مدیرعامل فرش توس مشهد ; بهتر است سیاه نمایی نکنیم !

مصاحبه با آقای بختیاری

فرش توس مشهد

تهیه و تدوین: بهنام قاسمی- مجله کهن

مصاحبه با آقای بختیاری – مدیرعامل شرکت فرش توس مشهد

◄ با توجه به ورود ماشین آلات جدید به کشور چه پیش بینی از بازار آینده فرش ماشینی در ایران دارید؟

به نظر من همواره ورود تکنولوژی های جدید به هر صنعتی بسیار مفید و مثبت است. باید به این نکته توجه داشته باشیم که همیشه باید در بازار برای هر سلیقه ای و هر خانواده ای فرش وجود داشته باشد چرا که مردم سلایق مختلف و قدرت های خرید متفاوتی دارند بنابراین باید فرش ارزان، متوسط و گران در بازار وجود داشته باشد. در بازارهای صادرات هم وقتی موفق می شویم که به همه نیازهای مشتریان پاسخ دهیم.

اخیراً ورود ماشین آلات شانه ۱۰۰۰ به کشور انجام شده است که به نظر من می تواند بازار خوبی را برای شرکت های تولیدکننده ایجاد کند چرا که این دستگاه می تواند فرش های بسیار زیبا ظریف و چشم نوازی از نظر رنگ و طرح را ببافد که قطعاً مشتریان زیادی را جذب خواهد کرد. بسیاری از مردم علاقه دارند فرش مشابه دستباف را با قیمتی کمتر خریداری کنند. بازار ایران یک بازار مصرفی است که همه نوع کالا و تولیدی می تواند عرضه شود.

البته اصولاً در همه جای دنیا سرمایه گذاری برای تولید براساس آمار و ارقام و سیاست های کلان اقتصادی دولت ها انجام می شود و سرمایه ها با توجه به پتانسیل ها و مزیت های تولید آن کشور توسط دولت هدایت می شود. متاسفانه در ایران طرح های توسعه و تولید در همه صنایع به ویژه نساجی و فرش ماشینی بدون نظارت و بررسی دقیق انجام می شود که ممکن است خیلی از کارها، آینده مشخصی نداشته باشد چرا که اصولاً مرجع رسمی و قابل اعتمادی وجود ندارد که آمار و ارقام علمی ارائه کنند.

اغلب طرح های توسعه و سرمایه گذاری در صنعت فرش ماشینی با دید تجاری صورت گرفته و پشتوانه علمی ندارد.
به نظر می رسد اگر این روند ادامه پیدا کند عرضه و تقاضا دچار مشکل شود و حتی شاید نوع تولید و سرمایه گذاری های ما با بازارهای صادراتی هم همخوانی نداشته باشد.

◄ طراح واقعی یا کپی کار واقعی!!

در سال های دورتر طراحان واقعی وجود داشتند که با هنر اصیل ایرانی و طرح های مدادی تحولی در بازار و طراحی ها ایجاد کردند و واقعاً برای خلق یک طرح زحمت می کشیدند. به واسطه همین زحمت و خلاقیت بود که یک طرح می توانست یک کارخانه را به اوج ببرد. اما در سال های اخیر متاسفانه به جای طراح واقعی شاهد ظهور کپی کاران واقعی هستیم که در حال از بین بردن طراحی فرش هستند.

در سال های اخیر طراحان فرش ماشینی بسیار کم کار و راکد بوده اند و فقط به کپی کردن طرح های فرش دستباف و تغییرات اندکی روی آن پرداخته اند. به نظر من همان طور که تولید و سرمایه گذاری باید با دید علمی و کارشناسی باشد طراحی فرش نیز باید با دید کاملاً علمی انجام شود. امروز طراحی حتی از هنر هم فراتر رفته.

یک طراح علاوه بر اینکه هنر طراحی را خوب و اصولی می داند و با بافت فرش ماشینی هم آشناست باید یک بازار شناس واقعی باشد و با انجام تحقیقات و کارهای آماری در بازار و بین خریداران سلایق آن ها را استخراج و آنالیز کند و سپس طرح بزند. متاسفانه صنعت فرش ماشینی ما از این جهت بسیار فقیر است. کپی کاران واقعی طراحی را نابود کرده اند و همه زحمات طراحان حقیقی و هنرمند ما را پایمال کرده اند. مثلاً ۳ طرح یک طراح هنرمند را سرقت می کنند و حاشیه اولی، لچک دومی و متن سومی را با هم مخلوط می کند و فکر می کند طراح فرش هستند. یک طرح واقعی اصول دارد. هر گل و نقشی در یک طرح حرفه ای برای خودش شخصیت مستقلی دارد و با فکر کار شده است.

شما وقتی پس از صدها سال طراح های قدیمی فرش دستباف را نگاه می کنید می بینید که هر کدام از نقوش آن با انسان حرف می زند و هر یک منظور و مفهوم خاصی دارد و به قدری جزئیات طرح در کنار هم هارمونی و هماهنگی دارد که هنوز انسان از دیدن آن سیر نمی شود. چرا که روی یک طرح توسط یک استادکار، ماه ها و شاید سال ها کار می شد در حالی که کپی کاران امروز در چند ساعت یک طرح می زنند!! البته نمی خواهم بگویم امروز هم باید برای یک طرح جدید یک سال زمان گذاشت چرا که با ظهور کامپیوتر و ایجاد استودیوهای طراحی مدرن می توان طرح های زیبا و خلاقانه را با توجه به نیاز صنعت طراحی و تامین کرد.

البته این وضعیت نکات مثبتی هم داشته چرا که موجب شده شرکت هایی که به طراحی خوب و اورجینال اهمیت داده اند رشد بسیار چشمگیری داشته باشند و بتوانند با طرح های خاص خود، در بازار به سرعت بزرگ شوند اما شرکت های کپی کار که تصور می کنند بدون هزینه بازار را بدست خواهند آورد و هر روز در سراشیبی سقوط هستند.

◄ به نظر شما چند درصد از فعالان صنعت فرش ماشینی به صورت علمی و اصول حرفه ای تجارت و کار می کنند؟

متاسفانه باید بگویم که فقط حدود ۲۰ درصد از صنعت فرش ماشینی ما توسط افراد آگاه و تحصیلکرده، کار بلد و مدیر اداره می شود و ۸۰ درصد بقیه افرادی هستند که دنباله روی و تقلید را پیشه کرده اند. به نظر من برای کسانی که توان مدیریت و کار علمی و با برنامه را دارند نه تنها آینده این صنعت تیره و تاریک نیست بلکه افق های بسیار روشنی هم وجود دارد.

◄ چه نظری در رابطه با نمایشگاه های فرش ماشینی داخلی دارید؟ نمایشگاهها چه تاثیری بر روی کار شرکت ها دارد؟

به نظر من نمایشگاه بهترین محل برای توسعه روابط تجاری، فروش و بازاریابی است. اما آقایانی که اقدام به برگزاری نمایشگاه فرش ماشینی می کنند به این نکته توجه نمی کنند که مخاطب این نمایشگاه و بازدیدکنندگان آن چه کسانی هستند؟! و اصولاً چه کسانی باید باشند؟ هدف از برگزاری این نمایشگاه چیست؟

در نمایشگاه های ما اصولاً چیزی از بازدیدکنندگان عاید شرکت های تولیدکننده نمی شود و تنها شرکت ها با هدف نشان دادن برندها و حضورشان در بازار در آن شرکت می کنند.

هر چند که این هم یکی از اهداف مهم حضور در نمایشگاه است اما درصد کمی از کل را در بر می گیرد. به نظر من موفقیت برگزارکنندگان نمایشگاه در ایران بیشتر به دلیل خلاء موجود در کشور است. برگزارکننده باید مزیت هایی ایجاد کند که نیاز صنعت است. نیاز صنعت ما در حال حاضر صادرات است. بنابراین باید جنبه های بین المللی نمایشگاه تقویت شود و بازدیدکنندگان واقعی و تجار بین المللی به نمایشگاه بیایند تا بتوانیم کالاهای مرغوب خود را صادر کنیم. حتی به نظر من برگزارکننده می تواند بخشی از هزینه های بازاریابی خارجی و تبلیغات خارجی برای دعوت تجار بین المللی به نمایشگاه را بین شرکت کنندگان تقسیم کند.

امروز نمایشگاه های بزرگ دنیا دیگر به فکر فروش غرفه بیشتر یا افزایش بازدیدکننده به هر قیمتی نیستند بلکه تنها به افزایش سطح خدمات خود فکر می کنند تا جایی که برای نمایشگاه هایی که بازدیدکننده زیادی دارد بلیط های ورودی بالغ بر ۱۰۰ یورو قرار می دهند تا مطمئن باشند همه بازدیدکنندگان با هدف تجارت وارد می شوند و به اصطلاح حر فه ای هستند. متاسفانه برگزارکنندگان نمایشگاه فرش ماشینی هیچ برنامه ای در رابطه با بازدیدکنندگان خارجی و بین المللی ندارند و نمی تواند این صنعت را به اهداف واقعی خود برساند.

◄ چه انتظاراتی از دولت جدید و تیم اقتصادی دولت دارید؟

دولت جدید با شعار تدبیر و امید منتخب مردم شده است یعنی باید کارها اصولی، علمی و تخصصی انجام شود. به نظر من دولت جدید قایقران نیست بلکه یک ملوان است و همه تجربیات ۸ ساله دولت قبل را در کیسه دارد و نتیجه کار غیر اصولی، بداخلاقی ها و تصمیمات یک شبه را دیده. دولت جدید باید با تدبیر، امیدی که در دل های مردم ایران و صنعتگران به وجود آورده را به واقعیت بدل کند تا صنعت ما در آینده شکوفا و رو به رشد باشد.

من امیدوارم دولت به تلاش تولیدکنندگان احترام بگذارد و برای آن ها ارزش قائل شود چرا که تولید واقعاً پر زحمت است. در بحث واردات ماشین آلات جدید، دولت باید حقیقتاًٌ از شرکت هایی که با قبول هزینه های هنگفت، مشقات شبانه روزی و پیگیری های مداوم خود ماشین آلات خارجی را خریداری می کنند و به این صنعت و تولید و اشتغال کمک می کنند قدردانی کند. مثلاً همین ماشین های شانه ۱۰۰۰ واقعاً با زحمت و مشکلات فراوانی وارد کشور شده است. دولت باید با حمایت و گرامی داشتن تولید و تولیدکننده به این صنعت کمک کند.

◄ اینکه برخی اعلام می کنند این صنعت آینده روشنی ندارد را قبول دارید؟

از آنجایی که برخی از آقایان جوی به راه انداخته اند که این صنعت آینده روشنی ندارد من خواهش می کنم لطفاً این آقایان بیایند و به طور علمی و با عدد و رقم ادعای خود را به اهالی این صنعت ثابت کنند تا اگر واقعاً این صنعت آینده ای ندارد دیگران نیز آگاه باشند و از همین حالا کارخانجات خود را واگذار کنند تا متحمل خسارت و ضرر نشوند!!
مسلماً افرادی که می خواهند به هر دلیلی در صنعت فرش ماشینی ایجاد رکود و سیاه نمایی کنند باید حرف های خود را به اهالی این صنعت اثبات کنند.

در پایان لازم می دانم این مطلب را بیان کنم که اگر ما مملکت خود را دوست داریم و به صنعتی که در آن فعالیت می کنیم عشق می ورزیم باید منفعت جامعه و کشور را بر منفعت شخصی برتری دهیم و با کار، تلاش، نوآوری و مدیریت افتخار و موفقیت را نصیب صنعت فرش ماشینی و کشور عزیزمان کنیم. اما اگر بخواهیم تنها به منافع شخصی خودمان فکر کنیم نه تنها نمی توانیم برای این صنعت کاری انجام دهیم بلکه باعث تخریب افکار و تلاش های دیگر فعالان این صنعت می شویم. ■.

————————————————————————————