صادرکنندگان مواد خام تنبیه می‌شوند

بعد از وضع عوارض ۱۰ درصدی روی صادرات سنگ آهن از ابتدای سال ۱۳۹۳ حالا به نظر می‌رسد وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال برداشتن گام دیگری برای تنبیه صادرکنندگان مواد اولیه و خام است.

آنطور که ولی‌الله افخمی، رئیس سازمان توسعه تجارت اعلام کرده قرار است تغییراتی در فرایند انتخاب صادرکننده نمونه در سال ۱۳۹۳ به وجود آید که در همین راستا در سال بعد صادرکنندگان محصولات و کالاهای با ارزش افزوده بالا در اولویت تشویق و انتخاب به عنوان صادرکننده نمونه قرار خواهند گرفت.

وی گفته که گروهی در سازمان توسعه تجارت مشغول بررسی معیارهای صادرکننده نمونه در سال آینده هستند و در همین راستا اولویت انتخاب صادرکنندگان نمونه نیز با صادرکنندگان کالاهای دارای ارزش افزوده بالا است.

رئیس سازمان توسعه تجارت درباره وضعیت صادرات غیرنفتی کشور نیز توضیح داده که در ۱۱ ماهه امسال روند صادرات نسبت به ۱۰ ماهه امسال بهبود یافته و تا پایان سال صادرات غیرنفتی کشور دستکم به اندازه صادرات سال قبل خواهد بود و این انتظار می‌رود که در سال آینده با ادامه رشد صادرات غیرنفتی اهداف برنامه توسعه نیز محقق شود.

اما اظهارات رئیس سازمان توسعه تجارت را به نوعی می‌توان سیاست‌های تنبیهی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای صادرکنندگان مواد خام و اولیه تلقی کرد. در همین راستا نخستین اقدام تنبیهی وزارت صنعت، معدن و تجارت را نیز می‌توان وضع عوارض ۱۰ درصدی روی صادرات سنگ آهن خام عنوان کرد که قرار است از ابتدای سال ۱۳۹۳ اجرایی شود.

پیشتر در حوزه‌های دیگر نیز کشمکش‌هایی بر سر صادرات مواد اولیه و خام موردنیاز صنایع داخلی به وجود آمده بود که از آن جمله می‌توان به صادرات سالامبور اشاره کرد که صادرات این محصولات همواره مورد اعتراض فعالان صنعت چرم قرار گرفته است.

سازمان توسعه تجارت البته مشخص نکرده که به غیر از حذف از فرایند انتخاب صادرکنندگان نمونه چه سیاستهای دیگری را برای مهار صادرات مواد خام از کشور اتخاذ خواهد کرد. از جمله این سیاست‌ها می‌توان به اعمال عوارض روی صادرات این دسته از محصولات اشاره کرد که تاکنون دستکم در مورد سنگ آهن خام اجرایی شده است.

خام فروشی در ایران سابقه‌ای طولانی مدت داشته و شاید بتوان نفت را مهمترین محصول تولید ایران دانست که سالهاست به صورت خام از کشور صادر می‌شود هرچند تلاش‌هایی برای فراوری نفت خام در پالایشگاهها و پتروشیمی‌ها شده اما به اعتقاد بسیاری هنوز بخش اعظم نفت خام ایران به صورت خام و بدون ارزش افزوده بالا از کشور صادر می‌شود که این باعث شده دست ایران از درآمدهای هنگفت ناشی از فراوری نفت خام کوتاه بماند.