اخبار نساجی

شیما و پوشش عفیفانه

شاید تا به حال نام شیما و پوشش عفیفانه را شنیده باشید…در این پست شما را بیشتر با این واژه ها آستا می کنیم…

ماهیـت شیما :

۱. شیما به معنای شناسه یکپارچه مد و لباس ایران است.

۲. شیما در جهـت توسـعه فرهنـگ لبـاس اسلامی ایرانـی اسـت.

۳. الصاق نشان شیما به معنای اعتبار لباس است.

۴. داشـن نشـان شیما بـه معنـای طـی مسـیر داوری هـای لازم می باشــد.

۵. بــرای اطمینــان مــرف کننــدگان محــترم لازم اســت نشــان شیما بــر روی لبــاس هــا دوختــه شــود.

۶. بـه منظـور یکنواختـی و شـناخت مـصرف کنندگان لازم اسـت نشـان شیما در درز قـدی سـمت راسـت لبـاس دوختـه شـود.

۷. شماره درج شده در بارکد به معنای شماره ثبت محصول در سامانه شیما می باشد.

طرح شیما

کارگروه ساماندهی مـد و لبـاس ایـران جهـت ارتقـاء سـطح کیفـی البسـه کشـور شـاخص هایـی را بـه منظـور پذیـرش آثـار طراحـی لبـاس بـه مرحلـه اجـرا درمـی آورد. لـذا در راسـتای ایـن هـدف، قانـون سـاماندهی مـد و لبـاس آئیـن نامـه اجرایی مربـوط به طرح “شیما” ـ شناسـه یکپارچه مـد و لبـاس ایرانـی اسلامی ـ را بـه اجـرا درآورده تـا آثـار مـورد تأییـد ایـن نهـاد، بـه اطلاع همـگان برسـد.

بنابرایـن طراحـان و تولیـد کننـدگان لبـاس، بـه منظـور شناسـه دار کـردن آثـار خـود و دریافـت تأییدیـه از سـوی ایـن بنیـاد مـی تواننـد اقـدام بـه دریافـت شناسـه “شیما” نمایند. هـم چنیـن در صـورت ابداعـی بـودن اثـر و نیـز اصالت طـرح مطابـق مـاده ۲۱ قانون حمایت از حقـوق مؤلفـان، مصنفـان و هنرمندان مصـوب ۱۳۴۸ و آییـن نامـه اجرایـی آن بـه اسـتناد مـاده ۴ قانـون سـاماندهی مـد و لبـاس، طراحـان لبـاس میتواننـد بـه ثبـت اثـر )دریافـت مالکیـت معنـوی) اقـدام نمایند.

بـا اجـرای ایـن طـرح کلیه آثـار تولید شـده منطبق بـا ضوابـط و الگوهـای اسلامی و ایرانـی از یـک هویـت منسـجم و دارای تعریـف برخـوردار شـده و منافـع عمومـی دسـت انـدرکاران آن شـامل طـراح، تولیـد کننـده و در نهایـت مـرف کننـده تامیـن میشـود.

شناسـه “شیما” کـه در جهـت توسـعه فرهنـگ اسلامی ـ ایرانـی بـه کار گرفتـه شـده، بـه معنـای اعتبـار لبـاس اسـت. داشـن ایـن شناسـه، نشـانگر مسـیر داوری هـای لازم بـرای تولیـد لبـاس فاخـر ایرانـی بـوده و میتوانـد اطمینـان بیشتری بـرای مصرف کننـده فراهـم آورد. بدیـن ترتیـب در ایـن بررسـی، مراحـل مختلـف ورود اثـر بـه کارگروه ساماندهی مـد و لباس کشـور، تا کارشناسـی هـای متعـدد و در نهایـت دریافت شناسـه “شیما” و در مـواردی دریافت مالکیت معنـوی اثـر بیـان می گـردد.

ثبت طرح و صدور شیما در کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور دارای مراحل زیر است:

۱.     دبیرخانـه: دبیرخانـه موظـف بـه دریافـت و تحویـل آثـار بـه طراحـان و نظـارت بـر حسـن انجـام کار در طـی مراحـل گـردش اثـر در بنیـاد میباشـد. تحویـل آثـار از طـراح و ارائه رسـید بـا قابلیـت پیگیـری، ثبـت مشـخصات طـرح و طـراح در رایانـه، تحویـل آثـار بـه بخـش عکاسـی، ارسـال آثـار بـه بخـش انتخـاب آثـار یـا کمیسـیون مـاده ۴، تحویـل گرفـن آثـار از بخـش انتخـاب آثـار بـه همـراه اسـناد بررسـی، بررسـی اسـناد و ارجـاع آثـار پذیرفتـه شـده بـا توجـه بـه وضعیـت آنهـا بـه بخـش “شیما” یـا مالکیـت معنـوی، و تماس بـا طراحـان بخشـی از وظایـف دبیرخانـه اسـت.

۲.     عکاسـی: بخـش عکاسـی بـه منظـور تکمیل شناسـنامه آثـار، مسئول عکسـبرداری از طرحهـای لبـاس بـه صـورت دقیـق و جزئـی اسـت. برطـرف سـازی و رفـع مشـکلات لبـاس، اتوکشـی لبـاس جهـت نمایش صحیـح اثـر در عکاسـی، عکاسـی از زوایـای مختلـف مانکـن و تحویـل لبـاس بـه بخـش دبیرخانـه از جملـه وظایـف ایـن بخـش اسـت.

۳.     انتخـاب آثـار: بـه منظـور بررسـی آثـار بـرای دریافـت شناسـه شیما یـا ثبـت طـرح فعـال، بخـش انتخـاب آثـار فعـال گردیـده اسـت. تحویـل لبـاس و عکـس از بخـش دبیرخانـه، کارشناسـی آثـار بـا توجـه بـه شـاخصهای اسلامی و ایرانـی و بررسـی قابلیـت تولیـد انبـوه آنهـا، بررسـی اثـری کـه طـی سـه سـال گذشـته ثبت مالکیـت معنـوی نشـده باشـد و تکمیل فرمهـای اثـر بـه عنـوان پذیـرش یـا عـدم پذیـرش اثـر بـرای دریافـت شناسـه شیما بـا نـگارش دقیـق علـت عـدم پذیـرش کارهایـی اسـت کـه در بخـش انتخـاب آثـار انجـام میشـود.

۴.     صـدور “شیما”: “شیما” کـدی ۸ رقمـی اسـت کـه بـرای تأییـد از سـوی کارگروه ساماندهی مـد و لبـاس کشـور بـا توجـه به نظـر کارشناسـان متعـدد بـه متقاضیـان داده میشـود. برخی از وظایـف ایـن بخـش بدیـن قـرار اسـت: تحویـل اسـناد واجـد شرایط دریافـت “شیما” از دبیرخانـه و ثبـت “شیما” و اختصـاص آن، چـاپ شناسه “شیما” یـا ارائـه ی فایـل مربوطـه بــرای تکثیــر بــه متقاضــی، آگاهــی دادن بــه طراحــان و تولیدکننــدگان در مــورد شناســه ی “شیما”.

۵.     کارشناسـی آثـار (کمیسـیون ماده ی ۴ ): واحـد کارشناسـی آثـار وظیفـه ی ارزیابـی آثـار رسـیده و اعلام نظـر کارشناسـی در خصـوص آنهـا را بـر اسـاس نمادهای هـنر اسلامی و ایرانــی بــه عهــده دارد. ایــن گــروه کــه متشــکل از کارشناســان دینــی، طراحــان لبــاس و کارشناسـان فنـی در امـور تولیـد لبـاس میباشـد، وظایـف زیـر را بـه عهـده دارد:

دریافـت لبـاس و عکـس اثـر بـه همـراه کـد اثـر از بخـش دبیرخانـه، بررسـی عکـس و لبـاس بـا توجـه بـه شـاخص های مـورد تأئیـد کارگروه بـا حضـور حداقـل سـه کارشـناس ثبـت نتیجـه ی کارشناسـی جهـت دریافـت مالکیـت معنـوی در فـرم مربوطـه بـه همـراه نـگارش علـل ابـرازی کارشناسـان و تنظیـم صورتجلسـه.

۶.     صـدور مالکیـت معنـوی اثـر: کارگروه ساماندهی مـد و لبـاس اسلامی و ایرانـی بـه منظـور تحقـق اهـداف منـدرج در مـاده ی چهـار قانـون سـاماندهی مـد و لبـاس و بـرای آشـنایی و آگاهـی بیشـر هنرمندان عرصـه ی مـد و لبـاس و تشـویق آنـان بـرای تولید آثـار فاخـر و مؤثر بـر جریـان فرهنگـی و هـنری کشـور اقـدام بـه ثبـت آثـار طراحـان میکنـد. ایجـاد پرونـده بــرای هــر طراحـی کــه درخواســت ثبـت مالکیــت معنــوی کــرده اســت، تحویــل فرم هــای ارزیابـی کمیسـیون ماده ی چهـار، تشـکیل پرونـده جهـت ارائـه بـه وزارت ارشـاد و سـپس بایگانـی، درج اطلاعات و فـرم خـام ثبـت اثـر بـر اسـاس نـوع لبـاس و ایجـاد تغییـرات لازم، ارسـال اطلاعات بـه دفتـر مدیـر عامـل کارگروه و سـپس ارسـال جهـت امضـاء بـه دفتـر معاونت امـور هـنری ارشـاد بـرای مهـر و امضـاء، اسـکن برگـه ی مالکیت معنـوی صـادر شـده و ذخیره در بایگانـی، تماس بـا طـراح جهـت دریافـت مالکیـت معنـوی و اخـذ رسـید مالکیـت معنوی و تکمیـل فـرم ثبـت اثـر جهـت ارائـه بـه وزارت ارشـاد.

ضوابط و شاخص های طراحی،تولید و تبلیغ لباس اجتماع بانوان

۱) قواعد کلی:

الف: هرگونه لباسی که در قالب و شکل پوشش اجتماع طراحی و تولید و استفاده میشود، مستلزم رعایت معیارهای پوشش اجتماع می باشد و اعمال تغییرات مربوط به لباس خصوصی بر روی لباس اجتماع مجاز نیست ( مانند بکارگیری ترکیب رنگی یا پارچه نامناسب محیط اجتماع، بکارگیری نامناسب تور، تزئینات مفصل و نظایر آن).

ب: توجه و بکارگیری هنر طراحی، خلاقیت، ایده های نوین هنرمندان طراح و تولید کننده داخلی با اتکا و ابتناء به ظرفیت های داخلی و پرهیز از تقلید و تکرار طرح های نامتعارف و غیر ایرانی.

ج: ضرورت دارد لباس اجتماع فاقد ویژگی «لباس شهرت» با تعاریف فقهی از آن باشد.

۱) طراحی لباسهای به شدت گرانقیمت و به شدت فاخر.

۲) طراحی لباسهای با نمادهای کثیفی، پارگی و اندراس.

۳) طراحی لباس منجر به انگشت نما شدن.

۴) سایر معیارهای لباس شهرت.

 

۲) فرم کلی لباس

‌أ: رعایت اصول علمی در طراحی متناسب و کاربرد آن در اجتماع.

‌ب: استفاده از دانش فنی در طراحی الگو، برش، دوخت و تکمیل لباس.

‌ج: پوشیدگی کامل اجزای لباس ( قد مناسب لباس تا زیر زانو، آستین با طول استاندارد تا مچ، جلو بسته بودن لباس با بکارگیری وسیله ی مناسب مثل دکمه، قزن، زیپ و … و بدون استفاده از تور غیر ساتر و بدن نما و …). و استفاده از الگو هایی که به اندازاه کافی به لباس حجم داده و منجر به آزاد بودن اندام بدن می شود ( عدم استفاده از الگوهای بدن نما و تنگ).

‌د: کامل بودن لباس و عدم نیاز به ملحقات جانبی برای تأمین حجاب ( آستین بلند، یک تکه بودن طرح و عدم نیاز به آستر و رعایت کامل حد حجاب شرعی بانوان) ضرورت داشته و از شبیه سازی لباس اجتماع به فرم کلی البسه خصوصی ( مانند دامن دار کردن و تنگ کردن بالاتنه، شبیه نمودن به طرح سارافونی و نظایر آن) پرهیز شود. همچنین از به کار گیری طرح ها و برش ها و فرم هایی که با جدا سازی و شاخص کردن نواحی خاص بدن بانوان منجر به جلب توجه می گردد، خودداری شود.

‌ه:  به کارگیری طرح و شکل با بهره گیری از روشهای دوخت و نمادهای لباس اقوام ایران، با پرهیز از تبرج و جلب توجه امکان پذیر است.

‌و: طراح و تولید کننده نمی تواند از طرح و فرم و شکل شبیه لباس ملی، بومی و محلی سایر کشورها خصوصاً کشورهای اروپایی و امریکا استفاده نماید.

‌ز: از طراحی لباس اجتماع بانوان در وضعیت لباس فاقد تفکیک جنسیتی (unisex) یا طراحی لباس اجتماع بانوان با شباهت واضح به لباس ویژه آقایان پرهیز شود.

‌ح: استفاده از طراحی و دوخت مشابه البسه مشاغل خاص مانند نیروهای مسلح ج.ا.ا وروحانیت( در البسه نامربوط به آنها) مجاز نیست. ( طراحی البسه مربوط به نیروهای مسلح ج.ا.ا تابع ضوابط و مقررات ابلاغی از سوی ستاد کل نیروهای مسلح می باشد).

‌ط: طراحی لباس نباید با پارچه، الگو، فرم و برشهای شناخته شده مربوط به نیروهای مسلح داخلی و خارجی و گروه های شبه نظامی، جریانات و گروههای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی غیر قانونی داخلی و معارض خارجی صورت گرفته و یا تداعی گر وابستگی به آئین، مذهب یا گروه و فرقه ای غیر از مذهب و مقررات رسمی کشور باشد.

‌ی: در طراحی و تولید لباس، مسائل روانی، اجتماعی، اخلاقی و دینی مورد توجه قرار گیرد.

‌ک: در طراحی لباس نباید از المان های دینی غیر مسلمانان استفاده شود.

‌ل: به تناسب لباس باعرف منطقه و شهر توجه شده و از طراحی لباسهای غیر متعارف اجتناب شود.

 

۳) پارچه و مواد اولیه:

‌أ: از به کار بستن پوست حیوانات حرام گوشت یا مواد اولیه ممنوعه از نظر شرع مقدس، و استفاده از ملحقات ویژه لباس غیر مسلمانان ( کراوات، پاپیون و نظایر آن) پرهیز شود.

‌ب:  از به کار بستن اجزاء پارچه های نازک و بدن نما برای تولیدات لباس اجتماع پرهیز شود و طرح ها، نقوش، گلدوزی ها، علائم و نمادها، جنس، رنگ، شکل و طرح پارچه استفاده شده در لباس، نباید منجر به جلب توجه ( تبرج) یا انگشت نما شدن گردد.

‌ج: از بکارگیری طرح ها، برشها، گلدوزی ها و علائم با جدا سازی و شاخص کردن اعضاء خاص بدن بانوان، خودداری گردد.

‌د: بکارگیری پارچه ایرانی در طراحی لباس اولویت دارد.

‌ه:  بکارگیری نمادهای فرهنگی و اجتماعی مجاز ایرانی در لباس بانوان، با رعایت سایر ملاحظات و به صورتی که منجر به جلب توجه نگردد مجاز می باشد.

‌و: بکارگیری نمادهای فرهنگی و اجتماعی مجاز ایرانی، بدون رضایت صاحبان نمادها و یا اشخاص حقوقی مالک آنها یا در شکلی که موجبات عدم رضایت قانونی آنها را فراهم نماید، مجاز نمی باشد. اخذ تأییدیه صاحبان نمادها و مالکان حقوقی هنگام بکارگیری این طرح ها در لباس، در قالب اثر نهایی ضروری است.

‌ز: نمی توان در تولید لباس، به هر نحو و شکل، کلی یا جزئی علائم و نشان های خارجی ( اعم از محصولات تجاری یا غیر آن) بدون رعایت ضوابط مربوطه را به کار بست.

‌ح:   توجه به تناسب جنس، پارچه، نقش و رنگ لباس با طرح و مدل و کاربری آن ضروری است.

‌ط:   در انتخاب جنس پارچه اصول بهداشت اسلامی و رعایت بهداشت فردی مورد توجه باشد.

‌ی:   به کیفیت پارچه و دوخت لباس اجتماع توجه ویژه شود.

‌ک: أخذ نشان شیما و الصاق آن در داخل لباس به شرح اعلامی.

۴) ملاحظات «تزئین و طراحی» روی لباس و پارچه «ملحقات پوشش» :

در طراحی لباس و نیز بکارگیری تمامی ملحقات مانند کمربند، روسری، دستکش، کفش، شلوار، کیف و نظایر آن، رعایت معیارهای ذیل لازم است:

‌أ: استفاده از اسماء الله، آیات قرآن کریم، نمادهای مربوط به پیامبر اکرم(ص)،

اهل بیت(ع)، علائم اصلی و عناوین مورد احترام دیگر ادیان و مذاهب رسمی کشور و سایر موارد اینگونه در لباس، صحیح نبوده و باید اجتناب شود.

(در زیور آلات، استفاده از اسماء الله، آیات قرآن کریم و نمادهای مربوط به پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت(ع) به نحوی که منجر به وهن مقدسات نباشد، فاقد اشکال است.)

‌ب:  بکار گیری نوشته و متن به زبان فارسی یا هر زبان دیگر و اعداد به نحوی که مؤید سبک مکاتب و فرق انحرافی در شکل روزنامه و یا اشکال دیگر باشد، مجاز نیست.

‌ج:   از کاربرد تصاویر، علائم و نمادهای ضد اخلاق یا ضد دین یا مغایر ارزش های بومی، تصاویر و علائم و نمادهای نشانه ی معارض فرهنگ ایرانی اسلامی( مانند تصاویر حیوانات و نظایر آن)، یا مروج فرهنگ غربی به هر شکل ممکن خودداری شود.

‌د:     هر گونه استفاده از مفاهیم و علائم و نمادهای مربوط به سایر ادیان، عرفان ها و فرق نو ظهور و انحرافی یا تصاویر، علائم و نمادهایی که تداعی کننده ی وابستگی به گروه های غیر مجاز، گروه های با هویت مبهم و نامشخص فرهنگی،اجتماعی و سیاسی،انحرافی یا فرق ضاله و یا تداعی گر خشونت یا سایر خصوصیات اخلاقی مطرود و مکروه، باشد یا استفاده از مواد اولیه و اجزاء دارای بار منفی مذهبی، فرهنگی و اجتماعی و سیاسی ( مانند مفاهیم دامن زننده به تعارضات قومیتی و مذهبی و …) یا هدایت کننده به جرم و اقدامات حرام، ممنوعه و یا ضد عرفی، مجاز نیست.

‌ه: استفاده از عکس و تصویر چهره انسان خصوصاً افراد هویت معلوم در لباس اجتماع بانوان از مصادیق بارز تبرج بوده و مجاز نیست.

‌و: استفاده از تصاویر در لباس اجتماع بانوان، صرفاً در ابعاد متعارف، طرحها و اشکالی که منجر به جلب توجه و تبرج نگردد، مجاز است.

‌ز: استفاده از مفاهیم، نمادها و علائم مربوط به فرهنگ سنتی و بومی ایرانی-اسلامی مشروط به عدم تبرج و جلب توجه مجاز است.

‌ح: رعایت تناسب در تزئینات و ملحقات لباس شامل دکمه، کمربند، زیپ روسری، شال و … برای بکارگیری در اجتماع ضروری است.

‌ط: ملاحضات فوق الاشاره، در مورد کلیه ملحقات لباس مانند روسری و پوشش، کمربند، کیف، کفش، زیورآلات، دستکش، شلوار، کلاه و نظایر آن نیز رعایت شود.

۵) نظام تبلیغ لباس اجتماع بانوان و سایر موارد :

‌أ: أخذ نشان شیما ( شناسنامه یکپارچه مد و لباس اسلامی و ایرانی ) و نصب آن در داخل لباس اجتماع و عدم بکارگیری مارک و یا حک برند خارجی در لباس های تولید ایرانی ضروری است.

‌ب:  تولید و توزیع بروشورهای تبلیغاتی یا انجام هر نوع تبلیغات در فضای مجازی یا محیطی یا چاپی به هر شکل و در هر مکانی مستلزم أخذ مجوز از نهاد متولی تبلیغات است.

‌ج: تبلیغ و معرفی کلیه طرح ها ( اعم از لباس اجتماع و غیر از آن) در قالب مانکن جامد انجام شده و از به کارگیری مدل زنده به هر نحوی در تبلیغ لباس، خودداری شود.

‌د: خودداری از به کار بستن نام و عنوان بیگانه، یا استفاده از نام و عنوان دارای معانی با بار منفی مذهبی، فرهنگی و اجتماعی و سیاسی ( مانند مفاهیم دامن زننده به تعارضات قومیتی و مذهبی و…) ضروری است.

‌ه: به کارگیری نام و نشان ایرانی در ساخت برند و نما نشان و تبلیغات محصولات ضرورت دارد.

‌و: أخذ مجوز فعالیت ( طراح، مزون، خانه مد، مؤسسه مد و لباس، تولید کننده و سایر فعالیت های مرتبط) از مبادی ذیربط ( کارگروه و اتحادیه ) ضروری است.

‌ز: رعایت بخشنامه های نظارتی کارگروه ساماندهی مد و لباس الزامی است.

ملاحضه:

عدم رعایت موارد فوق الاشاره منجر به عدم صدور مجوز شیما می گردد.

ابالغیــه واحــد نظــارت و ارزشیــابــی

کارگــروه ساماندهــی مـد و لبـاس

با سلام

با استناد به بند ۸ ماده ۷ آیین نامه ضوابط و مقررات راه اندازی موسسات و خانه های مد و لباس و شرایط ابلاغی، مقتضی است نسبت به رعایت شاخص ها و شئونات اسلامی در طراحی و تولید آثار و الگوهای حوزه مد و لباس و اخذ نشان شیما اقدام فرمائید. همچنین با توجه به توسعه شبکه های مجازی و پیرو تذکرات قبلی، لازم است در صورت استفاده و عضویت در آن شبکه ها از ارائه هرگونه تصاویر نامناسب،غیر اخالقی و غیر شرعی و مغایر با شئونات اسلامی خودداری و عملکرد تبلیغی خود را منطبق با اصول و چارچوب ضوابط قانونی لحاظ نمائید.

بدیهی است در صورت هرگونه تخلف، مراتب پس از بررسی در کمیسیون تخلفات برابر قانون اقدام خواهد شد.

 

 

بهنام قاسمی

فارغ التحصیل رشته تکنولوژی نساجی

Recent Posts

شماره ۹۰ مجله نساجی کهن ویژه نامه آبان ماه منتشر شد

تبلیغات روی جلد: کاوان شیمی فهرست مطالب شماره 90 مجله نساجی کهن نمایشگاه پیشرفته‌ترین فناوری‌های…

3 روز ago

Heimtextil 2025: گسترش نوآورانه در صنعت فرش و کفپوش

در نمایشگاه Heimtextil 2025، بخش فرش و کفپوش به سطح جدیدی از گسترش و نوآوری…

4 روز ago

درباره رخدادی خوب در هنر فرش ایران

نویسنده:سیامک عیقرلو آری، تیتر این نوشتار درست نوشته شده است و به درستی آن را…

5 روز ago

فناوری در عصر هوش مصنوعی

فناوری‌های نوظهور و هوش مصنوعی با وجود همه اثرات مثبت و غیرقابل انکاری که برای…

5 روز ago

ایتما آسیا ۲۰۲۴؛ بررسی حضور پررنگ چینی‌ها و چالش‌های صنعت نساجی ایران (ویدیو)

ایتما آسیا ۲۰۲۴ فرصتی برای نمایش پیشرفت‌های چشمگیر صنعت نساجی چین بود، جایی که شرکت‌های…

1 هفته ago

مزایا ومعایب شرکت های دانش بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بر پایه دانش و فناوری‌های نوین…

2 هفته ago