ناشناخته ماندن جایگاه طراحی فرش مدرن (بخش اول)

سمیه صالحی

در بسیاری از شرکت های فرش ماشینی و فرش دستباف مبلغ کمتری را به عنوان حقوق برای طراح فرش مدرن نسبت به طراح فرش سنتی در نظر می‌گیرند و قیمت یک طرح مدرن در برابر یک طرح سنتی ناچیز شمرده می‌شود، حتی اغلب یک گرافیست برای این منظور به خدمت گمارده می‌شود نه یک طراح فرش!

متأسفانه از همین اختلاف دستمزد هویداست که جایگاه طرح مدرن و طراح مدرن برای بسیاری از شرکتها ناشناخته است. این در حالی است که همین شرکتها، هنگام حضور در نمایشگاه‌های خارجی، با طرح‌های مدرن شرکتهای رقیب مواجه شده و پس از نمایشگاه در جستجوی طرح‌های مدرن، سردرگم شده و نهایتاً به تقیلد و کپی برداری روی می‌آورند. در واقع از این رقابت‌های نمایشگاهی چنین برمی‌آید که جایگاه تجاری طرح مدرن بر ایشان روشن است اما آنچه بهای کافی داده نمی‌شود جایگاه طراح مدرن و شناخت چگونگی خلق یک طرح مدرن موفق است.

اختلاف حق‌الزحمه طراحی فرش مدرن دقیقاً به همین موضوع برمی‌گردد که طراحی یک فرش مدرن بسیار ساده و آسان انگاشته می‌شود چرا که در مدت زمانی محدود از چنددقیقه تا چند ساعت قابل انجام است اما برای خلق یک طرح سنتی ممکن است یک هفته تا چند ماه زمان صرف شود. فرق این دو سبک درست مثل این است که بگوییم آثار پیکاسو نقاش معروف سبک کوبیسم در نقاشی اروپا بسیار ساده‌تر از آثار واقع‌گرایانه یک نقاش رئالیست است و زمان و انرژی کمتری برای خلق اثر خود می‌گذاشته است بنابراین ارزش کارهای وی با آثار رئالیسم نه تنها برابری نکرده بلکه بسیار کمتر است.

به عبارت دیگر، نحوه ارزش‌گذاری یک طرح فرش با معیارهای مقدار انرژی و مدت زمانی که طراح برای طراحی صرف می‌کند کاملاً اشتباه است و برخاسته از نگاهی متکی بر نیروی بدنی یک طراح بوده و در چنین دیدگاهی، وی تنها یک نیروی انسانی و حتی یک کارگر ساده پنداشته می‌شود.

بنابراین معیار زمان و مقدار انرژی مصرفی برای سنجش ارزش معنوی و مادی یک طرح مدرن فرش نادرست بوده و همین موضوع موجب عدم رقبت و کاهش انگیزه طراحان متخصص و متبحر برای ورود به دنیای طراحی مدرن شده و در نتیجه عقب افتادن در بازار رقابت فرش‌های مدرن و روی آوردن به تقلید و کپی برداری را در پی دارد. بدین ترتیب، بهتر است دیدگاه خود را به طراحی فرش مدرن تغییر داده و جایگاه آن را چنان که هست بشناسیم.

 

بخش دوم

بخش سوم