هند در اندیشه اتصال ریلی به آسیای مرکزی

 

روزنامه هندی ایندیا تایمز طی گزارشی از تلاش هند برای دسترسی ریلی به آسیای مرکزی از طریق ایران نوشت دهلی نو می تواند به عنوان بخشی از بدهی نفتی خود به ایران در این پروژه سرمایه گذاری کند.

به گزارش بی باک به نقل از گروه اقتصاد بین الملل فارس و به نقل از پایگاه خبری ایندیا تایمز، هند قصد دارد تا با احداث یک شبکه حمل و نقل ریلی از طریق ایران، ارتباط شبه قاره را با کشورهای آسیای میانه تسهیل نماید.

پس از اعلام آمادگی ۱۴ کشور مشارکت کننده در این پروژه در ماه ژانویه، کارشناسانی از  کشورهایی که این خط ریلی از خاک آنها خواهد گذشت، در ۲۹ مارس گرد هم می آیند تا هماهنگی های نهایی را در مورد این پروژه که به کوریدور بین المللی شمال جنوب مشهور شده است، انجام دهند.

این پروژه قرار است چند شبکه ریلی در کشورهای مختلف را به هم پیوند بزند و از ساحل غربی هند عبور کرده به بندر عباس در ایران برسد. کرویدور شمال جنوب سپس به بندر انزلی در کناره دریای خزر خواهد رسید و از آنجا از طریق رشت و آستارا در مرز آذربایجان، به سوی قزاقستان خواهد رفت و در ادامه از روسیه خواهد گذشت. در صورت تکمیل، این خط ریلی بین المللی اروپا و آسیا را به یکدیگر متصل خواهد کرد. بر اساس برآورد کارشناسان، طی این فاصله توسط این خط ریلی ۲۵ تا ۳۰ روز زمان خواهد برد. این در حالی است که هم اکنون طی این مسافت مستلزم عبور از کانال سوئز و صرف ۴۵ تا ۶۰ روز زمان است.

در نشست ماه ژانویه، سانجای سینگ، و راهول خولار از مقامات دولتی هند به ایران گفتند که هند مسئولیت این پروژه، شامل ساخت بخش هایی که مستلزم احداث خط آهن است و همچنین احداث خط ارتباطی جاده ای با ایران را بر عهده می گیرد. با توجه به تحریم های آمریکا علیه ایران که پرداخت پول این کشور توسط هند را مشکل ساخته، یکی از بهترین راه های پرداخت طلب نفتی ایران صرف هزینه در پروژه های زیر ساختی نظیر این پروژه است که منافع اقتصادی و استراتژیک همه کشورهای درگیر در این پروژه را تامین می کند.

در حقیقت امضای موافقتنامه احداث کوریدور شمال جنوب،  بین هند، ایران و روسیه در سال ۲۰۰۰ یک همکاری برد برد برای هند محسوب می شد. اما در طی سالهای گذشته این پروژه مغفول واقع شده بود. در طی این سالها ایران تلاش چندانی را برای تکمیل خط لوله در خاک خود انجام نداده و روسیه و هند نیز در عرصه عمل اقدام موثری در این خصوص انجام ندادند. در همین حال، ۱۱ کشور دیگر شامل تمام کشورهای آسیای مرکزی به این پروژه ملحق شده اند.

اما برخی تحولات موجب تضعیف تلاش های هند در پیگیری این پروژه شده است. اولا چین در حال ساخت مسیری جاده ای و ریلی از طریق آسیای میانه به اروپاست. این مسیر سریع و مقرون به صرفه است و پیش از کوریدور شمال جنوب احداث شده است. در حالی که این شبکه آسیای میانه را برای چین و دیگران قابل دسترسی ساخته است، این نگرانی را قوت بخشیده که پروژه کوریدور شمال جنوب هیچگاه تکمیل نشود.

ثانیا، با توجه به وضعیت بی ثبات دولت در پاکستان، هند هرگز نمی تواند در مورد دسترسی به آسیای میانه از طریق پاکستان حساب باز کند. پس تنها راه مطمئن همان ایران است. در شرایطی که هند در حال کاهش واردات نفت خود از ایران است، احداث این پروژه عظیم زیر ساختی در واقع تاکید مجددی بر تعهد هند در خصوص ادامه روابط دو کشور است.

مینا سینگ روی، از کارشناسان نزدیک به این پروژه گفت: «پتانسیل این کوریدور با متصل شدن هند، میامنار، و تایلند به یکدیگر از طریق مسیر جاده ای چند برابر خواهد شد. این مسئله حجم مبادلات تجاری بین اروپا و شرق آسیا را نیز افزایش خواهد داد.»

کوریدور شمال جنوب، همچنین می تواند برای ترانزیت منابع انرژی از نفت و گاز گرفته تا اورانیوم و فلزات صنعتی به هند مورد استفاده قرار گیرد.

در نشست بعدی کارشناسان کشورهای مشارکت کننده در این پروژه که قرار است در دهلی نو برگزار شود، مقامات هندی انتظار دارند که بتوانند مباحث مربوط به تعرفه های گمرکی و سایر زیر ساخت های بازرگانی این پروژه را نهایی کنند.

این در حالی است که هند با ۲ شبکه دیگر حمل و نقل از آسیای مرکزی که هر دو از ایران عبور می کنند، روبرو است. یکی کوریدور قزاقستان، ترکمنستان که خط آهنی ۶۷۷ کیلومتری است که دسترسی این کشورها را به ایران و آبهای خلیج فارس ممکن می سازد و دیگری از ازبکستان آغاز می شود و از شمال افغانستان عبور می کند که به نام شبکه توزیع شمال شناخته می شود. در حال حاضر نیروهای آمریکایی و ناتو ۷۰ درصد از تجهیزات مورد نیاز را از این طریق به نیروهای آیساف می رسانند. اما پس از خروج آمریکا و ناتو از افغانستان در سال ۲۰۱۴، هند قصد دارد که این مسیر را گسترش داده و  از طریق جاده زرنج- دلارام، آن را به ایران متصل سازد.