۲۰ دی‌ماه امسال، شهر فرانکفورت آلمان میزبان تولیدکنندگان، صنعتگران، کارشناسان و متخصصان حوزه منسوجات خانگی در پنجاهمین دوره نمایشگاه «هیم‌تکستیل» بود. این رویداد که به مدت چهار روز؛ یعنی تا ۲۳ دی ادامه داشت، رکوردهای جالب‌توجهی را در بخش‌های مختلف از خود به‌جای گذاشت که نشان از پویایی این واقعه‌ی صنعتی است. در همین زمینه با آقای مهبد؛ مدیر شرکت «دروازه تجارت فراسو»؛ نماینده شرکت مس فرانکفورت (مجری برگزاری نمایشگاه هیم تکستیل) در ایران مصاحبه‌ای ترتیب دادیم. تا طی گفتگویی، راجع به اهم وقایع این رویداد صحبت کنیم، در ادامه متن کامل مصاحبه را می‌توانید مطالعه کنید.
نمایشگاه هیم‌تکستیل به‌عنوان قدیمی‌ترین و معتبرترین نمایشگاه در حوزه منسوجات خانگی در سطح جهان به شمار می‌رود. ما با اعمال نوآوری‌هایی که در بخش ارائه محصولات، حمایت از طراحان جوان و برنامه‌های متنوعی ازاین‌دست _که در حاشیه نمایشگاه برگزار می‌شود_ سعی می‌کنیم کیفیت مورد انتظار خود را حفظ و بهبود ببخشیم.
این نمایشگاه، امسال هم پیشرفت‌هایی در سطح کیفی و کمی داشت و می‌توان گفت با همان شکوه قبلی برگزار شد و در بعد ارزیابی بازدیدکنندگان، مساحت غرفه‌ها و نیز تعداد غرفه گذاران شاهد رشد بودیم که آمار و ارقام آن در سایت نمایشگاه هیم‌تکستیل موجود است. طبق آمار ما و نظرسنجی‌هایی که از میان غرفه گذاران شده، حدود ۹۰ درصد این افراد رضایت داشتند و درواقع اذعان کردند که به اهداف خود از حضور در این نمایشگاه رسیدند.
متأسفانه بعد از اعمال دوباره تحریم‌ها علیه کشورمان و به دلیل مشکلاتی که در تهیه مواد اولیه و ارسال کالا و یا جابجایی پول وجود دارد، تعداد غرفه گذاران ایرانی نسبت به سه سال پیش شیب منفی داشته است؛ اما خوشبختانه امسال یک شرکت جدید برای اولین بار در این رویداد حاضر شد و درمجموع سه غرفه گذار در فضایی به مساحت ۸۰ مترمربع به ارائه محصولات خود پرداختند. طی صحبتی که با این عزیزان داشتیم نسبتاً از این رویداد راضی بودند و بیان داشتند که موفق شدند که به بخشی از اهداف خود برسند؛ اما این نکته را به‌خوبی می‌دانیم که به دلیل وضعیت حاکم بر تجارت و صنعت کشور نمی‌توانیم انتظارات زیادی داشته باشیم، به‌هرحال اینکه شرکت‌ها علیرغم مشکلات موجود و با هزینه‌های سرسام‌آور حضورِ در نمایشگاه خارجی، توانستند پرچم کشور عزیزمان ایران را در این رویداد معتبر جهانی بالا نگهدارند، شایسته احترام و تقدیر هستند.
در بخش بازدیدکننده نیز سال گذشته ما افت فاحشی را شاهد بودیم و دلیل آن‌هم آغاز مجدد تحریم‌ها دقیقاً در زمان یک ماه و نیم قبل از نمایشگاه هیم تکستیل ۲۰۱۹ بود. با تمام این موارد، امسال نسبت به سال قبل رشد ۳۱ درصدی را شاهد بودیم اما همچنان به آمار بازدیدکنندگان سال‌های گذشته خود فاصله‌داریم. به‌طور دقیق‌تر، امسال ۳۳۰ بازدیدکننده ایرانی از این نمایشگاه بازدید کردند که با توجه به شرایط موجود آمار مناسبی است.
متأسفانه شرایط کشور ما به نحوی است که مجبوریم بپذیریم و متناسب با شرایطی که داریم عمل کنیم؛ یعنی با توجه به امکاناتی که در اختیارداریم، باید متوقع بود و قبول کنیم که نمی‌توانیم انتظار زیادی داشته باشیم که همچون کشور ترکیه در صنعت نساجی بدرخشیم و حضور چشمگیری در رویدادهای نساجی جهان داشته باشیم.
متأسفانه شرایط حاکم بر وضعیت نساجی را شما بهتر از من آگاه هستید! مانع اولیه ما برای حضور باشکوه در این رویداد صرف‌نظر از دیگر مشکلاتی که در داخل با آن درگیر هستیم، بحث تحریم است؛ تحریم‌هایی که در بخش تهیه مواد اولیه، صادرات و یا امور بانکی وجود دارد باعث شده تا شرکت‌های خارجی تمایلی به همکاری تجاری با ایران نداشته باشند. پس در شرایط فعلی به‌عنوان یک فعال نمایشگاهی، وظیفه اولیه خود می‌دانیم که حافظ منافع مشتریان خود باشیم. در این وضعیت ما وظیفه‌داریم تا اوضاع را به این فعالان صنعت فرش شرح دهیم سپس این عزیزان تصمیم بگیرند راهکار صادراتی مؤثری با توجه به اوضاع حال دارند یا خیر. با این وضع، ناامید هم نیستیم، شرایط تحریم به‌هرحال روزی تمام می‌شود و ما باید سعی کنیم در این دوران اعتبار خودمان را در بازارهای بین‌المللی از دست ندهیم. اگر تولیدکننده‌ای در همین نمایشگاه‌هایی که شرکت می‌کند، قراردادی امضا کند و نتواند به تعهدات خود عمل کند، بحث اعتبار محصول و شرکت ایرانی را زیر سؤال خواهد برد.
به همین جهت پاسخ به این سؤال مقداری سخت است و برنامه‌هایی نیز ما داریم و صحبت‌هایی را با بخش نساجی وزارت صنعت انجام داده‌ایم. هیئتی هم از طرف وزارتخانه به نمایشگاه آمدند و مذاکراتی را با مدیر نمایشگاه هیم تکستیل صورت دادیم، برای سال آینده قصد داریم یک یا دو هم‌اندیشی معرفی اهداف جدید نمایشگاه هیم تکستایل را به علاقه‌مندان و شرکت‌های تولیدکننده منسوجات خانگی شرح دهیم. در این شرایط باید در حوزه‌های مختلف صنعت و نه‌تنها نساجی، محتاط عمل کنیم، پس باید برای حفظ آبروی کشورمان از شرکت‌هایی برای حضور در این رویداد دعوت کنیم که به اعتبار ایران خدشه‌ای وارد نشود و برای بهبود این بازار، مسئله‌ی صادرات، عمل کردن به تعهدات و دور زدن تحریم‌ها، برنامه‌هایی داشته باشند.
مضاف بر مسائل گفته‌شده بایستی شرایط صنعت نساجی کشور ما مناسب‌تر از وضع کنونی شود. صنعت نساجی ما باید سرحال‌تر از امروز باشد و شرکت‌ها به استفاده از فنّاوری و نوآوری روی بیاورند. این نکات بر اساس آماری است که نمایشگاه هیم تکستیل ارائه داده است؛ به این معنی که آمار حضور شرکت‌ها و بازدیدکننده‌های ایرانی در مقایسه با دیگر کشورها نشان‌دهنده‌ی اوضاع واقعی صنعت نساجی ما است. شرایطی که امروز صنعت نساجی، مسئله‌ی تازه‌ای نیست و سالیان طولانی است که با آن درگیریم. ازاین‌جهت نمی‌توانیم دورنما و افق وسیعی برای این صنعت در نظر بگیریم؛ بنابراین باید بیشتر تلاش کنیم تا نمایشگاه را به شرکت‌های ایرانی بشناسانیم و از برنامه‌های سال آینده برای آن‌ها صحبت کنیم.
نمایشگاه هیم‌تکستیل، پلتفرم پویایی برای ایجاد ارتباطات بین‌المللی است، به دلیل اینکه از اکثر کشورهای دنیا بازدیدکننده و غرفه گذار جذب می‌کند؛ به این معنی که برای هر سلیقه‌ای، محصولی وجود دارد و برای هر محصولی مشتری خاص. پس ما هدف خود را بر معرفی هرچه بهتر این رویداد و آشنایی با اهداف جدیدِ ترسیم‌شده‌ی نمایشگاه متمرکز کردیم.
اگر بخواهم، به‌طورکلی تفاوت آن را با رویدادهای دیگر به زبان ساده شرح دهم، نمایشگاه‌ها در سطح دنیا در سه دسته برگزار می‌شوند؛ دسته اول نمایشگاه‌های محله هستند به این مفهوم که بازدیدکننده‌های این نوع نمایشگاه‌ها، بومیِ منطقه‌ی برگزاری بوده و زبان یکسانی دارند، همچون نمایشگاه‌هایی که در شهرستان‌های ما برگزار می‌شوند. دسته دوم نمایشگاه‌های منطقه‌ای هستند؛ به‌طور مثال نمایشگاه‌هایی که در حال حاضر در دبی یا ترکیه برگزار می‌شوند؛ یعنی بازدیدکنندگان آن‌ها غالباً از خود کشور برگزارکننده و منطقه و کشورهای همسایه هستند. دسته سوم نمایشگاه‌های جهانی هستند، این رویدادها بازدیدکننده و غرفه گذارهایی از تمام کشورهای دنیا در خود دارند.
نمایشگاه هیم تکستیل رتبه شماره یک نمایشگاهی دنیاست. به این مفهوم که وقتی ما در یک نمایشگاه از ۱۸۰ کشور دنیا بازدیدکننده داریم و از حدود ۱۱۲ کشور دنیا غرفه گذار، پس هر سلیقه‌ای به دنبال محصول موردنظر خود است. نکته مهمی که باید عرض کنم این است که در رویدادهای جهانی بازدیدکننده‌ی خریدار و کسانی که به‌عنوان بازدیدکننده‌ی عادی در نمایشگاه حاضر می‌شود، با برنامه‌ریزی قبلی پا به آن گذاشته‌اند. به‌طور میانگین این ۱۱۲ شرکت حاضر حداقل ۱۰ یا ۱۲ محصول به نمایشگاه آورده است و تمامی بازدیدکنندگان قطعاً از میان این تنوع محصول، کالایی برای خرید پیدا خواهند کرد که مناسب با شرایط اقتصادی، فرهنگی و نیاز جامعه خود باشد.
وقتی یک غرفه گذار در نمایشگاهی با این وسعت و سلیقه ازنظر کیفیت و کمیت بازدیدکننده حاضر می‌شود به این مفهوم است که محصولاتش قطعاً موردپسند واقع می‌شوند و خریداری خواهد یافت، می‌توانم بگویم که این بارزترین ویژگی نمایشگاه هیم‌تکستیل است. این ویژگی باعث شده تا در طول ۲۵ سال گذشته نمایشگاه هیم تکستیل به‌عنوان اولین رویداد در تقویم نمایشگاهی کشور آلمان و اولین رویداد حوزه نساجی در سطح دنیا برگزار شود، اهمیت آن به حدی است که این نمایشگاه «مد» سال در حوزه نساجی و منسوجات خانگی، اقلام دکوری، پرده و رومیزی را تعیین می‌کند. برای همین نمایشگاه هیم تکستیل سرمایه‌گذاری عظیمی را در بخش طراحان اختصاص داده است بالأخص طراحان جوان. درنهایت باید بگویم که به‌نوعی نبض بازار از ابتدای سال در این رویداد مشخص می‌شود، مجموع تمامی این ویژگی‌ها باعث شده تا هیم‌تکستیل بتواند جایگاه خود را حفظ کند.
اولین ویژگی بارزِ یک غرفه گذار یا بازدیدکننده به هنگام حضور در یک نمایشگاه خارجی، تسلط کامل بر زبان انگلیسی است. در وهله اول این مهارت، امکانی به شما می‌دهد که بدون واسطه بتوانید با مشتریان و یا تأمین‌کننده‌های خود، ارتباط مستقیم داشته باشید و بتوانید نظرات و ایده‌های خود را به‌صورت شفاف منتقل کنید و متوجه نظرات و خواسته‌هایشان شوید؛ که متأسفانه در این زمینه برخی از شرکت‌های ما و بازدیدکنندگان ایرانی ضعف‌های بسیار بزرگی دارند و در برخی مواقع حدود ۶۰% از بازدیدکنندگان ایرانی صرفاً تماشاکننده هستند و آن‌هم به دلیل عدم تسلط به زبان انگلیسی است. این عده تنها کارشان جمع‌کردن کاتالوگ و بروشور است، درواقع با این روش تجارت جدی و با برنامه‌ای صورت نمی‌گیرد و این ضعف بسیار بزرگی برای ما محسوب می‌شود.
البته مشکلاتی هم که بازدیدکننده و غرفه گذار ایرانی با آن درگیر هست نیز مانع از آن می‌شود که ایرانیان بتوانند با آسودگی خاطر در نمایشگاه خارجی حاضر شوند، متأسفانه جنس دغدغه‌های هم‌وطنان ما با سایر کشورها متفاوت است. اگر از همین امروز متوجه این تفاوت نشویم و به سمت اصلاح آن‌ها نرویم روزبه‌روز با دنیا فاصله خواهیم گرفت و عقب ماندن از فنّاوری بیشتر از قبل گریبان ما را خواهد گرفت.
حضور در یک نمایشگاه نه برنامه بلندمدت می‌طلبد و نه کوتاه‌مدت. مطابق علم نمایشگاه، غرفه گذاری در یک رویداد، سرمایه‌گذاری میان‌مدت محسوب می‌شود. شما به‌عنوان یک تولیدکننده رومبلی که امروز اولین محصول خود را تحویل گرفته‌اید، آیا از بازار سهمی دارید یا خیر؟ مسلماً خیر و به قول قدیمی‌ها باید تا مدتی خاک کار را بخورید، سهمی ندارید؛ یعنی باید محصول در بازار توسط کانال‌های توزیع ارائه شود و سپس آن را به توزیع‌کنندگان بشناسانید. تا زمانی که به مرحله قلب بازار برسید، باید مدت‌زمانی را طی کنید و تاجران و خریداران عمده داخلی را به خرید کالای خود ترغیب کنید. درنهایت مدت‌زمانی لازم است تا هم مجموعه شما و هم محصولتان شناخته شود و به‌نوعی در بازار جاافتاده شوید! بعد از اختصاص سهمی از بازار به محصولتان، به‌سوی اهداف بلندمدتی که در سر دارید، حرکت می‌کنید و سهم بیشتری از بازار طلب خواهید کرد. نمایشگاه هم مانند همین بازار است و هیچ فرقی با این شیوه توزیع محصول ندارد، تنها تفاوتی که وجود دارد بازار داخل فقط در محدوده‌ی جغرافیای ایران و سلیقه مردم یک کشور است و در بازار نمایشگاه شما با سلایق بیشتری طرف هستید. تمامی بازدیدکنندگانی که در نمایشگاه حاضر می‌شوند غالباً تأمین‌کننده مخصوص خود را دارند و از قبل می‌دانند از کدام شرکت چه نوع محصولی خریداری کنند؛ اما شما که اولین بار در نمایشگاه حضور دارید و با تعدادی از این خریداران آشنا می‌شوید، در ابتدای راه خود هستید.
متأسفانه ما ایرانیان بسیار عجول هستیم و انتظار داریم با یک سال حضور در نمایشگاه قراردادهای میلیون دلاری عقد کنیم. یک غرفه گذار ایرانی باید بداند که زمانی در حدود ۳ تا پنج سال باید زمان صرف کند و باید در طول این مدت مداوم در رویدادی همچون هیم تکستیل و با دموتکس حضورداشته باشد تا بتواند جایگاه خود را پیدا کند. متأسفانه بسیاری از ایرانیان غرفه گذار، انتظار دارند با یک سال حضور در نمایشگاه قراردادهایی عقد کنند و وقتی در سال اول موفق به عقد قراردادی نمی‌شوند از شرکت در نمایشگاه در سال بعد، انصراف می‌دهند و دلیل آن‌ها این است که سال قبل نتیجه نگرفتیم. مشخص است که حتی شرکت‌های خارجی نیز با یک سال حضور در هیم تکستیل یا هر نمایشگاه دیگری نتیجه نمی‌گیرند. ما هرسال به شرکت‌هایی که برای اولین بار می‌خواهند در نمایشگاه حاضر شوند تذکر می‌دهیم که اگر به امید بستن چند قرارداد، می‌خواهید در این نمایشگاه حضور پیدا کنید، این کار را انجام ندهید.
حضور در نمایشگاه دو حالت می‌تواند داشته باشد. یا یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه است یا اتلاف هزینه! پس اگر فقط یک سال غرفه بگیرید سرمایه خود را دور ریخته‌اید ولی اگر مداوم حاضر باشید سرمایه‌گذاری کرده‌اید.
صنعت نمایشگاهی نمی‌تواند و نباید دولتی باشد. این مسئله را به‌عنوان یک فعال نمایشگاهی که سالیان زیادی است در آن حضور دارد، عرض می‌کنم. ساختار صنعت نمایشگاهی ما اصلاً مشخص نیست. شرکت نمایشگاه‌های فرانکفورت یک مجموعه کاملاً خصوصی است که بخش اعظمی از سهام آن متعلق به شهرداری فرانکفورت و استانداری ایالت «هسن» است.
در نظر داشته باشید که برای یک نمایشگاه خصوصی در شهر فرانکفورت همچون همین هیم‌تکستیل مجموع تعداد بازدیدکنندگان و غرفه گذاران در حدود ۱۵۰ هزار نفر است. به این افراد و شرکت‌های غرفه ساز را نیز اضافه کنید. درواقع نزدیک به ۱۷۰ هزار نفر در این شهر در زمان نمایشگاه هیم تکستیل حضور دارند. حدوداً ۱۴۰ هزار نفر از این افراد از خارج از شهر فرانکفورت به نمایشگاه آمده‌اند و نزدیک به ۱۰۰ هزار نفر از کشورهایی به‌جز آلمان در نمایشگاه حاضرشده‌اند. برای مدت ۹ روز یعنی سه روز قبل از نمایشگاه و چهار روز، مدتِ برگزاری رویداد و دو روز بعد از نمایشگاه، در این شهر حضور دارند و نیاز به محلی برای اقامت، وسیله‌ای برای رفت‌وآمد و تغذیه دارند. این افراد هستند که چرخ اقتصاد یک شهر و کشور را رونق می‌بخشند، همه این مسائل و موارد به دلیل وجود یک ساختار منظم بخش خصوصی است.
به‌عنوان یک برگزارکننده‌ی نمایشگاهی نه‌چندان بزرگ، از نزدیک معضلات برگزاری نمایشگاه در ایران را واقف هستم. از دیدگاه من باید برگزارکنندگان خارجی به ایران بیایند و نحوه برپایی نمایشگاه در شرایط ناپایدار، تغییر وضعیت در لحظه آخر که ما با آن روبرو هستیم را یاد بگیرند! در شرایطی که هیچ‌چیز قطعی از نحوه افتتاحیه، حضور مسئولین مشخص نیست چگونه می‌توان یک نمایشگاه برگزار کرد. به نظر من باید تبریک و خسته نباشید بگوییم به برگزارکنندگان نمایشگاه‌های قدیمی که در این شرایط کشور و با حداقل سود رویدادی را مجری‌گری می‌کنند.
شاید بسیاری از فعالان صنعت اطلاعاتی درباره میزان مارجین سودی که از برگزاری نمایشگاه (به ازای هر غرفه) نصیب مجری آن می‌شود، ندانند؛ اما بدانید که این مبلغ به میزان متری بیست هزار تومان است و از هفت سال قبل این مبلغ تغییری نکرده و باوجود تمام مشکلات _دیگری که قبلاً در پاسخ سؤالات قبل ذکر کردم_ ما امروز در داخل کشور، شاهد برگزاری نمایشگاه‌های باکیفیتی هستیم. نمی‌توان نمایشگاه‌های داخلی را با نمایشگاهی همچون هیم تکستیل یا دموتکس مقایسه کرد و دلیل آن‌هم این است که آن‌ها توسط بخش خصوصی توانمند و بدون هیچ محدودیتی برگزار می‌شوند و نمایشگاه داخلی ما درواقع خصوصی نیست!
ایراد کار ما، برگزارکننده نمایشگاه نیست بلکه مشکل اصلی ما صنعت نمایشگاهی است. اگر به آسیب‌هایی که با این روند به صنعت نمایشگاهی ما، وارد می‌شود، توجه نکنیم و ترتیب اثری برای حل آن‌ها ندهیم، صنعت نمایشگاهی ایران _که زمانی در کل خاورمیانه معروف بود_ با استانداردهای جهانی بسیار بیشتر از امروز فاصله خواهد گرفت.
درواقع خدمت شما عرض کنم نمایشگاه‌های ما به‌نوعی محلی است. ما حتی درصد بالایی از بازدیدکننده‌های از خاورمیانه هم نداریم. نهایت حضور بازدیدکننده‌های خارجی ما، یک درصد است. نکته مهم دیگر اینکه ورودی نمایشگاه‌های داخلی ما دو هزار تومان است و به خاطر همین ورودی کم بازدیدکننده‌های بسیاری را می‌بینیم که صرفاً برای جمع‌کردن کاتالوگ، بروشور و اشانتیون به نمایشگاه می‌آیند ولی ورود نمایشگاه هیم‌تکستیل ۵۰ یورو است و با این عدد دیگرکسی برای تفریح به نمایشگاه نمی‌آید.
مشکل فعلی ما درواقع شرکت برگزارکننده هم نیست. زمانی که یک هفته قبل از برگزاری نمایشگاه شرکت نمایشگاهی، هزینه‌های غرفه را افزایش می‌دهد، برگزارکننده چه می‌توان کرد؟! وقتی در روز آخر برگزارکننده متوجه می‌شود که حتی باید به شرکت اتوبوس‌رانی نیز مبلغی پرداخت کند، چه باید کرد؟ حتی هزینه پارکینگ نمایشگاه را هم مجری برگزاری پرداخت می‌کند. به نظرم اصلاً درست نیست که ما بخواهیم نمایشگاه‌های خارجی را با نمایشگاه‌هایی که در داخل برگزار می‌شود مقایسه کنیم. ایراد کار در این است که صنعت نمایشگاهی مابین بخش خصوصی و بخش دولتی گرفتارشده و نمی‌دانیم خصوصی است یا دولتی! و به‌نوعی بلاتکلیف است، در این میان بخش دولتی نه‌تنها حمایت نمی‌کند بلکه مانع‌تراشی نیز می‌کند. به‌عنوان نکته‌ی آخر آنکه سیستم نمایشگاهی ما نیاز به بازبینی جدی دارد.
ایتما آسیا ۲۰۲۴ فرصتی برای نمایش پیشرفت‌های چشمگیر صنعت نساجی چین بود، جایی که شرکت‌های…
شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که بر پایه دانش و فناوری‌های نوین…
مجتبی دستمالچیان در حاشیه نخستین رویداد ملی پلیمر، نساجی و پوشاک زنجان افزود: امروز که…
نساجی بروجرد؛ توسعه ۱۶۶ درصدی و نیاز به حمایت بیشتر برای حفظ برند ملی فاطمه…
فرآیندهای تحت خلاء در چهار حوزه کلی در صنعت نساجی کاربرد دارند. این حوزه‌ها عبارتند…
صنعت منسوجات خانگی و خوشخواب که تامین‌کننده مواد اولیه و فناوری تولید برای تولیدکنندگان داخلی…