مصاحبه با جناب آقای مهندس علی فرهی – شرکت فرش فرهی

فرهی: ایران بهترین تولیدکننده فرش ماشینی در جهان است

مهندس علی فرهی یکی از مدیران مجموعه فرش فرهی است که شامل سه شرکت تولیدی فرخ سپهر کاشان، فرش سپهر و اطلس کاشان تحت مدیریت خانواده ایشان اداره می شود. نمایشگاه فرش ماشینی تهران بهانه ای بود تا چندی پیش در دفتر مرکزی این برند شناخته شده در تهران با ایشان به گفت وگو بنشینیم و به بررسی این مجموعه تولیدی و آینده تولید فرش ماشینی در ایران  بپردازیم.

ساختار نمایشگاه فرش ماشینی و کفپوش تهران  را چگونه ارزیابی می کنید؟

در این پنج دوره ای که از نمایشگاه پشت سر گذاشته ایم؛ هر سال شاهد توسعه و پیشرفت نمایشگاه بوده ایم. حتی سال گذشته که نمایشگاه همزمان با نمایشگاه ترکیه بود شاهد استقبال خوب و مناسب از نمایشگاه بودیم. جناب کاشفی نیز در این مسیر تلاش و کوشش بسیاری داشتند که قابل تقدیر است. تنها دو نکته وجود دارد که به نظرم باید رفع شود؛ یکی گلایه ها و بدگویی هایی است که برخی از همکاران علیه یکدیگر انجام می دهند و حقیقتا انجام آن در شان هیچ یک از ما تولیدکنندگان نیست، البته امسال نسبت سال های گذشته کمتر شاهد مسائلی از این دست بوده ایم. مسئله دیگری که باید به آن توجه داشت، این است که نمایشگاه بیش از آنکه بین المللی باشد داخلی است و مسئولان برگزارکننده باید سمت و سوی صادرات به آن بدهند. دیگر نمایشگاه داخلی جذابیت لازم را ندارد و همینطور که امسال شاهد هستیم که برخی از تولیدکنندگان بزرگ در نمایشگاه حضور ندارند، بعلاوه بورس های فروش فرش در کاشان ایجاد شده است که به تنهایی پاسخگوی نیاز خریداران است و می تواند جایگزین نمایشگاه ها شود.

بنابراین باید این نمایشگاه سمت و سوی صادرات پیدا کند و برنامه ای برای جلب و جذب شرکت های خارجی از طریق مشارکت وهمکاری با مرکز توسعه صادرات صورت بگیر همانند کاری که در دموتکس صورت می گیرد و امکان بازدید رایگان شرکت های خارجی فعال در این صنعت فراهم می شود. یکی از مسائل مهم دیگری که تحقق آن منافع جمعی ما را  در پی دارد پیوستن این نمایشگاه به دموتکس است که تقاضای ما از برگزارکنندگان نیز همین است.

برنامه های شرکت فرهی برای نمایشگاه چیست؟

مجموعه  ما نیز همچون  سال های گذشته با یک غرفه ۵۰۰ متری در ورودی سالن ۵  نمایشگاه پذیرای بازدیدکنندگان است. برنامه هایی که در نظر گرفته ایم دکوراسیون و غرفه آرایی متفاوت نسبت به دوره های گذشته است؛ از دیگر برنامه های ما تمرکز بر مشتریان و عقد قرارداد با شرکای خارجی است. در سال های گذشته سعی بر جلب نظر خریداران خرد و مصرف کنندگان خانگی داشتیم اما مخاطب هدف ما در نمایشگاه امسال شرکت های خارجی و توزیع کننده است.

هدف شما از حضور در نمایشگاه امسال چیست؟

معرفی محصولات جدید به بازار، آشنایی با تجار و شرکت ها و عقد قرارداد و تفاهم با آن ها و آشنا شدن ما با محصولات جدید همکاران … به هر حال نمایشگاه محلی است برای عرضه محصولات جدید که ما نیز با آن ها آشنا شویم.

نگاه شما به این صنعت، نگاه علمی است یا تجاری؟ (با توجه به فعالیت های تحقیقاتی شرکت شما)

در کتابی می خواندم «علم بهتر است یا ثروت؟ در پاسخ آمده بود ثروتی که از طریق علم به دست آید». مضمون این عبارت این است که انسان هایی که پشتوانه علمی دارند اگر ثروتشان را از دست بدهند به واسطه این پشتوانه مجددا از نظر مالی احیا می شوند. این موضوع درباره شرکت ما نیز صادق است. ما صرفا یک واحد تحقیقاتی نیستم بلکه  هدف ما آن است که از طریق نوآوری و دانش این صنعت به سود و درآمد دست پیدا کنیم. البته طی دو سال گذشته هفت اختراع ثبت شده داشته ایم که متاسفانه نمی توانیم آن ها را در نمایشگاه عرضه کنیم.  این اختراعات عبارتند از؛ فرش مقاوم در برابر اتش، فرش ضد لک، فرش معطر و چند اختراع در زمینه نخ که در بافت فرش جلوه می یابد. هدف ما در تولید فرش ماشینی، تولید محصولات معمولی نیست بلکه در پی تولید محصولات خاص و متفاوت هستیم.

آینده صنعت فرش ماشینی را چگونه می بینید؟ (با توجه به تمرکز تولید شما بر پلی استر)

ما در تولید خود از نخ فیلامنت استفاده می کنیم. فرش از گذشته در فرهنگ و زندگی ایرانی از جایگاهی خاص برخوردار بوده است اما با تغییر سبک زندگی در سال های اخیر و افزایش استفاده از کفپوش هایی چون سنگ و سرامیک و … سرانه مصرف فرش در کشور در حال کاهش است. اما تحقیقات  شرکت ما به نتایجی دست یافته است که نشان می دهد پدیده های اجتماعی بر میزان فروش ما تاثیر دارد. گذشته از این موارد من آینده فرش پلی استر را در جهان روشن می بینم و معتقدم این فرش در ایران نیز همانند اروپا جایگزین فرش آکرلیک می شود. البته این اعتقاد من است، با توجه به آنچه در اروپا و آمریکا می بینم و نکته هایی که درباره تاثیر منفی آن بر سلامتی وجود دارد و قطعا این دیدگاه مخالفانی نیز دارد. البته برخی از همکاران و دوستان اینطور استدلال می کنند که هیچ محصول و کالایی صد درصد سالم و مغایر با سلامت بشر نیست و این حساسیت در دنیای امروز چندان به جا نیست اما مجموعه ما اینطور نمی اندیشد. ولی من آینده روشنی را برای صنعت فرش ماشینی کشور متصورم؛ هر چند در شرایط نا برابر با رقبای خارجی خود و به طور خاص شرکت های ترک فعالیت می کنیم. ناگفته نماند تحقق این مهم نیازمند حمایت همه جانبه دولت از تولیدکننده و صادرکننده است.

فرش های پلی استری که توسط شما تولید می شود چه ویژگی هایی است؟

لازم است پیش از پاسخگویی به این پرسش به این نکته اشار کنم که بزرگترین مشکل نخ پلی استر  برگشت پذیری آن است که  نخ پلی استر به دلیل براق بودن نخ و قابلیت انعکاس نور زیبا تر به نظر می رسد و آن بخش از فرش که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد یا به اصطلاح پا می خورد نخ ها در اثر ضربه خمیده می شود و انعکاس نور در آن بخش از فرش تغییر می کند و ظاهر زیبای فرش از بین می رود ولی رفع این مشکل با بخار، شست و شو قابل حل است. بعلاوه تولیدکنندگان از راهکارهایی چون افزایش تراکم فرش، ارتفاع کوتاه و بلند نخ فرش و  جهت دار کردن این نخ فرش بهره می گیرند. ما هیچ گاه نمی گوئیم پلی استر فاقد عیب و نقص است بلکه در یک مقایسه نسبی گفته ایم مزایای این محصول به این ترتیب است. همین امروز که ما بر مزایای پلی استر تاکید می کنیم بر این امر نیز معترف هستیم که پلی پروپیلن به مراتب از پلی استر بهتر است.

با توجه به این توضیحات و مزایایی که برای هریک مطرح کردید، برنامه توسعه شما در کدام زمینه خواهد بود؟

ما همچنان در زمینه پلی استر فعالیت خواهیم داشت اما اگر روزی توان مالی لازم برخوردار شدیم در عرصه پلی پروپیلن نیز فعال خواهیم شد. البته الیاف جدیدتری نیز به عرصه تولید آمده است… مانند الیاف بامبو که گیاهی است اما تولید آن بسیار محدود است و هنوز وارد ایران نشده است. اما با علم امروز می توانم بگویم پلی استر و پلی پروپیلن آینده تولید ما را می سازد.

سیاست فروش شما در بازار چگونه است؟

فروشگاه های فرش فرهی همانند شعب بانکی عمل اند و تحت مدیریت ما فعالیت می کنند. ابتدا با انجام تحقیقات لازم و مکان یابی و نیاز سنجی بازار آن منطقه فروشگاهی را در آنجا دایر می کنیم و  اداره آن ها را به نیروهای متخصص خود می سپاریم؛ بعد از مدتی نیز از طریق جذب نیروی بومی ارائه آموزش های لازم به آن ها اداره فروشگاه به آن ها واگذار می شود و فروشگاه طبق رویه ما اداره می شود.

هدف ما از دایر کردن ۱۰۸ فروشگاه در کشور علاقه ما به توزیع مستقیم و استقلال از تجار است؛ در حال حاضر ۸۰ درصد از  تولید ما توسط فروشگاه های مجموعه فرهی عرضه می شود و تنها ۲۰ درصد از محصولات ما در اختیار تجار و توزیع کنندگان دیگر قرار می گیرد. تابلوی هر فروشگاه فرهی می تواند نقش یک تابلوی تبلیغاتی را برای ما ایفا کند و به معرفی محصولات ما کمک کرده است. از طرف دیگر، فروش ما ایمن است و امکان ارتباط مستقیم با خریداران و دریافت بازخوردهای آنان را داریم و این به فروش ما در آینده کمک می کند.

نگاه شما به صادرات چگونه است؟

ما در پی افزایش فعالیت در حوزه صادرات هستیم و در دموتکس آینده حضور خواهیم داشت اما صادرات دورنمای چندان مناسبی برای ما ندارد. چرا که چندان ایمن نیست. البته امیدوارم امکانات لازم برای صادرات ایمن فراهم شود.

به نظر شما محصول ایرانی در جهان از امکان یکه تازی برخوردار است؟

بله… قطعا. در دنیا ایران را به عنوان دومین تولیدکننده فرش ماشینی بد از ترکیه می شناسند اما تعریف من از جایگاه ایران؛ بهترین تولیدکننده فرش ماشینی در جهان است. چرا که فرش ایرانی از جهت کیفیت، طراحی و تراکم بالا  در تولید فرش های کلاسیک بی رقیب است.

اطلاعاتی در رابطه با مجموعه تولید نخ خود ارائه کنید. (ظرفیت تولید، نوع تولید, موارد مصرف آن و صادرات …)

ظرفیت تولید ما سی تن در روز است که به تولید نخ پلی استر اختصاص داده شده است. البته در شرایط فعلی تنها ۵۰ درصد از توان تولیدی ما به کار گرفته می شود که به تدریج و با افزایش تعداد ماشین آلات در حال افزایش است و نخ های مورد نیاز برای بافت فرش مورد استفاده قرار می گیرد. در حال حاضر از مجموع تولید ماهیانه ما (حدود ۵۰۰ تن) رقمی نزدیک به ۳۰۰ تن آن در مجموعه فرش فرهی مورد استفاده قرار می گیرد و  بخش باقی مانده آن به همکاران فروخته می شود. در زمینه صادرات نیز در نمایشگاه دموتکس موفق به کسب توافقاتی شدیم  و چند قرارداد نمونه داشته ایم، تصور می کنم صادرات نخ نسبت به فرش برای ما بهتر و کارآمدتر خواهد بود.  ■

منبع : شماره ۱ خبرنامه ششمین نمایشگاه بین المللی فرش ماشینی تهران