ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ

تهیه و تدوین: ﺍﻓﺸﻴﻦ ﻧﺠﻔﻲ

۱- ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﮔﺎﻡ ﻫﺎﻱ ﺍﻭﻟﻴﺔ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺟﻬﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺁﻥ ﻫﺎﺳﺖ. ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﺓ ﻧﻔﺖ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻏﻴﺮﻧﻔﺘﻲ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺟﺪﻱ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ، ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ.

ﻫﻤه ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻮﺳﻌﺔ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﻲﺍﻧﺠﺎﻣﺪ (ﺷﺎﻫﺠﻮﻳﻲ,۱۴۰۰) ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ، ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ. ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻏﻴﺮﻧﻔﺘﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺭﺩ. ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺎﻣﻬﺎﻱ ﻣﺆﺛﺮﻱ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﺔ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﻨﺪ. ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺍﺭﺍﻳﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ ﺭﻗﺒﺎ ﺑﻪ ﻣﺰﻳﺖ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ (ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲).

ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺣﺪﻱ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻨﮕﺎﻩ (ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ) ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻃﺮﺡ ﺭﻳﺰﻱ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻰ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ. ﻭﺍﻛﺮ ﻭ ﺭﻭﻛﺮﺕ (۱۹۸۷) ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺫﻳﻨﻔﻌﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ، ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ، ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ.

ﻣﺤﻘﻘﻴﻦ ﺳﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ (ﻛﺮﻧﻞ, ۲۰۲۳) ﺍﻭﻝ ﺍﺛﺮ ﺑﺨﺸﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺭﻗﺒﺎ ﺍﺳﺖ. ﻧﺸﺎﻧﮕﺮﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺭﺷﺪ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ. ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﻛﺎﺭﺍﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﺮﻭﺟﻲﻫﺎﻱ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺩﻱ ﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺍﺳﺖ. ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺷﺎﺧﺺ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ. ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺑﻌﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﺍﺳﺖ، ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻱ ﻣﺤﻴﻂ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﺩﻫﺪ.

ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻪ ﺩﻫﻪ ۱۹۶۰ ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ. ﺗﻮﻛﻲ (۱۹۶۴) ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮﺩ. ﻣﺮﻭﺭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻗﺴﻢ ﻋﻤﺪﻩ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺍﻧﺪ: ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ. ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﻡ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻨﺠﻪﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ: ﺳﻄﺢ ﻓﺮﻭﺵ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﺷﺪﺕ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ. ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺮ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻬﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ، ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ (ﺟﺌﻮﻧﮓ ﻭ ﭼﺎﻧﮓ ,۲۰۲۳).

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ، ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺩﺭﻙ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﺴﺒﻲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻥ، ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺳﻴﺎﺱ ﺗﻬﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ (ﺭﻭﺯﻝ ۲۰۲۲ )

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﺷﺎﻥ، ﺍﺭﺗﻘﺎ ﺑﺨﺸﻨﺪ. ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺳﺮﻳﻊ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺻﻨﻌﺖ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺮ ﻟﺰﻭﻡ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﺪ. ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺳﺮﻳﻊ ﺩﺭ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ ﻣﺼﺮﻑ ﻭ ﺗﻘﺎﺿﺎ، ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺭﻗﺒﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﺎﻣﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﺭﺷﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﺪﺩ ﺍﺣﻴﺎﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳﺖ (ﺁﻗﺎﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۳۹۹)

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﺪﻥ، ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰﺭﮒ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺷﺘﻴﺎﻕ ﻭ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻖﻫﺎﻱ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺍﺯ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺁﻥﻫﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩﻱ ﺭﺍ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ، ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺁﻥ ﻗﺪﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻳﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ . ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ، ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ، ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ (ﺷﻬﺒﺎﺯﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۳۹۷)

ﺩﺭ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ، ﺑﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ، ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ ﺩﺭ ﺭﻭ ﺷﻬﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻭ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻣﺤﻮﺭﻱ، ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﻭ ﻣﻮﺍﺩ ﺍﻭﻟﻴﻪ، ﻭ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﺭ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻮﻻﺕ، ﻟﺰﻭﻡ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺭﺍ ﺩﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ(ﻣﺤﻤﺪﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۴۰۱ ) ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮒ، ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎء
ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻭ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻧﻤﻮﺩﻩﺍﻧﺪ.

ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻪ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﭘﻮﻳﺎ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺰﺭﮒ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻏﻴﺮﻧﻔﺘﻲ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺑﺎﻻ، ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﺳﺒﺐ ﻛﺴﺐ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﺍﺭﺯﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮﭘﺬﻳﺮﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻧﻔﺘﻲ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ. ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﮔﺴﺘﺮﺩﻫﺎﻱ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ (ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﺯﺭﻳﻦ ﻧﮕﺎﺭ ,۱۳۹۸)

ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﺤﺮﻙ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺗﺮ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻓﻨﺂﻭﺭﻱ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﺑﺎﻻﺗﺮﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺑﺨﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﻗﺎﺩﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ ﻛﻞ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺛﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻭﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻄﻮﺭ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ، ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ، ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ.

ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻏﻴﺮﻧﻔﺘﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﺨﺼﺺ ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻳﻲ ﺩﺭ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎﻋﺚﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﺠﺪﺩ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻏﻴﺮﻛﺎﺭﺁ ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻛﺎﺭﺁﻳﻲ ﺩﺭ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ، ﺑﻬﺮﻩﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺻﺮﻓﻪﻫﺎﻱ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﻣﻘﻴﺎﺱ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﺨﺼﺺ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺭﺷﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ (ﻳﺤﻴﻲ ﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۳۹۹)

ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ، ﻣﺸﻮﻕﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻛﺜﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﻭﻟﻴﻪ (ﻛﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻫﻴﺌﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ، ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ) ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻭ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ، ﺗﺸﻜﻞﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ (ﻣﺤﻤﺪﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۴۰۱)

ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻓﺮﻭﺩﻫﺎﻱ (ﭘﻨﺒﻪ) ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ، ﺯﻳﺮﺍ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻱ ﺭﺷﺪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪﻱ ﺁﻥ، ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﺩﻩﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ، ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻨﺒﻪ ﺍﺳﺖ. ﭘﻨﺒﻪﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﺎ ﻃﻮﻝ ﺍﻟﻴﺎﻑ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻧﺮﺥ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻝ، ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩﻱ ﭘﻨﺒﻪﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻨﺴﻮﺟﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻨﺒﻪﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ، ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﻧﻴﺴﺖ .

ﻛﺸﺖ ﭘﻨﺒﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﺪﺭﻥ، ﻭ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻓﻨﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺭﻭﻧﺪﻱ ﻧﺰﻭﻟﻲ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺯﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﻣﻮﺍﻧﻌﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﻨﺒﻪﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ ﻣﻌﻀﻠﻲ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ(ﺁﻗﺎﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ , ۱۳۹۹ )ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻓﻨﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻨﺴﻮﺟﺎﺕ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺭﻳﺴﻨﺪﮔﻲ ﻭ ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﻲ ﻭ ﻧﻮﻉ ﺍﻟﻴﺎﻑ ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺍﺳﺖ. ﺍﻛﺜﺮ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﭘﺎﺭﭼﻪﺑﺎﻓﻲ ﻭ ﺭﻳﺴﻨﺪﮔﻲ ﺍﻟﻴﺎﻑ، ﺻﺮﻑﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﺁﻥﻫﺎ ﻛﻬﻨﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻓﻨﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻲ ﻓﻨﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺍﺳﺖ.

ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺩﻭﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺧﺎﻧﮕﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﭘﻮﺷﺎﻙ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻢﺗﺮ ﺍﺯ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ، ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮﮊﻱ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﻓﺮﺳﻮﺩﮔﻲ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺍﻳﻲ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻣﻲﻛﺎﻫﺪ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ.

ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﻮﺛﺮ، ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﭘﻮﻟﻲ، ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻜﻲ، ﻣﺎﺑﻪﺍﻟﺘﻔﺎﻭﺕ ﻧﺮﺥ ﺍﺭﺯ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ . ﺑﻬﺮﻩﻱ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻪ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ۲۵ ﺩﺭﺻﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺭﺳﺪ. ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻧﻮﺳﺎﺯﻱ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﺴﺎﺟﻲ، ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻱ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺍﻋﻄﺎﻳﻲ، ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻻﺭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ، ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺮﺍﻭﺩﺍﺕ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ، ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﻮﺭﻭ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.

ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﻜﺒﺎﺭﻩﻱ ﻧﺮﺥ ﻳﻮﺭﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺭﺍ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﺒﺐ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﻱ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺷﺪ. ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺭﻗﻴﺐ، ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﺑﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺣﺪﻭﺩ ۱۳ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳﺖ، ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ۲۵ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﻪ ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻭ ﻋﻮﺍﺭﺽ ﻓﺮﻭﺵ ﻛﺎﻻ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ ﺳﺮﺑﺎﺭ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺭﻗﻴﺐ ﻭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺁﻣﺪﻥ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ.

ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﻫﻤﻪﻱ ﻣﻮﺍﺩ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩ، ﻭﻟﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺳﺨﺘﻲ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﻣﺜﻼ ﻭﺿﻊ ﺗﻌﺮﻓﻪﻱ ۱۵ ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﭘﻨﺒﻪ ﻭ ﺗﻌﺮﻓﻪﻱ ۱۰-۱۵ ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻠﻲﺍﺳﺘﺮ؛ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ۳۰ ﺩﺭﺻﺪ ﭘﻠﻲﺍﺳﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ۷۰ ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺧﺎﺭﺝ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩ (ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺯﺍﺩ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﭘﻨﺎﻩ ,۱۴۰۰) ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻﻱ ﮔﻤﺮﻛﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎﺷﻴﻦﺁﻻﺕ ﺑﺎﻓﻨﺪﮔﻲ، ﻣﻌﻀﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ.

ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻗﻴﺐ ﺑﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺗﻌﺮﻓﻪﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻛﺎﻻ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺿﻊ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺑﺮ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺒﻠﻎ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩﻱ ﻛﺎﻻ ﺑﻴﻔﺰﺍﻳﻨﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪﻡ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺪﻭﺭ ﻛﺎﻻ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻲﺭﻭﻳﻪﻱ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ­ ﺩﻫﺪ (ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺯﺍﺩ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻥ ﭘﻨﺎﻩ ,۱۴۰۰). ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ، ﻧﺴﺎﺟﻲ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﻮﻧﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ﻛﺎﻻﻳﻲ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺘﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ؛ ﺍﺯ ﻻﺯﻣﻪﻫﺎﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺍﺭ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫﺎﻱ ﭘﺮﺑﺎﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪﻡ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﺭﺯ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬﺍﺭﺩ؛ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱ، ﻛﺎﻫﺶ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﻣﻮﻟﺪ ﻭ ﻣﻮﺛﺮ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎ ﻭ ﻋﺎﻳﺪﺍﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺳﺖ. ﻗﺎﭼﺎﻕ، ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﻱ ﻳﻚ ﻛﺎﻻ ﻣﻌﻨﻲ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﻻ ﺍﺯ ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻻﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ. ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩﻱ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ۳۰ ﺗﺎ ۴۰ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻫﻢﺟﻮﺍﺭ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺳﺖ. ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﻭ ﺗﻮﺯﻳﻊ، ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻫﺴﺘﻨﺪ (ﺁﻗﺎﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۳۹۹)

ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺭﺷﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ، ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﺭﺃﺱ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ، ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﻧﺶ ﻓﻨﻲ ﻛﺎﻓﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻋﺪﻡ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ
ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺗﺤﻘﻖ ﻓﺮﻭﺵ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ.

ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ، ﺑﻄﻮﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻣﺤﺮﻙﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻮﺳﺴﺎﺗﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ. ﻭﺟﻮﺩ ﺁﮔﺎﻫﻲ، ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﺍﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻓﻊ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﻳﺎﺩﮔﻴﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻂ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﺵ ﻓﻀﺎﻱ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺩﻭﻟﺖ، ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻱ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﮔﺎﻡ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ.

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ:
ﺁﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺩﺍﺭﺩ؟

۲- ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻧﻈﺮﻱ ﻭ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ

۱-۲- ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻧﻈﺮﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ

ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺍﻣﺮﻱ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺍﻱ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ. ﻳﻜﻲ ﺍﺯﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮﻋﻤﻠﻜﺮﺩﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺮﻛﺖ ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﺰﻳﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺍﻣﺮﻱ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ (ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ ,۱۴۰۰)

ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺍﺋﻤﺎً ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎ ﺭﻭﻧﺪﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻲﮔﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺠﻢ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ” ﻛﺴﺐ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ” ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﺑﺰﺭﮒ، ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺍﻳﺪﻩﺁﻟﻲ ﺍﺳﺖ. ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺴﺐﻭﻛﺎﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎﻳﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ، ﺑﺮ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻣﻠﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻮﺩ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ. ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺁﺳﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ. ﻭﻗﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺳﺨﺖﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﻤﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﻘﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺳﺖ (ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ,۱۴۰۰).

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ، ﻣﺸﻮﻕ ﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﻟﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻓﺮﻭﺵ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻛﺜﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﻭﻟﻴﻪ (ﻛﻪ ﻣﺘﻀﻤﻦ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻫﻴﺌﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ، ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ) ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻭ ﺑﺎﻟﻔﻌﻞ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲)

ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻧﻤﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ، ﺗﺸﻜﻞ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ(ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ ,۱۴۰۰) ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﻫﺎ، ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻛﻠﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ.

ﻫﺪﻑ ﻋﻤﺪﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻣﻮﺍﺯﻧﻪ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ(ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ ,۱۴۰۰) ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺍﻧﺶ ﻻﺯﻡ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﺎ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﺻﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ(ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ ,۱۴۰۰) ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ، ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﻫﺪﻑ، ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﻭﺍﻡ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ، ﺍﻋﻄﺎﻱ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ … ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ً ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩ.

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺭﺷﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﻳﺴﻚ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷﺪ. ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻦ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺿﻤﻦ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ، ﺑﺮ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮﺩﻥ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪ. ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺎﺕ ﻛﻼﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ (ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲۰)۲-۲- ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻧﻈﺮﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ

ﺍﺧﻴﺮﺍً ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺭﻗﺒﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻫﻨﻮﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ، ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﭘﻮﻳﺎﺗﺮ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺗﺮ، ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﻱ ﻣﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﻣﺤﻠﻲ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺧﻮﺩ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ، ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐﻭﻛﺎﺭﻫﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺳﺘﺮﺳﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻫﻨﺪ، ﻓﺮﻭﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺆﺛﺮﺗﺮﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪ (ﺳﻴﻒ ﺍﻟﻬﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۴۰۰)

ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺳﺖ. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻛﺴﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ، ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﻭ ﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺳﺖ. ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﺍﺕ، ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﺎﺕ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺩﻥ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎ، ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ.

ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺩﺍﺭﺩ. ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﮔﺮﺩﺩ. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﺩ، ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﺴﺒﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ(ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻭ ﻛﺮﺑﺎﺳﻲ،۱۴۰۰).

ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺁﻥ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﻨﺪ، ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻬﻢ ﻭ ﻣﺤﻮﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻳﺎﺩ ﻣﻴﺸﻮﺩ. ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﺛﺒﺎﺕ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﻭ ﻳﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ (ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲)

ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ، ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ، ﺯﻳﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎ، ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ. ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ »ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻬﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭﻱ ﻭ ﻳﺎ ﺳﻮﺩﺩﻫﻲ ﻭ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﻃﻮﻻﻧﻲ« ﺍﺳﺖ(ﭼﻦ ۱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۲۰۲۲ )

ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﻗﺒﺎ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﺤﺼﻮﻝ، ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻭ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺩﺍﻧﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ، ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ، ﺟﺴﺘﺠﻮﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ، ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺳﺮﻧﺦ ﻫﺎﻱ ﻓﺮﻭﺵ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ.

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ. ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﻌﺪ ﻋﻤﺪﻩ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻱ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﺮﺩ(ﺍﻧﺠﻮﻳﻦ ,۲۰۲۲ ). ﺍﮔﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ، ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﻨﺪ(ﺍﻧﺠﻮﻳﻦ ,۲۰۲۲).

۳-۲- ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻧﻈﺮﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ

ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞﻫﺎﻱ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ، ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻨﻮﻉ ﺩﺭ ﺍﻗﻼﻡ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺿﺮﻭﺭﻳﺎﺕ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻭ ﻓﻬﻢ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻚ ﻋﺮﺻﻪ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ، ﻫﻢ ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ. ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﺁﻣﻴﺰ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻣﻴﺎﺑﻲ ﻣﻠﻲ ﻭ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﻠﻲ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺑﺤﺚ ﻛﻼﻥ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺳﺎﺩﻩﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻋﻤﻮﻣﻲﺗﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ. ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﻳﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ، ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻛﺎﺭﺍﻳﻲ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﺩﻫﺪ(ﺻﻨﻮﺑﺮ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۴۰۱ ).

ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻴﺪﻫﺪ. ﺻﺪﻭﺭ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺍﺭﺯﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﺒﺾ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ(ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻭ ﻳﻮﺳﻔﻲ ,۱۴۰۰) ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ، ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻘﻴﺎﺱ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ، ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﻪ ﻋﻠﻞ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ، ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ(ﺻﻨﻮﺑﺮ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ,۱۴۰۱)

ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﺮﻭﺟﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻱ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮﺧﻲ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﺎ، ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺳﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻴﮕﻴﺮﺩ: ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ (ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻳﺎ ﻋﻴﻨﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ)، ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﻣﺎﻟﻲ ( ﻏﻴﺮﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻳﺎ ﺫﻫﻨﻲ) ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺍﺳﺖ . ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﻟﻐﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻤﺒﺮﻳﺞ ﺩﺭﺟﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ، ﻣﺎﺷﻴﻦ، ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻭ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻩ، ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ، ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﺳﻬﻢ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻛﻞ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻮﺩ(ﻣﻌﺼﻮﻡ ﻭ ﻳﻮﺳﻔﻲ ,۱۴۰۰)

ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺣﺪﻱ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻨﮕﺎﻩ (ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ) ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻃﺮﺡﺭﻳﺰﻱ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻧﻤﻮﺩ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻳﺎ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ(ﺍﻳﻤﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺒﺎﺳﻲ ,۲۰۲۰ ). ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻬﻢ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﻛﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩ.

ﺩﺭ ﻛﻞ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺮﻛﺖ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻨﺒﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻭ ﻣﺎﻟﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺍﻓﻖ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﺑﺮﮔﻴﺮﻱ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﺷﻮﺩ. ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺷﺎﺧﺺ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﺭﺷﺪ ﻓﺮﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﺳﻮﺩﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﺷﺪﺕ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ، ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﺩﻻﻳﻞ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﻭﺟﻬﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺷﺎﺧﺺ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﺷﻮﺩ(ﺍﻳﻤﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺒﺎﺳﻲ ,۲۰۲۰).

۴-۲- ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ

ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻣﻮﺍﺟـﻪ ﻫﺴـﺘﻨﺪ. ﺻـﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﺎﻗـﺪ ﻣﻬـﺎﺭﺕﻫـﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳـﺎﺑﻲ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻭ ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺍﻧﺶ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ، ﺩﺍﻧﺶ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺭﻗﺒﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ، ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺎﻻ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣـﻲ ﮔـﺬﺍﺭﺩ، ﺑﺎﻋـﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﻗﺒﺎ ﺭﺍ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﻣـﻲ ﺩﻫـﺪ ﻛـﻪ ﻣـﻲ ﺗﻮﺍﻧـﺪ ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﻛﺴﺐ ﻛﻨﺪ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲ ).

ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎﺷـﺪ.ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫـﺎﻱ ﺗـﺮﻭﻳﺞ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﺍﻧﺶ، ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎ، ﻣﺰﻳﺖ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻛﻨﺪ. ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓـﺮﺩ ﺷـﺮﻛﺖ ﻣـﻲ ﺗﻮﺍﻧـﺪ ﻓﺮﺻـﺘﻲ ﺭﺍ ﺑـﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﺪ. ﺑـﺎ ﺍﻳـﻦ ﺣـﺎﻝ، ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻧﺪﺍﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩ. ﻋـﻼﻭﻩ ﺑـﺮ ﺍﻳـﻦ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩﻫـﺎﻱ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻔﺎﻱ ﻧﻘـﺶ ﻣﻴـﺎﻧﺠﻲ ﺍﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳـﺖ ﻣـﻲﺗﻮﺍﻧـﺪ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺷـﺮﻛﺖﻫـﺎ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲ ).

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥﻫـﺎﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺸﻮﻕﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ، ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ (ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺧﺎﺹ)، ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻥ ﺷﻮﺩ. ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳـﻮﺩﺁﻭﺭﻱ، ﺣﺠﻢ ﺑﺎﻻﻱ ﻓﺮﻭﺵ، ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ، ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺟـﺎﻱ ﭘـﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ﺟﺪﻳﺪ.ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ،ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫـﺎ ﻧﺸـﺎﻥ ﻣـﻲﺩﻫـﺪ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗـﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺍﻧﺶ، ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ، ﻣﺰﻳﺖ ﺭﻗـﺎﺑﺘﻲ ﻭ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﺗﺠـﺎﺭﻱ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳـﺮﺕ ﻭ
ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲ ).

ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ، ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻪ ﺳﻄﻮﺡ، ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻄﻮﺡ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ، ﻣﻠﻲ، ﺑﺨﺸﻲ ﻭ ﺷـﺮﻛﺘﻲ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ، ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻳﺎ ﭼﻨﺪﺑﺨﺸﻲ ﻏﻴﺮﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻲ، ﻏﻴﺮﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻳﺎﻓﺖ.ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣـﻲ ﺗﻮﺍﻧـﺪ ﺑـﺮ ﺭﻗﺎﺑـﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﺤﺼﻮﻝ، ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻭ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐـﺎﺕ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺑﮕـﺬﺍﺭﺩ.ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎﻱ ﺗـﺮﻭﻳﺞ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻬﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻭﺍﺿﺢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ، ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺑـﻮﺩﻥ ﻭ ﺩﺳﺘﺮﺳـﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺁﻥ، ﺑـﻪ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨـﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳـﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑـﻪ ﺍﻫـﺪﺍﻑ ﺧـﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﺠـﺎﺩ ﺷﺎﻳﺴـﺘﮕﻲﻫـﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳـﺎﺑﻲ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺷـﺮﻛﺖﻫـﺎ ﻛﻤـﻚ ﻛﻨﻨﺪ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ,۲۰۲۲ ).

ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐﻭﻛﺎﺭﻫﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﻳﮋﮔـﻲﻫـﺎﻱ ﻛﺸـﻮﺭ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ، ﺩﺭﻙ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﻣﺤﺼﻮﻝ، ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﻛﺴﺐ ﻛﻨﻨـﺪ. ﺭﻗﺎﺑـﺖﭘـﺬﻳﺮﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣـﺎﻟﻲ ﻭ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ،ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﭘﺎﻳـﺪﺍﺭ ﻳـﻚ ﻛﺸـﻮﺭ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻭ ﻣﺰﻳﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﻧﻮﻇﻬﻮﺭ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟـﺖ، ﺭﻗﺎﺑـﺖ ﭘـﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ. ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﺷـﺎﻣﻞ ﻣﺸـﻮﻕ ﻫـﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ، ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ (ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺧﺎﺹ)، ﺁﻣـﻮﺯﺵ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻣﺸـﺎﻭﺭﻩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ(ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ,۲۰۲۲ ).

۳- ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ

ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻛﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻤﻮﺩ: ﻣﺤﻤﺪﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ (۱۴۰۱) ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻛﻼﺱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺪﻝ ﺩﺭ ۱۳ ﺳﻄﺢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳـﻄﺢ (ﺳﻄﺢ ۱) ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﺻﻨﻌﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭘـﺬﻳﺮﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣـﻞ ﻭ ﺩﺭ ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ (ﺳﻄﺢ ۱۳) ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺩﺭﺣﻮﺯﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ، ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺟﻬـﺖ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬﺍﺭﺗﺮﻳﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ.

دﺭ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻭ ﺍﻗـﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻃـﺮﻑ ﻣـﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﺍﻳﺎﺑﻲ ﻭﺭﺯﺷﻲ، ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﺳﺎﺯﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺭﻭﻧﻖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ، ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﻭ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻧﺪﺭﻭﺍﮊ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ (۱۳۹۹) ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻧﻪ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺗﻌـﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨـﺪﻩ ﺭﻗﺎﺑـﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣـﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨـﺪ.. ﭘـﺲ ﺍﺯ ﺗﺠﺰﻳـﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻧﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨﻲ ﺩﺍﺭﻱ ﺩﺍﺭﺩ.

ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﻧﻘـﺶ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﮔﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺒـﺎﺕ ﮔﺮﺩﻳـﺪ. ﻟـﺬﺍ, ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎﺩ ﻣـﻲ ﮔـﺮﺩﺩ ﻛـﻪ ﻣـﺪﻳﺮﺍﻥ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﭘﺴﺘﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺗﻼﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﺗـﺎ ﺍﺯ ﺍﻳـﻦ ﻃﺮﻳـﻖ ﺯﻣﻴﻨـﻪ ﺑـﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﻮﺩ. ﺍﺯ ﻃﺮﻓـﻲ ﺷﺎﻩ ﺁﺑﺎﺩﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ (۱۳۹۸) ﺑـﻪ ﺑﺮﺭﺳـﻲ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻱ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺧﺎﻭﻳﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ. ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻱ , ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺧﺎﻭﻳﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺘﺮﺗﻴﺐ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻱ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﭘـﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻱ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎً ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﻣﻌﻨﻲ ﺩﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ .

ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺎﺳﻤﻲ (۱۳۹۵) ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻱ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺷـﺮﻛﺖﻫـﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﭘﻨﺞ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺮ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﺮ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﺤـﻴﻂ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍت ﺪﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮﺭﻭﻱ ﺗﻌﻬﺪ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻫﻴﭻ ﺍﺛﺮﻱ ﻧﻤﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩ. ﻳﻌﻨـﻲ ﺍﺩﺍﺭﻙ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺮ ﻧﻤﻲﮔـﺬﺍﺭﺩ.

ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻧﺸـﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛـﻪ، ﺗﻌﻬـﺪ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑـﻪ ﻃـﻮﺭ ﻣﺜﺒـﺖ ﺑـﻪ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻧﺸـﺪﻩ ﺍﺳـﺖ ﻭ ﺍﺳـﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑـﻪ ﻃـﻮﺭ ﻣﺜﺒـﺖ ﺑـﻪ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﺑـﻪ ﺻـﻮﺭﺕ ﻏﻴـﺮ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ ﺑـﺮ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ، ﺗﻌﻬﺪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺮ ﻧﻤﻲﮔﺬﺍﺭﺩ . ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﻣﺸﺒﻜﻲ ﻭ ﺧﺎﺩﻣﻲ (۱۳۹۱) ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻘﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺍﺭﺗﻘـﺎﻱ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻨﮕـﺎﻩ ﻫـﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ.

ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑـﻪ ﻃـﻮﺭ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻣﻌﻨـﺎﺩﺍﺭﻱ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ, ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺍﺭﺩ . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ (۲۰۲۲) ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺳﺘﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ.. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑـﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫـﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺁﺩﺍﻳﻦ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ (۲۰۲۲) ﺭﺷﺪ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺩﺭ ﻣـﺎﻟﺰﻱ: ﺁﻳـﺎ ﻋـﺪﻡ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﮊﺋﻮﭘﻠﻴﺘﻴﻜﻲ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﻝ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺗﻮﺯﻳﻊﺷﺪﻩ ﺧﻮﺩﺭﮔﺮﺳﻴﻮﻥ ﻭ ﻣـﺪﻝﻫـﺎﻱ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺧﻄﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎﻟﺰﻱ، ﻋﺪﻡ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻳﻚ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮ ﺭﺷﺪ ﺩﺍﺭﺩ، ﺯﻳﺮﺍ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺗﻌﺪﻳﻞﻛﻨﻨـﺪﻩ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻔﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.

ﺭﺷﺪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ، ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺭﻳﺴﻚ ﮊﺋﻮﭘﻠﻴﺘﻴﻜﻲ ﺑﺮ ﺭﺷـﺪ ﻫـﻢ ﻣﻨﻔـﻲ ﻭ ﻫـﻢ ﻣﺜﺒـﺖ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﻭ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺛﺒﺎﺕ ﻛﻼﻥ ﺍﻗﺘﺼـﺎﺩﻱ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺭﺷﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﻼﺵ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻛﺸﻴﻦ ۲ ﻭ ﻫﻤﻜـﺎﺭﺍﻥ (۲۰۲۱) ﺑـﻪ ﺑﺮﺭﺳـﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺷﺮﻛﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ: ﻧﻘﺶ ﻣﺰﻳﺖﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﻭ ﺷﺪﺕ ﺭﻗﺎﺑـﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨـﺪ.

ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫـﺪ ﻛـﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖﻫـﺎﻱ ﻣﻨﺤﺼـﺮﺑﻪﻓـﺮﺩ ﺷـﺮﻛﺖ، ﺑـﻪﻭﻳـﮋﻩ ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖﻫـﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ، ﺍﺭﺗﺒـﺎﻃﻲ، ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳـﺎﺑﻲ، ﻭ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ، ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻫﺰﻳﻨﻪ، ﻣﺰﻳﺖ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺷـﺮﻛﺖﻫـﺎﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻓـﺮﺍﻫﻢ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ ﻭ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ، ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺗﺎ ﺣﺪﻱ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﺍﺳـﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﻫـﺎﻱ ﺭﻗـﺎﺑﺘﻲ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺷﺮﻛﺖ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﻭ ﺑـﺮ ﺧـﻼﻑ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ، ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﺪﺕ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻨﻔﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﻦ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺗﻌـﺪﻳﻞ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ.

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻮﺳﻮ  ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ (۲۰۱۹) ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﻭﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ: ﻧﻘﺶ ﺗﻌـﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨـﺪﻩ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻫﻨﮕـﺎﻡ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﻮﺁﻭﺭﺍﻧﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﻧﺪ. ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﻗـﻮﻱ ﺩﺭ ﭘﺎﺳـﺦ ﺑـﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫـﺎﻱ ﺻـﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻨﻮﺏ ﺻﺤﺮﺍﻱ ﺁﻓﺮﻳﻘـﺎ ﻣﻔﻴـﺪ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺧﺮﻭﺟﻲ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ .

۴- ﻣﺪﻝ ﻭ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ، ﻣﺪﻝ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ (۱) ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ:

ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺯﻳﺮ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ:

ﻓﺮﺿﻴﻪ ﺍﺻﻠﻲ:

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﺩ.

ﻓﺮﺿﻴﻪﻫﺎﻱ ﻓﺮﻋﻲ:

۱- ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﺩ.
۲- ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﺩ.

۵- ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ” ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ” ﺍﺳﺖ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻳﻚ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﻌﻠﻮﻟﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻟﺬﺍ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﻮﻥ ﻣﺤﻘﻖ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻭ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻱ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﭘﻴﻤﺎﻳﺸﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮﺭﺩﻱ (ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ) ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻱ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ، ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻱ ﺍﺳﺖ.

۱-۵– ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ:

ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﻛﻠﻴﻪ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﻛﺎﻓﻲ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻃﺒﻖ ﻓﺮﻣﻮﻝ ﺩﻭﻡ ﻛﻮﻛﺮﺍﻥ ۳۸۵ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ۴۲۰ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﭘﺮﻳﻨﺖ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺷﺪ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ۳۸۵ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﺤﻘﻖ ﺭﺳﻴﺪ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻭ ﻭ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ.

۲-۵- ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺪﻑ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ، ﻟﺬﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺯ ﺭﻭﺵﻫﺎﻱ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﺍﻱ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﻴﺪﺍﻧﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ. ﻟﺬﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺩﺍﺩﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ (۲) ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ، ﺟﻬﺖ ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻱ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﻈﺮﻱ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻮﺿﻮﻉ، ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﺍﻱ، ﻣﻘﺎﻻﺕ، ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩﻧﻴﺎﺯ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮔﺮﺩﻳﺪ.

۳-۵- ﻣﻘﻴﺎﺱ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﻲ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ

ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺍﺳﺖ؛ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻡ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﺑـﺎ ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺨﺶ ﺳﻮﻡ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑـﺎ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫـﺎﻱ ﭘـﮋﻭﻫﺶ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ. ﻟـﺬﺍ ﺍﻳـﻦ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺷﺎﻣﻞ ۳۵ ﺳﺆﺍﻝ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺟﺪﻭﻝ (۲) ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﺁﻟﻔـﺎﻱ ﻛﺮﻭﻧﺒـﺎﺥ ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﺷـﺪ، ﺭﻭﺍﻳﻲ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ ﭘﺮﺳﺶﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﻤﻌﻲ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﻲ ﺳﺎﺯﻩ ﺁﻥﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺗﺄﻳﻴﺪﻱ ﻣـﻮﺭﺩ ﺗﺄﻳﻴـﺪ ﻗـﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. ﻛﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ۰.۷ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪ، ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺍﻃﻤﻴﻨـﺎﻥ ﭘﺮﺳﺸـﻨﺎﻣﻪ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ. ﻫـﺮ ﺳﺆﺍﻝ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﭘﻨﺞ ﮔﺰﻳﻨﻪ (ﺷـﺎﻣﻞ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣﺨـﺎﻟﻔﻢ، ﻣﺨـﺎﻟﻔﻢ، ﺗﺎﺣـﺪﻭﺩﻱ، ﻣـﻮﺍﻓﻘﻢ ﻭ ﻛـﺎﻣﻼ ﻣـﻮﺍﻓﻘﻢ) ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ﺗـﺎﭘﺎﺳﺦﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﻳﻜﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

۶- ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎ

۱-۶- ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ

ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﺪﻭﻝ -۱ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ۰/۵۷ ﺍﺯ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﺮﺩ ﻭ ۰/۴۳ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻥ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ (%۳۹) ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺳﻨﻲ -۴۰ ۵۰ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ (%۱۵) ﺩﺭ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺳﻨﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ۳۰ ﺳﺎﻝ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ (%۵۸) ﻣﺘﺎﻫﻞ، ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ (%۴۳) ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﺪﺭﻙ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ (%۳) ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎﻻﺗﺮﺍﺯ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻧﻈﺮﻱ (۳) ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

۲-۶- ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻃﻲ

ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ، ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ۰/۰۵ ﺍﺳﺖ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﻧﺮﻣﺎﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻣﺎﺭ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻳﻚ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ.

ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ، ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﺍﺯ ۰/۰۰۰ ﺍﺳﺖ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺜﺒﺖ ۰/۶۲ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺜﺒﺖ ۰/۵۶ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.

۷- ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ

۱-۷- ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺿﺮﺍﻳﺐ ﻣﺴﻴﺮﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﭘﮋﻭﻫﺶ

ﺩﺭ ﺯﻳﺮ (ﺷﻜﻞ ۱) ﺧﺮﻭﺟﻲ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﻣﺪﻝ ﻣﻌﺎﺩﻻﺕ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ، ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﻝ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻛﻠﻴﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎﻱ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻣﺪﻝ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ ﺑﺎﻻﻱ ۰/۳ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.

۷-۲-ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺿﺮﺍﻳﺐ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺿﺮﺍﻳﺐ ﻣﺴﻴﺮ

ﺩﺭ ﺷﻜﻞ (۲) ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻳﻦ ﺟﺪﻭﻝ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺯ ۱.۹۶ ﺑﻮﺩﻩ، ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﺎﺭﻫﺎﻱ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﻭ ﺿﺮﺍﻳﺐ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

۷-۳-ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﺑﺮﺍﺯﺵ ﻣﺪﻝ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ

ﺟﻬﺖ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺪﻝ ﭘﮋﻭﻫﺶ، ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﺑﺮﺍﺯﺵ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻣﺪﻝ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﻮﺩ. ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺑﺮﺍﺯﺵ، ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪﻩ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﻝ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ، ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ (۵) ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﺯﺵ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺪﻝ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.

۷-۴-ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ

ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺟﺪﻭﻝ ،۶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ۰/۴۳ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ۰/۴۰ ﺩﺍﺭﺩ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ.

۸- ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮﻱ ﻭ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ

ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺿﺮﻳﺐ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ۰/۴۳ ﻭ ۰/۴۰ ﺻﺪﻡ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﺁﻥ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻓﺮﺽ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺭﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﺤﻤﺪﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ،(۱۴۰۱) ﺁﻧﺪﺭﻭﺍﮊ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ،(۱۳۹۹) ﺑﺎﻧﺠﻮﻧﮕﭙﺮﺍﺳﺮﺕ ﻭ ﺗﺮﺍﻳﺎﺭﭺ ،(۲۰۲۲) ﻛﺸﻴﻦ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ،(۲۰۲۱) ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﻭ ﻫﻤﺴﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻲ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺳﺖ. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﻛﺴﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ، ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ، ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﻭ ﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺳﺖ. ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﺍﺕ، ﺍﺧﺘﺮﺍﻋﺎﺕ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺩﻥ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎ، ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺩﺍﺭﺩ. ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﮔﺮﺩﺩ.

ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﺩ، ﻣﺰﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻧﺴﺒﻲ ﻓﺮﺻﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ (ﺍﻧﺠﻮﻳﻦ ،۲۰۲۲) ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻥ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺩﺍﻧﺶ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ، ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ، ﺟﺴﺘﺠﻮﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ، ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺳﺮﻧﺦ ﻫﺎﻱ ﻓﺮﻭﺵ، ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ.

ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﺛﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ، ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﻌﺪ ﻋﻤﺪﻩ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻱ ﺩﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﺮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﻧﺪ، ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻧﻤﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻤﻲ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﻨﺪ.

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ، ﺗﺸﻜﻞ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﻫﺎ، ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﻛﻠﻲ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ. ﻫﺪﻑ ﻋﻤﺪﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻣﻮﺍﺯﻧﻪ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ(ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ ,۱۴۰۰) ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺐ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺍﻧﺶ ﻻﺯﻡ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲ ﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﺎ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻱ ﺯﻳﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ:

۱- ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺪﺭﺕ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﺻﻼﺡ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻗﻄﺒﻲ ﻭ ﺛﺒﺎﺕ ﻭ ﺩﻭﺍﻡ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ.

۲- ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﮔﻔﺘﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﮔﻴﺮﻱ ﻭ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺮﺟﻊ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ؛ ﺩﺭ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﺎﻱ ﺳﻬﻢ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﭼﻨﺪﻣﻠﻴﺘﻲ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻠﻴﺘﻲ ﺭﻭﻧﺪ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ.

۳- ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ؛ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺣﺴﺎﺏ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺍﺭﺯﻱ ﻭ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﻮﺭ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ.

۴- ﺗﻘﻮﻳﺖ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻠﻲ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺑﺎ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺩﺭ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ، ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﻣﻌﺎﻫﺪﻩ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺎ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩ.

۹ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺎﺧﺬ:

ﺁﻗﺎﺯﺍﺩﻩ، ﻫﺎﺷﻢ، ﺭﺣﻴﻤﻲ ﺟﻮﻧﻘﺎﻧﻲ، ﺯﻫﺮﻩ، ﻭ ﺑﻠﻮﭼﻲ، ﺣﺴﻴﻦ. .(۱۳۹۹) ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ. ﻛﺎﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ،( ۲۳)۱۲ ،
.۱۱۵-۸۵

ﺁﻧﺪﺭﻭﺍﮊ، ﻟﻴﻼ، ﺁﻟﺒﻮﻧﻌﻴﻤﻲ، ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ، ﻗﺎﺳﻤﻲ ﻫﻤﺪﺍﻧﻲ، ﺍﻳﻤﺎﻥ، ﻭ ﻋﻄﻒ، ﺯﻫﺮﺍ. .(۱۳۹۹) ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﺎﻧﻪ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﭘﺴﺘﻪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ. ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ .۱۰-۱ ،( ۱۴)۷ ،

ﭘﻮﺭﻧﻌﻤﺘﻲ، ﻣﺎﺯﻳﺎﺭ (۱۴۰۰). .ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ: ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ.ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ،ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ
ﺻﻨﺎﻳﻊ، ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﻱ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ.

ﺳﻴﻒ ﺍﻟﻬﻲ، ﻧﺎﺻﺮ ؛ ﻣﺤﻤﺪﺧﺎﻧﻲ ﻗﻠﻨﺞ ﻗﺸﻼﻗﻲ، ﺭﺣﻴﻢ ، ﺭﺍﺷﺪﻱ ﺯﻫﺮﺍ، ﺁﺭﺍﺯ ﻭ ﺷﻴﺮﻧﮋﺍﺩ، ﻣﺼﻄﻔﻲ (۱۴۰۰). .ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻣﺪﻝ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ.ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﻣﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻧﻮﻳﻦ ﻭ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻧﻮﭘﺎ،ﺷﻴﺮﺍﺯ.

ﺷﺎﻩ ﺁﺑﺎﺩﻱ، ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﻀﻞ، ﺟﻌﻔﺮﻱ، ﻣﻬﺪﻱ، ﻭ ﺍﻣﺎﻣﻲ، ﻓﺎﻃﻤﻪ. .(۱۳۹۸) ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻱ ﻭ ﻣﺤﻴﻂ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺧﺎﻭﻳﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ. ﻣﺠﻠﻪ
ﻋﻠﻤﻲ ﺷﻴﻼﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ (ﻓﺎﺭﺳﻲ) .۹۳-۸۵ ،( ۲)۲۸ ،

ﺷﺎﻫﺠﻮﻳﻲ، ﻃﻴﺒﻪ .(۱۴۰۰) ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ﺣﺎﻟﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﮕﺮ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ
ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﻧﻮﺁﻭﺭﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ،ﺗﻬﺮﺍﻥ.

ﺷﻬﺒﺎﺯﻱ، ﺣﺒﻴﺐ، ﺷﻜﻴﺒﺎﻧﻴﺎ، ﺑﺎﺑﻚ، ﻭ ﻋﺒﺎﺳﻲ ﻓﺮ، ﺍﻛﺮﻡ. .(۱۳۹۷) ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺸﻮﻳﻘﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ. ﻛﺎﻭﺵ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ .۳۸-۱۹ ،( ۱۹)۱۰ ،

ﺻﻨﻮﺑﺮ، ﺣﺒﻴﺐ ؛ ﺟﺒﺎﺭ ﺯﺍﺩﻩ، ﻳﻮﻧﺲ ﻭ ﺣﺴﻴﻨﻲ، ﺳﻴﺪ ﺻﻤﺪ (۱۴۰۱). .ﻧﻘﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ. ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ،ﺩﻭﺭﻩ ,۵ ﺷﻤﺎﺭﻩ .۳

ﻋﺒﺎﺳﻲ ﺑﺎﻳﮕﻲ، ﺳﻌﻴﺪ ﻭ ﻛﺮﺑﺎﺳﻲ، ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ (۱۴۰۰). .ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﺍﺛﺮﺷﻼﻗﻲ ﺩﺭ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺯﻋﻔﺮﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ.ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ
ﻣﻠﻲ ﺯﻋﻔﺮﺍﻥ،ﮔﻨﺎﺑﺎﺩ.

ﻗﺎﺳﻤﻲ، ﻣﻬﺮﻧﺎﺯ .(۱۳۹۵) ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ، ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﻱ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯ، ﺗﻬﺮﺍﻥ.

ﻣﺤﻤﺪﻱ، ﻓﺮﻭﻍ ﻭ ﻛﻼﺗﻪ ﺳﻴﻔﺮﻱ، ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻭ ﺭﺿﻮﻱ، ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻭ ﻓﺎﺭﺳﻴﺠﺎﻧﻲ، ﺣﺴﻦ .(۱۴۰۱) ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ
ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻛﻼﺱ ﺟﻬﺎﻧﻲ. ﺩﻭﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺷﻤﺎﺭﻩ ،۷۴ ﺩﻭﺭﻩ .۱۴

ﻣﺸﺒﻜﻲ، ﺍﺻﻐﺮ، ﻭ ﺧﺎﺩﻣﻲ، ﻋﻠﻲ ﺍﻛﺒﺮ. .(۱۳۹۱) ﻧﻘﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻫﺎ. ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ۳)۶ ، (ﭘﻴﺎﭘﻲ ،((۱۷
.۱۳۵-۹۸

ﻣﻌﺼﻮﻡ، ﻣﺤﻤﺪ ﻭ ﻳﻮﺳﻔﻲ، ﺷﺒﻨﻢ (۱۴۰۰). .ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ. ﺩﻭﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ،ﺩﻭﺭﻩ ,۱۹ ﺷﻤﺎﺭﻩ .۱۰۷
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺯﺍﺩ، ﺁﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺳﻠﻄﺎﻧﭙﻨﺎﻩ، ﻫﻴﺮﺵ .(۱۴۰۰) ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻲ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﻲ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺗﻌﺪﻳﻠﮕﺮﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ
(ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ: ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﺳﻨﻨﺪﺝ)،ﭼﻬﺎﺭﻣﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﻫﺰﺍﺭﻩ ﺳﻮﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ

ﺣﺴﺎﺑﺪﺍﺭﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ،ﺗﻬﺮﺍﻥ.
ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﻭﺳﺖ، ﺣﺴﻴﻦ، ﻭ ﺯﺭﻳﻦ ﻧﮕﺎﺭ، ﻧﺪﺍ. .(۱۳۹۸) ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ. ﺑﺼﻴﺮﺕ (ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ) .۶۳-۴۷ ،(۴۴)۱۶ ،
ﻳﺤﻴﻲ ﺯﺍﺩﻩﻓﺮ، ﻣﺤﻤﻮﺩ، ﺷﺒﺎﺑﻲ، ﻫﻮﻣﻦ، ﻭ ﻋﻠﻴﺰﺍﺩﻩ ﺳﻴﺎﻫﺮﻭﺩﻛﻼﻳﻲ، ﺍﻟﻬﺎﻡ. .(۱۳۹۹) ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ

ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ. ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ .۶۴-۴۷ ،( ۱۰۳)۱۸ ،

led growth in Malaysia: Does ‑ Bekun, F. V. (2022). The export & Adedoyin, F. F., Afolabi, J. O., Yalçiner, K.,
economic policy uncertainty and geopolitical risks matter?. Journal of Public Affairs, 22(1), e2361.

Assadinia, S. (2019). The effect of export marketing capabilities on export & Boso, N., Adeola, O., Danso, A.,
performance: Moderating role of dysfunctional competition. Industrial Marketing Management, 78, 137-145.

Qiao, L. (2022). Does environmental regulation affect the export competitiveness of Chinese & Chen, X., He, J.,
firms?. Journal of Environmental Management, 317, 115199.

Cornel, C. (2023). Competitiveness management of agrifood products within the context of export stimulation in
the Republic of Moldova. Management.

Abbas, J. (2020). The role of strategic orientation in export performance of China automobile & Imran, M.,
industry. In Handbook of research on managerial practices and disruptive innovation in Asia (pp. 249-263).
IGI Global.

Chung, J. E. (2023). Enhancing competitive advantage and financial performance of consumer- & Jeong, S. W.,
goods SMEs in export markets: how do social capital and marketing innovation matter?. Asia Pacific Journal
of Marketing and Logistics, 35(1), 74-89.

Keskin, H., Ayar Şentürk, H., Tatoglu, E., Gölgeci, I., Kalaycioglu, O., & Etlioglu, H. T. (2021). The
simultaneous effect of firm capabilities and competitive strategies on export performance: the role of
competitive advantages and competitive intensity. International Marketing Review, 38(6), 1242-1266.

Nguyen, P. H. (2022). Two-stage PLS- SEM and fuzzy AHP approach to investigate Vietnamese SMEs’ Export

Competitiveness. Comput. Mater. Contin, 72, 4107-4123.

Nugroho, S. H., Suharyo, O. S., & Cahyanto, C. (2020). Feasibility of collection and analysis of microbiome
data in a longitudinal randomized trial of community gardening. Future Microbiology, (14)

Pollitt, Christopher (2005), Performance or compliance?: performance audit and public management in five
countries, New York: Oxford University Press.

Ruszel, M. (2022). The development of global LNG exports. The Future of Energy Consumption, Security and
Natural Gas: LNG in the Baltic Sea region, 1-20.

Snell, S. A & Bohlander, G. W. (2007). Managing Human Resources. Thomson Publishing Company.
Szymaniec , K., Austen, A., (2013), Resource Dependence Theory in public Management , http://ena.lp.edu.ua.
Traiyarach, S., & Banjongprasert, J. (2022). The Impact of Export Promotion Programs on Export

Competitiveness and Export Performance of Craft Products. Journal of Marine Science and
Engineering, 10(7), 892.
Zulkifli, M., Cahyanto, C., Ika, A. T., & Agustian, I. (2019). Feasibility of collection and analysis of microbiome
data in a longitudinal randomized trial of community gardening. Future Microbiology, (250).