علیرغم احساس آرامش زیر پا، فرش ها می توانند مانند هر محصول دیگری اثرات زیست محیطی و سلامتی هم داشته باشند. ما این راهنمای مفید را گردآوری کرده‌ایم تا هنگام خرید یک فرش پایدار، زندگی را آسان‌تر کنیم.

نکاتی که باید هنگام نگاه کردن به فرش به آنها توجه کرد

همانطور که در مورد همه انواع مواد کفپوش صادق است، هنگامی که شما به تأثیرات فرش بر روی سلامت مردم و سیاره زمین توجه می کنید، مهم است که به موادی که فرش از آن مواد ساخته شده و روش های ساخت استفاده شده برای ایجاد آن نیز توجه داشته باشید.

هنگامی که به پایداری یک فرش نگاه می کنید، باید کل چرخه عمر محصول را بررسی کنید. یعنی از تامین مواد اولیه تا ساخت، نصب، استفاده و نگهداری و در نهایت دفع نهایی آن. این امر در مورد تمام اجزای “سیستم فرش” از جمله الیاف، لایه پشتی فرش، آهار، لاتکس و چسب‌های مورد استفاده برای اتصال صدق می‌کند.

الیاف طبیعی در مقابل الیاف مصنوعی

یک سوال رایج در ذهن اکثر مردم این است که آیا باید به دنبال الیاف مصنوعی باشم یا طبیعی؟ با کمال تعجب، پاسخ همیشه آنقدر که فکر می کنید واضح نیست.

به عنوان مثال، هر دو الیاف فرش طبیعی و مصنوعی نیاز به فرآیندهای فشرده آب و انرژی دارند و هر دو ممکن است آلاینده های مضر را در محیط آزاد کنند. همچنین ممکن است مقادیر قابل توجهی از مواد سمی در طول تولید استفاده شود که  فرش تولید شده را می توانند به میزان قابل توجهی در دفن زباله نهایی دچار مشکل کند.

الیاف طبیعی معمولاً در مورد طیف وسیعی از معیارها بهتر از مصنوعی هستند. آنها ممکن است دارای خواص طبیعی مقاوم در برابر لکه باشند، که نیاز به درمان های شیمیایی دافع لکه نامطلوب را از بین می برند، و یا ممکن است فقط مقادیر کمی از ترکیبات آلی فرار (VOCs) را منتشر کنند. الیاف طبیعی نیز زیست تخریب پذیر هستند – فقط در هنگام تهیه محصولات فرش به دنبال پشم تصفیه نشده، پنبه ارگانیک، جوت، سیزال … باشید.

با این حال، الیاف طبیعی لزوماً از سایر دیدگاه‌های محیطی بهتر از الیاف مصنوعی نیستند. الیاف پشم، که اغلب در فرش استفاده می‌شود، ممکن است در طول فرآوری با حلال‌ها و مواد شوینده برای حذف مواد چرب تماس داده شوند.

تصفیه پساب حاصل از عملیات شستشوی پشم نیز باید در نظر گرفته شود تا اطمینان حاصل شود که آلودگی به آبراهه های اطراف تخلیه نمی شود. علاوه بر این، آنها ممکن است با قارچ کش ها و حشره کش ها که اغلب مواد شیمیایی مصنوعی مضر برای سلامت انسان هستند، درمان شوند.

نکته دیگر در مورد شستشو و فراوری پشم خام نیاز به آب با دمای بالاست که مصرف انرژی زیادی را به دنبال دارد

الیاف مصنوعی نیز نگرانی های خاص خود را دارند. اولاً آنها از مواد خام غیر قابل تجدید پتروشیمی ساخته می شوند. در طول تولید، تولید الیاف مصنوعی می تواند منجر به آزاد شدن اکسیدهای گوگرد یا نیتروژن در جو شود که به آلودگی هوا کمک می کند.

فوم مورد استفاده برای پشتی فرش نیز ممکن است با استفاده از مواد شیمیایی تخریب کننده لایه اوزون ساخته شده باشد یا از طریق گنجاندن ترکیبات بالقوه سرطان زا مانند بوتادین ۱،۳ خطری برای سلامت انسان ایجاد کند.

مواد بازیافت شده

بهترین مواد برای فرش از منظر محیط زیستی، مواد بازیافتی هستند – به عنوان مثال، فوم بازیافت شده از تشک استفاده شده، که می تواند لایه زیرین را تشکیل دهد. اینها میزان ضایعات تولید شده را به حداقل می رساند و منابع مصرفی را کاهش می دهد. خرید فرش ساخته شده از مواد بازیافتی نیز با ایجاد تقاضای بیشتر برای چنین محصولاتی در بازار، به طور غیرمستقیم به ترغیب تولیدکنندگان بیشتر به این مسیر کمک می کند.

در حال حاضر برخی تولیدکنندگان پیشرو فرش و کفپوش جهان سالانه میلیون ها تن زباله های دریاها و اقیانوس ها مانند تورهای ماهیگیری نایلونی را جمع آوری کرده و تبدیل به نخ فرش و سپس فرش های بازیافتی می کنند.

همانطور که برای شروع از مواد بازیافتی ساخته شده است، اگر فرشی به پایان عمر خود رسیده باشد، در حالت ایده آل باید خودش قابل بازیافت باشد. پشتی باید به راحتی از بقیه فرش جدا شود و سازنده یا خرده فروش باید طرح های بازپس گیری یا بازیافت را برای محصولات خود در نظر بگیرند.

تکمیل های شیمیایی

اگر فرش جدید خریداری شده شما با بوی زیاد و عجیب همراه باشد، این می تواند نشان دهنده وجود VOC ها باشد که بر کیفیت هوای داخل خانه تأثیر می گذارد و می تواند برای سلامت تنفسی انسان خطرناک باشد. خروج گاز از چنین ترکیباتی می تواند برای سال ها ادامه یابد.

این VOC ها می توانند در الیاف مصنوعی، لایه زیرین و حتی آهار و چسب هایی که برای نگه داشتن اجزا در کنار هم استفاده می شوند، وجود داشته باشند. باز هم، بهتر است به دنبال الیاف طبیعی، تکمیل نشده و مقدار کمتر چسب باشید.

همچنین تکمیل های شیمیایی و رنگ هایی وجود دارد که باید در نظر گرفته شوند. تکمیل های ضد لک و ضد حریق معمولاً حاوی دسته ای از ترکیبات به نام دی فنیل اترهای پلی برومینه یا PBDE هستند که در سطوح قابل اندازه گیری در خون انسان و شیر مادر یافت شده اند.

آنها با اختلالات تیروئید و هورمون مرتبط هستند و سایر مواد شیمیایی که به عنوان “بازدارنده شعله” طبقه بندی می شوند با سرطان مرتبط هستند. اطمینان حاصل کنید که هر رنگی که استفاده می شود توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان به عنوان عامل سرطان یا نقایص مادرزادی طبقه بندی نشده باشد و از هر گونه گزینه درمانی مقاوم در برابر لکه اجتناب کنید.

فرش مناسب برای هدف شما

البته، به همان اندازه مهم است که مطمئن شوید هر فرشی که انتخاب می‌کنید برای هدف مورد نظرش مناسب است. باید بتواند به راحتی در برابر ترافیک مورد انتظار در محل نصب مقاومت کند – فرشی که هر دو سال یکبار نیاز به تعویض دارد، از نظر محیطی راه حل خوبی نیست. همچنین باید به راحتی تمیز شود و دارای گارانتی سازنده خوبی باشد.

 

با استاندارد GECA آشنا شوید

با توجه به معیارهای بسیار متفاوتی که باید در نظر گرفته شود، تهیه فرشی که از نظر زیست محیطی ترجیح داده شده و سالم تر است، می تواند کاری طاقت فرسا به نظر برسد. بنابراین مشتریان نیاز به یک مرجع و یا نشانه دارند که به طور حرفه ای و دقیق و کاملا مستقل تمامی موارد گفته شده و سایر المانها را بررسی کرده و به مشتری برای خرید نهایی اطمینان میدهد. هنگامی که یک محصول مطابق با استاندارد فرش GECA گواهی می شود، مصرف کنندگان می توانند مطمئن باشند که این محصول مطابق با معیارهای تأثیر محیطی، سلامت انسان و اخلاقی ارزیابی شده است.

گواهی GECA شک و سردرگمی را از بین می برد و شناسایی محصولات ارجح از نظر زیست محیطی و اجتماعی را آسان تر می کند. در حال حاضر چهار شرکت معتبر دنیا از این مجوز و گواهی نامه جهانی استفاده می کنند که یک مزیت مهم برای آنها در بازار های صادراتی به شمار می رود این شرکت ها عبارتند از : Egetaepper ; Modulyss; ، شرکت فرش و طراحی (RC+D); و گروه شرکت های Shaw Carpet.

محصولاتی که تحت استاندارد فرش GECA گواهی می‌شوند همچنین به کسب امتیاز اعتباری برای پروژه‌هایی که تحت تأیید شورای ساختمان سبز استرالیا  و مصالح ستاره سبز استرالیا  و بسیاری کشورهای دیگر هستند کمک می‌کنند.

در نهایت می توان گفت برای همه چیز، از ضخیم‌ترین فرش اتاق نشیمن گرفته تا کاشی‌های فرش تجاری با مراقبت آسان و کم پرز، می‌توان محصولی را پیدا کرد که تأثیرات کمتری بر محیط‌ زیست و سلامت انسان داشته باشد.

بهنام قاسمی

فارغ التحصیل رشته تکنولوژی نساجی

Recent Posts

شماره ۹۰ مجله نساجی کهن ویژه نامه آبان ماه منتشر شد

تبلیغات روی جلد: کاوان شیمی فهرست مطالب شماره 90 مجله نساجی کهن نمایشگاه پیشرفته‌ترین فناوری‌های…

3 روز ago

Heimtextil 2025: گسترش نوآورانه در صنعت فرش و کفپوش

در نمایشگاه Heimtextil 2025، بخش فرش و کفپوش به سطح جدیدی از گسترش و نوآوری…

4 روز ago

درباره رخدادی خوب در هنر فرش ایران

نویسنده:سیامک عیقرلو آری، تیتر این نوشتار درست نوشته شده است و به درستی آن را…

5 روز ago

فناوری در عصر هوش مصنوعی

فناوری‌های نوظهور و هوش مصنوعی با وجود همه اثرات مثبت و غیرقابل انکاری که برای…

5 روز ago

ایتما آسیا ۲۰۲۴؛ بررسی حضور پررنگ چینی‌ها و چالش‌های صنعت نساجی ایران (ویدیو)

ایتما آسیا ۲۰۲۴ فرصتی برای نمایش پیشرفت‌های چشمگیر صنعت نساجی چین بود، جایی که شرکت‌های…

1 هفته ago

مزایا ومعایب شرکت های دانش بنیان

شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بر پایه دانش و فناوری‌های نوین…

2 هفته ago