کم‌توجهی رسانه‌ها به صنعت فرش ماشینی

نمایشگاه صنعت فرش ماشینی

صنعت فرش ماشینی در ایران، صنعتی پویا و توانمند است. گذشته و تاریخ ما در بافت و طراحی فرش دستباف باعث شده، دیدگاه صاحب نظران ایرانی به تغییرات عمده در فناوری های مورد نیاز در تولید فرش ماشینی بینجامد و ماشین آلات و تجهیزات تازه با راهنمایی این عزیزان ساخته شود. ما در دنیا، در طراحی و بافت فرش دستباف حرف اول را می‌زنیم و اکنون با اجرای دیدگاه‌های تازه متخصصان ایرانی در حوزه فناوری صنعت فرش ماشینی، تغییرات عمده ای در کیفیت فرش های ماشینی ایرانی نسبت به سال های گذشته ایجاد شده است.

صنعت فرش ماشینی در ایران جوان است و تا پیش از سال های پیروزی انقلاب اسلامی، ۱۰ تا ۱۲ کارخانه در کشور فعالیت می کردند اما امروز، تنها در کاشان بیش از یک هزار واحد کوچک و بزرگ در این صنعت مشغولند و با کمک فناوری با کیفیت‌ترین و زیباترین فرش ها را طراحی و تولید می‌کنند. در کشور نزدیک به ۱۵۰ میلیون متر مربع فرش با کیفیت و ظریف ماشینی تولید می‌شود که ۵۰ درصد آن دربازار داخل به مصرف می رسد و ۵۰ درصد دیگر صادر می‌شود که البته در سال های اخیر، به دلیل تحریم ها، صادرات فرش ماشینی ایرانی با چالش هایی همراه بوده است.

فرش دستباف ایرانی و فرش ماشینی، جایگاه خاص خود را دارند. فرش دستباف، یک کالای با ارزش و هنری است که ریشه در تاریخ کشور ما دارد و در خارج از ایران هم به عنوان اثر هنری ایرانی دیده می شود. ظرفیت بافت فرش دستباف در ایران سالانه کمتر از پنج میلیون متر مربع است و این با نیازهای داخل و مصرف کشور همخوانی ندارد. زمانی که پای مصرف به میان می آید، این صنعت است که می تواند به نیاز جامعه پاسخ دهد. فرش دستباف ایرانی جایگاه والای خود را دارد اما کالای مصرفی نیست، بنابراین صنعت به کمک آمده تا به نیاز داخل پاسخ دهد.

پیش از توسعه فرش ماشینی ایرانی، فرش های ماشینی ترک و آلمانی به کشور وارد می شد اما توانستیم با توسعه این صنعت در کشور، محصولات متناسب با سلیقه ایرانی را تولید کنیم. تولیدکنندگان ایرانی اکنون فرش هایی ۹۰ رج و ۱۰۰ رج تولید می کنند که در دنیا بی نظیر است و خلاقیت طراحان داخلی به تولید فرش هایی کمک کرده که چشم ها را خیره می کند. کیفیت و شباهت فرش‌های ماشینی ایرانی با فرش دستباف به اندازه ای است که برای بعضی، تشخیص این دو از هم کار دشواری است.

با وجود این سطح از توان تولید و طراحی‌های بی‌نظیر، فرش ماشینی در ایران کمتر مورد توجه رسانه های داخلی قرار گرفته و به دلیل تحریم‌ها، صادرات آن هم با مشکلاتی رو به رو شده است. مباحثی مثل پیمان سپاری ارزی هم از محدودیت‌های عمده ای است که مسیر را برای عرضه هرچه بیشتر فرش ماشینی ناهموار کرده است.

نویسنده: احمد صادقیان، عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران

بیشتر بخوانید: رسانه ها؛ پشتیبانان حمایت از فرش به عنوان تولیدی ملی

تحریریه مجله کهن