانشان نداشته باشد.

شایعات زیادی پیرامون سیگار های خارجی در کشورمان رواج دارد که البته برخی از آنها خیلی هم بی منطق نیست و برخی از این شایعات در واقع همان مضرات سیگار است که بزرگنمایی می شود .

آخرین خبر هم این بود که برای نخستین بار در کشور سیگار وینستون در مجتمع دخانیات گیلان به تولید رسید.این مجتمع به غیر از وینستون برندهای مگنا، زیکا، تیر، بهمن و کاسپین را نیز تولید می‌کند.
این در حالی است که مدیر عامل شرکت دخانیات ایران افزایش تولید و صادرات سیگار را برنامه اصلی این شرکت اعلام کرد.

مدیرعامل شرکت دخانیات ایران با اشاره به نظارت‌های بهداشتی موجود در فرایند تولید سیگار در مجتمع دخانیات گیلان اظهار کرد: امیدواریم روزی برسد که دیگر هیچ مصرف‌کننده سیگاری در کشور نداشته باشیم و تولیداتمان به بازارهای جهانی صادر شود.

***

قربانی شدن ۶۰هزار ایرانی

درعین حال به گزارش پایگاه خبری تحلیلی قدس آنلاین بر اساس آمارها، سالانه بیش از ۵/۵ هزار میلیارد نخ سیگار، در جهان دود می‌شودکه در ایران این رقم به بیش از ۶۰ میلیارد نخ سیگار در سال می رسد . این میزان رقمی بیش از هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به کشور زیان واردکرده و منجر به قربانی شدن ۶۰ هزار ایرانی در سال می‌شود.

از سوی دیگر استعمال دخانیات از عوامل اصلی مرگ در جهان بوده و میزان مرگ سالانه براثر مصرف مواد دخانی تا سال ۲۰۳۰ به ۸ میلیون نفر می‌رسد و در کشورهای در حال توسعه ۴/۳ درصد افزایش مصرف سالانه مواد دخانی دیده می‌شود که استعمال این مواد کشنده ، باعث سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و دیگر بیماری های ناشی از مصرف سیگار می‌شود.
این گزارش حاکی است بیش از ۸۰ درصد مرگ و میرهای ناشی از مصرف مواد دخانی در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد و همه‌ گیری استعمال دخانیات در کشورهایی با رشد اقتصادی کمتر، بیشتر مشاهده می‌شود.

همچنین برخی تحقیقات نشان می دهد حدود چهار پنجم سیگاری ها سیگار خود را نیمه یا تمام دود شده، روی زمین یا درون آب می اندازند . دور انداختن ته سیگار نیز باعث ورود مقادیر بسیاری از سموم به محیط می شود چرا که فیلتر سیگار حاوی فلزات سنگین و ترکیبات بسیار سمی با غلظت بالاست و سیگاری‌هایی که ته‌سیگار خود را دور می‌اندازند سالانه بیش از یک تن آرسنیک وارد چرخه حیات می‌کنند.

یکی از زباله های جمع آوری شده از سواحل دنیا، ته‌سیگار است و کیسه‌های پلاستیکی در رتبه بعد قرار دارد. پارک‌های جنگلی و مسیرهای کوهستانی هم گاه تفاوتی با سطل زباله برای فرد سیگاری ندارند؛ ته‌سیگارهایی که در این اماکن روی زمین انداخته می‌شوند، بی‌شمارند! ‎در این باره باید گفت که مواد سمی و نیکوتین این فیلتر‌ها، با هر باران شسته شده و وارد آب‌های زیرزمینی، چاه‌ها و قنا‌ت ها می‌شود.

بر اساس گزارش بخش «پیشگیری سرطان» در مرکز سرطان‌شناسی آلمان، «فیلتر ته سیگار، نزدیک ۵۰ درصد مواد سمی دود سیگار را جذب می‌کند و درون این فیلتر، مواد سمی و سرطان‌زا با غلظت بالا جمع می‌شوند. در فیلتر سیگار، افزون بر نیکوتین، آرسنیک و فلزات سمی دیگر مانند سرب، مس و کروم وجود دارد.» این مقدار جذب مواد سمی حاصل از دود سیگار توسط فیلتر در صورتی امکان پذیر است که این نوع فیلترها استاندارد بوده و اندازه، حجم و کیفیت آن در حد قابل قبول باشد حال آنکه اخیرا با بررسی که خبرنگار ما در مورد برخی سیگارهای داخلی از جمله تیر و بهمن انجام داده مشخص شد که جدای از مرغوبیت پایین توتون، اندازه فیلتر این سیگارها کمتر از یک سانتی متر است در حالی که فضایی که با رنگ رزد برای نشان دادن حجم فیلتر تعبیه شده است ۵/۲ سانتی متر است و اصل فیلتر که باید سموم موجود در سیگار را جذب نماید حدود یک سوم حجم اصلی آن است.

این آمار نشانگر آن است که فیلتر ته سیگار تا چه حد می تواند مواد سمی و خطرناک دود سیگار را مهار و جذب خود کند و اگر اندازه و کیفیت این فیلترها قابل قبول و استاندارد نباشد به همان مقدار خطر ورود مواد سمی حاصل از دود سیگار به بدن افزایش می یابد که متأسفانه این مهم در تولید و ساخت سیگار های داخلی چندان مورد توجه قرار نمی گیرد و برخی از دلایل این امر ممکن است واگذاری حق تولید و عرضه برندهای داخلی به بخش خصوصی باشد که بر اساس خبرهای موجود در سال ۱۳۸۸ شرکت دخانیات ایران در راستای تکالیف مجمع عمومی این شرکت، اجرای اصل ۴۴، خصوصی سازی و برای تامین نیاز بخشی از بازار مصرف، عاملیت صنعتی تولید سیگار تمام برندهای ملی را با حفظ حق برند از جمله سیگارهای تیر، بهمن و برخی اقلام دخانی دیگر به بخش خصوصی به عنوان عامل تولید واگذار کرده است.

با اینکه شرکت دخانیات اعلام کرد که این شرکت با نظارت کمی و کیفی گسترده بر محصولات تولیدی توسط بخش خصوصی، همچنان حاکمیت برندهای ملی خود را حفظ خواهد کرد و هر گاه تشخیص دهد منافع محوری این محصول از سوی بخش خصوصی تامین نمی شود، طبق مقررات جاری، اقدامات لازم را انجام خواهد داد، اما ظاهرا این نظارت عملا انجام نشده است.چراکه بر اساس ماده ۱۳ دستورالعمل واگذاری شرکت ها عاملین صنعتی موظف به رعایت استانداردهای ملی تولید محصولات دخانی می باشند.

با توجه قوانین وضع شده در دستورالعمل قراردادها این گونه به نظر می رسدکه نه بازرسی در طول مدت قرار داد صورت گرفته است و نه مجوزی به دلیل رعایت نکردن استانداردها لغو شده است.

قاچاق سیگار خارجی

از سوی دیگر طبق گفته عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس برابر برنامه پنجم توسعه کشور، حداقل ۵۰ درصد میزان مصرف سیگار باید در داخل کشور تولید شود.

نادر قاضی پور نماینده ارومیه در مجلس با اشاره به حجم قاچاق سیگار به داخل کشور اظهار داشت: مجلس در زمان تصویب برنامه پنجم توسعه دولت را مکلف کرده است تا در طول این برنامه برای تولید سیگار در داخل اقدامات لازم را بعمل آورد به طوری که تا پایان برنامه حداقل ۵۰ درصد مصرف سیگار در داخل تولید شود.
وی با بیان اینکه در حال حاضر تنها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد مصرف در داخل کشور تولید می شود، گفت: چون تعرفه واردات سیگار بالاست، بیشتر سیگارهای خارجی از طریق قاچاق وارد کشور می شود.

حال با توجه به اهمیت موضوع اگر قرار باشد ۵۰ درصد مصرف سیگار در داخل کشور تولید شود چه بر سر سلامت جامعه خواهد آمد. طبق استانداردهای جدید، هر نخ سیگار نباید بیشتر از ۶/۰ میلی‌گرم نیکوتین و ۱۰ میلی‌گرم تار داشته و مصرف آن نباید بیشتر از ۱۲ میلی‌گرم دی‌اکسید کربن تولید کند و باید دید که آیا سیگارهای تولید داخل بر اساس این استاندارد تولید می شوند؟

با این اوصاف، در حالی‌که کشور ما از جمله کشورهایی است که متعهد شده تمام موارد مربوط به قوانین مبارزه با دخانیات را اجرا کند، ولی نکته اساسی که تمام کارشناسان هم به آن اذعان دارند این است که اجرایی نشدن این قوانین و به تاخیر انداختن آنها در حالی‌که شرکت‌های دخانی هر روز مشتریان بیشتری را به سمت خود می‌کشانند، باعث شده سن بروز سرطان‌های ناشی از سیگار در تمام کشورهای دنیا ۲۰ تا ۳۰ سال بعد از مصرف سیگار باشد در حالی‌که در ایران مرگ ناشی از دخانیات روز به روز در سنین پایین‌تری مشاهده شود. این درحالی است که سن کشیدن سیگار در ایران به حدود ۱۵ سال رسیده است.

البته ممکن است شرکت دخانیات، ارزانی تقریبا نسبی این نوع سیگارها را در مقایسه با نوع خارجی و یا سیگارهای مرغوبتر، دلیلی بر کیفیت پایین آن تصور کند، که حتی با چنین فرضیه ای هم این استدلال منطقی نخواهد بود.
با توجه به پایین آمدن سن مصرف سیگار در جامعه و اهمیت این موضوع می بایست محصولاتی بسیار کم ضررتر حتی با قیمت های بالا تولید کرد تا علاوه بر افزایش سلامت جامعه افراد کم سن و سال و دانش آموزان توان خرید آن را نداشته باشند.

شایان ذکر است پیگیریهای خبرنگار ما در خصوص میزان تولید سیگار ،استانداردهای ساخت در داخل کشور و نوع نظارت و نتیجه نظارت بر شرکت های دخانی توسط دخانیان ایران با پاسخ منفی مسئول روابط عمومی و بین الملل شرکت دخانیات ایران مواجه شد.