۴ دلیل عمده افت سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در دولت یازدهم

 

استاد دانشگاه جرج واشنگتن آمریکا با تشریح ۴ دلیل سرمایه‌گذاری خارجی اندک در ایران، یکی از این دلایل را عدم شجاعت کافی دولت در حوزه اقتصاد برشمرد و خواستارجایگزینی اقتصاددانان مجرب به‌جای سیاستمدارانی شد که اقتصاد را آکادمیک آموخته‌اند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، حسین عسکری در ایران متولد شده و تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در انگلستان گذرانده است. وی مدرک کارشناسی خود را در رشته مهندسی عمران از انستیتوی تکنولوژی ماساچوست و دکترای اقتصاد خود را از دانشکده ‌مدیریت اسلون دریافت کرده است.

او با تأکید بر این که رتبه‌بندی سرمایه گذاری خارجی مدام در حال نوسان است و بنابراین نباید زیاد در تغییر آن‌ها دقیق شد، به ۴ دلیل عمده درپایین بودن سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران باور دارد.

او که تدریس را از دانشگاه ام‌آی‌تی آغاز کرده، استادیار اقتصاد دانشگاه تافتس (در ۲۳سالگی)، دانشیار در دانشگاه وین استیت، استاد مدیریت بین‌الملل و مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تگزاس در آستین، رئیس دانشکده مدیریت و مدیر انستیتو پژوهش و مدیریت جهانی دانشگاه جرج واشنگتن بوده و اکنون نیز استاد ایران در رشته کسب و کار بین‌الملل و امور بین‌الملل در همین دانشگاه است. زمینه تخصصی و بحثهای او در دانشگاه جرج واشنگتن بر اقتصاد، توسعه سیاسی و انسانی در خاورمیانه، اختلافات و جنگ‌ها در خاورمیانه، اقتصاد سیاسی نفت و اقتصاد اسلامی متمرکز است.

وی  معتقد است: برای انجام سرمایه گذاری خارجی در ایران، نیاز به نشانه های اقتصادی و ثبات درازمدت سیاسی است.

از سوابق اجرایی عسکری می‌توان به دو و نیم سال فعالیت در هیئت اجرایی صندوق بین‌المللی پول اشاره کرد. او در زمینه‌ سیاست توسعه اقتصادی، سیاست‌های نفتی و اقتصاد و تجارت بین‌الملل مشاور وزیران دارایی، رؤسای بانک‌های مرکزی، وزیران نفت و دیگر مقامات در خلیج فارس بوده است.

وی معتقد است ایران برای بهبود وضعیت اقتصادی کنونی خود ضمن بهبود وضعیت موسسات اقتصادی و سیاسی و پایه ریزی حاکمیت قانون، ریشه کنی فساد، باید از اقتصاددانان مجرب به جای سیاستمدارانی که اقتصاد را آکادمیک آموخته اند، بهره گیرد.

دیگر نظرات مؤلف کتاب‌های «ثبات در بازارهای مالی اسلامی» و «اسلام و حرکت به‌سوی انسان و توسعه اقتصادی» و… را در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در ادامه می‌خوانید.

* ۴ دلیل عمده پایین بودن سرمایه گذاری خارجی در ایران

* روحانی و تیم اقتصادیش کند حرکت کرده و شجاعت زیادی نشان نمی دهند

تسنیم: به نظر شما چرا در دو سال اخیر سرمایه‌گذاری خارجی در ایران کاهش یافته است؟

عسکری: رتبه‌بندی سرمایه گذاری خارجی مدام در حال نوسان است بنابراین نباید زیاد در تغییر آن‌ها دقیق شد. بخش نفت،گاز و پتروشیمی ایران بیشتر جذب‌کننده سرمایه‌گذاران خارجی است. واقعیت این است که نفت و گاز جهانی بیش از حد عرضه شده، انبارهای نفت پر شده‌اند. عربستان سعودی تولیدی بی‌سابقه داشته است.

در عین حال اقتصاد ایران رشد و حرکت چشمگیر نبوده است. به همین دلیل بازار ایران در بین دیگر کشورها متمایز نبوده است. ولی عملکرد اقتصادی دیگر کشورها پیشرفت داشته است. افزون بر این، منطقه خلیج فارس در ناآرامی به سر می‌برد. یعنی عدم قطعیت و تردید زیادی به وجود آمده است. سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری درازمدت خود، جذب موقعیت‌های نامطمئن نمی‌شوند. ایران شدیدا نیاز به اصلاح اقتصادی دارد. آقای روحانی و تیم او به کندی حرکت کرده و شجاعت زیادی نشان نمی‌دهند.

    برای انجام سرمایه گذاری نیاز به نشانه های اقتصادی و ثبات درازمدت سیاسی است

تسنیم: با وجود برخی گشایشهای ارتباطی در دستیابی به توافق هسته ای، چرا باز در نحوه برخورد سرمایه گذاران خارجی تغییری ایجاد نشده است؟

 عسکری: توافق هسته‌ای اهمیت زیادی دارد اما نشانه‌های اقتصادی و ثبات دراز مدت سیاسی برای شرکت‌های خارجی بسیار مهم هستند. شرایط کسب و کار، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برای موفقیت ایران در جذب سرمایه‌گذاری خارجی نقشی تعیین کننده دارند. همچنین حاکمیت قانون و بی‌طرف بودن کسب و کار مسائل را زیر سوال می‌برد.

    ایران باید تصویر جهانی خود را بهبود بخشد

تسنیم: پیشنهادات شما برای جذب بیشتر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی چیست؟ فکر می‌کنید توافق هسته‌ای بر سرمایه‌گذاری خارجی در ایران تاثیر می‌گذارد؟ و تغییرات احتمالی چه خواهند بود؟

عسکری: توافق هسته‌ای پایه‌ای مهم است. ولی ایران باید عملکرد اقتصادی خود را بهبود بخشد و تحمل سیاسی و اجتماعی خود را نیز بالا ببرد. ایران باید تصویر جهانی خود را بهبود بخشد. این‌ها حتما باید انجام شوند.

    توافق هسته ای بین ایران و ۱+۵ انجام شده است

تسنیم: احتمال صورت گرفتن توافق هسته‌ای بین ایران و ۱+۵ چقدر است؟

عسکری: به نظر من، این توافق انجام‌شده است. ایران و آقای اوباما به دلایل مختلفی به این توافق نیاز دارند. مسائل جامعی برای هر دو طرف وجود دارد که تمایل به بهبود آن‌ها دارند ولی توافق انجام‌ شده است. اوباما برای بازبینی کنگره امریکا آماده است. به همین دلیل آن‌ها مذاکرات را تا ۷ جولای تمدید کردند. با این کار، بازبینی کنگره به یک ماه محدود می‌شود و در دو ماه صورت نمی‌گیرد.

    به جای سیاستمدارانی که اقتصاد را آکادمیک آموخته اند از اقتصاددانان مجرب استفاده شود

تسنیم: توصیه شما چیست؟

موسسات اقتصادی و سیاسی ایران را بهبود دهید. حاکمیت قانون را پایه‌ریزی کنید؛ تا همه بدون توجه به مقام و شخصیت در برابر  قانون یکسان باشند.فسادی که در حال نابودی تار و پود کشور و ایجاد بی‌عدالتی در آن است را از میان بردارید. به جای سیاستمدارانی که اقتصاد را آکادمیک و بدون تجربه در دنیای واقعی می‌دانند، از اقتصاددانان و بازرگانان باتجربه و دانا برای مدیریت سیاست‌های اقتصادی کمک بخواهید.

گفت وگو از : مریم سلیمی