مشکل صنعت نساجی در اطلاعات غلطی است که به مسوولان داده می‎شود

صنعت نساجی از بزرگترین و با اهمیت‌ترین صنایع جهان به شمار می‌رود که مورد توجه بسیاری از کشورها و اقتصادهای بزرگ دنیاست. این صنعت همواره به عنوان یکی از ارکان اساسی جوامع محسوب می‌شود، چرا که نیاز به پوشاک از نیازهای اساسی افراد جامعه است. این صنعت با وجود اهمیت فراوان در کشورمان امروزه با بحران‌هایی مواجه است.

محمد مروج حسینی، رییس انجمن صنایع نساجی، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، هدفمند کردن یارانه‌ها را کار بسیار درستی دانست و گفت: پتانسیل صنعت نساجی تا دو برابر کردن آن هست و می‌تواند خیلی بهتر از اینها عمل کند، اما به دلیل مشکلات موجود امکان آن وجود ندارد.

وی با اشاره به ماجرای خرید پنبه درسال گذشته بیان کرد: در بهترین فصل خرید پنبه وزارت کشاورزی ورود پنبه را ممنوع کرد. حدود ۴۵ روز وقت داشتیم تا پنبه سال خود را خریداری کنیم. درست در همان موقع که ما می‌توانستیم پنبه را از خارج ازکشور و عمدتا از ازبکستان خریداری کنیم، وزارت کشاورزی ورود این کالا را ممنوع اعلام کرد. به خصوص که سال گذشته در فصل پنبه، دچار بحرانی در تمامی کشورهای دنیا بودیم. سیل در پاکستان، باران‌های شدید در چین و غیره که همگی موجب کم شدن تولید جهانی پنبه و نتیجه آن شد زمانیکه ما می‌توانستیم پنبه را با قیمت ۲ دلار خریداری کنیم، قیمت پنبه به ۵ دلار رسید و ما نتوانستیم آن را خریداری کنیم.

وی ادامه داد: در اینجا مهم گران شدن پنبه نبود، بلکه مهم کمیابی آن بود و بسیاری از واحدها مجبور شدند که به جای پنبه از الیاف مصنوعی استفاده کنند و یا تعداد شیفت‌های کارگران را کم کنند. البته این مساله به دنبال بحث‌های انجام شده به دادگاه کشیده شد که وزارت کشاورزی از ما به دلیل نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی شکایت کرد که تبرئه شدیم.

مروج افزود: مهمترین ایرادی که آنها را ناراحت کرد آن بود که ما در سال ۱۳۵۳ حدود ۲۴۳ هزار تن پنبه تولید کردیم که حدود ۶۰ هزار تن آن مصرف و بقیه صادر شد؛ اما در سال گذشته، میزان تولید ۴۲ هزار تن بود. سوال اساسی ما از وزارت کشاورزی آن بود که چه شد پنبه از آن میزان تولید -که تکنولوژی پیشرفتی نداشت، ماشین آلات به شکل فعلی نبود و مشکل سموم و آفات حل نشده بود، به این اندازه رسید؟ مصرف پنبه ما ۱۸۰ هزار تن است و سوال این بود که با تولید ۴۲ هزار تن بقیه میزان مصرفی از کجا تامین خواهد شد؟

** مشکل صنعت در اطلاعات غلطی است که از زیر مجموعه به مسوولان منتقل می‌شود

رییس انجمن صنایع نساجی گفت: وزارت صنایع حمایت‌هایی از ما داشت اما وزارت کشاورزی از دستور مجلس برای ممنوعیت واردات برخی کالاها استفاده کرد که پنبه هم در جرگه این کالاها بود و در این میان اصلا توجه نشده بود که پنبه یک محصول استراتژیک است که به یک صنعت وابسته است و صنعت بزرگی را که ریشه ۸۰ تا ۹۰ ساله دارد، تغذیه می‌کند.

وی تصریح کرد: متاسفانه این مشکل ریشه در اطلاعات غلطی دارد که از زیر مجموعه به مسوولان منتقل می‌شود. مقداری از این اطلاعات (غلط) به تعدادی از واحدهای پاک‌کننده پنبه (پنبه پاک کنی‌ها) بر می‌شود که می‌خواهند شرایط فروش پنبه‌شان بهتر شود. آنها به نوعی مساله را شلوغ می‌کنند و می‌گویند که کارگر و کشاورز بیچاره شد که وزارت کشاورزی را مجبور می‌کنند تا ورود این کالا را ممنوع کند و این درست زمانی بود که تمامی کشورهای وارد کننده و صادر کننده پنبه، واردات این کالا را آزاد کرده بودند.

مروج با اشاره به دیدارهای اعضای انجمن با رییس جمهوری و معاونان وی گفت: بعد از گذشت ۴۵ روز از این ماجرا دستور برای ورود پنبه آزاد شد، اما در اینجا به این مساله توجه نشد که در فصل برداشت پنبه این محصول حراج می‌شود و ما باید همراه دیگر کشورها مثل چین که رقیب همه دنیاست، در حراج حضور می‌داشتیم. البته باید در نظر داشت که ازبکستان هم می‌کوشد تا پنبه را به نخ پنبه تبدیل کند. طی ۲ تا ۳ سال گذشته تعداد زیادی دوک ریسندگی تهیه شد تا به نخ تبدیل شوند و درست در زمانی که ما نتوانستیم پنبه را در حراج به دست بیاوریم، بازار پر از نخ پنبه اوزبکستان شد.

وی ادامه داد: زمانیکه ورود پنبه ممنوع شد، این کار با نیت خیری انجام شد، اما نیت خیر مطالعه نشده بود. علت کمیابی پنبه در کشور، مساله تقسیم اراضی بود. این امر کار خوبی بود که به همه مردم زمین تعلق گیرد، اما وقتی زمین کوچک می‌شود دستگاه‌های کمباین در آن کار نمی‌کند و باید از کارگر استفاده کرد که قیمت تمتم شده محصول را بالا می‎برد. وقتی هم که کشاورزی فوت کند زمین به چندین قسمت دیگر میان وراث تقسیم می‌شود. ما قبلا در گرگان بهترین پنبه‌ها را داشتیم که الان نیست.

مروج درباره مشکلات مربوط به صنعت نساجی کشور گفت: به نظر من بخش اعظمی از این مشکلات، مشکلاتی است که همه صنایع کشور با آن مواجهند. در قانون هدفمندی یارانه‌ها اعلام شد که ۵۰ درصد از یارانه‌ها از آن مردم، ۳۰ درصد از آن تولید ( کشاورزی ، صنعت، پالایشگاه، نیروگاهها، نان صنعتی و غیره ) و ۲۰ درصد هم از آن کسر بودجه دولت است. در بودجه امسال ۸۰ درصد به مردم و ۲۰ درصد آن به صنعت اختصاص یافت.

به گفته وی ما در صنعت نساجی هنوز یک ریال از محلی که بایستی به صنعت کمک بشود، دریافت نکردیم و تنها برخی واحدهایی که ثبت نام کرده‌اند، توانستند برای پرداخت سوخت و برق‌شان وام بگیرند. حال حدس بزنید که بسیاری از واحدهای نساجی ما متوقف شوند. در شهررضا واحدهای زیاد پارچه بافی داریم که واحدهای کوچک کم سرمایه‌ای هستند که اکنون متوقف‎اند. این واحدها نخ ندارند. نخ پنبه‌ای که ما زمانی ماهانه ۲۵۰۰ تومان می‌خریدیم الان به کیلویی ۷۰۰۰ تومان رسیده است که این مساله به خاطر گران شدن حامل‌های انرژی و پنبه است.

او خاطرنشان کرد: به ازای هر یک کیلو نخ ۴ کیلو وات برق مصرف می‌شود. وقتی برق گران شود نخ هم گران خواهد شد؛ پس فراموش نکنیم که ما در کنار تولیدکننده قدری مثل پاکستان هستیم که ۳ میلیون تن پنبه تولید می‎کند.

** هدفمند کردن یارانه‌ها کار بسیار درستی است

وی با بیان این که در حال حاضر داریم بازار را دو دستی به همسایگانمان تقدیم می‌کنیم، گفت: ما برای زیر ساخت‌های خود آمادگی می‌خواهیم. اخیرا اتاق بازرگانی پیشنهاد منطقی را ارائه داد و گفت که ابتدا هدفمندی یارانه‌ها را در خصوص مصارف خانگی اجرا کنید و بگذارید مردم آرام آرام به این مساله عادت کنند و بحث هدفمندی در بخش صنعت را از دو سال دیگر شروع کنید تا صنعتگران هم به برق کیلوواتی ۴۰ تومان عادت کنند.

وی با بیان این که اکنون دو مساله اتفاق افتاده که ما نسبت به آن معترضیم، گفت: در قانون هدفمندی یارانه‌ها آمده است که تغییرات قیمتی باید در عرض پنج سال با شیب ملایم اتفاق بیفتد اما ما اکنون در همان سال اول با شیب تندی مواجهیم.

مروج افزود: هدفمند کردن یارانه‌ها کار بسیار درستی است اما ای کاش ۳۰ سال پیش و از روز اول پیروزی انقلاب اسلامی شروع می‌شد تا همه چیز آرام آرام پیش می‌رفت. از سوی دیگر در هدفمند کردن قرار بر آن بود که یارانه‌ها به گروه‌های هدف اختصاص یابد اما اکنون ۷۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر ثبت نام کرده‌اند؛ یعنی دوباره تقریبا همه ملت ایران یارانه می‌گیرند. اکنون یک زن خود سرپرست در سیستان و بلوچستان به همان اندازه‌ای از یارانه‌ها برخوردار است که یک نفر شاغل با حقوق بالا در تهران از آن بهره‌مند است. این یک بحث جدی است که از ۷۵ میلیون نفر بیش از ۷۳ میلیون نفر ثبت نام کردند.

** با یک روز جلسه کارگروه افزایش قیمت‌ها، تکلیف هزاران درخواست افزایش قیمت چه می‌شود؟

وی هم‌چنین با اشاره به افزایش ۴۶٫۱ درصدی مواد اولیه در تهیه فرش ماشینی از فروردین سال گذشته تا فروردین امسال گفت: ما این مواد را با یورو تهیه می‌کردیم که الان قیمت یورو ۲۲ درصد افزایش یافته است. در واقع به غیر از افزایش قیمت حامل‌های انرژی، با افزایش قیمت مواد اولیه و پس از آن افزایش قیمت یورو نیز مواجهیم.

او خاطرنشان کرد: ما با ارائه اسناد و مدارکی معتبر این افزایش قیمت مواد را اعلام کردیم و از آنها خواستیم که بگویند باید فرش‌ها را به چه قیمتی بفروشیم که اعلام کردند حق اضافه کردن حتی یک ریال را هم ندارید، مگر با تایید ما.

وی ادامه داد: اکنون بیش از یک ماه و نیم است که این اسناد تحویل شده است. می‌دانیم که در بخش کارشناسی سازمان حمایت این مساله تایید شد اما کارگروهی تحت عنوان کارگروه افزایش قیمت‌ها هستند که تنها در روزهای سه شنبه تشکیل می‌شود؛ در حالی که چند هزار درخواست افزایش قیمت زیر دست این کارگروه قرار دارد که در نوبت به سر می‌برد. حال باید چه کار کرد؟

رییس انجمن صنایع نساجی کشور ادامه داد: در این صورت یا باید واحد مورد نظر متوقف تا تکلیف روشن شود. یا اینکه کالاها را به آرامی راهی بازار کرد و بعد به عناوین مختلف آن را گران کرد. در این مجموعه اتفاقاتی در حال وقوع است که به نظر یک ریسک است و معلوم نیست که سرانجام به کجا می‌رسد، آیا ما موفق می‌شویم و یا همان اتفاقی می‌افتد که در روسیه افتاد؟ درست است که ما می‌خواهیم در هر چیزی مبتکر باشیم اما این ابتکار باید با یک سری زمینه سازی‌هایی همراه باشد.

** ما به راحتی بازارمان را به چینی‌ها و ترک‌ها سپرده‌ایم

وی با بیان این که اگر واحدها نتوانند قیمتها را افزایش دهند باید کارگاه‌ها را تعطیل کنند که غیر از آن مساله بیکاری هم مطرح می‌شود، گفت: این در حالی است که در محاسبات مشخص شد نگه داشتن یک کارگر بر سر کارش یک هشتم قیمتی است که شما یک کارگر را به سر کار ببرید. اینها مسائلی است که همه صنایع با آن مواجهند.

مروج ادامه داد: مصرف پارچه در کشورهای شبیه ما ۲۰ متر به ازای هر نفر است و اگر ما در کشورمان جمعیت ۷۵ میلیون نفری داشته باشیم یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون متر پارچه لازم داریم که تولید ما نزدیک به ۷۰۰ میلیون متر است؛ یعنی از نصف هم کمتر است که باید بقیه به صورت با مجوز، بی ‌مجوز، قاچاق، بازارچه‌های مرزی و غیره وارد کشور شود.

وی تاکید کرد: در صورتیکه این مقدار می‌تواند در داخل کشور تولید شود. پتانسیل صنعت نساجی تا دو برابر کردن آن هست و می‌تواند خیلی بهتر از اینها عمل کند اما به دلیل مشکلات موجود امکان آن وجود ندارد و ما به راحتی بازارمان را به چینی‌ها و ترک‌ها سپرده‌ایم.

** تصمیم گیرندگان تصمیم به جا و به موقعی اتخاذ کنند

مروج بیان کرد: امیدواریم با توجه به وضعیت ایجاد شده تصمیم گیرندگان تصمیم به جا و به موقعی اتخاذ کنند. ما نمی‌گوییم که به آزادی عمل داده شود که هر کاری دلمان خواست انجام بدهیم. کنترل کنند، اما این کنترل‌ها آگاهانه و با بررسی جدی باشد.

وی در ادامه در خصوص کم رنگ شدن رشته نساجی در دانشگاه‌ها گفت: من چنین بحثی را نشنیدم اما ما در دانشگاه امیرکبیر رشته نساجی را داریم که قدیمی‌ترین دانشگاه است و بعد از آن در دانشگاه صنعتی اصفهان، یزد و غیره این رشته‌ تدریس می‌شود. ما سعی کردیم در سخنان خود در دانشگاه‌ها نقاط روشن، پتانسیل‌های این صنعت و ابتکاراتی را که می‌شود انجام داد، بیان کنیم. البته این فشار بر دانشگاه‌ها وجود دارد که رشته‌هایی را که جذابیت ندارند کم کنند اما در رشته‌ی نساجی این مساله را نشنیدم. از سوی دیگر در اقتصاد بحثی هست که می‌گوید مثلثی داریم که یک ضلع آن مصرف، ضلع دیگر آن توسعه و ضلع سوم آن آموزش است. زمانیکه بخواهید مصرف را توسعه دهید بر اساس توسعه باید آموزش دهید یعنی اگر بخواهیم در دانشگاه درس بخوانیم باید نگاهی به بیرون داشته باشم و ببینم چه رشته‌هایی مورد نیاز است.

مروج حسینی درباره انجمن صنایع نساجی کشور گفت: این انجمن ۵۱ ساله است که نزدیک به ۳۰۰ واحد بزرگ عضو آن هستند. منظور از واحدهای بزرگ، واحدهای بالای ۵۰ نفر هستند. واحدهای کمتر از ۵۰ نفر یا واحدهایی که سرمایه‌شان از ۵۰ میلیون تومان کمتر است، معمولا در تشکل اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نساجی عضو هستند. در حال حاضر کل واحدهای صنعت نساجی ۹۸۰۰ واحد است که مجوز داشته و تحت پوشش وزارت صنایع مشغول فعالیت هستند. هدف انجمن صنایع نساجی کشور نیز دفاع از منافع صنفی اعضا است. دفاع از منافع صنفی اعضا یعنی هماهنگ کردن ۳۶ رشته مختلف است که هر یک، یک کمیته دارند؛ مثل کمیته موکت، کمیته نخ پنبه‌ای، شیمی و غیره که هر یک کار تخصصی مربوط را انجام می‌دهند.