ویژگی‌های فرش ماشینی خوب

 در این جستار به ویژگی­های یک فرش ماشینی خوب خواهیم پرداخت.

 

عمر فرش ماشینی:

عمر فرش ماشینی تحت تأثیر عوامل مختلفی متغیر است. نخستین عامل، جنس به کار رفته در نخ تار، نخ پود و نخ خواب فرش ماشینی است. در این میان الیاف اکریلیک و پشم بیشترین عمر و دوام را دارا هستند و برای مدت طولانی حتی تا بیش از ۳۰ سال قابل نگهداری و استفاده هستند. برخی الیاف دیگر مانند پلی‌استر (ابریشم مصنوعی) و پلی‌پروپیلن عمر کمتری دارند و برای محل‌های پر رفت‌وآمد مناسب نیستند.

فرش‌هایی هم هستند که از ترکیب نخ اکرلیک و پلی استر فیلامنت به وجود می‌آیند که دوام متوسطی دارند و بیشتر برای طرح‌های مدرن و گل برجسته استفاده می‌شوند. پردازش‌های خاصی مانند هیت‌ست که ممکن است روی الیاف انجام شود نیز در افزایش عمر و دوام فرش تأثیر به سزایی دارد.

در الیاف مشابه نیز درجه کیفیت‌های مختلفی وجود دارد که تنها الیافی با بهترین و بالاترین درجه کیفیت می‌تواند فرش‌هایی با عمر بالا و باکیفیت را نتیجه دهد. برای مثال الیاف اکریلیک با درجه بندی‌های مختلف و طول الیاف گوناگون در تولید فرش ماشینی مورد استفاده قرار می‌گیرند. الیاف با کیفیت کمتر، پرزدهی زیادی دارند و در زمانی به مراتب کمتر از الیاف با درجه کیفی بالا از بین می‌روند.

اگر می‌خواهیم فرش را در محل‌های پر رفت‌وآمدی استفاده کنیم که پاخور زیادی دارد طبیعتاً باید از فرشی استفاده کنیم که مقاومت بالایی در برابر رفت‌وآمدها داشته باشد. فرش مناسب برای این نوع مکان‌ها فرش مدرن (مانند فرش فریز، فرش شگی و فرش پرز بلند) نیست و در مقابل فرش ماشینی کلاسیک (فرش ۵۰۰ شانه یا فرش ۷۰۰ شانه) بهترین گزینه است. نسل جدید فرش‌ها ( ۱۰۰۰ و ۱۲۰۰ شانه) از ظرافت بیشتر با پرزهای کمتری برخوردار است و طول عمر کمتری نسبت به فرش­های ۵۰۰ و ۷۰۰ شانه را داراست.

به یاد داشته باشید، فرش‌هایی که در بافت‌شان اولفین به کار رفته است، در برابر رطوبت مقاوم هستند و به سادگی تمیز می‌شوند اما به مرور زمان حالت اصلی‌شان را از دست می‌دهند و به اصطلاح کش می‌آیند.

 

طرح و نقشه:

نقشه‌هایی که با اصول نقشه کلاسیک ایرانی در فرش­های کلاسیک در تضاد نباشد از ویژگی‌های عینی و ظاهری یک فرش ماشینی خوب است. فرش ماشینی در طرح‌های متنوعی تولید می‌شود. برخی طرح‌ها با نقشه‌های پر تراکم، برخی با نقشه‌های ساده، برخی با طرح‌های سنتی و برخی با طرح‌های مدرن بافته می‌شوند.

انتخاب طرحی که مناسب فضای مورد استفاده باشد و سبب نمایش یا عدم نمایش لکه‌های احتمالی باشد در انتخاب فرش می‌بایست مورد توجه قرار گیرد.

فرش‌های بدون ترنج یا مرکز برای بزرگتر جلوه دادن فضا مناسب هستند و درمقابل فرش‌هایی با طرح شلوغ سبب کوچک‌تر دیده شدن فضای منزل خواهند شد.

فرش‌های مدرن فرش‌های دارای پرزهای بلند که برای محل‌های پر رفت و آمد مناسب نیستند. زیرا باعث آسیب‌دیدگی آن‌ها و کاهش عمر مفیدشان خواهد شد. همچنین در محل‌هایی با آلودگی زیاد، این نوع فرش‌ها به زودی آلوده می‌شوند و به دلیل سخت‌تر بودن جارو و شستشو سبب ایجاد دردسر برای مصرف کننده خواهند شد.

فرش‌های مدرن (به طور ویژه فرش‌های مدرن شگی) را برای اتاق خواب یا محل‌های کم رفت و آمد می‌توان مورد استفاده قرار داد.

 

رنگ آمیزی فرش ماشینی

رنگ آمیزی در فرش ماشینی (پالت رنگی) نسبت به فرش دستباف محدودتر است، تعداد رنگ‌های مورد استفاده در شانه‌های مختلف ۸ ،۱۰ ، ۱۲ رنگ است که البته در گذشته در فرش ۵۰۰ شانه ۵ و ۶ رنگ هم وجود داشته است.

در ابتدای کار، طراح باید این مقدار رنگ محدود را در نظر داشته باشد تا طرحی را که ارائه می­دهد متناسب با پالت رنگی محدود باشد سپس در حین رنگ آمیزی چیدن پالت به گونه‌ای باشد که چشم نواز بوده و بیشتر از تعداد رنگ موجود به چشم خریدار آید.

لازم به یاد آوری است با پیشرفت تکنولوژی هرچه شانه فرش افزایش پیدا کرده، تعداد پالت رنگی نیز افزایش پیدا کرده است.

طراح و تولید کننده برای چیدن پالت باید به تعاملی رسیده تا علاوه بر تنالیته مناسب رنگ، تمایزی برای رنگ فرش‌های مدرن و شهری باف یا عشایری و روستایی ایجاد کنند.

 

تکمیل و آهار فرش:

خواب فرش ماشینی هرچه بلندتر باشد پاخوری نرم‌تر و طول عمر بالاتری خواهد داشت. هرچند امروزه با ورود نسل جدیدی از شانه‌ها که دارای ظرافت و تعداد رنگ بیشتر نسبت به سایر فرش‌ها است از میزان خواب فرش کاسته شده است.

 

شیرینگ(پرداخت) فرش ماشینی:

در قسمت‌هایی که سطح رنگی زیادی وجود دارد نباید بعد از عملیات شیرینگ بریده بریده شده باشد و کوتاه و بلندی در آن قسمت­ها دیده شود.

کناره‌دوزی فرش ماشینی:

کناره­های فرش باید از جنس متریال اصلی همان فرش باشند، فرش­هایی که کناره‌هایی با رنگ­های متضاد رنگی نسبت به پالت اصلی فرش و رنگ زمینه را دارا هستند، از درجه مرغوبیت بالایی برخوردار نیستند.

خدمات پس از فروش:

امروزه توجه به نیازهای مشتریان و پیشرفت تکنولوژی و افزایش رقابت در بازار هدف باعث شده است که تولیدکنندگانی که به کیفیت کالای خود اطمینان دارند بخش خدمات پس از فروش خود را به شیوه‌های مختلف فعال کنند و ارتباط خود را با مشتریان خود قطع نکنند. پس آخرین ویژگی مهم یک فرش ماشینی خوب میزان خدمات پس از فروش تولیدکننده به حساب می‌آید. خریداران بیشتر تمایل به خرید کالایی دارند که گارانتی معتبری داشته باشد.

 

تهیه و تنظیم: مینو کفیل