آیا دولت به وعده خود در زمینه اشتغال عمل کرده است؟

ایجاد ۱.۶ میلیون شغل در سال ۸۹ و نیز وعده ۲.۵ میلیونی در سال جاری در حالی اتفاق افتاده که آمارهای منتشر شده از نرخ بیکاری گویای تحقق این حجم از شغل در کشور نیست.

به گزارش سرویس اقتصادی جام نیوز به نقل از خبرگزاری فارس، انتشار نرخ بیکاری پاییز امسال از سوی مرکز آمار ایران باز خوردهای متفاوتی در میان رسانه‌های جمعی و نیز مسئولان و کارشناسان داشت و هر یک از نگاه و زاویه دید خود به این موضوع پرداختند.

آمار نرخ بیکاری پاییز در مقایسه با مدت مشابه و فصول قبل آن در سال گذشته نشان از کاهش و نزولی بودن این نرخ دارد، با این حال فراز و نشیب‌های زیادی در آن به چشم می‌خورد که می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد.

اهتمام جدی دولت طی دو سال اخیر برای ریشه‌کن کردن معضل بیکاری در کشور و هدف گذاری‌های کمّی در این راستا هرچند قابل تقدیر است اما باید نگاه آسیب شناسانه نسبت به ایجاد اشتغال و تاثیر آن بر نرخ بیکاری کشور داشت.

با نگاهی به آمار نرخ بیکاری فصول سال گذشته که به ترتیب از بهار تا زمستان ۱۳.۵، ۱۳.۶، ۱۲.۲ و ۱۴.۶ درصد بوده حکایت از فراز و فرودهایی دارد که می‌توان یک بخش آن را در برنامه‌های دولت برای ایجاد اشتغال جستجو کرد.

بنابر آمار مسئولان دولت، طی سال گذشته یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل ایجاد شده که در حالت طبیعی باید موجب معکوس شدن نرخ بیکاری در ماه‌های پایانی سال ۸۹ می‌شد در حالی که نرخ بیکاری با یک جهش ۲.۴ از پاییز تا زمستان سال گذشته روند افزایشی داشت و معلوم نیست آمار اشتغال ایجاد شده چه تاثیری بر نرخ بیکاری داشته است.

همچنین براساس داده‌های مرکز آمار از مقایسه نرخ بیکاری پاییز سال ۸۸ تا سال ۸۹ می‌توان دریافت نرخ بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر در این سال ۱۱.۳ درصد از جمعیت فعال کشور بیکار بوده‌اند در حالی که این آمار در سال ۸۹ نه تنها با وجود یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل کاهش نیافته بلکه با افزایش ۰.۸ درصدی روند صعودی را تجربه کرده است.

علاوه بر این موضوع باید توجه داشت نرخ مشارکت اقتصادی نیز در سال ۸۹ نسبت به مدت مشابه سال ۸۸ نیز کاهش داشته به طوری که از ۳۸.۵ درصد به ۳۷.۹ درصد رسیده است.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند ایجاد اشتغال موتور محرکه رونق اقتصادی در بخش‌های مختلف تولید، صنعت، خدمات و دیگر بخش‌ها است که به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب رشد شاخصه‌هایی از جمله رشد اقتصادی، افزایش تولید ناخالص داخلی و نیز کاهش نرخ بیکاری می‌شود.

با این وجود هیچ یک از شاخص‌های مذکور علی‌رغم ادعای ایجاد یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل در سال گذشته رشد قابل توجهی که بتواند صحت ایجاد این میزان شغل را اثبات کند، یافت نمی‌شود.

در این میان تحلیل و دیدگاه شیخ‌الاسلامی وزیر تعاون و کار و رفاه اجتماعی نسبت به کاهش ۲.۵ درصدی تابستان سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل در نوع خود جالب و شنیدنی است.

شیخ‌الاسلامی اینگونه بیان می‌کند که هر ۱ درصد جمعیت بیکار شامل ۲۵۰ هزار نفر بوده که در نتیجه ۲.۵ درصد معادل ۶۲۵ هزار نفر است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه تحلیل خود معتقد است این آمار نشان می‌دهد برای ۶۲۵ هزار نفر افزون بر ورودی بازار کار، اشتغال ایجاد شده و در این فاصله نیز یک تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر وارد بازار کار شدند.

به گزارش فارس، هر چند شیخ‌الاسلامی این ارقام را تقریبی و نسبی می‌داند اما با فرض صحت این موضوع آیا اکنون نیز حاضر است با این دیدگاه وضعیت اشتغال را بسنجد؟

براساس دیدگاه شیخ الاسلامی، اینگونه می‌توان دریافت که کاهش تنها ۰.۳ درصدی نرخ بیکاری پاییز نسبت به دوره مشابه سال قبل چیزی نزدیک به ۷۵ هزار شغل از پاییز سال گذشته تا پاییز سال جاری ایجاد شده است.

البته علاوه بر این موضوع، هیچ آمار رسمی و دقیقی از ورودی فارغ‌التحصیلان و متقاضیان کار به بازار توسط مراجع رسمی ارائه نشده و تنها بر اساس گزارش‌های نرخ بیکاری پاییز سال جاری نرخ مشارکت اقتصادی که شاخص افراد جویای کار است کاهش ۲.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.

نکته قابل تامل اینجاست که چرا با وجود گزارش مسئولان دولت از ایجاد یک میلیون و ۶۰۰ هزار شغل در سال گذشته و نیز هدف گذاری ۲.۵ میلیون شغل در سال جاری نتوانسته بر نرخ بیکاری کشور تاثیر قابل ملاحظه‌ای بگذارد.