تشدید هیجان در بازار سهام / عرضه نادرست سهام پتروشیمی مبین عامل تشدید
یک کارشناس بازار سرمایه؛ عرضه بد موقع سهام شرکت پتروشیمی مبین در هفته گذشته را عامل بدبینی فعالان بازار سرمایه نسبت به وجود درک متقابل مسئولان و فعالان، ایجاد حاشیه هایی برای این بازار و کاهش اعتماد بخشی از فعالان نسبت به بازار سرمایه عنوان کرد.
محمد اسکندری در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، افزود: عرضه سهام شرکت مبین که فراتر از توان نقدینگی شرایط فعلی بازار بود و همچنین تخصیص سهمیه ای این سهم در روزهای بعدی و بطور کلی وجود دامنه نوسان برای روزهای ابتدایی عرضه اولیه، باعث شد بخشی از فعالان که پس از فعل و انفعال های هفته نخست بعد از بیانیه لوزان در بازار باقی مانده بودند، نسبت به ادامه روند بازار ناامید شوند.
وی ادامه داد: تبلیغ و اعلام خبر عرضه ارزان سهام این شرکت و ایجاد تلقی یک فرصت بی بدیل در خرید سهام این شرکت، که متاسفانه به یک رویه نادرست در عرضه های اولیه تبدیل شده، موجب شد تا اکثر فعالان نسبت به فروش سهام دیگر خود اقدام کنند تا از این فرصت بازدهی تضمین شده بهره مند شوند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: این سیاست اشتباه و بدموقع، بازار سرمایه را با چالش جدی مواجه کرد البته این رویکرد متاسفانه در مدیریت بازارهای سرمایه کشور وجود دارد که با تخصیص یک سود ولو کوچک به فعالان بازار انگیزه آنان را برای حضور در بازار تقویت کنیم که این موضوع به حق در شان یک بازار حرفه ای و کارآ نیست و به هیجانات و ایجاد دید کوتاه مدت و سفته بازانه در بازار دامن می زند.
وی ادامه داد: این حرکت و سیاست گذاری اشتباه، موافقان و مخالفانی به همراه داشت چرا که معترضین قبلا نیز مخالفت خود را با این اقدام اعلام کرده بودند اما مسئولان به هر دلیلی که ظاهرا نتوانسته افکار عمومی بازار را توجیه کنند، بر این کار اصرار ورزیدند و متاسفانه طبق قرائن این روال عرضه های اولیه بدون توجه به کشش بازار کماکان ادامه دارد.
به گفته اسکندری؛ ارایه تئوری های اثبات نشده در این زمینه، مبنی بر ورود پول جدید به بازار با عرضه های اولیه، باعث از دست رفتن رمق باقی مانده بازار پس از چالش عرضه های سنگین برخی حقوقی ها در هفته نخست بعد از بیانیه سوئیس و ایجاد هیجان فروش در بازار سرمایه و این احساس تقویت شد که سیاستهای اداره بازار برای حفظ حتی کوتاه مدت بازار سرمایه از بعضی چالش های موجود کارآمد نمی باشد.
وی؛ اصل اعتراض معترضین را به حق دانست ولی در عین حال، گفت: اینکه بحث های داخل بازار سرمایه به جاهای دیگر کشیده شود، محل تامل است و ای کاش در بازار سرمایه رویکرد پذیرنده تری نسبت به این مسایل وجود داشته باشد تا برخی از این اعتراض ها که افرادی بعضا رویکرد حرفه ای و غیرسیاسی به بازار در آنها اثبات نشده، ارجاع نشود.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: بهتر است که خود مجموعه وزارت اقتصاد، بازار سرمایه و نیز مسئولان بازار به دغدغه های فعالان بازار توجه عملی بیشتری نشان دهند و لااقل به این نکته توجه کنند مشاورانی که در این خصوص نظر آنها اعمال گردیده، لزوما تلقی درستی از واقعیات بازار نداشته و نماینده اکثریت فعالان بازار نیستند.
وی افزود: البته نباید از حق گذشت که مدیریت جدید بازار سرمایه اقدامات مثبتی را انجام داده به خصوص در موضوع برنامه قریب الوقوع انتشار مستقیم اطلاعیه های شرکتها، افزایش دامنه نوسان، کاهش حجم مبنا، تفویض اختیار بیشتر به خود بورس ها و حل مشکل بهره مالکانه سنگ آهنی ها و خوراک پتروشیمی ها فعالیت های مطلوبی داشته و رویکرد مثبتی نشان داده لیکن برخی اقدامات نادرست(آن هم در سطح اجرا)بعد از بیانیه سوئیس باعث شد که این تلاش و موفقیت دیپلماتیک کشور به کام بازار سرمایه تلخ شده و خاطره بدی از آن برای بازار به جا بماند و جو ناامیدی و عدم اعتماد نیز بر بازار حاکم شود.
اسکندری در خصوص بحث دستکاری در بورس تهران نیز گفت: معترضین مدعی هستند که در بورس اطلاعات پنهانی، دستکاری های قیمتی برخی فعالان معدود بازار، نشت اطلاعات شرکتها و ایجاد رانت های مختلف ناشی از برخی محدودیت های موجود در بازار وجود دارد.
وی ادامه داد: البته رانت اطلاعاتی نیز از موارد مبتلابه بازار سرمایه است دستکاری قیمت یکی از دغدغه های همیشگی بازار است به این معنا که با سفارش های غیرواقعی و مصنوعی، قیمت ها به سمت قیمتهای غیرواقعی و دور از ارزش ذاتی سوق داده می شود لیکن حرکت به سمت کاهش این موارد و برخورد با چنین مواردی از الزامات فعالیت سالم و شفاف در بازار است که به نظر می رسد باید در بازار سرمایه تقویت شود.
این کارشناس اقتصادی افزود: به نظرمی رسد برخی سیاست های خاص نظیر دامنه نوسان، سهمیه بندی و محدود شدن انتخاب سرمایه گذاران و وجود واسطه در اعلام اطلاعات شرکتها به بازار زمینه این دو معضل را در بازار افزایش می دهد و شبهه دستکاری قیمت را تقویت می کند.
لازم به ذکر است؛ تشدید روند نزولی بورس در هفته های اخیر و کاهش دارایی سهامداران، در کنار عرضه های سنگین توسط حقوقی ها و جلوگیری از رشد قیمت سهم و معاملات مبهم پتروشیمی مبین در هفته گذشته؛ موجب شد تا سهامداران معترض طی نامه ای مراتب اعتراض خود را به گوش مسئولان برسانند و خواستار رسیدگی به وضعیت بورس و انجام بازرسی های قانونی از این بازار شوند.
اما از آنجا که بورس تهران بازاری شفاف بوده و افرادی سرمایه محدود خود را به امید کسب سودهای ناچیز وارد این بازار کرده اند، باید به این موضوع سریعا رسیدگی شده و افراد متخلف شناسایی شوند تا معاملات بورس موجب ایجاد شائبه در سهامداران نشود.