طراحی لباس شب با الهام از مرجان ها و ستاره های دریایی

  نویسندگان: پریسا زنگنه، آزاده میرجلیلی، صفیه ابراهیمیان هاشمی
دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، دانشکده هنر، گروه طراحی پارچه و لباس

مسئله مورد مطالعه در این پروژه الهام از مرجان ها و ستارگان دریایی بر روی لباس هایی است که به شیوه مولاژ تهیه شده اند، شایان ذکر است که این مرجان ها و ستارگان هم در تزئینات می توانند مورد استفاده قرار گیرند و هم در ساختار خود لباس. می توان گفت الهام از مرجان ها و ستارگان در لباس شب موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است و یکی از دلایل انتخاب این موضوع همین مسئله است. مسئله دیگر استفاده از خطوط نرم و منحنی این دو آبزی در طراحی لباس شب می باشد. پس از طی تحقیقات و شناسایی خصوصیات و به طور کلی آشنایی با این آبزیان به تهیه استوری برد پرداختیم. پس از طی مراحل بالا بر طبق استوری برد لباس ها را طراحی کرده پس از دوخت لباس ها و نصب تزئینات بر روی آن ها به گونه ای که فرم بدن به نحوی حفظ شود. این پروژه، پروژه ای است بسیار وسیع که در آن خلاقیت بسیار موج می زند. ما در این پروژه به نتایج و طرح های جدیدتری می رسیدیم چون کار مولاژ دارای محدودیت نیست و پارچه را به راحتی می توان به فرم دلخواه رساند. با امید به اینکه در این پروژه کوچک توانسته باشیم به موفقیت جدیدی برسیم و طرح های قابل قبولی را ارائه داده باشیم.

مقدمه

شاید اولین کاربرد الگوسازی در زندگی بشر از همان آغاز صنعت بوده است. زمانی که انسان اولیه لباسی از جنس طبیعت بر تن خود پوشاند قطعات پارچه آن از برگ و ریشه درختان و نخ دوخت آن از الیاف بافته شده گیاهان که آن ها را به هم وصل می کرده است یا هنگامی که با مرور زمان و یادگیری فن شکار، از پوست حیوانات برای خود لباسی  به صورت ابتکاری بر تن خود پوشاند و ظاهری جدید از لباس را به وجود آورد.
جامعه امروز ما با واژه ای تحت عنوان لباس شب آشناست که عصر آن تقریباً از دوران حکومت پهلوی آغاز شده است. لباس های تهیه شده برای این مراسم غالباً از مدل های تولید شده در مراکز اروپایی و آمریکایی پیروی می کرد و زرق و برق آن ها را داشت.واژه مولاژ به الگوسازی پارچه ای بر روی قالب بدن که از جنس فوم فشرده است می گویند، و نیز کاربرد ساده تر و پیشرفته تر از الگوی مسطح بر روی کاغذ دارد. میزان هدررفتگی زمان، کاغذ و پارچه در این روش به حداقل خواهد رسید و هر گونه تغییری در هر زمان به راحتی امکان پذیر خواهد بود بدون اینکه نیاز به الگوسازی مجدد بر روی پارچه داشته باشد و در این روش شما تنها به یک قالب بدن که حکم یک بدن استاندارد انسان را دارد احتیاج دارید.

ساخت استوری برد

بعد از جمع آوری نمونه های مختصری از  گونه های اصلی مرجان و ستاره ها و تعداد عکس های کثیری از آن برای بدست آوردن بهترین نتیجه برای عملی کردن استوری برد تا بتوان از تمام زوایا از آن استفاده کرد. پس از ساخت استوری برد در جهات گوناگون از آن عکاسی شد سپس بهترین زوایا انتخاب شد که از آن طرح های جدیدی به دست آمد.

اتودهای اولیه

در تمامی اتودهای طراحی شده براساس استوری برد سعی بر این بوده که از بهترین خطوط و برش ها استفاده شود و به نحوی باشد که با فرم بدن هماهنگی داشته باشد و مانع حرکت آزادانه بدن نباشد. لازم به ذکر است که در طراحی این لباس ها از خطوط فرم و منحنی استفاده شده است چون ستارگان و مرجان ها دارای خطوط نرم و ملایم هستند.

لباس شماره ۱ (لباس سبز با دراپ در پهلو)

مراحل پارچه پوشانی : ابتدا آستری را به مانکن وصل کرده بعد از روی آستر در قسمت سینه کاپ را قرار داده که روی آن را کاملاً با زانفیکس می پوشانیم و پارچه را روی آن گذاشته و شروع به پیلی دادن می کنیم. پهنای هر پیلی ۱ سانتی متر می باشد. از سشوار برای ثابت کردن پیلی ها استفاده می کنیم. وقتی پیلی ها به طور منظم و یکنواخت روی سینه فیکس شد، طرح مورد نظر که ستاره می باشد به وسیله نوار قیطانی روی قسمت سینه طراحی می شود و با استفاده از کاغذ الگو این فرم را از روی کاغذ مانکن طراحی کرده بر روی پارچه قرار می دهیم و آن را برش می زنیم تا لایه کاری شود بعد از دوخت روی این قسمت تزئیناتی انجام می دهیم و در قسمت سینه وصل می کنیم.
ابتدا وسط پارچه را در طول به صورتی که ترکی پارچه به سمت بالا قرار گیرد، مشخص کرده و در قسمت جلو کاپ سینه قرار می دهیم. پیلی ها را طبق مدل تنظیم کرده و فرم دراپ را در قسمت پهلو طراحی می کنیم که پشت آن به به خط مرکزی پشت وصل می شود. دراپ ها از قسمت زیر سینه شروع و در ناحیه باسن ادامه دارد و همچنین در قسمت پهلوها به صورت قرینه می باشد که بلندی این دامن تا نوک پا و دارای دنباله می باشد. رنگ این لباس سبز روشن انتخاب شده است زیرا این رنگ برای هر نوع پوستی مناسب و چهره فرد را جالب تر نشان می دهد. خطوط به کار رفته در این لباس به صورت منحنی می باشد که اندام را چاق و درشت تر نشان می دهد.

در این طراحی از تکنیک های متعددی از جمله مداد رنگی، گواش، راپید، پاستل گچی و همچنین کلاژ استفاده شده است.

لباس شماره ۲

این لباس ترکیبی از کار روی مانکن و کشیدن الگوست به این ترتیب که آستری را روی الگو در می آوریم. آستری این لباس که بلندی آن به زیر زانو می رسد.
مراحل پارچه پوشانی: بعد از کشیدن الگوی آستری نوبت به لباس می رسد برای لباس باید به پایین آن اوزمان بدهیم تا گشادی مورد نظر را در پایین دامن بدهد مجموع اوزمان در پایین لباس به ۱۵ سانتی متر می رسد که به صورت یکطرفه می باشد. یقه آن به صورت رومی می باشد که از یک طرف سرشانه به قسمت پهلو کشیده می شود.
ابتدا پارچه را به صورت چهار لا تا کرده و به صورت دامن تمام کلوش برش می زنیم و به اندازه های ۱۰ سانتی متر تا پایین دامن به ترتیب از بالا به صورت کوک ریز و در انتهای دامن کوک های درشت دوخته می شود که با کشیدن و جمع کردن آنها و گذاشتن اتوی بخار چین ها از ریز به درشت در پایین دامن به وجود می آید. دو پهلوی این دامن به روش حریر یا دو درز فرانسوی دوخته می شود و بالای آن را به پهنای ۲ سانتی متر کش دوزی می کنیم. ترکیب رنگی این دو لباس سبز خزه ای و قرمز تیره می باشد. انتخاب این رنگ ها به این علت بوده است که می توان برای درجات مختلف روشنی پوست استفاده نمود و خطوط به کار رفته در این لباس منحنی و شکسته می باشد. خصوصیات این دو خط، این است که افراد را هم چاق و هم لاغر و بلند نشان می دهد.
پس از طی مراحل دوخت طرح مورد نظر را روی لباس کار می کنیم که در شکل مشاهده می کنید.

تکنیک های به کار رفته در طراحی این لباس متنوع می باشد که شامل گواش، پاستل گچی و مداد رنگی که با ترکیب این سه تکنیک کار جدیدی را به دست آورده ایم.

لباس شماره ۳

مراحل پارچه پوشانی : این لباس به دلیل اینکه قسمت راست روی چپ قرار می گیرد، باید هر دو طرف را روی مانکن درآوریم.
آستری بالاتنه به همان روش دکلته ساده می دوزیم و در قسمت سینه کاپ گذاشته، روی آن را زانفیکس قرار می دهیم و شروع می کنیم طبق مدل شراحی شده دراپ ها را روی سینه (کاپ) می گذاریم. اندازه دراپ ها به فاصله ۱ سانتی متر می باشد و بعد پارچه با اضافات درز برش می خورد و در ادامه کار سمت راست را پیلی داده و روی قسمت چپ قرار می دهیم که در شکل مشاهده می کنیم.
ابتدا از وسط کاپ سینه دو تکه پارچه از سمت طول، دراپ هایی ایجاد می کنیم و آن را به قسمت مرکز پشت طبق مدل طراحی شده می رسانیم و درز قسمت جلو باز است و دراپ ها در دو پهلو قرینه نمی باشند. طرحی که در قسمت پشت به دست می آید به صورت حلزونی روی هم قرار می گیرد. در ضمن خطوط استفاده شده در این طرح به صورت منحنی است که افراد را چاق و درشت تر نشان می دهد و برای کسانی که کمر و باسن کوچک دارند مناسب است. این لباس از ترکیب دو رنگ زرد و قرمز دوخته شده است که رنگ زرد افراد را جوان تر و شاداب تر نشان می دهد که با رنگ بنفش متضاد است و ترکیب این دو رنگ بیشتر برای پوست های روشن استفاده می شود.

تکنیک های که در این مرحله انجام شد، شامل گواش، مداد رنگی، پاستل گچی و کلاژ می باشد.

لباس شماره ۴

بالاتنه این لباس مانند لباس شماره ۱ دکلته می باشد ولی برای یقه در قسمت بازو به اندازه حجم بازوی فرد، روی بازوی مانکن حجم سازی شده و فرم یقه را پاترون می کنیم.
این لباس در قسمت جلو و پشت دراپه می شود ولی در جلو بیشتر از پشت می باشد. این دراپه ها از روی سینه شروع شده  و تا خط باسن ادامه دارد و پشت نیز به همین منوال می باشد. پایین لباس مقداری فون می شود و چاک هایی به بلندی ۲۵ سانتی متر در دو طرف لباس دیده می شود. در این لباس پارچه ای به شکل کلوش، برش زده به صورت دنباله دار. این تکه فقط مربوط به پشت می باشد و در قسمت بالای این پارچه به اندازه کمر است سپس آنن را به کمر پشت دوخت می کنیم و درز آن را به پهلوها می دوزیم تا بالای چاک.
بعد از اتمام کار نوبت به مرحله طراحی و برش یقه می رسد که این یقه تقریباً به شکل رومی و گاهی نیز به آن فرحی گفته می شود. پهنای آن حدود ۱۰ سانتی متر و در قسمت راست انتهای یقه به خط کف حلقه می رسد و باریک می شود و البته برای این که یقه سفت و محکم روی تن بایستد آن را لایی کاری کرد.
رنگ به کار رفته در این لباس، سبز خزه ای می باشد که مناسب پوست های جو گندمی است.
ضمناً خطوط استفاده شده در این طرح در ناحیه یقه که به صورت افقی و در ناحیه لباس از خطوط منحنی استفاده شده است. این خط افقی شانه را پهن تر نشان می دهد که مخصوص افرادی است که شانه های کم عرضی دارند و خطوط منحنی به کار رفته در لباس باعث می شود فرد در قسمت کمر و باسن چاق تر نشان داده می شود.

تکنیک مورد استفاده در این طراحی مداد رنگی، پاستل گچی، راپید، گواش می باشد که با استفاده از این ترکیب ها به ترکیب جدیدی رسیدیم که در شکل می بینید.

لباس شماره ۵

مراحل پارچه پوشانی : آستر و بالا تنه این لباس به صورت دکلته طراحی می شود که در مدل شماره ۱ توضیح داده شد. در قسمت زیر دراپ، لباس دارای ساسون زیر سینه می باشد که بلندی آن تا نوک پا می رسد و از قسمت زانو به صورت ماهی و دنباله دار است.
دراپ این لباس که به صورت جدا از سرشانه راست و تا قسمتی از کمر در سمت پشت و در محل سینه جمع می شود و به وسیله حلقه هایی که در ناحیه سرشانه قرار دارد محکم می شود. کاربرد این حلقه نگه داشتن دراپه های روی سینه و قسمت بازو است تا حالت اولیه خود را از دست ندهد. با دراپ هایی که در قسمت سینه ایجاد شده، این لباس مناسب افرادی که سینه خیلی کوچک دارند. با این دراپ ها این عیوب اندامی برطرف می شود.
رنگ استفاده شده در این طرح آبی می باشد. لباس آبی بسیار زیبا بوده و قدرت بالایی در القاء زیبایی دارد.
رنگ لباس شب مورد نظر تیره می باشد که فرد را قوی و لاغرتر نشان می دهد ولی با دراپ هایی که در قسمت سینه دارد، مناسب افرادی است که سینه های کوچک دارند و برای هر رنگ پوست مناسب می باشد.
ضمناً خطوط مورد استفاده در این طرح، منحنی است که فرد را چاق تر نشان می دهد.

طراحی به کار رفته در این لباس از تکنیک های پاستل گچی، مداد رنگی، راپید و گواش استفاده شده است که ترکیبی جالب را در طراحی لباس به وجود آورده است.

نتیجه گیری

الهام از مرجان ها و ستارگان بر روی لباس شب موضوعی است که نیازمند صرف مدت زمان طولانی می باشد و دارای ایده و نظریات بسیار گسترده و متنوعی است. در این پروژه سعی شد که لباس های شب با بهره گیری از خطوط و فرم به کار رفته در مرجان ها و ستارگان الهام گرفته شود که دارای تنوع زیاد می باشد و ما می توانیم از این تنوع به طرح هایی برای خانم های جوان که براساس عقاید و سلیقه خود لباس های مورد علاقه شان را انتخاب می کنند لباس طراحی کنیم. از آنجا که اهمیت دادن به شرکت در مجالس شب در بین بانوان ایرانی از اهمیت خاصی برخوردار است. هر کس دوست دارد ظاهر خود را به بهترین نحو ممکن آراسته کند بنابراین لباس شب باید طرحی هنرمندانه و زیبا داشته باشد و در اینجا سعی شده است که با به کارگیری از مولاژ در لباس شب حرکتی نو در این زمینه به وجود آوریم.

منابع:

۱- آذرباش، فاطمه (۱۳۸۶)، طراحی اندام و لباس، شرکت چاپ و نشر کتب درسی، چاپ سوم
۲- افرام، فوم، (۱۳۶۰)، فرهنگ لغات عربی- فارسی، انتشارات اسلامی
۳- بزرگمهر، مهشید، (۱۳۸۶)، تاریخ لباس اروپا، انتشارات امیرکبیر، تهران
۴- جلیلی، مهشید (۱۳۹۰)، مرجان های خلیج فارس، موسسه ملی اقیانوس شناسی خلیج فارس
۵- حبیبی، طلعت، (۱۳۶۷)، جانورشناسی عمومی، انتشارات تهران
۶- دهخدا، علی اکبر، (۱۳۷۲)، فرهنگ لغات، دانشگاه تهران.
۷- ضیاء پور، جلیل، (۱۳۴۵)، پوشاک باستانی ایرانیان، انتشارات فرهنگ و هنر تهران.
۸- فتحی، مهرالملوک، (۱۳۶۵)، الگوسازی به روش حجمی، چاپ و نشر ایران
۹- مشرپور، میر محمد، (۱۳۴۵)، تاریخ تحول لباس در ایران از آغاز تا اسلام، انتشارات زوار، تهران
۱۰- مقصود لو، عبدالوهاب، (۱۳۹۰)، مرجان های سخت آب های ساحلی ایران در خلیج فارس، موسسه اقیانوس شناسی، انتشارات نوربخش تهران

۱۱- Sara Pendergast, (2000), fashion costume and culture
۱۴- www.beautyassit.com
۱۵- www.ezinearticles,com
۱۶- www.echantedlearning.com
۱۷- www.duonam.com

منبع : شماره ۲۱ مجله کهن

تلفن اشتراک : ۷۷۲۴۵۷۸۰-۰۲۱