الیاف – بررسی روند جهانی تولید و مصرف آن
مقدمه
امسال برای چهاردهمین سال متوالی آمار جهانی تولید و مصرف الیاف طبیعی و مصنوعی و همچنین مواد اولیه تولید الیاف مصنوعی توسط آقای آندریاس انگلهارت در سوئیس و با حمایت مالی شرکت لنزینگ اطریش منتشر گردید.
ایده اولیه بررسی آماری تولید و مصرف الیاف به شرکت ورینیگته گلانزتوف فابریکن و آقای دکتر ویتس که در فاصله سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۹ به عنوان مدیر این شرکت مشغول بود بر می گردد. ایشان در یک سخنرانی که در فوریه ۱۹۶۶ انجام دادند به بررسی روند جهانی تولید و مصرف الیاف پرداختند و اظهار امیدواری نمودند که بتوان با بررسی دقیق این روند ضمن اتخاذ تدابیر مناسب جهت برنامه های تولید و سرمایه گذاری، با نگاه به آینده روشهای مناسبی جهت پاسخگویی به نیازهای رو به رشد جوامع بشری داشت. البته شایان ذکر است که میزان مصرف الیاف در آن زمان تنها ۵/۵ میلیون تن بود که امروزه این میزان به بیش از ۹۰ میلیون تن رسیده است. پس از آن به صورت پراکنده توسط سازمانهای مختلف آمار متفاوتی از تولید و مصرف الیاف منتشر می شد تا اینکه در سال ۲۰۰۰ میلادی برای اولین بار یک مجموعه صنعتی بطور مستقل اقدام به جمع آوری و انتشار سیستماتیک این آمار نمود.
آمار جهانی الیاف
بر طبق جدیدترین آمار منتشر شده میزان تولید جهانی الیاف در سال ۲۰۱۳ میلادی با ۲/۸ % رشد به ۹۲/۳ میلیون تن رسید، که از این میزان ۶۰/۳ میلیون تن مربوط به الیاف مصنوعی و ۳۲/۰ میلیون تن مربوط به الیاف طبیعی بود که به ترتیب رشدی معادل با ۶/۱ % و ۳/۰ % را تجربه نمودند.
همانگونه که در شکل ۱ نشان داده شده است میزان مصرف جهانی الیاف در سال ۲۰۱۳ برابر با ۹۰/۱ میلون تن بود که نسبت به سال گذشته رشدی برابر با ۴/۴ % داشته است. این میزان رشد نسبت به رشد ۱/۵ % ای سال ۲۰۱۱ و با توجه به رکود اقتصادی حاکم بر اروپا و همچنین عدم قطعیت از روند آینده اقتصادی این کشورها بسیار قابل توجه است.
شکل ۱ – میزان مصرف جهانی الیاف طبیعی، سلولزی بازیافته و مصنوعی
با توجه به میزان جمعیت جهان در سال ۲۰۱۳ متوجه می شویم که مصرف سرانه الیاف در این سال برابر با ۱۲/۷ کیلوگرم بوده است. رشد ۴/۴ % ای میزان مصرف الیاف نسبت به متوسط رشد جهانی مصرف الیاف که برابر با ۸/۲ % از سال ۱۹۷۰ تاکنون و یا ۳/۵ % از سال ۲۰۰۰ تاکنون بوده است بسیار قابل توجه می باشد. این جهش قابل توجه در مصرف الیاف عمدتاً تحت تاثیر گسترش استفاده از محصولات یکبار مصرف در کشورهای پرجمعیت و دارای اقتصاد رو به رشد نظیر برزیل، روسیه، هندوستان و چین بوده است.
تجارت جهانی الیاف
بررسی آمار نشان می دهد حجم تجارت و مبادلات جهانی منسوجات در سال ۲۰۱۳ نیز رشد قابل ملاحظه ای یافته است. میزان صادرات ۱۰ کشور عمده صادرکننده محصولات نساجی با ۸/۱ % رشد به عددی در حدود ۵۲۷ میلیارد دلار رسیده است که در این بین میزان صادرات کشور چین با ۱۱/۴ % رشد ۲۸۴ میلیارد دلار بوده است و پس از آن کشورهای ترکیه و بنگلادش قرار دارند. البته در بین این کشورها ویتنام با بیشترین میزان رشد (۱۸ %) نسبت به سال گذشته توانسته است ۲۰ میلیارد دلار صادرات نساجی داشته باشد و با توجه به معاهده تجاری حذف حقوق گمرکی آمریکا و کشورهای آسیای جنوب شرقی پیش بینی می شود این میزان به سرعت افزایش بیشتری نیز داشته باشد.
در همین زمان میزان واردات منسوجات به کشورهای اتحادیه اروپا (۲۸ کشور) و آمریکا با ۴/۱% رشد به ۲۲۵ میلیارد دلار رسیده است. هرچند که هر دوی این نواحی سعی دارند تا با افزایش میزان صادرات خود تراز تجاری معاملات منسوجات را در حد قابل قبولی نگهدارند ولی هنوز این میزان با ۱۴۶ میلیارد دلار اختلاف به نفع واردات می باشد.
بازار الیاف
در بازار جهانی الیاف همچنان روند جایگزینی استفاده از الیاف مصنوعی به جای الیاف طبیعی در حال گسترش است به گونه ای که در سال ۲۰۰۰ تنها ۵۴ % از الیاف مورد استفاده در جهان را الیاف مصنوعی تشکیل می دادند در حالیکه هم اکنون این میزان به بیش از ۶۷ % رسیده است. البته بر طبق پیش بینی کمیته بین المللی مشورتی پنبه (ICAC) با توجه به سیاست های جدید دولت چین در خصوص کشت پنبه و اختلاف قیمت شدید پنبه با پلی استر این روند در آینده شدت بیشتری نیز خواهد یافت.
مواد اولیه پتروشیمی
سرمایه گذاری های کلان چین در پروژه های تامین مواد اولیه زنجیره پلی استر نظیر پارازایلین (PX) و ترفتالیک اسید خالص (PTA) منجر به افزایش ظرفیت شدید در این حوزه گردیده است و بدین ترتیب بازار رقابتی جهت کارخانجات کوچکی که توانایی تامین تولید داخلی مواد اولیه در این حوزه را ندارند بسیار سخت نموده است. البته این موضوع سبب گردیده است که قیمتها در این حوزه هیچ افزایشی نداشته باشد.
در مورد نخ و الیاف نایلونی نیز افزایش سرمایه گذاری در حوزه تامین کاپرولاکتم (CPL) به عنوان اصلی ترین ماده اولیه تولید این پلیمر تقریباً روند مشابهی داشته است و هم اکنون این حوزه نیز با تولید بیش از نیاز مواجه شده است.
پنبه
بر طبق نظر کمیته بین المللی مشورتی پنبه میزان تولید پنبه در فصل جاری با ۴/۱ % کاهش نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به ۲۵/۷ میلیون تن خواهد رسید که بیانگر سرانه تولید ۳/۶ کیلوگرم پنبه به ازای هر نفر می باشد.
در ماه مارس سال ۲۰۱۱ قیمت الیاف پنبه با یک افزایش بی سابقه به ۲۴۴ سنت به ازای هر پوند افزایش یافت و پس از آن قیمت به طور مداوم تا ماه ژوئن ۲۰۱۲ روند نزولی پیمود. در یک سال گذشته نیز نوسانات این قیمت در حد کمی بود به گونه ای که هم اکنون متوسط قیمت پنبه در حد ۹۰ سنت به ازای هر پوند می باشد.
همانگونه که می دانیم پنبه یک لیف بسیار مهم محسوب می شود و علاوه بر صنعت نساجی، میلیونها نفر از کشاورزان و افراد شاغل در سایر صنایع به نوعی زندگی روزانه خود را با پنبه سپری می کنند. به همین دلیل سیاستهای جدید در خصوص ترویج کشتهای خوراکی و یا حتی تنباکو در عوض پنبه در تعدادی از کشورها زیانهای جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت.
افزایش قیمت ۱/۳ % ای الیاف پنبه در سال ۲۰۱۳ نه تنها تاثیر بسیار مهمی در زندگی کشاورزان در کشورهای در حال توسعه خواهد داشت بلکه میزان درآمد ارزی این کشورها را نیز افزایش خواهد داد.
بطور کلی پیش بینی شرایط تولید و مصرف الیاف پنبه بسیار دشوار می باشد زیرا که فاکتورهای مختلفی نظیر شرایط آب و هوایی، آفات و حشرات مضر، میزان تقاضا از سوی صنعت نساجی و شرایط الیاف مصنوعی رقیب همگی بر روی روند جهانی این الیاف تاثیر می گذارند.
در حال حاضر برای چهارمین فصل متوالی میزان تولید پنبه بیش از تقاضای بازار جهانی بوده است و به همین دلیل در انتهای فصل بیش از ۲۰ میلیون تن الیاف پنبه در انبارهای مختلف باقی مانده است که این میزان بیانگر نسبت ۸۵ % ای مصرف نسبت به تولید این الیاف می باشد.
بیشترین میزان این انبارها در چین است که در ۳ فصل گذشته سیاستهای جدیدی در این خصوص وضع نموده است ولی برخلاف چین وضعیت الیاف پنبه در هند که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان جهانی این الیاف می باشد در حالت باثباتی قرار دارد.
پشم
میزان تولید جهانی الیاف پشم برای پنجمین سال متوالی توانسته است روند رو به رشد خود را ادامه دهد و در سال جاری با ۱/۲ % افزایش این میزان به ۱/۱ میلیون تن رسیده است.
البته باید توجه داشت که کشورهای بزرگ تولید کننده الیاف پشم نظیر استرالیا و زلاندنو تولید خود را اندکی کاهش داده اند، که این مساله عمدتاً به دلیل تغییر شرایط آب و هوایی، کاهش تعداد احشام و … بوده است. با این وجود استرالیا همچنان به عنوان بزرگترین تولید کننده الیاف پشم در جهان با ۲ % کاهش در میزان تولید خود توانسته است ۳۴۵ هزار تن الیاف پشم نشسته تولید نماید.
در کشور چین نیز با وجود افزایش تعداد احشام میزان تولید به دلیل کاهش ۶ % ای تقاضا از سوی بازار اروپا با افت مواجه شده است به گونه ای که صادرات محصولات پشمی این کشور به اروپا به ۴۹۰ میلیون دلار و آمریکا به ۱/۸ میلیارد دلار افت نموده است.
خشکسالی شدید در کشور زلاندنو نیز منجر به این گردیده است که تولید الیاف پشم در این کشور تا حد ۵ % افت نماید.
خمیر چوب
ظرفیت تولید خمیر چوب مورد استفاده در صنایع تولید الیاف بازیافتی نظیر ویسکوز، استات و … نیز مقداری افزایش را در سال گذشته تجربه نمود که مهمترین دلیل این موضوع اصلاح و بهینه سازی کارخانجات موجود و تبدیل تعدادی از آنها از تامین کننده نیاز صنایع کاغذسازی به صنایع تولید الیاف می باشد.
در سال ۲۰۱۳ ظرفیت تولید خمیر الیاف ویسکوز با ۱۸/۴ % افزایش به ۶/۸ میلیون تن رسید که برای سومین سال متوالی نشانگر یک رشد دو رقمی در این حوزه می باشد. هرچند که در سال گذشته چندین پروژه در آمریکا کنسل شدند ولی افزایش سرمایه گذاری در چین به نوعی جبران کننده این موضوع بود.
پارازایلین
صنعت تولید پارازایلین (PX) به عنوان یکی از مواد پتروشیمی که نقش اساسی در صنعت تولید الیاف مصنوعی بازی می کند در طی چند سال اخیر روندهای مختلفی را پیموده است. در سال ۲۰۰۲ برای اولین بار میزان تولید این ماده با افت مواجه شد و پس از آن ۵ سال متوالی رشدی در حد ۵ % را تجربه نمود. در فاصله سالهای ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۰ با افزایش سرمایه گذاری در این حوزه میزان رشد به بیش از ۱۰ % نیز رسید ولی پس از آن در طی ۲ سال متوالی تولید این ماده به زحمت توانست ۳ % رشد را تجربه نماید.
در سال ۲۰۱۳ باز هم موج افزایش ظرفیت تولید این ماده آغاز شده است و با ۶/۱ % افزایش تولید در این سال میزان تولید جهانی این ماده به ۴۲/۱ تن رسیده است و پیش بینی می شود میزان این رشد در طی ۲ سال آینده حتی ۲ رقمی نیز شود که بدین ترتیب تولید جهانی این ماده در سال ۲۰۱۷ به حد ۶۵ میلیون تن خواهد رسید.
اسید ترفتالیک خالص
از سال ۲۰۱۲ به بعد با افزایش سرمایه گذاری در حوزه اسید ترفتالیک خالص (PTA) میزان تولید این ماده با رشدی معادل با ۱۰/۵ % مواجه گشت و تنها در فاصله سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ تولید جهانی این ماده با آغاز به کار کارخانجات جدید توانست ۱۰/۹ میلیون تن افزایش یابد و به حد ۷۰ میلیون تن در سال برسد و پیش بینی می شود با ادامه این روند در سالهای آتی با حجم بسیار زیادی از اضافه ظرفیت تولیدی در این حوزه مواجه شویم.
منو اتیلن گلایکول
پس از ۲ سال نسبتاً آرام در این حوزه که ظرفیت جهانی تولید را تنها ۲ % افزایش داد، موج جدید از سرمایه گذاریها در این حوزه آغاز گشته است و پیش بینی می شود که در طی سالهای آتی میزان تولید منو اتیلن گلایکول (MEG) به میزان قابل توجهی افزایش یابد.
در سال گذشته پروژه هایی با مجموع ظرفیت ۵/۱ میلیون تن شامل ۵ واحد جدید در آسیا، یک بهینه سازی در کانادا آغاز گردیدند که می تواند ۴ % ظرفیت جهانی تولید این ماده را افزایش داده و به حد ۳۰/۸ میلیون تن برساند.
الیاف استیپل
در سال ۲۰۱۳ تولید جهانی الیاف استیپل (طبیعی و مصنوعی) با ۲/۱ % رشد نسبت به سال قبل به ۵۳/۵ میلیون تن رسید که از این میزان رشد ۱/۱ % سهم الیاف طبیعی و ۱/۲ % سهم الیاف مصنوعی بوده است.
شکل ۲ – سهم الیاف طبیعی، سلولزی بازیافته و مصنوعی در بازار جهانی
در سال ۲۰۱۳ تولید جهانی الیاف سلولزی بازیافته با ۱۱/۸ % رشد به حد ۵/۵ میلیون تن رسید که بیانگر متوسط رشد ۷/۳ % ای از سال ۲۰۰۰ تاکنون بوده است. در بین الیاف سلولزی بازیافتی الیاف ویسکوز با رشدی معادل ۱۴/۱ % و تولید ۴/۶ میلیون تن سهم اصلی را بر عهده دارند و پس از آن دسته الیاف (توو) استات با ۰/۲ % رشد و تولید ۹۷۷ هزار تن در جایگاه دوم قرار دارد.
در سال گذشته میزان تولید در کشورهای قاره آمریکا از جمله برزیل، مکزیک و آمریکا با ۲/۱ % افت به حد ۳۵۶ هزار تن رسید که از این میان بیشترین افت مربوطه به تولید الیاف ویسکوز بود در حالیکه تولید دسته الیاف (توو) استات اندکی افزایش را تجربه نمود.
هرچند که رشد ۱/۲ % ای الیاف استیپل مصنوعی در مقایسه با متوسط رشد ۳ % ای آنها از سال ۲۰۰۰ تاکنون بسیار کم می باشد، اما عدد تولید ۱۸/۲ میلیون تن میزان قابل قبولی در این حوزه می باشد.
در سال گذشته سهم کشورهای آسیایی در این بازار با ۱/۳ % افزایش به ۱۴/۴ میلیون تن رسید که معادل با ۸۰ % این بازار می باشد و تولید کشورهای قاره آمریکا نیز با رشدی معادل با ۲/۸ % به ۱/۳ میلیون رسید، در حالیکه تولید در قاره اروپا بدون تغییر نسبت به سال قبل در حد ۲ میلیون تن ثابت باقیماند.
همانگونه که مسلم است سهم اصلی در بین الیاف مصنوعی استیپل متعلق به الیاف پلی استر می باشد که تقریباً ۸۱ % بازار را در اختیار دارد. میزان تولید الیاف اکریلیک و پلی پروپیلن استیپل نیز در مدت زمان مذکور تقریباً ثابت باقیمانده ولی الیاف نایلون استیپل پس از مدتها روند نزولی خود را پشت سرگذاشته و افزایش تولید را نیز تجربه نمودند.
نخهای فیلامنتی
در سال ۲۰۱۳ تولید جهانی نخهای فیلامنتی با ۷/۹ % افزایش به ۳۶/۶ میلیون تن رسید. روند صعودی مصرف نخهای فیلامنتی به طرز حیرت آوری توانسته است در طی ۳۰ سال گذشته ثبات خوب خود را حفظ نماید به گونه ای که متوسط نرخ افزایش مصرف نخهای فیلامنتی در فاصله سالهای ۱۹۸۰ الی ۲۰۱۳ در حدود ۵/۶ % بوده است.
میزان مصرف سرانه نخهای فیلامنتی نیز در طی ۳۰ سال گذشته دارای روند صعودی بوده و از ۱/۳ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال ۱۹۸۰ به ۵/۲ کیلوگرم به ازای هر نفر در سال ۲۰۱۳ رسیده است و در این میان تنها در سالهای ۱۹۸۲ و ۲۰۰۸ این روند به دلیل بحرانهای جهانی اندکی دچار مکث گردیده است.
در بین نخهای فیلامنتی، نخهای پلی استری توانسته اند با ۸/۵ % افزایش میزان مصرف خود را به ۲۹/۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۳ برسانند و پس از آن نخهای فیلامنتی پلی آمیدی با ۷/۸ % افزایش در حدود ۴/۲ میلیون تن در سال مورد استفاده قرار گرفته اند. هرچند نخهای فیلامنتی پلی پروپیلنی و سلولزی بازیافتی در سال گذشته نتوانستند روند رو به رشد ۳ سال گذشته خود را تکرار نمایند، اما سایر انواع نخهای فیلامنتی هرچند به صورت محدودی مورد استفاده قرار می گیرند ولی توانسته اند رشد مصرف دورقمی داشته باشند.
در حال حاضر کشور چین با تولید ۷۲ % از نخهای فیلامنتی دنیا با اختلاف فاحشی در صدر جدول کشورهای تولیدکننده قرار گرفته و پس از آن آمریکا، هندوستان و تایوان هرکدام با سهمی نزدیک به ۵ % در رده های بعدی قرار دارند.
بازار جهانی نخهای فیلامنتی پلی استری شامل انواع مختلف نخهای نساجی، نخهای صنعتی، نخ فرش ماشینی و … با ۸/۵ % افزایش به ۲۹/۶ میلیون تن در سال ۲۰۱۳ رسید که بیش از ۹۵% آن سهم کشورهای آسیایی بود. به همین ترتیب می توان انتظار داشت که محرک اصلی این بازار کشورهای آسیایی با ۸ % افزایش در تولید باشند.
بیشتر نخهای فیلامنتی پلی استری در بازار تولیدات متداول نساجی مورد استفاده قرار می گیرند و میزان تولید این نخها در سال ۲۰۱۳ با ۸/۴ % افزایش به ۲۷/۴ میلیون تن رسید که از این میزان سهم رشد تولید در کشورهای آسیایی، قاره آمریکا و کشورهای اروپایی به ترتیب ۸/۵ %، ۲/۰ % و ۳/۳ % بود.
در سال ۲۰۱۳ بازار نخهای فیلامنتی پلی استری جهت استفاده در مصارف صنعتی نیز با ۸/۷ % افزایش نسبت به سال قبل به ۱/۹ میلیون تن رسید که از این میزان سهم کشورهای آسیایی در حدود ۸۳ % بود که در مقایسه با سهم ۹۸ % ای این کشورها در تولید نخهای متداول فیلامنتی پلی استری بسیار کمتر می باشد.
هرچند در حوزه نخهای فیلامنتی مورد استفاده در فرش ماشینی (نخ BCF) ظرفیت های تولید جدیدی در کشورهای چین و ترکیه به بهره برداری رسیده است اما بازار آمریکا همچنان بزرگترین بازار تولید و مصرف اینگونه نخها می باشد. در مجموع در سال ۲۰۱۳ میلادی ظرفیت تولید این نخها با ۱۸/۸ % افزایش نسبت به سال قبل به ۳۴۵ هزار تن رسید.
بازار نخهای فیلامنتی پلی آمیدی در سال ۲۰۱۳ با یک رشد ۷/۸ % ای به ۴/۲ میلیون تن در سال رسید که از این میزان سهم نخهای فیلامنتی پلی آمیدی مورد استفاده در صنعت نساجی ۴/۲ میلیون تن بود که به تنهایی رشدی در حد ۱۰/۷ % را عمدتاً در کشورهای چین و قاره آمریکا تجربه نمود. در حوزه نخهای فیلامنتی پلی آمیدی صنعتی پس از ۲ سال نزولی در سال گذشته برای اولین بار تولید با ۴ % افزایش به یک میلیون تن در سال رسید.
نخهای فیلامنتی پلی آمیدی مورد استفاده جهت تولید فرش و کفپوشها (نخ BCF) نیز برخلاف روند چند سال گذشته خود با ۴ % افزایش به ۷۳۱ هزار تن در سال رسید که این افزایش تنها مرهون افزایش ظرفیت تولید در کشور آمریکا و چین بود و در مابقی کشورهای جهان تغییر خاصی در این حوزه اتفاق نیافتاد.
نخهای ریسیده شده
در سال ۲۰۱۳ تولید جهانی کلیه انواع نخهای ریسیده شده و فیلامنتی با ۵/۷ % افزایش به ۷۵/۸ میلیون تن رسید. در فاصله ۱۳ سال گذشته متوسط افزایش تولید نخها برابر با ۸/۳ % بود که این میزان ناشی از افزایش ۱/۲ % ای نخهای ریسیده شده و ۶/۳ % ای نخهای فیلامنتی بود. بیدن ترتیب می توان اظهار داشت که سهم نخهای فیلامنتی از بازار کل انواع نخها از سال ۲۰۰۰ تاکنون از ۳۶ % به ۴۸ % افزایش یافته است.
در شکل ۳ وضعیت دقیق هرکدام از انواع نخها از قبیل نخهای ریسیده شده از الیاف کوتاه، نخهای ریسیده شده از الیاف بلند، نخهای فیلامنتی نساجی، نخهای فیلامنتی صنعتی، نخهای فیلامنتی فرش نشان داده شده است. با توجه به این نمودار به خوبی متوجه می شویم که هرچند هنوز نخهای ریسیده شده از الیاف کوتاه سهم عمده بازار را به خود اختصاص داده اند و دارای یک روند نوسانی ولی تقریباً خطی هستند ولی رشد مجموع بازار نخها وابسته به رشد نخهای فیلامنتی نساجی است که از سال ۲۰۰۵ به بعد توانسته است با رشد متوسط ۸/۱ % بازار کلیه نخها را تحت تاثیر قرار دهد و سهم خود را از ۲۹ % به ۴۱ % افزایش دهد.
شکل ۳ – میزان استفاده از نخهای تولید شده از الیاف کوتاه، نخهای فیلامنتی نساجی، نخهای تولید شده از الیاف بلند، نخهای فیلامنتی صنعتی و نخ فرش در طی سالهای گذشته
هرچند بازار نخهای فیلامنتی صنعتی بسیار کوچک و محدود می باشد، اما این بازار نیز بسیار پویا بوده و در سال گذشته ۴/۱ % افزایش تولید را تجربه نموده است.
تجارت منسوجات و البسه
برطبق آمار منتشر شده توسط سازمان تجارت جهانی (WTO) میزان کلی تجارت جهانی البسه در سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۷۰۸/۴ میلیارد دلار گردید که نسبت به سال ۲۰۱۲ که این عدد در حدود ۵/۷۱۱ میلیارد دلار بود اندکی دچار رکود گردیده است. در شکل ۴ میزان واردات البسه و منسوجات در ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا به همراه سایر کشورهای مهم در این حوزه نشان داده شده است که البته این آمار با آماری که توسط سایر مجموعه ها جمع آوری شده است اندکی دارای تفاوت می باشد.
شکل ۴ – میزان واردات البسه و منسوجات در مهمترین کشورهای واردکننده
بر طبق بررسی های صورت پذیرفته توسط سایر نهادها میزان صادرات جهانی منسوجات در سال ۲۰۱۳ با ۶/۸ % افزایش به ۶۱۲/۶ میلیارد دلار رسیده است.
کشور چین با ۲۸۴ میلیارد دلار صادرات البسه همچنان به عنوان مهمترین کشور در دنیای نساجی مطرح می باشد که با لحاظ نمودن سهم وارداتی این کشور می توان تراز مثبت تجاری ۲۵۷ میلیارد دلاری را برای آن در نظر گرفت. هرچند که در طی سال جاری میزان صادرات کشورهایی نظیر هنگ کنگ و هندوستان دچار نزول شده است اما میزان صادرات کشورهایی نظیر بنگلادش و ویتنام به سرعت در حال افزایش است.
شکل ۵ – سهم استفاده از منسوجات در کشورهای آسیایی، قاره آمریکا، اروپا، آفریقا و اقیانوسیه
نکته جالب توجه در این است که میزان صادرات منسوجات مهمترین کشورهای واردکننده منسوجات نیز در طی سال ۲۰۱۳ افزایش یافته است به گونه ای که این عدد از ۳۴۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۲ با ۳/۸ % افزایش به ۳۶۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ افزایش یافته است.
البته شایان ذکر است که حجم قابل قبولی از تجارت منسوجات و البسه نیز در داخل کشورهای اتحادیه اروپا صورت می پذیرد که این عدد بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار می باشد.
پیش بینی سال ۲۰۲۰
در حال حاضر مصرف سرانه منسوجات اعم از منسوجات تهیه شده از الیاف نو و یا بازیافتی در حد ۱۲/۷ کیلوگرم می باشد که نسبت به گذشته نشانگر یک روند صعودی تقریباً یکنواخت می باشد. در سال ۱۹۸۰ این میزان ۸/۰ کیلوگرم و در سال ۲۰۰۰ این میزان ۹/۵ کیلوگرم به ازای هر نفر بود و پیش بینی می شود در سالهای آتی با افزایش سهم استفاده از منسوجات یکبار مصرف این میزان روند صعودی خود را با شدت بیشتری ادامه دهد.
البته باید توجه داشت که بازار استفاده از منسوجات دست دوم هنوز در بسیاری از کشورهای نسبتاً عقب مانده مخصوصاً در قاره آفریقا بسیار فعال و رایج می باشد.
علاوه بر این تهدید، مهمترین عوامل ارتقا بازار منسوجات را می توان رشد سطح رفاه در کشورهای در حال توسعه و گسترش استفاده از منسوجات یکبار مصرف دانست.
ماخذ:
The Fiber Year 2013, Andreas Engelhart,
http://thefiberyear.com/
دکتر شاهین کاظمی- دکتری شیمی نساجی و علوم الیاف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر
منبع : شماره ۲۴ مجله کهن
تلفن اشتراک : ۷۷۲۴۵۷۸۰-۰۲۱
