اقتصاد ترکیه؛ از عرش تا فرش

در پس آسمان خراش ها، فست فودهای زنجیره ای بزرگ و پروژه های عظیم ساخت و ساز، اقتصاد ترکیه که زمانی در اوج قرار داشت، رو به افول گذاشته و بسیاری نگران اند که رشد اقتصادی و خوش بینی حاکم بر ترکیه به یکباره خاتمه یابد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از روزنامه انگلیسی دیلی تلگراف، اقتصاد ترکیه از زمانی که وقوع یک بحران مالی این کشور را ناگزیر ساخت تا در سال ۲۰۰۱ از صندوق بین المللی پول استقراض کند، تغییرات آشکاری را شاهد بوده است.

زمانی که در سال ۲۰۰۲، حزب عدالت و توسعه یا همان آک پارتی به قدرت رسید، تمرکز ترکیه بر روابط سیاسی و اقتصادی نزدیک تر با اروپا بود. در یک مورد، حتی درخواست هایی از سوی یکی از کمیسیونرهای اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۳ برای پذیرش یورو در ترکیه در صورت عضویت این کشور در اتحادیه اروپا مطرح شد.

این گرایش به سمت غرب برای ملتی که به لحاظ جغرافیایی در آسیا قرار دارد و بخش اعظم جمعیت آن را مسلمانان تشکیل می دهند، ویژگی ای منحصر به فرد به ترکیه داد. قدرت های غربی معتقد بودند روابط نزدیک تر با ترکیه و تشویق مدل دموکراسی این کشور می تواند آن را به عنوان الگویی برای کشورهای عرب منطقه خاورمیانه مطرح سازد.

ترکیه با اقتصادی قوی و نفوذی که در خاورمیانه داشت، در هنگامه  بروز جنگ یا هرگونه مشکلی در منطقه یک متحد ارزشمند برای غرب محسوب می شد.

اما در پس آسمان خراش ها، فست فودهای زنجیره ای بزرگ و پروژه های عظیم ساخت و ساز، اقتصاد ترکیه که زمانی در اوج قرار داشت، رو به افول گذاشته و بسیاری نگران اند که  رشد اقتصادی و خوش بینی حاکم بر ترکیه به یکباره خاتمه یابد.

بازارهای نوظهور در حال تجربه کردن کاهش رشد هستند و ترکیه نیز مانند کشورهایی نظیر برزیل، هند و روسیه در تلاش است تا رشد سریع خود را تداوم بخشد. ویلیام جکسون، اقتصاد دان ارشد موسسه کپیتال اکونومیکس در این باره می گوید: «ویژگی مشترک ترکیه و بسیاری از اقتصادهای نوظهور این است که  رشد آنها در سال های اخیر تضعیف شده و این انعکاس مشکلات ساختاری موجود در اقتصاد این کشورهاست.»

وی افزود: «سرمایه گذاری بسیار کم بدان معناست که اقتصاد نمی تواند با همان سرعتی که به آن عادت کرده بودیم رشد کند. ما همین وضعیت را در روسیه قبل از وقوع بحران اوکراین شاهد بودیم، حتی قبل از اینکه تولید ناخالص داخلی این کشور کند شود. من فکر می کنم وضعیت مشابهی نیز در برزیل رخ داده، اما نمی توان گفت که همه اقتصادهای نوظهور از این وضعیت رنج می برند.»

۴ سال پیش، رشد اقتصادی ترکیه ۸.۸ درصد بود، اما این رقم در سال ۲۰۱۲ به ۲.۱ درصد و در سال ۲۰۱۳ به ۴.۱ درصد کاهش یافت. پیش بینی رشد تولید ناخالص داخلی این کشور برای سال های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶، به ترتیب ۳.۵ و ۳.۷ درصد است.

روندی که هم اکنون شاهد آن هستیم تفاوت بسیاری با رشد مداوم بالای ۵ درصد و نزدیک ۱۰ درصد ترکیه در سال های گذشته دارد. کارشناسان معتقدند، این کاهش تعجب برانگیز نیست، زیرا اصلاحاتی در سطح دولت انجام نگرفته است.