پیدایش پوشاک و مد‎

‎”‎انسان از دورانی که آگاهانه و با ابرازهای طبیعی و ابتدایی به‎ ‎کار پرداخت ، جامعه نخستین بشری را پی ریخت و در راهی گام نهاد که او را از زندگی‎ ‎حیوانی جدا می ساخت ؛ به شکار حیوانات پرداخت ، از گوشت آنها خوراک و از پوستشان‎ ‎پوشاک تهیه کرد‎ “…
“‎پوشاک همانند سایر پدیده های زندگی از بدو پیدایش در طول‎ ‎تاریخ سیر تکاملی خود را طی کرده و از صورت ابتدایی خود بیرون آمده است . اقوام‎ ‎مختلف هر یک بنا به مقتضیات اقلیمی ، عادات و روسوم ، مذهب ، درجه فرهنگ و تمدن ،‎ ‎وضع سیاسی – اجتماعی – اقتصادی و غیره به تهیه لباسهای گوناگون پرداخته و در دوخت و‎ ‎شکل تزئین آن ابتکاراتی از خود نشان داده اند‎ ” .

“‎انسان اولیه از ماهیت پدیده‎ ‎های طبیعی که بقای او به آنها وابسته بود ، شناختی نداشت بنابراین آنها را با نیروی‎ ‎فرا طبیعی و جادویی مربوط دانست ، به آنها ایمان آورد و برخی از آنها را مورد پرستش‏‎ ‎قرار داد . این پرستش در قالب مراسم و آئین های ویژه ای به اجرا در می آمد . انسان‎ ‎صورتک بر چهره گذاشت و پوششی شبیه به جانواران بر تن کرد تا از این راه بتواند روح‎ ‎آنها را تسخیر کند ، یا با آنها ارتباط معنوی برقرار سازد و برای‎  ‎موفقیت در‎ ‎شکار یا پیروزی در جنگ از آنان یاری طلبد . آدمی از این پوشش همچون پشتیبان و حامی‎ ‎جادویی بهره جست‎ .

‎پدید آمدن پوشاک امری تصادفی یا خواستی فردی نبوده است‎ . ‎پوشاک بر مبنای تفکرات و نیازهای اقلیمی ، مادی و معنوی اقوام به وجود آمد و آئینه‎ ‎تمام نمایی از تاریخ زندگی بشر شد و در طی قرون و اعصار در سرزمین های گوناگون شکل‎ ‎گرفت و تحول یافت‎ ” .
“‎عواملی از قبیل آب و هوا ، کار و پیشه ، جنگ ، اکتشاف ،‎ ‎اختراع و انقلاب باعث تغییر و تحول لباس در ادوار گردیده است ” .”نظم و هماهنگی‎ ‎پوشاک دوران باستان ، در قرون وسطی جای خود را به شکل و ظاهری شکوهمند دارد . در‎ ‎عهد رنسانس پر زرق و برق شد و صورتی تجملی پیدا کرد ، و سپس در عصر نوین شکل نا‎ ‎مشخص و رمز گونه به خود گرفت . با آغاز جنگ جهانی دوم ، جنگی که بنیان تمدن را تکان‎ ‎داد ، تکامل لباس ، شکلی انقلابی به خود گرفت . لبای که بازتابی ست از توان اقتصادی‎ ‎، نگرش سیاسی ، قابلیت های فرهنگی و اجتماعی ، باورهای مذهبی و فلسفی و پایبندهای‎ ‎رسمی و سنتی ، در روند تکامل خود ، زیر نفوذ و سیطره نظام نقشه دار سرمایه قرار‎ ‎گرفت . در این نظام ، پوشاک جایگاهی دیگر یافت ؛ و به کالا تبدیل شد ف و همانند‎ ‎کالا ارزشی دو گانه پیدا کرد . به دیگر‎
‎سخن هم بر آورنده نیازهای بشری گردید و‎ ‎هم محصولی شد برای فروش . پس می بایست نظیر هر کالای دیگر ، حداکثر سود آوری را‎ ‎داشته باشد و زمانی به این هدف دست می یافت که به گونه ای ساخته نشود که مدت زمانی‎ ‎طولانی ، قابل مصرف باشد . دیگر آنکه کالا باید وسیع ترین بازار ، یعنی بیشترین‎ ‎مصرف کننده و مشتری را دارا باشد‎ .

‎به این نیازها ، طراحان و دوزندگان لباس‎ ‎پاشخ گفتند ، آنها با بهره گیری از گرایش مردم به تنوع طلبی و نوع جویی و با‎ ‎استفاده از جریان هایی چون جنگ ، بحران های اقتصادی ، تحولات فرهنگی و سیاسی ، طرح‎ ‎های تازه ای را ارائه دادند . بر خلاف سده های پیشین که نوع آوری های خود را در‎ ‎کسوت مانکن های چوبی و مومی لباس بر تن ، به نمایش می گذاشتند ، اکنون به یاری‎ ‎رسانه های گروهی چون سینما و تلویزیون و نشریات مد که بردی کاملاً جهانی دارند ،‎ ‎مورد پذیرش همگان قرار می دهند و از این راه ، سلیقه ای جهانی در شیوه لباس پوشیدن‎ ‎، پدی آوردند‎ .
‎دیگر کمتر ملتی را می توان یافت که در حیطه تمدن امروز قرار‎ ‎گرفته باشد و باز بتواند پوشاک سنتی احیاناً دست و پاگیر خود را کاملاً حفظ کند‎ . ‎چرا که لباس امروز خاص مردمان امروز است ، مردمانی که زمان در زندگی اجتماعی شان‏‎ ‎عنصری ست تعیین کننده ، و این نکته ای است که طراحان لباس نیز به آن توجه دارند‎ . ‎لباس ها بر تن راحتند ، سریع پوشیده می شوند ، اغلب پارچه های قابل شست و شو دارند‎ ‎، دست و پاگیر نیستند ، جنبه های زیبایی و هنر در آنها رعایت می شود ، و از همه‏‎ ‎مهمتر با بودجه های متفاوت نیز امکان دستیابی به آنها وجود دارد‎ .
‎اینکه در‎ ‎آینده ، چه جنبه هایی به لباس افزوده و چه چیزهایی از آن کاسته خواهد شد ، مقوله ای‎ ‎مجرد نیست و بی تردید تحولات اقتصادی ، سیاسی ، علمی ، فرهنگی و هنری عوامل تعیین‎ ‎کننده آن خواهد بود و ناگزیر ، بازتاب خود را در زمینه پوشاک جلوه گر خواهند‎ ‎ساخت