نساجی در ایران می‌تواند به برند تبدیل شود

 

هر چند دولت در دو سال اخیر تلاش کرده است از طرفی تورم را کنترل و از طرف دیگر کشور را از وضعیت رکود تورمی خارج کند اما این دو مساله منفی اقتصادی همچنان وجود دارد و روی صنایع کشور تاثیر می‌گذارد.

از جمله صنایعی که تحت تاثیر تورم موجود قرار گرفته‌اند صنعت نساجی کشور است که میزان صادرات آن هم بعد از اختلافات مالیاتی بین صرافان و بانک مرکزی تحت الشعاع قرار گرفته است. در چنین شرایطی اگر فعالیت کارخانه‌ای متوقف شود، راه‌اندازی دوباره آن کار آسانی نخواهد بود و صاحبان چنین کارخانه‌ای رغبت نمی‌کنند دوباره به فعالیت قبلی خود برگردند. به تازگی محمد مروج رئیس انجمن نساجی، تورم همراه با رونق را بسیار بهتر از تورم با رکود دانست و اظهار کرد که در حال حاضر علاوه بر رکود موجود در بازارهای داخلی با کاهش صادرات نیز رو به رو هستیم. ابراهیم نکو کمیسیون اقتصادی مجلس در این زمینه در گفت‌وگو با «آرمان» می‌گوید: «دولت باید وارد اختلافات بین صرافی‌ها و بانک مرکزی شود تا از ضررهایی که این قانون مالیاتی برای صادرات ما ایجاد کرده‌اند جلوگیری کند. »

نساجی یکی از صنایعی است که سابقه زیادی در ایران دارد. این صنعت یکی از نخستین صنایعی بود که وارد ایران شد. با وجود این، در دهه‌های اخیر تعداد قابل توجهی کارخانه نساجی تعطیل شدند و اکنون نیز تعطیلی و زیان دادن این واحد‌های صنعتی ادامه دارد. چالش‌های موجود در صنعت نساجی ما چیست و چه راهکارهایی برای برون رفت از این چالش‌ها وجود دارد؟

صنعت نساجی ما یک صنعت جا افتاده و با ظرفیت‌های بالقوه است که می‌تواند در سطح منطقه حرفی برای گفتن داشته باشد و در صورت حمایت در سطح جهانی نیز جایی را برای خود باز و عرض اندام کند. اما متاسفانه هنوز برای صنعت نساجی ما تعریفی درست به لحاظ اقتصادی و صنعتی وجود ندارد و صرفا صنعتی به نام صنعت نساجی داریم اما آن حمایت‌هایی که باید شود و آن تسهیلاتی که باید برای آن در نظر گرفته شود خیلی خوب و در حد ایده آل نیست. این صنعت می‌تواند در اشتغال زایی سهم بسزایی داشته باشد و می‌تواند در رشد اقتصادی نقش ایفا کند ولی برای آن برنامه مشخصی نداریم که بتواند با تمام ظرفیت به حیات خود ادامه دهد. از جمله عواملی که باید مدنظر قرار گیرد یکی اینکه، به درستی ظرفیت‌های نساجی را نشناخته‌ایم. از سوی دیگر به راحتی نباید از کنار تحریم‌ها در سرکوب این صنعت گذشت. تحریم‌ها توانست به دلایل دیگری این صنعت را تحت الشعاع قرار بدهد و چیزی جز نام در برخی از قسمت‌هایش باقی نگذارد. به دنبال تحریم‌ها متاسفانه در دولت قبلی ما شاهد این بودیم که به وفور محصولات نساجی از کشورهای مختلف وارد می‌شوند که به شکل‌های متنوع می‌توانستند با ما ارتباط داشته باشند. آنها به صورت‌های مختلف محصولات خودشان را روانه کشور ما کردند و این صنعت را با مشکلات جدی مواجه کردند؛ صنعتی که در واقع محصولات آن بومی است و متعلق به این کشور است و در برخی از جنبه‌ها می‌تواند به یک برند تبدیل شود ولی محصولات مشابه آن از کشورهای دیگر وارد می‌شود و این صنعت را با قیمت و کیفیت پایین در برخی از بازارها دچار چالش می‌کند.

جز این مشکلات که به آنها اشاره کردید و همواره وجود داشته است اکنون به نظر می‌رسد مشکل دیگری هم در این زمینه به وجود آمده است.

به‌طور کلی باید گفت این صنعت به یک بازخوانی و تعریف جدی از سوی دولت نیاز دارد. دولت در وهله اول باید ظرفیت‌های کشور و موانع رشد این قسمت و نیازهای این صنعت را به درستی بشناسد و تعریف کند و آنگاه برای آن سهمی را در رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی تعریف کند. اگر این اتفاق بیفتد مسلما در بلندمدت شاهد خواهیم بود که داشته‌های ارزشمند ما در این صنعت چقدر مقهور واقع شده و ما نتوانستیم به درستی آن را مورد حمایت قرار دهیم. نیاز است که در شرایط فعلی دولت برخی موانعی را که به وجود آمده برطرف کند. در شرایط حاضر اینکه ما بخواهیم اینطور فکر کنیم که توافقات باید تاثیر کاملا مثبتی روی صنعت بگذارد امکان‌پذیر نیست، چون توافقات به مرحله نهایی خود نرسیده و فقط به صورت مطلوب و در چارچوب یک توافق نامه است و قطعا بعد از توافق نهایی می‌توان این صنعت را به درستی معرفی کرد و جایگاه آن را در سطح کشورهای دیگر هم نشان داد. دولت باید شرایط قبل از توافق را که برای این صنعت وجود داشت احیا کند، یعنی آن چیزی که می‌تواند برای صنعت نساجی ما نگران‌کننده باشد، این است که از همین الان احساس می‌کنند که توافق برای ما هیچ سودی نخواهد داشت.

برخی معتقدند که تورم همراه با رونق بهتر از تورم همراه با رکود است. به نظر شما برای چالش‌های موجود در صادرات کدام بهتر است؟

رونق می‌تواند تورم را کنترل کند، یعنی به مرور زمان، وقتی که رونق اقتصادی اتفاق بیفتد می‌تواند با توجه به مقتضیات پیش آمده تورم را خود به خود کنترل کند. این یک قاعده اقتصادی است اما زمانی که رکود حاکم باشد حتی کنترل تورم هم نمی‌تواند کارساز باشد. شاید برای مدت کوتاهی بتواند شعاری و به صورت ظاهری آثاری را از خود نشان دهد اما در بلندمدت مسلما با شکست مواجه خواهد بود. به همین دلیل ما باید راه را باز بگذاریم و رونق اقتصادی را مدنظر قرار دهیم و برای آن برنامه‌ریزی کنیم. این اتفاق خود به خود به صورت واقعی و منطقی و فنی و با توجه به واقعیت‌های موجود بین‌المللی و کشوری تورم را کنترل خواهد کرد و قابل برگشت نیست. ولی در حالت رکود اگر اقداماتی برای کنترل نرخ تورم صورت بگیرد مدتی می‌تواند پایدار باشد و بعد از آن شاید با شدت بیشتر خود را نشان دهد.

چه راهکارهایی پیش روی دولت برای اختلافات به وجود آمده بین صرافی‌ها و بانک مرکزی وجود دارد تا این اختلافات ضررهای جبران‌ناپذیری را بر صادرات ما وارد نیاورد؟

در بحث مالیات‌ها و اختلافی که بین صرافی‌ها و بانک مرکزی پدیدار شده باید حتما لایحه به مجلس تقدیم شود و مجلس این اختلاف را حل کند. یعنی از طریق مصوبه مجلس می‌شود این اختلاف را که منجر به چالش کشیده شدن صرافی‌ها می‌شود و در نهایت باعث مختل شدن روابط بانک مرکزی با صرافی‌هاست، حل کرد. اگر هم این مساله به صورت اختلافی است که منجر به سوءتفاهماتی شده، آن هم باید دولت در اسرع وقت این مشکل را حل کند. وقتی اختلافی بین این دو وجود داشته باشد شاید قسمتی از ضررها به این دو مجموعه بر گردد ولی در نهایت به تمام صنایع برخواهد گشت و دولت باید دو راه را در نظر داشته باشد. یکی اینکه سوءتفاهمات را از بین ببرد یا مساله را به صورت یک لایحه با متن کوتاه با یک ماده یا یک تبصره به مجلس تقدیم کند تا در کمیسیون اقتصادی این قضیه مورد بررسی قرار بگیرد و اختلافات حل شود، تا قانون مالیات با مشکلات اینچنینی مواجه نشود و صادرات ما نیز تحت الشعاع آن قرار نگیرد. درباره مالیات از دیرباز در کشور ما مشکلات زیادی وجود داشته است. اصلاح نظام مالیاتی از ضرورت‌های اقتصاد ماست اما این اصلاح باید کارشناسی شده انجام شود و وجه خوب آن این است که این اتفاق با تصویب قانونی رخ بدهد.