قانون ساماندهی مد و لباس در کما

دشواری های انتخاب لباس مناسب در بلبشوی بازار پوشاک

برای عده زیادی از افراد انتخاب یک لباس مناسب که با فرهنگ ایرانی اسلامی هماهنگ باشد، این روزها کار مشکلی است. بویژه لباس هایی که برای بانوان در بازار پرفراز و نشیب پوشاک طراحی و تولید می شود به گونه ای که بسیاری از بانوان به پوشش مناسب ایرانی – اسلامی معتقد هستند و اعتقاد دارند با گشت و گذار در بازار های امروز نمی توانند به راحتی لباسی که به دنبال آن هستند را پیدا کنند. معلوم نیست ایده لباس هایی که امروز پشت ویترین برخی فروشگاه ها قرار گرفته در کجا طراحی می شوند اماآنچه مسلم است این که تولید و طراحی بخش زیادی از این لباس ها در داخل کشور در کارگاه های کوچک و بزرگ و در گوشه گوشه همین شهر تولید می شود.آن هایی که دستی در کار تولید و طراحی لباس دارند به خوبی می دانند که حتی در برخی موارد طراحی لباس های تولید خارجی به مراتب از طراحی لباس های داخلی هم بهتر است و لباس هایی با مارک های خارجی در برخی موارد کار را برای انتخاب
    آسان تر می کند.
   
    لباس مجلسی جایگزین مانتو

    وقتی با یک طراح و تولیدکننده لباس صحبت می کنم، می گوید: متاسفانه عرف بازار پوشاک در حال حاضر به سمتی رفته که لباس هایی با طراحی های نامناسب با استقبال بیشتری روبه رو است.

    معصومه مرادخانی با انتقاد شدید از طراحی های اخیر در حوزه پوشاک می گوید: متاسفانه کار به جایی رسیده که حتی در کلاس های آموزشی طراحی و تولید لباس، مدل های جدیدی از طراحی ارائه می شود که به هیچ عنوان سنخیتی با فرهنگ ایرانی اسلامی ندارد.
    وی بازار پوشاک را مانند دو روی سکه می داند که ذائقه و علاقه مشتری یک روی سکه و هدف گذاری طراحان و تولیدکنندگان لباس یک روی دیگر سکه است که در حال حاضر این دو روی سکه با یکدیگر همخوانی ندارند.

    وی با بیان این که امروزه لباس هایی که تولید می شود برای آقایان و خانم ها مطابق با آنچه نیست که حتی خودشان دوست داشته باشند اظهار داشت: بسیاری از بانوان را می شناسم که در بازار به دنبال یک مانتوی مناسب هستند اما در برخی فروشگاه ها مانتو هایی عرضه می شود که بیشتر شبیه لباس مجلسی است.

    این طراح و تولیدکننده لباس ادامه می دهد: پیداکردن یک مانتوی مناسب این روزها برای خیلی از خانم هایی که به نوع پوشش و حجاب خود اهمیت می دهند کار دشواری است. برای پیداکردن یک مانتوی مناسب که در شان یک بانوی ایرانی باشد فرد مجبور است چندین بازار را زیرورو کند که البته خیلی وقت ها هم دست خالی برمی گردد.

    به گفته وی این روزها در بیشتر فروشگاه ها خصوصاً در بالای شهر مانتوهایی تنگ و کوتاه با رنگ های تند عرضه می شود. مانتوهایی که روزبه روز تنگ تر و کوتاه تر می شوند و در برخی از فروشگاه ها دیگر از مانتو خبری نیست، بلکه پیراهن هایی رنگارنگ و نازک به جای مانتو عرضه می شود و متاسفانه مشتری هم دارد.

    تولید در زیرزمین با مارک خارجی

    وارد یکی از فروشگاه های شهر که می شوم مانتوهایی به چشم می خورد که مشتری های خاص خودش را دارد. در قسمتی از فروشگاه مادر و دختری که برای خرید مانتو مراجعه کرده اند مانتوها را زیرورو می کنند تا شاید بتوانند مانتوی مناسبی پیدا کنند. چند دقیقه ای که می گذرد نه دختر و نه مادر هیچ کدام این مانتوها را نمی پسندند. آرام از پله های فروشگاه پائین می آیند تا شاید در فروشگاهی دیگر، مانتویی را که می خواهند بیابند.

    وقتی از فروشنده می پرسم این مدل مانتوها تولید کجاست؟ با حالت خاصی می گوید: ترک است داداش. اصل کار ترکیه است. تمام جنس های ما از ترکیه و دوبی وارد می شود. نمی دانم چرا نمی توانم حرف هایش را باور کنم و یک حس درونی به من می گوید این مانتوها بیشترشان در کارگاه های زیرزمینی حاشیه شهر تولید می شود. حدسم چندان هم بی مورد نیست چرا که وقتی با یکی ازمسئولان اتحادیه تولیدکنندگان پوشاک صحبت می کنم، او نیز گفته مرا تایید می کند و می گوید: بیشتر مانتوها و البسه ای که در بازار وجود دارد، در کارگاه های زیرزمینی حاشیه شهر تولید می شود.

    وی می افزاید: در حال حاضر تعداد زیادی واحد تولیدی فاقد پروانه در کارگاه های زیرزمینی در مناطق پائین شهر در حال تولید انواع البسه و مانتو هستند که کنترل و نظارت بر این ها برای اتحادیه کار مشکلی است.
    وی که مایل به ذکر نام خود نیست می گوید: متاسفانه لباس های مجلسی و پیراهن های نازک و رنگارنگ به جای مانتو در بازار عرضه می شود که مورد تایید اتحادیه فروشندگان پوشاک نیست.

    او می گوید: در بازدیدهایی که بازرسان اتحادیه از فروشگاه های مختلف سطح شهر داشته اند، به آن ها تذکر داده شده است که لباس های مجلسی نباید به عنوان مانتو به فروش برسد اما توجیه فروشنده این است که ما این ها را به عنوان لباس مجلسی می فروشیم اما خریدار به عنوان مانتو استفاده می کند.
    وی ادامه می دهد: گاهی اوقات نیز شاهدیم که خریدار مانتویی را که از فروشگاه خریداری می کند به خیاطی برده و آن را تنگ یا کوتاه می کند.
    وی خاطرنشان می کند: متاسفانه اخیراً فروشگاه هایی در منازل تشکیل شده و برخی از خانم ها البسه و مانتوهای گوناگون را در آپارتمان یا منزل به فروش می رسانند که نظارت بر آن ها کار دشواری است.
   
    سرانجام ساماندهی مد و لباس

    تمام این موارد در حالی مطرح می شود که در اجرای اصل یکصد و بیست وسوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نمایندگان مجلس شورای اسلامی(مجلس هفتم) در جلسه علنی خود در تاریخ ۱۲ دی ماه ۱۳۸۵ طرحی را با عنوان «ساماندهی مد و لباس» تصویب کردند که پس از تایید شورای نگهبان به صورت قانون ساماندهی مد و لباس جهت اجرا به دولت تقدیم شد.
    این قانون که مشتمل بر یازده ماده و سه تبصره است، پس از ارسال به دولت مورد توجه رئیس جمهور قرارگرفت و احمدی نژاد در نامه ای پیوستی به وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این قانون را برای اجرا ابلاغ کرد.

    متاسفانه این گونه به نظر می رسد که این قانون بعد از گذشت حدود سه سال از تصویب آن ، چندان موفق عمل نکرده و علی رغم تشکیل کارگروه ساماندهی مد و لباس، این قانون نتوانسته راهکار مناسبی برای جلوگیری از ورود انواع مانتو و البسه نامناسب زنانه و مردانه در بازار شود. ضمن این که البته نباید فراموش کرد که علی رغم این که کارگروه ساماندهی مد و لباس کارهای زمینه ای خوبی انجام داده که آثاری از آن هم در جامعه مشاهده می شود اما این گونه به نظر می رسد، آنچه موردنظر مجلسیان بوده به درستی انجام
    نشده است.

    حال آن که نظر نمایندگان در هنگام تصویب این طرح، سرمایه گذاری برای پرکردن خلاپوشاک مناسب در جامعه بود اما متاسفانه هنوز این رسالت و ماموریتی که بر عهده کارگروه ساماندهی مد و لباس واگذار شده، به درستی انجام نشده است.
   
    لباس های سنتی، زیبا اما بدون مشتری

    در این میان اما برخی از تولیدکنندگان خوش ذوق با طراحی لباس های سنتی و محلی قصد دارند تا ذائقه بازار را از آنچه که امروز هست تغییر دهند.
    این افراد با طراحی و تولید لباس های سنتی زیبا که برگرفته از فرهنگ بومی اقوام مختلف است دست به طراحی و تولید این گونه لباس ها زده و حتی در نمایشگاه های مختلف نیز شرکت می کنند با این حال آن طور که مژگان خان بابایی یکی از طراحان و تولیدکنندگان لباس های سنتی می گوید: این لباس های زیبا متاسفانه مشتری ندارد.

    وی که در چندین نمایشگاه صنایع دستی شرکت کرده و محصولات خود و همکارانش را در این نمایشگاه در معرض نمایش قرار داده است می گوید: همه افرادی که از این غرفه بازدید می کنند از زیبایی این لباس ها می گویند و از این که این گونه لباس ها می تواند جایگزین مناسب لباس هایی با طراحی های غلط غربی شود با این حال علی رغم تعریف و تمجید های فراوان برای این لباس ها فکری برای تولید انبوه و عرضه آنها در بازار نشده است.
    وی می افزاید: حتی مسئولان دستگاه های مختلف در بازدید از این غرفه شروع می کنند به تعریف و تمجید از این نوع لباس های سنتی اما هیچ کدام قدمی برای حمایت از این لباس ها برنداشته اند.

    وی می افزاید: به طور حتم اگر از این نوع طراحی ها حمایت شود لباس های سنتی می تواند جایگزین مناسبی برای لباس هایی با الگوبرداری کامل از فرهنگ غربی باشد. چرا که این لباس ها برگرفته از الگوی لباس های اقوام ایرانی است و از پارچه و الیاف زیبا با رنگ های شاد و متنوع تولید می شود.
   
    امید برای وضعیت بهتر

    هرچند انتقادات زیادی در خصوص طراحی و تولید لباس در حال حاضر مطرح است اما در این میان صدیقه پاک بین رئیس انجمن طراحان لباس و پارچه ایران نیز با اشاره به این که برای ساماندهی پوشش جامعه هنوز در ابتدای راه هستیم، می گوید: رقابت سالمی بین طراحان ایرانی برقرار است تا طرح های خوب و مناسبی را برای رسیدن به مرحله تولید ارائه دهند.

    وی تصریح می کند: این طراحان لباس هستند که می توانند راه صحیح لباس پوشیدن، انتخاب رنگ مناسب و توجه به کیفیت لباس و پارچه را به جامعه بقبولانند و ذائقه آنها را جهت دهند.این استاد دانشگاه یکی از وظایف طراحان لباس را آشنایی با سلایق مردم و مطالعه در زمینه شناخت جامعه و مردم می داند تا با طراحی های جدید فضایی ایرانی – اسلامی ایجاد کنند و الگوی مورد استفاده مردم از غرب تامین نشود. وی ادامه می دهد: این فضا تا حدودی شکل گرفته است ولی هنوز در سطح عالی قرار ندارد. در هر حال اظهار نظر های متعددی در حوزه ساماندهی مد و لباس مطرح است با این حال باید دید سرانجام قانون ساماندهی مد و لباس چه می شود و ایده ها و طراحی های طراحان نواندیش و نسل جوان مورد استقبال قرار خواهد گرفت؟

نویسنده: احمد ارجمند