معضل نساجی ایران؛ تعرفه بالای واردات پنبه

پنبه به عنوان ماده اصلی در این صنعت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. به عنوان مثال؛ چین بزرگترین تولیدکننده پنبه و ایالات متحده آمریکاه بزرگترین صادرکننده این محصول محسوب می‌شود.

در خصوص وضعیت این صنعت در ایران نیز می‌توان گفت که از زمان‌های بسیار دور کشت پنبه در ایران  متداول بوده است و سوابق تاریخی نشان می‌دهد که در قدیم پوشاک پنبه‌ای رواج کامل داشته است.

به گزارش عصر اقتصاد، با وجود چنین پیشینه‌ای در سال‌های اخیر وضعیت به گونه‌ای دیگر پیش رفت؛ کشت پنبه به فراموشی سپرده شد و سطح زیر کشت آن مانند بسیاری از محصولات کاهش پیدا کرد اما با روی کار آمدن دولت یازدهم شرایط تغییر کرد و سیاست‌های حمایتی دولت تدبیر و امید منجر به این اتفاق شد که سطح زیر کشت پنبه افزایش یابد.

توجه جهاد کشاورزی به پنبه  به حدی بود که این محصول همراه با شکر، دانه‌های روغنی و گندم جزو گیاهان اقتصاد مقاومتی قرارگرفتند و برنامه‌ای برای خودکفایی آن ها تدوین شد. در همین راستا، چندی پیش وزیر جهاد کشاورزی نیز بر اهمیت این موضوع تاکید کرد.

اما در شرایط کنونی باید به مسائلی بیش از افزایش میزان کشت پنبه پرداخت. بنابر گفته برخی از فعالان تنها افزایش کشت پنبه و توقف فرآیند آن در همین مرحله کافی نیست و تولید محصول نهایی نیز باید در داخل کشور صورت گرفت. در چنین شرایطی برای دستیابی به این هدف باید زیر ساخت‌های لازم را برای تداوم زنجیره تولید مهیا شود. اهمیت این موضوع به این دلیل است که  ارزش افزوده تولید پوشاک و یا نخ نقش بیشتری می‌توانند در اقتصاد کشور داشته باشند و این اتفاق می‌تواند در رفع معضل بیکاری نیز تاثیر گذار باشد.

در همین راستا روزنامه عصراقتصاد گفت و گویی با علیمردان شیبانی نایب رئیس انجمن صنایع نساجی ایران ترتیب داد تا با وی در خصوص مشکلات کشت پنبه و چگونگی بهبود وضعیت این محصول و نقش آن بر صنعت نساجی را بررسی کند.

 

راه حل کمبود کشت پنبه؛ سیاست های حمایتی دولت

علیمردان شیبانی نایب رئیس انجمن صنایع نساجی ایران و عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در رابطه با وضعیت تولید پنبه در کشور عنوان کرد: پنبه ماده اصلی و طبیعی اولیه صنعت نساجی است. تولید پنبه در سال های قبل به مرز۲۷۰ هزارتن هم در سال رسید. نیاز امروز صنعت نساجی به پنبه با توجه به ماشین آلات نصب شده در کارخانجات حدود ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزارتن است.

شیبانی در ادامه افزود: این کمبود بسیار شدید است و این موضوع ما را به سوی واردات این ماده اولیه سوق داده است. قوانین و مقرراتی که هم اکنون در این زمینه وضع شده است. قطعا به دلیل اینکه واردات ما به دو کشور محدود می شود و تعرفه نسبتا بالای کنونی، عدم امکان گشایش اعتبار بانکی واردات این محصول را دچار مشکل کرده است. در نتیجه قیمت تمام شده محصولات نهایی از جمله نخ، پارچه و لباس افزایش می یابد و در بسیاری از موارد محصول داخلی را غیر قابل رقابت با مشابه خارجی کرده است.

نایب رئیس انجمن صنایع نساجی ایران در رابطه با اقدامات لازم برای رفع مشکل کمبود پنبه عنوان کرد: ما جلسات مفصلی را در این مورد با وزارت جهاد کشاورزی داشتیم  و در نهایت برای رفع این معضل  دو پیشنهاد عملی تر به نظر رسید.

شیبانی ابراز داشت: اول اصلاح بذر پنبه مسلما  بذر سی سال پیش امروزه  جوابگو نیست برداشت از هر هکتار با بذرهای اصلاح شده و روش های علمی کنونی خیلی متفاوت است. دوم مثل اینکه همه جای دنیا باید به کشاورز پنبه کار سوبسید مستقیم داده شود .چراکه کشاورز حق دارد هر محصولی غیر از پنبه که سود آن بیشتر است، کشت کند.

وی خاطرنشان کرد: کشاورز دنبال محصولی خواهد رفت که سود آور باشد و مقایسه سود برداشت پنبه با محصولات دیگر بسیار متفاوت است مگر آنکه با پرداخت  سوبسید مستقیم جبران شود.

شیبانی در رابطه با واردات پنبه تصریح کرد: در حال حاضر در داخل کشور بیش تر از ۴۰ تا ۵۰  هزار تن برداشت پنبه نداریم.  به ناچار اگر بخواهیم ماشین آلات ریسندگی ما با ظرفیت کامل کار کنند نیاز به واردات حداقل ۱۲۰ هزار تن پنبه در سال داریم.

واردات از کشورهایی مانند ازبکستان و دیگر کشورهای تازه استقلال یافته چندان آسان نیست. این کشورها نیز ترجیح می دهند تا پنبه را تبدیل به کالای نهایی کنند. کشور ازبکستان بر تعداد دوک های ریسندگی خود به حدی افزوده که به زودی پنبه ای برای فروش و صادرات نخواهد داشت زیرا به جای آن می تواند نخ و حتی پارچه را با ارزش افزوده بسیار بیشتری صادر کنند.

وی در ادامه افزد: مشکل بزرگتر این است که با وجود کمبود شدید پنبه داخلی عوارض و تعرفه نسبتا بالایی روی واردات آن گذاشته شده است و قطعا در این شرایط گذاشتن تعرفه یا سود بازرگانی روی واردات  پنبه به عنوان ماده اولیه باعث بالارفتن قیمت تمام شده آن خواهد بود و نخواهیم توانست در چنین شرایطی با کشورهایی که هیچگونه تعرفه ای روی واردات پنبه ندارند، رقابت کنیم.

وی در رابطه با خرید پنبه از کشاورزان اظهارداشت: انجمن صنایع نساجی ایران به عنوان نماینده صنایع نساجی کشور اعلام کرده است که خریدار پنبه تولید داخل است و افتخار می کنیم که بتوانیم مواد اولیه مورد نیازمان را از داخل کشور تامین کنیم اما باید واقعیت را قبول کرد که ایران با مشکل کمبود پنبه روبرو است.

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در خصوص سرمایه گذاری برای جلوگیری از کمبود پنبه مطرح کرد: در هیچ جای دنیا  صنعتگر نساج برتولید مواد اولیه خود سرمایه گذاری نمی کند؛ مواد اولیه مانند بنزینی است که در ماشین ریخته می شود.

وی بیان کرد: فعالان صنعت نساجی در ایران هم نمی تواند مسئولیت سرمایه گذاری روی مزارع کشت پنبه را برعهده بگیرد. سرمایه گذاری وظیفه نهادهای دیگری مانند وزارت جهاد سازندگی، صندوق پنبه و نهادهای مسئول دیگراین امر است اما به جرات  می توان گفت که ماده اولیه پنبه به مشابه بنزینی است که برای حرکت ماشین صنعت نساجی ضروری است و بدون بنزین طبعا این ماشین متوقف خواهد شد.

نایب رئیس انجمن صنایع نساجی ایران در رابطه با انتظارات فعالان این صنعت از دولتمردان اظهار داشت: ما خواستار این هستیم که مواد اولیه صنعت در آسان ترین شرایط در اختیار صنعتگر قرار گیرد. این وظیفه دولتمردان و هیأت حاکمه است که این ماشین بی بنزین نشود که اگر بی بنزین شود متوقف می شود. هیأت حاکمه هم حتما دلسوزی لازم را در این زمینه خواهند داشت.