وضعیت استاندارد صنعت فرش ماشینی ایران

وضعیت استاندارد در صنعت فرش ماشینی کشور

مصاحبه با دکتر بخردی – معاون مدیرکل و رئیس استاندارد منطقه کاشان

برچسب فرش ماشینی مشمول مقررات استاندارد اجباری و برابر ماده ۱۵ قانون توسعه نظام استاندارد تولید ، توزیع ، تمرکز و فروش آن قبل از دریافت پروانه استاندارد مشخصات فنی و اطلاعات برچسب ممنوع می باشد

از آخرین وضعیت کارخانجات تولید فرش ماشینی در کاشان و آران و بیدگل برای خوانندگان مجله کهن بفرمایید.

همانطور که مستحضر هستید استاندارد منطقه کاشان شهرهای شمالی استان اصفهان (کاشان، آران و بیدگل و نطنز) را تحت پوشش دارد. در این منطقه دو محصول فرش ماشینی و گلاب دارای مزیت مطلق می باشند. شهرستان های آران و بیدگل و کاشان بزرگترین منطقه تولید فرش ماشینی در ایران و همچنین دومین منطقه تولید فرش در جهان می باشند. در حال حاضر اکثر واحد های تولیدی فرش ماشینی به کیفیت و استاندارد اهمیت می دهند و سعی در حفظ بازار و رضایت مشتریان خود دارند.

نحوه برخورد اداره استاندارد با متخلفین به چه شکلی است؟

فرش ماشینی مشمول مقررات استاندارد اجباری نشانه گذاری برچسب یا مشخصات فنی و اطلاعات برچسب به شماره ۱۳۶۰ می باشد طبق ماده ۱۵ قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد “ هرگاه اجرای استاندارد در مورد کارها و خدماتی اجباری اعلام شود ، پس از انقضای مهلت های مقرر، تولید، تمرکز، توزیع و فروش اینگونه کالاها و خدمات بدون علامت استاندارد و یا تائید سازمان ، ممنوع و با متخلف طبق ماده ۴۰ قانون مذکور برخورد می گردد.

در خصوص برخورد با متخلفین همانطور که اشاره شد اکثر واحدهای تولیدی به مقوله کیفیت اهمیت می دهند و خود را ملزم به رعایت استاندارد های محصول می دانند سیاست برخورد این اداره با متخلفین بدین صورت می باشد که فرض را بر ناآگاهی تولید کننده و عرضه کننده گذاشته و ابتدا با راهنمایی و ارشاد و ارائه توصیه های فنی و تذکرات شفاهی و کتبی سعی در رفع مشکل و استاندارد سازی واحدهای تولیدی داریم. درصورت تکرار تخلف و عدم توجه به تذکرات کارشناسان استاندارد ، بدون شک در جهت حفظ و صیانت از حقوق مصرف کننده و هچنین حمایت از تولیدکنندگان خوشنام و دارای پروانه استاندارد ، متخلف به مقام قضایی معرفی خواهد گردید.

المان های لازم برای اینکه یک واحد تولیدی در حوزه نساجی بتواند مجوزهای لازم را بگیرد چه مواردی است؟

با توجه به اینکه فرش های ماشینی در حال حاضر مشمول مقررات استاندارد اجباری بر چسب گذاری یا مشخصات فنی و اطلاعات برچسب می باشد به عبارت ساده تر هر آنچه فرش تولید شده است مشخصات فرش ماشینی از قبیل نوع نخ خاب، پود و چله و همچنین تراکم شانه ، تراکم پود و … . بایستی بر روی برچسب گذاری باشد ونوعی راستی آزمایی فرش می باشد. تسهیلات زیادی جهت اخذ پروانه استاندارد در نظر گرفته شده است. شرکتهای فرش ماشینی با راهنمایی همکاران اینجانب می توانند با حداقل امکانات نسبت به استاندارد سازی محصولات خود اقدام نمایند. با توجه به اینکه اکثر شرکت های کارگاهی فرش ماشینی بدون مجوز از سازمان صنعت، معدن و تجارت و یا فاقد علامت تجارتی ثبت شده می باشند و یا امکان استخدام کارشناس نساجی را ندارند و به همین خاطر در گذشته جهت دریافت پروانه استاندارد مشکل داشته اند با تعامل صورت گرفته با سازمان های فوق الذکر جهت رفع تمام این موارد راهکار مناسب اندیشیده شده است لذا دیگر واحدهای تولید کننده کارگاهی بهانه ای برای عدم اخذ پروانه استاندارد و تولید غیر مجاز ندارند.

به تازگی یکی از کارشناسان نساجی در فضای مجازی اعلام کرده بود فقط برچسب برروی فرش بگذاریم و نیازی به گرفتن پروانه و یا مجوز از اداره استاندارد نمی باشد نظر شما در این خصوص چیست ؟

این نظر بسیار غلط و غیر کارشناسی است مانند این است که کسی ساختمان بسازد و بگوید مقررات فنی ساختمان را رعایت می کنم ولی نیاز به پروانه ساختمانی ندارم و یا تمام مقررات رانندگی را رعایت می کنم و نیاز به گواهینامه رانندگی ندارم. قانون در هر صورت نداشتن پروانه شهرداری و گواهینامه رانندگی را جریمه و تنبیه می کند درخصوص فرش ماشینی هم همین طور است استاندارد مشخصات فنی و اطلاعات برچسب فرش ماشینی مشمول مقررات استاندارد اجباری و برابر ماده ۱۵ قانون توسعه نظام استاندارد تولید ، توزیع ، تمرکز و فروش آن قبل از دریافت پروانه استاندارد مشخصات فنی و اطلاعات برچسب ممنوع می باشد.

البته فرش ماشینی دارای استاندارد تکمیلی و کاملتری بنام استاندارد ویژگی های فرش ماشینی به شماره ۱۰۷۵۳ نیز هست که گرفتن پروانه استاندارد آن اختیاری می باشد . اخیرا با گسترش فروش اینترنتی فرش برای مردم و خریداران مشکلاتی پیش امده. آیا شکایت هایی در این خصوص داشتید؟ با شیوع بیماری کرونا فروش اینترنتی همه کارها گسترش پیدا کرد. بسیاری از صاحبان صنایع به فکر افتادند تا فروش خود را از شکل سنتی به الکترونیکی تغییر دهند. فروش اینترنتی فضای فیزیکی فروش سنتی را ندارد و امکان بازدید گسترده محصولات را به خریداران می دهد و مزایای بسیار زیادی دارد مانند صرفه جویی در زمان خرید ، امکان جستجو ، استفاده از تخفیف های اینترنتی، تنوع بسیار زیاد و همچنین دارای معایب بسیار زیادی نیز می باشد که مهمترین آنها شامل ملموس نبودن محصول، عدم تعامل بین فروشنده و مشتری ، کلاهبرداری اینترنتی و عدم تحویل کالاهای مشاهده شده در فضای مجازی با واقعیت محصول. فرش های ماشینی نیز از موارد فوق الذکر مستثنی نمی باشد. بله شکایات درخصوص فروش اینترنتی و حتی حضوری از مصرف کنندگان فرش ماشینی در سایر شهرستانها وجود دارد. در فروش اینترنتی کالا بسیار جذاب و با ویژگیهای خاص معرفی می گردد و برروی تبلیغ جنس نخ و تراکم قید شده و … با واقعیت فرش تحویلی مغایرت داشته و باعث شکایت مصرف کنندگان می گردد.

کدام کارخانجات بیشترین تخلفات را داشتند. میتوانید اسم ببرید؟

از نام بردن واحد های تولیدی متخلف معذور هستیم ولی به صورت کلی واحد های تولیدی که دارای پروانه استاندارد می باشند چون دارای نظام کیفیت تعریف شده و همچنین مسئول کنترل کیفیت ناظر بر تولید می باشند و تحت پوشش استاندارد قرار دارند غالبا تخلف ندارند. مصرف کنندگان عزیز و محترم فرش ماشینی می توانند فرش ماشینی خود را از واحد های دارای پروانه استاندارد خریداری نمایند و اسامی شرکت های دارای پروانه استاندارد را در سایت سازمان ملی استاندارد ایران فهرست واحد های تولیدی مشاهده نمایند. ضمنا توصیه میگردد حتی الامکان نسبت به خرید حضوری اقدام نمایید و اگر تخصصی ندارند همراه با فرد کارشناس یا مطلع اقدام نمایند. در خصوص خریدهای اینترنتی هم توصیه اکید به مصرف کنندگان این است که حتما از واحد های تولیدی ، دارای پروانه استاندارد خرید خود را انجام دهند و از طریق سایت اداره استاندارد وضعیت واحد تولیدی استاندارد را بررسی و سپس اقدام به خرید نمایند.

یک فرش ماشینی خوب چه استانداردهایی باید داشته باشد؟

در توضیحات قبلی هم توضیح دادم یک فرش وقتی دارای مجوز استاندارد باشد واحد تولید کننده دارای مسئول کنترل کیفیت و سیستم کنترل کیفیت وآزمایشگاه بوده و الزامات اولیه را رعایت می کند یعنی یک سری مقررات کیفی و الزامات و روش های اجرایی را رعایت کرده تا پروانه استاندارد گرفته است پس فرش دارای علامت استاندارد مصداق فرش ماشینی خوب است . با توجه به اینکه ویژگی های فرش ماشینی مورد آزمون قرار می گیرد از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد.

مردم چگونه فرش غیر استاندارد را از فرش سالم و مورد تأیید اداره استاندارد تشخیص دهند؟

برای شناخت فرش ماشینی استاندارد شهروندان گرامی می توانند از طریق سایت سازمان ملی استاندارد نسبت به شناسایی واحدهای تولیدی دارای پروانه استاندارد اقدام نمایند.راهکارهای ساده تر اینکه یک کد ده رقمی زیر علامت استاندارد بر روی برچسب حک گردیده است تقاضا داریم در موقع خرید فرش ماشینی کد ده رقمی را به سامانه پیامکی ۱۰۰۰۱۵۱۷ پیامک نموده و از صحت و سقم علامت استاندارد اطلاع حاصل نمایند. درصورتی که شرکتی استانداردهای لازم را تهیه نکرده باشد چه مشکلاتی برایش پیش می‌آید؟ کلیه واحدهای تولیدی فرش ماشینی با توجه به اینکه فرش ماشینی مشمول مقررات استاندارد اجباری مشخصات فنی و انطباق برچسب می باشد ملزم هستند نسبت به دریافت پروانه استاندارد ۱۳۶۰ اقدام نمایند در صورت عدم دریافت پروانه استاند ارد مرتکب تخلف ماده ۱۵ قانون توسعه نظام استاندارد بوده و برابر با ماده ۴۰ قانون توسعه نظام استاندارد برخورد قانونی صورت خواهد گرفت. ضمنا اگر تولید کننده و یا عرضه کننده سهوا و یا عمدا از علامت استاندارد ایران بر روی برچسب و یا بافت فرش بدون مجوز استفاده نمایند برابر با ماده ۴۰ قانون توسعه نظام استاندارد و ماده ۵۲۵ قانون مجازات اسلامی از سه ماه تا ده سال حبس محکوم خواهند شد

چرا شرکت ها تمایلی به تهیه استاندارد ندارند؟

اکثر شرکتهای تولیدی به امر کیفیت محصولات خود اهمیت میدهند و از ابتدا سعی در اخذ مجوز های قانونی از سازمانهای مربوطه را دارند. اینکه تعداد محدودی از شرکتها غالبا کارگاهی و بدون مجوز فعالیت می نمایند و تمایلی به اخذ پروانه استاندارد ندارند ریشه در برخی امور دیگر دارد که میتواند شامل عدم آگاهی از مزایای اخذ پروانه استاندارد و ترس بی مورد از هزینه های استاندارد سازی باشد در برخی از موارد هم متاسفانه سودجویی و منغعت طلبی بیش از حد مطرح است.

به تازگی عده ای سودجو با استفاده از برچسب های نشانه گذاری مغایر با استاندارد و به کاربردن عباراتی مانند طرح شانه، دیزاین ، تراکم اضافه بر تراکم واقعی، اعلام جنس نخ غیر واقعی و … حتی جعل نشان استاندارد بر روی بافت فرش و یا برچسب اقدام نمایند که در صورت مشاهده برخورد قانونی لازم صورت میگیرد. در این خصوص تاکنون ۴۶ واحد تولیدی متخلف به به تعزیرات حکومتی و دادگستری شهرستانهای آران و بیدگل ، کاشان و نطنز معرفی گردیده اند.

درباره بازرسی هایی که توسط کارشناسان استاندارد صورت میگیرد توضیحاتی بفرمایید.

با توجه به گستردگی و پراکندگی واحد های تولیدی فرش ماشینی در کاشان و آران و بیدگل در سال جاری نزدیک به ۲۱۲۰ بازرسی از واحد های تولیدی و صنفی فرش ماشینی توسط کارشناسان این اداره و شرکت بازرسی استاندارد صورت گرفته است. طبق ماده ۱۹ قانون توسعه استاندارد کارشناسان و بازرسان استاندارد ضابط دادگستری محسوب می گردند و مجاز می باشند به محل های تولید، بسته بندی، تمرکز و فروش کالاها و یا خدمات مشمول استاندارد اجباری وارد و به بازرسی و نمونه برداری بپردازند و در صورتیکه از ورود کارشناسان در امر بازرسی و نمونه برداری ممانعت بعمل آید برابر با بند ۸ ماده ۴۰ قانون توسعه نظام استاندارد با متخلف برخورد قانونی صورت خواهد گرفت.

لازم به ذکر است سیاست این اداره در درجه اول ارشادی و کارشناسان استاندارد با مراجعه به واحد های تولیدی و توزیعی ابندا توصیه های لازم فنی و کارشناسی را ارائه داده و در صورت مشاهده تخلف جزئی تذکر کتبی و شفاهی داده می شود در صورت تکرار تخلف و عدم توجه به موارد کیفی متخلف به مقام قضایی معرفی میگردد. در خاتمه اعلام می نمایم استاندارد سازی و اخذ مجوز استاندارد باعث ایجاد اطمینان خاطر در مصرف کنندگان می گردد و اداره استاندارد کاشان آماده همه گونه همکاری و تعامل با تولیدکنندگان در اخذ پروانه استاندارد می باشد.