شعر بافی چیست؟ آیا می‌توان شعر را بافت؟

صنایع نساجی و پارچه بافی که اصطلاحا جولائی یا شعر بافی نامیده می شود در کاشان ریشه و سابقه‌ای کهن دارد.

صنایع نساجی و پارچه بافی که اصطلاحا «جولائی» یا «شعربافی» نامیده می‌شود در کاشان ریشه و سابقه‌ای کهن دارد. اسناد و مآخذ معتبر حاکی از آنست که در دوره سلجوقیان به موازات پیشرفت عظیمی که در همه صنایع پدید آمده بود، نساجی نیز در کاشان به حداکثر رونق و رشد رسید.

آندره گدار باستان‌شناس معروف فرانسوی می‌گوید: ترقیات شگفت‌انگیز و موفقیت‌های شایان صنایع کاشان در سده‌های شش و هفت هجری بار دیگر در سده‌های دهم و یازدهم یعنی همزمان با ترقی و تمدن با شکوه اصفهان در کاشان تجدید شد.

در دوره‌های مختلف سیاحان و جهانگردان بسیاری از کاشان دیدن نموده‌اند و هر یک در سفرنامه‌های خود ضمن ستایش صنایع کاشان، توجه خاصی به نساجی این شهر داشته اند.

علی‌رغم این همه سابقه و تجربه در بافت انواع پارچه در کاشان که تعداد آنها در اواسط دوره قاجار به حدود ۴۲ نوع پارچه می‌رسیده است، به‌علت عدم حمایت دولت وقت از صنایع داخلی در آن زمان و نفوذ استعمار غرب، به مرور زمان نه تنها بازارهای جهانی پارچه‌های ایرانی از دست رفت؛ بلکه در بازارهای داخلی هم محصولات خارجی جای تولیدات ملی را گرفت و صنایع سنتی بویژه پارچه بافتی در کاشان به کسادی و رکود کشیده شد.

در حال حاضر در محلات قدیمی کاشان حدود پنجاه کارگاه قدیمی شعر بافی موجود است که شعربافان پیر و سالخورده این شهر که تعدادشان به حدود هشتاد نفر می‌رسد، تنها به بافت نوعی پارچه ابریشمی مشغولند که بدون طرح و نقشه پیچیده‌ای بوده و غالباً به صورت ساده و یا تیرک‌دار (راه راه) و با رنگ‌های تیره و در ابعاد ۲/۱ متر مربع تا ۲/۲ متر مربع تهیه می‌گردد.

این پارچه‌های ابریشمی که اصطلاحا شعر نامیده می‌شود، غالبا جهت استفاده کردها به عنوان شال کمر و سربند به مناطق غربی کشور خصوصا استان‌های کردستان و کرمانشاه و مقداری نیز به مناطق کردنشین عراق، جنوب ترکیه و سوریه ارسال می‌گردد.

بهنام قاسمی

فارغ التحصیل رشته تکنولوژی نساجی

Recent Posts

هوش مصنوعی و آینده خرید فرش: وقتی فناوری به کمک سنت می‌آید

مقدمه فرش ایرانی، نمادی از هنر و فرهنگ ایران زمین، همواره جایگاهی ویژه در زندگی…

41 دقیقه ago

شماره ۹۱ مجله نساجی کهن ویژه نامه آذر ماه منتشر شد

تبلیغات روی جلد: ندتکس فهرست مطالب شماره 91 مجله نساجی کهن عدم برگزاری نمایشگاه دموتکس…

3 روز ago

مصاحبه با آقای مهدی جهانی نماینده شرکت نمایشگاهی تویاپ برگزارکننده نمایشگاه فرش استانبول در ایران

  آقای مهدی جهانی نماینده شرکت نمایشگاهی تویاپ برگزارکننده نمایشگاه فرش استانبول در ایران چه…

3 روز ago

کاهش ۱۲ درصدی صادرات ماشین‌آلات نساجی ایتالیا در ۹ ماهه اول ۲۰۲۴

براساس گزارش‌های منتشرشده، صادرات ماشین‌آلات نساجی ایتالیا در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۴ نسبت به…

5 روز ago

دریافت بلیط رایگان نمایشگاه فرش و کفپوش استانبول

نمایشگاه فرش و کفپوش (2025 CFE) از تاریخ 18 تا 21 دی ماه در مرکز…

5 روز ago

فروش ماشین‌آلات نساجی دست دوم باکیفیت

شرکت ترکیه ایی Uğurteks Tekstil Makina Parkı با افتخار ارائه‌دهنده ماشین‌آلات نساجی دست دوم با…

1 هفته ago