استان مرکزی، دروازه طراحی فرش دستباف ایران/ کمبود خلاقیت یک مشکل
به گذرهای بازار قدیمی اراک که سرک می کشی در مغازه ها و حجره های آن پیرمردانی را می بینی که گرچه تعدادشان از انگشتان دست فراتر نمی رود اما کوله باری از هنر و اندیشه به دوش می کشند و هویت فرش دستباف استان مرکزی را زنده نگه داشته اند.
به گزارش خبرنگار مهر، بازار اراک در گذشته دروزاه صادرات فرش بوده است و ا این رو صنایع فرش در این بازار رشد کرده و به بالندگی رسیده است.
گرچه از میان انبوه استادکاران در رشته های مختلف فرش و از جمله نقشه کشی فرش تعداد اندکی مانده اند با این حال زمینه توسعه نقشه کشی فرش در استان مرکزی همچنان وجود دارد تا این هنر دیرین و پویا به حیات خود ادامه بدهد.
از میان اساتید نقشه کش اکنون عزت الله ابراهیمی پس از بیش از ۶۰ سال تلاش همچنان برای طراحی نقشه های فرش اصیل استان مرکزی دستی بر قلم و قلم مو دارد.
جوانان باید ادامه دهندگان هنر نقشه کشی باشند
وی در گفتگویی با بیان اینکه، طراحی و نقاشی فرش یکی از بخش های مهم تولید فرش است، گفت: پویایی طراحی می تواند زمینه بازارگرمی فرش دستباف را ایجاد کند و این پویایی در گروی حضور بیشتر جوانان در این عرصه است.
استاد عزت الله ابراهیمی
این هنرمند با بیان اینکه اکنون کمتر جوانی به سمت نقشه کشی فرش می آید، افزود: نقشه کشی فرش نیازمند زمانی مفصل برای یادگیری است و از طرف دیگر جوان باید بتواند آتیه خود را در این کار ببیند و تامین شود و زمینه کار وجود داشته باشد تا به این هنر متمایل شود.
ابراهیمی با بیان اینکه توجه به فرش دستباف، تولید و صادرات آن، زمینه ای برای توسعه صنایع و هنرهای مرتبط با آن است، افزود: اکنون استادان گرانقدری در اراک وجود دارند که با برنامه ریزی مسئولین می توانند زمینه توسعه نقشه کشی فرش دستباف و حفظ این هنر را ایجاد کنند.
از اصالت فرش و نقشه های فرش ایرانی حمایت شود
رضایی یکی دیگر از طراحان فرش دستباف در بازار اراک هم با اشاره به اینکه جان و چشم خویش را بر سر این کار گذاشته است، می گوید: هنر نقشه کشی فرش دستباف نیازمند حضور جوانانی صبور و باسواد برای حفظ این هنر در استان مرکزی است.
وی که همچنان در حال کشیدن پیچ در پیچ های یک نقشه جدید فرش است، می گوید: نقشه کشی فرش شاید در نگاه اول کار ساده ای باشد اما نیازمند دانشی است که این کشور، تاریخ آن و هنرها و اصالت های کشور را بشناسد تا بتواند نقشه ای جدید و با اصالت بکشد.
وی حمایت از فعالان این عرصه را باعث دوام نقشه کشی دانست و افزود: در گذشته کار بیشتری به ما مراجعه می شد که اکنون از آن سفارش ها خبری نیست با این حال ما دست از کار نکشیدیم و همچنان چرخ این هنر را می چرخانیم.
وی رونق بازار فرش را باعث رغبت بیشتر برای حضور جوانان در این عرصه دانست و افزود: متولیان امر بیشتر به فکر فرش دستباف باشند و از کپی برداری از نقشه ها و فرش های ایرانی چه در داخل و چه در خارج از مرزها جلوگیری کنند.
مراحل نقشه کشی فرش
داوود برجی، یکی از طراحان فرش اراک که نسبت به استادان دیگر طراحی فرش جوانتر است با بیان اینکه فرش استان مرکزی از فرش های صادراتی کشور بوده است، می گوید: نقشه کشی فرش شامل مراحل طراحی، رنگ آمیزی و نقطه چینی است و آغاز کار یک طراح با نقطه چینی است و این مرحله شامل تکمیل طرح طراح، خوانا کردن طرح برای بافنده و دورچینی است.
این طراح فرش، عنصرهای اصلی موجود در فرش را ترنج، گوشه و حاشیه عنوان کرد و گفت: طراحی در فرش شامل سه طرح کلاسیک، عشایری و روستایی است.
نبود خلاقیت، یک مشکل
وی یکی از مهمترین مشکلات طراحی فرش را کمبود و نبود خلاقیت در طراحی دانست و گفت: با رعایت اصول کلی، همگام شدن با سلیقه مخاطب و ایجاد خلاقیت برگرفته از دانش کافی برای رونق بخشیدن به بازار فرش و آمار بالای فروش موثر است.
برجی، در خصوص مشکلات صنعت فرش اراک به عدم وجود استراتژی و برنامه تدوین شده مشخص برای فروش فرش در اراک اشاره کرد و افزود: بخش دولتی و خصوصی تعامل لازم را با یکدیگر ندارند و تولیدکنندگان فرش در شهر اراک نیز دارای اتحادیه کارآمدی نیستند.
نیازمند طراحی هایی جدید با حفظ اصالت ها هستیم
آقای فراهانی یکی از تاجران فرش دستباف در بازار اراک نیز بر این باور است که خارجی ها فرش دستباف ایران را خریدارند اما نکته ای که می تواند به توسعه این فرش و صادرات آن منجر شود توجه به نگاه جدید و سلیقه مشتری های خارجی است و این امر مستلزم وجود طراحانی است که ضمن حفظ اصالت ها به سلایق مشتری ها توجه کنند.
وی می گوید: یکی از دلایل گرایش مردم به سمت فرش های خارجی و ماشینی تنوع نقشه هاست که به راحتی می توان در حوزه فرش دستباف به آن پاسخ گفت.
