قوانین حقوقی چک و مطالب مرتبط با آن

    باتوجه به اینکه امروزه چک بعنوان متداولترین وسیله پرداخت وجوه شناخته شده است و مسلماً اعضای محترم این صنف نیز جهت تسریع درخصوص انجام معاملات  خود روزانه یا بصورت هفتگی چکهای متعددی صادر،دریافت و یا منتقل می نمایند،جهت ارتقاء آگاهی اعضاء دراین مورد وجلوگیری از تضییع حقوق خود و خصوصاً جلوگیری از درمعرض اتهام صدور چک بلامحل قرار گرفتن،ازاین شماره مهمترین نکات مربوط به چک و دعاوی مرتبط حقوقی و کیفری آن مطرح وباستحضار اعضای محترم خواهد رسید؛

عمده ترین جرایم مربوط به صادرکننده چک بلامحل که درقانون چک هم به آن اشاره شده است عبارتند از:

الف) صدورچک بلامحل ازحساب مسدود
ب ) صدورچک بلامحل غیر مسدود به ۲ طریق عدم وجود موجودی یا کسر موجودی
ج)قلم خوردگی درمتن چک به نحوی که بانک از پرداخت مبلغ مندرج در چک خودداری نماید.
د)عدم تطابق امضاء صادرکننده درمتن چک به نحوی که بانک ازپرداخت مبلغ مندرج درچک خودداری نماید.
ه ) دستورعدم پرداخت وجه چک پس از صدور آن به بانک محال علیه

 موارد فوق از جمله جرایمی هستند که قانون چک مصوب ۱۳۸۲ بدان اشاره نموده است.درخصوص رسیدگی به جرایم مربوط به چک اینکه رسیدگی به جرایم فوق صرفاً با شکایت شاکی شروع شده و با رضایت وی درپرونده ،امر مختومه خواهد شد.

مدارک لازم جهت طرح شکایت عبارتند از:

۱.شکایت علیه صادرکننده چک
۲.مدارک شناسایی معتبر شاکی از قبیل شناسنامه و کارت ملی
۳.اصل چک و گواهی عدم پرداخت و کپی برابر اصل شده آن
۴.چنانچه وکیل پرونده را مطرح می نماید،قرارداد وکالت ملحق به تمبر مالیاتی

•    درخصوص دادخواست مطالبه مبلغ چک و خسارات ناشی ازآن اعم ازهزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل و خسارات تاخیر تأدیه ،لازم به ذکراست می بایست تااولین جلسه دادرسی تنظیم و تقدیم دادگاه شود.

•    وجود اصل چک وگواهی عدم پرداخت در ید شاکی درکلیه مراحل شکایت کیفری صدور چک بلامحل اعم از دادسرا و دادگاه،جهت انجام رسیدگی ضروری است.

نحوه رسیدگی به شکایت کیفری صدورچک بلامحل

رسیدگی به کلیه شکایات و دعاوی مربوط به چک در دادسرا و دادگاه تاخاتمه رسیدگی ،عموماً فوری و خارج ازنوبت به عمل می آید واین امتیازازموارد استثناء در رسیدگی به شکایات و دعاوی درقوانین کشور ما می باشد.

شاکی پس ازتنظیم شکایت  باید اصل و فتوکپی چک بلامحل و گواهینامه عدم پرداخت راضمن ابطال تمبرقانونی به برگه شکوائیه و فتوکپی برابراصل مدارک  تقدیم دادستان یا دادیارارجاع نماید و مقام قضایی ارجاع کننده، شکایت شاکی رابه یکی از همکاران قضایی دردادسراارجاع نموده و پس از دستور ثبت در دفتر مربوطه ،دستورات لازم رابه کلانتری محل می دهد تاضمن انجام تحقیقات و تکمیل پرونده،آن زا به همراه شاکی و متهم به دادسرا ارسال نماید.قاضی مستقر در دادسرا هم بعدازانجام تحقیقات تکمیلی درصورت احراز جرم برای متهم تامین متناسب صادر می کند و درصورت رضایت شاکی قرار موقوفی تعقیب و چنانچه اثبات جرم به دلایلی احراز نگردد قرارمنع تعقیب صادر خواهدکرد.

درصورتی که جرم متهم مبنی بر صدورچک بلامحل احرازگردد قاضی علاوه بر اخذ تامین مناسب که ممکن است وثیقه یا کفالت باشد،باید قرار مجرمیت صادرنماید و پس از موافقت دادیاراظهارنظر یا  بازپرس با قرار مجرمیت ضمن صدور کیفرخواست پرونده جهت رسیدگی ماهوی وصدور حکم به دادگاه ارسال خواهدشد.

صدوررای دادگاه ممکن است رأی بربرائت یا محکومیت متهم باشد و رأی صاره نیزممکن است حضوری یا غیابی باشد.

پس از شکایت شاکی ممکن است متهم توسط قاضی دادسرا احضاریا جلب شود و چنانچه متهم متواری باشد قاضی می تواند جلب سیارمتهم راصادرو دراختیار شاکی قراردهد تا درصورت مشاهده متهم با همراهی نیروی انتظامی متهم را جلب و به مرجع صادرکننده جلب اعزام و معرفی نمایند.

لازم به ذکر است اراء صادره از دادگاه درخصوص برائت یا محکومیت متهم ازجانب شاکی و متهم قابل تجدید نظر خواهی است و چنانچه رأی غیابی و مبنی برمحکومیت متهم باشد،ازطرف متهم قابل واخواهی نیز می باشد.

مشاورحقوقی اتحادیه :خانم کلهری وکیل پایه یک دادگستری
پاسخگویی حضوری: روزهای شنبه ساعت ۱۱ الی ۱۳ درمحل اتحادیه
شماره تماس ۰۹۱۲۵۷۱۸۱۲۱