دیداری با تولیدکننده فرش های چهل تکه ایران
سبحه: برای ترغیب نسل جوان به اشتغال در ایران عرصه؛ باید امکان درآمد زایی را فراهم کرد
خانواده سبحه از سال ۱۳۳۲ وارد عرصه تولید و تجارت فرش های دستباف شده اند و کار آن زمان تاکنون ادامه یافته است. در حال حاضر نسل دوم و سوم این خانواده در ایران و آمریکا این شغل را ادامه می دهند. طی سال های اخیر نام برداردان سبحه با فرش های چهل تکه گره خورده و بر سر زبان ها افتاده است. فرش هایی که ماحصل خلاقیت و تکنولوژی و هتر ایرانی ست. چندی پیش و به بهانه آشنایی بیشتر با فرش های چهل تکه و وضعیت صادرات فرش دستباف در جهان به محل کار آن ها در بازار قدیمی تهران رفتیم و با علی سبحه به گپ و گفت نشستیم.
◄ از چه زمانی در عرصه صادرات فرش فعالیت می کنید؟
فروش و صادرات فرش دستباف شغل خانوادگی ماست و حدودا سی سال است که به صادرات فرش مشغول ایم.
◄ وضعیت امروز بازار صادراتی فرش را چگونه می بینید؟
وضعیت بازار فرش دستباف در حال حاضر بسیار نامساعد است. از طرفی، وضعیت تولید و بافت فرش به دلیل رکود بازار فرش و در پی آن تغییر اشتغال بافندگان در شرایط بدی به سر می برد؛ از سوی دیگر به دلیل کاهش قدرت خرید عمومی در بازار داخلی و خارجی وضعیت خرید و فروش و صادرات راکد است. در مجموع فرش دستباف در روزگار خوشی به سر نمی برد.
◄ شما در این روزگار ناخوش چه می کنید؟
در این شرایط نامساعد ما به این نتیجه رسیدیم که به تولید قالی های چهل تکه بپردازیم، به این معنی که قالیهای دستباف مستهلک را خریداری می کنیم؛ بخش های سالم آن را جدا و رنگ می کنیم و بعد از طراحی با دوختن تکه های آماده به یکدیگر این فرش ها را تولید می کنیم. و از آنجایی که محصول نو، ابتکاری و بی رقیبی ست در دنیا خواهان و طرفدار دارد.
◄ تنها تولید کننده فرش های چهل تکه شمایید؟
می توان گفت بله… چراکه مشکلات و پیچیدگی های خاص خودش را دارد و هزینه خرید هر چرخ صنعتی برای دوخت تکه ها بسیار بالاست و هرکسی حاضر به صرف این هزینه نمی شود.
◄ طی سال هایی که به تولید فرش های چهل تکه پرداختید؛ تمرکز شما بر بازار داخل بوده یا خارج از کشور؟
تمرکز ما بر بازار خارج است چون ضعیت بازار داخل قابل پیش بینی نیست. عمده تمرکز ما هم بر بازار اروپا بوده و تاکنون آلمان بیش ترین میزان خرید را داشته است.
◄ برای توسعه حضورتان در بازار های خارجی دیگر مثل آمریکا و استرالیا برنامه ای دارید؟
در بازار های دیگر هم مشغول بازاریابی هستیم؛ بازار آمریکا را از طرق شعبه خودمان در آمریکا شناسایی و در آن بازاریابی کرده ایم ولی تاکنون به دلیل مشکلات ناشی از تحریم امکان ارسال فرش ها فراهم نبود و به محض رفع تحریم ها ارسال فرش را شروع خواهیم کرد.
◄ شعبه شما در آمریکا چطور اجناس مورد نیاز خودش را تهیه می کند؟
شعبه با خرید فرش در آمریکا و فروش آن خودش را اداره می کند. و برای حفظ بقا قالی کشورهایی چون هند، پاکستان و چین و … را خرید و فروش می کند و به امید خدا با رفع تحریم ها فرش های چهل تکه را هم عرضه خواهد کرد.
◄ برنامه صادراتی شما برای آینده با تاسیس شعبه در کشورهای مختلف همراه است یا صرفا به صادرات اکتفا خواهید کرد؟
ما ترجیح می دهیم تنها به صادرات بپردازیم؛ چراکه شرایط بازار دنیا به شدت نامساعد است با این حال به تازگی یک هیئت تجاری از ایران برای شناسایی ظرفیت های بازارهای خارجی به آلمان رفته است و ما امیدواریم این سفر تجاری دستاوردهای مبتی برای صادرات فرش دستباف داشته باشد.
◄ به عنوان یک عضو صادرکننده در اتاق بازرگانی ایران؛ فکر می کنید تاکنون اتاق چه اقدام مثبتی برای توسعه صادرات فرش دستباف انجام داده است؟
متاسفانه به جز همین مورد اخیرـ اعزام هیئت تجاری به آلمان ـ اقدام چندانی از طرف اتاق انجام نگرفته؛ با وجود اینکه فرش دستباف یک کالای اساسی در زمینه صادرات محسوب می شود و می تواند در مناطق روستایی هم بسیار درآمدزا باشد. اما درمجموع دولت برنامه های خوبی برای توسعه صادرات و تجارت خارجی دارد.
◄ به نظر شما برای توسعه بازار فرش دستباف در دنیا چه باید کرد؟
دولت و اتاق باید به دنبال یافتن بازارهای جدید باشند. شاید باور نکنید اما در کشوری مثل آمریکا؛ با وجود تحریم ها بیش از ایران فرش دستباف وجود دارد، چراکه حجم زیادی فرش صادر شده و فروش نرفته است. بنابراین باید به دنبال یافتن بازارهای تازه نفس بود و صادرکنندگان به صورت انفرادی نمی توانند ایم کار را انجام دهند و نیاز به برنامه ریزی و سازماندهی از سوی دولت و اتاق است.
◄ مجموعه شما برای ورود به بازارهای جدید، تا به امروز چه کرده است؟
مهم ترین برنامه و اقدام ما نوآوری بوده است. به هر حال امروز طرح های لچک و ترنج و … آنچنان برای نسل جدید و جوانان جذابیت ندارد و لزوم تغییر ضروری ست. علاوه بر آن در گذشته نگاه تجاری به فرش وجود داشت ؛ به عنوان یک کالای قیمتی اما امروزه جوانان به عنوان یک کالای مصرفی برای روزمره به آن نگاه می کنند.
◄ برنامه ای برای حضور در دموتکس ندارید؟
در حال حاضر برنامه ای برای حضور در نمایشگاه های خارجی نداریم؛ چراکه تنها یک هزینه مضاعف برای ما محسوب می شود و ترجیح می دهیم از طریق صادرات و حضور در نمایشگاه فرش ماشینی و دستباف تهران با تجار و فروشندگان خارجی ارتباط برقرار کنیم.
◄ برای دموتکس چین به عنوان محلی برای آشنایی و ورود به بازار نسبتا ثروتمند شرق آسیا هم برنامه ای ندارید؟
قطعا این بازارها می توانند محل مناسبی برای فروش محصولات ما باشد اما نیاز به تسهیلات و برنامه ریزی از سوی دولت دارد اما تجربه ما در یک نمایشگاه خارجی در تایوان به ما نشان داده است بازار شرق آسیا در مقایسه با بازار اروپا که اشاع شده قدرتمند و دارای ظرفیت های بالایی ست.
◄ چنانچه دولت تسهیلات مورد نظر شما برای حضور گسترده تر در بازارهای خارجی را فراهم کند؛ شما توان و امکانات لازم برای تولید و صادرات را دارید؟
یکی از خواسته های ما از دولت راه اندازی یک شهرک فرش دستباف برای نگهداری فرش های دستباف است که من تولیدکننده و صادرکنندگان بتوانم بیشترین هزینه و پول خودم را در این عرصه سرمایه گذاری کنم. علاوه بر ایم یکی از مشکلاتی که خود ما با آن مواجه هستیم کمبود قالی مستهلک دستباف درآینده است؛ چراکه تعداد مصرف کنندگان فرش های دستباف روز به روز کمتر می شود و ممکن است در آینده امکان تولید فرش های چهل تکه وجود نداشته باشد.
◄ برنامه جایگزین شما برای ادامه حیات چیست؟
جدید ترین برنامه ما تولید زیرانداز های چهل تکه است که پارچه ایست و چند نوبتبه آلمان فرستاده ایم و خوشبختانه با استقبال آن ها مواجه شده ایم. به هر حال هر روز باید به دنبال نوآوری در بازار بود.
◄ برنامه ای برای حضور در شهرهای توریستی خاورمیانه مثل دبی، استانبول و کشورهایی مثل قطر و بحرین ندارید؟
در حال حاضر یک همکار تجاری در استانبول داریم اما در حوزه خلیج فارس تاکنون نتوانسته ایم حضور گسترده ای داشته باشیم، ختی از مصر هم خریدار مشتاق برای همکاری داشتیم ولی برنامه صادراتی گسترده تا امروز میسر نشده اما امیدواریم امکان آن در آینده فراهم شود.
◄ تغییر سیاست های دولت فعلی نسبت به دولت گذشته چه تاثیری بر عملکرد صادراتی شما داشت؟
تغییر سیاست ها که به شدت مشهود است، دولت بر هر چیزی قفل می زند اما دولت فعلی در اولی گام با حذف پیمان صادراتی فرش راه را برای صادرات فرش دستباف باز کرد و وزیر صنعت پیش از ما با معضلات این صنعت را می داند و سعی درتسهیل و توسعه صادرات فرش دارد.
◄ به نظر شما تربیت نیروی متخصص در حوزه طراحی فرش و قالی بافی در دانشگاه ها و مدارس می تواند به احیای این صنعت کمک کند؟
به زبان ساده بخواهم توضیح بدهم باید بگویم انتهای قیف این صنعت باید باز باشد تا خروجی و دستاورد خوبی داشته باشیم؛ حتی آن جوانی که در این رشته ها تحصیل ی کند به شرطی وارد این عرصه می شود که امکان تولید و درآمدزایی از طریق آن فراهم باشد. بنابراین باید امکان توسعه بازارهای هدف را فراهم کرد تا نسل جوان برای حضور در آن میل و رغبت لازم را پیدا کند.
مصاحبه : شیما شعاعی
تحریریه مجله نساجی کهن
ارسال مقالات و ترجه جهت انتشار در سایت : info@kohanjournal.com
جهت دریافت آخرین خبرها و به روز ترین نمایشگاه های نساجی و فرش ماشینی ایران و جهان در فرم زیر ثبت نام کنید
نمایشگاه فرش و کفپوش (2025 CFE) از تاریخ 18 تا 21 دی ماه در مرکز…
شرکت ترکیه ایی Uğurteks Tekstil Makina Parkı با افتخار ارائهدهنده ماشینآلات نساجی دست دوم با…
مهندس قاسم حیدری، کارشناس ارشد تکنولوژی نساجی با توجه به اینکه ماشین آلات خط تولید…
سید شجاعالدین امامی رئوف، دبیر انجمن صنایع نساجی ایران، بیان کرد: برنامه هفتم توسعه در…
ابراهیم شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت، اعلام کرد: در هشتماهه نخست…
دكتر محمد ميرجليلي: مدير نمایشگاه نساجی و پوشاک استان یزد و مدیرعامل شركت مهندسي تحقيقاتي…