ابراهیم حمایتکار: بسیاری از شرکتهای فرش ماشینی تقلب می کنند
فعاليتهاي مستمر و حضور دائم و اثرگذار حاج آقا حمايتكار در گروه فرش «زمرد مشهد» ما را بر آن داشت تا گفتوگويي ترتيب دهيم و ساعتي را پاي صحبتهاي ايشان بنشينيم تا در رابطه با مسائل و مشكلات مختلفي كه امروز توليد و توليدكننده با آن درگير است صحبت كنيم. نكته جالب توجه در ميان صحبتهاي حاج آقا حمايتكار عدم گلايه و دلخوري ايشان از هيچ مسئول و همكار ديگر در اين حوزه بود آن هم در شرايطي كه اين روزها بخشي از صحبتهاي افراد مختلف درمورد رقيبان و بدگويي از آنها است.
ايشان عنوان كردند: ما كار خودمان را ميكنيم و كاري با هيچ شركت ديگر نداريم اما براي پيشرفت خود به دنبال رقباي سرسخت نيز در حوزه توليد فرش ماشيني هستيم و خوشحال خواهيم شد تا با ارائه محصولاتي با كيفيت باعث پيشرفت خود و ديگر توليدكنندگان شويم.
ايشان كيفيت در محصول توليدي را يكي از نشانههاي مهم براي حضور مداوم و موفق مجموعه فرش زمرد مشهد در سطح اول كشور و بينالمللي خواند. بخش كامل صحبتهاي آقاي حمايتكار در رابطه با مسائل مختلف حوزه فرش ماشيني را در ادامه بخوانيد.
توصيف شما از شرايط فعلي كشور براي توليدكننده در بخشهاي مختلف به چه شكلي است؟ در رابطه با موانع و مشكلاتي كه وجود دارد نيز براي ما بفرماييد.
در رابطه با مشكلاتي كه وجود دارد بارها و بارها از سوي دوستان و همكاران و همصنفهاي ما به شكل هاي مختلف بيان شده است ولي متأسفانه به علت مسائل مختلف هيچگونه ترتيب اثري در كار داده نشده و نتيجه اينكه امروز در شرايط فعلي توليد كننده با شرايط بسيار سختي رو به رو شده است.
بحث اول اين صحبتها همان اشاره به مواد اوليه مورد نياز اين حوزه است، با توجه به اينكه درحال حاضر بانكهاي كشور ارتباطي با بانكهاي كشور هاي خارجي ندارند و تقريبا ٧٠ درصد مواد اوليه مورد نياز ما بايد از خارج تأمين شود. و ما براي تهيه مواد اوليه مورد نياز خود نياز به ارز داريم در شرايطي كه هيچ نوع مسيري براي انتقال ارز و كار از طريق ال سي وجود ندارد ما نيازمند حجم بالايي از نقدينگي ريالي جهت انجام معاملات خود براي تهيه مواد اوليه هستيم. كه چالش بزرگي براي ما محسوب ميشود. به صورت مشخص بايد عرض كنم؛ زماني كه ما اقدام به خريد مواد اوليه ميكنيم بايستي تمامي هزينه را در شروع كار به طريقي به حساب مشتري خود واريز كنيم.
از طرفي هم امكان واريز مستقيم پول به حساب شركت توليدكننده مواد اوليه ميسر نيست و ما بايد از طريق شخص سومي اين فرايند را صورت دهيم كه اين خود مشكلاتي در بر دارد. جداي از مواردي كه مطرح شد اين پروسه خريد، خود زمانبر است و حدود يك ماهي طول ميكشد تا پول در حساب شركت فروشنده بنشيند. پس از آن نيز حدود سه يا چهار ماه زمان ميبرد تا كالاي مورد نظر به دست ما برسد.
پس تا به اينجا يك وقفه سه ماهه عملا به ما تحميل ميشود كه ما بايد در اين سه ماه هزينه و اقساط پولي را كه از طريق شبكه بانكي گرفتهايم را پرداخت كنيم. حتي پس از اينكه مواد اوليه به دست ما ميرسد به دليل اينكه به صورت خام است و بايد ريسندگي و رنگرزي روي آن صورت بگيرد. و پس از آن محصول نهايي كه فرش است با نخ آماده شده توليد شود. حدود دو يا سه ماه زمان ميبرد.
در مرحله آخر ما بايد بتوانيم اين محصول نهايي (فرش) را به فروش برسانيم. حال اگر چنانچه خيلي خوشبين باشيم و بازار به شكل مطلوب باشد كالا را ميفروشيم. اما با توجه به ركودي كه در جامعه ما حاكم است عملا ممكن است بازگشت سرمايه ما سه يا چهار ماه طول بكشد. مسائل عنوان شده درحال حاضر مجموعهاي كامل از بزرگترين چالشهاي ما در اين حوزه است.
مسئله بعدي نحوه اخذ وام از بانك است. امروزه به عنوان ضامن، تمام بانكهاي كشور سند ملكي ميخواهند و براي يك توليدكننده فراهم كردن سند مسئله بسيار سختي است. يعني ما قبل از اينكه بخواهيم وارد صنعت شويم ابتدا بايد ملاك باشيم نه صنعت گر، خب ما تا چه حد مگر ميتوانيم ملك داشته باشيم؟ تعداد املاك ما به اندازه رفع نيازمان است.
درحال حاضر نيز با توجه به اين وضعيتي كه براي صادرات درست شده ما براي صادرات به خيلي از كشور ها دچار مشكل هستيم. به خاطر شرايط سيستم بانكي كشور عملا ما صادرات خود را با ارز انجام نميدهيم يعني ارزي به دست ما نميرسد چون طرف خريدار نيز در كشور خود با محدوديتهايي براي خريد از طرف ايران مواجه است. در جريان هستيد كه براي انتقال ارز يا بايستي سيستم بانكي باشد يا افرادي كه به صورت نقد در داخل كيف آنها را انتقال دهند كه عملا به خاطر قوانين پولشويي و مسائل مختلف انتقال ارز با كيف و به صورت نقد غير ممكن است
. پس نهايتا تنها كاري كه ما مي توانيم براي انجام معاملات خود انجام دهيم اين است كه به طرف خارجي بگوييم هزينه را به صورت ريال تحويل صرافان يا طرف سوم معاملات در يك كشور ثالث دهند.كه اين مسئله و نحوه انتقال نيز براي هر سه طرف معامله تبعاتي دارد و بيش از يك يا دوبار نميتوان با افراد مشابه معاملاتي صورت داد چون تحريمها و محدوديتهاي موجود و قوانين آنها نيز پيگيريهايي براي آنها به وجود ميآورد و در معاملات خود به مشكل ميخورند.
مسئله ديگر تهيه قطعات يدكي، براي ماشينآلاتي است كه درحال حاضر در مجموعههاي توليدي كار ميكنند. تا به امروز چندين و چند بار براي خريد اين قطعات پول ارسال كرديم اما در نهايت پس از يك ماه پول برگشت داده شده آن هم به اين دليل كه اين شركتها از ارائه خدمات به شركتهاي ايراني محدوديت شديدي دارند.
حتي براي انجام اين كار نيز لازم است كه در يك كشور ثالث افرادي مورد اطمينان پيدا كنيم، و پول خود را در اختيار آنها قرار دهيم تا آنها از فلان كمپاني قطعات مورد نياز را خريداري و براي ما ارسال كنند. آن ها هم نهايتاً دو يا سه بار كه اين كار را ميكنند چون ممكن خودشان نيز زير سوال بروند كه مقصد نهايي اين كالا كجاست. تا اين قطعه نباشد اين ماشينها كار نميكنند و به مثابه يك مشت آهن هستند .
آيا در داخل كشور شركتهايي براي توليد اين قطعات وجود ندارد؟
براي بعضي از قطعات كه در داخل كشور امكان ساخت وجود دارد ولي قطعات الكترونيكي است مطلقا امكان توليد در اينجا را ندارند. اين قطعات بايد حتما از طرف شركت سازنده ماشين توليد شود و انحصار آن در اختيار خودشان است.
در شرايطي كه صادرات به كشورهاي خارجي با محدوديت مواجه هست. توليد براي بازار داخل با وجود حجم بالاي توليدكننده بايد با چه شرايطي باشد؟ برنامه خاص شما براي حفظ و پيشرفت فروش در بازار داخل چيست؟
تمام تلاش شركت فرش زمرد كه از اسفند ماه سال ١٣٧٥ تاسيس شده اين است كه هميشه كيفيت بالاي كالاي خود را حفظ كند تا بدين وسيله بتواند بازار خود را حفظ و گسترش دهد. تمام اليافي كه ما استفاده ميكنيم از مواد اوليه شركت معتبر و معروف درالون آلمان كه مرغوبترين الياف توليدي در كل دنيا است. به جرأت ميتوانم خدمت شما بگويم كه ما امروز فرش توليد شده خود از بيست سال قبل را بدون هيچ افت كيفيتي در خانه مصرفكنندگان داريم و ذرهاي تغيير شكل نداده است.
همواره تلاش كرديم نامي از خود بجا بگذاريم كه خريدار به هنگام شنيدن نام فرش زمرد مشهد خيالش از بابت خريد محصول راحت باشد. در صورتي كه امروز خبر داريم تعدادي از دوستان يا شركتهاي ديگر الياف مختلف از كشورهاي متفاوت را خريداري كرده و آنها را با هم مخلوط ميكنند. اما فرش زمرد هيچگاه اين كار را نكرده است. هميشه و هميشه ثابت قدم بوده و سعي كرده محصول نهايي بهترين محصول باشد و از نظر طرح و رنگ و نقشه به روز باشد. من ايمان دارم كه فرش هاي توليدي ما امروز با فرش توليد شده توسط شركتهاي معتبر خارجي قابل رقابت است.
امروز تعدادي از شركتها اقدام به ايجاد شعبههاي مستقيم فروش در شهرستان ها ميكنند. برخي بر اين باور هستند كه زمان انجام اين كار چند سال قبل بود و امروز براي ايجاد شعبه مستقيم فروش در شهرها كار چندان اقتصادي نيست. نظر شما در اين باره چيست؟
در شرايط امروز اصولا سرمايه گذاري بر روي ملك رقمهاي بسيار بالايي را به خود اختصاص ميدهد و عملاً از نظر اقتصادي هيچگونه توجيهي براي اين كار وجود ندارد. خود ما معمولا براي فروش محصولات خود از طريق بنكدارها اقدام ميكنيم. به اين صورت كه آنها در هر شهرستاني كه هستند مستقيماً كالاي مورد نظر خود را با تعداد دلخواه از طريق سايت اينترنتي فرش زمرد مشهد سفارش ميدهند. در شرايط فعلي كشور خريد مغازه در شهرستانهاي مختلف هيچگونه توجيه اقتصادي ندارد.
به نظر شما اين شيوه فروشي كه مدنظر داريد امكان جعل و تقلب از برند شما را افزايش نميدهد؟ در صورتي كه شما شعبات فروش مشخصي داشته باشيد كه برند زمرد فرش مشهد فقط از آنها قابل خريداري باشد خيال شما هم راحت نيست؟
متأسفانه تعداد توليد كنندگان فرش ماشيني در داخل كشور خيلي بيش از نياز مصرف داخل است. به همين خاطر آن كنترلي كه بايد روي كار صورت گيرد اصلا وجود ندارد. به عنوان مثال شركتها هميشه سعي ميكنند از نام كلمه مشهد در برند خود استفاده كنند و نمونههاي بسياري از برندها وجود دارد كه در اسم خود به صورت پسوند يا پيشوند از كلمه «مشهد» يا «زمرد» استفاده كردهاند.
حضور در نمايشگاه داخلي به عقيده يك سري از شركتهاي برند ضرورتي ندارد اما شما به عنوان يك برند معتبر سالهاست در نمايشگاه داخلي شركت ميكنيد استراتژي شما در اين زمينه چيست؟
ديدگاه افراد با يكديگر متفاوت است. اعتقاد شخصي من بر اين است كه حتما بايد در نمايشگاه داخلي حضور داشته باشيم. اولا اين نمايشگاه صرفا جنبه ديدار اهالي فرش را دارند و تمام افرادي كه در طول سال سخت همديگر را ملاقات ميكنند در اينجا فرصت پيدا ميكنند تا از نزديك با يكديگر ملاقات كنند. مسئله ديگر اهدافي است كه هر شركت از حضور در نمايشگاه دارد. مسئله بعدي ميزان فروش است كه خب بستگي به وضعيت غرفه سازي و تنوع محصولات دارد.
ولي دركل از ديد من نهايتا نمايشگاه هاي داخل بيشتر اعلام حضور به حساب ميآيد. تا هم مصرف كنندگان و خريداران از آخرين محصولات شركتها باخبر شوند هم نوآوريهاي صورت گرفته رقبا را مجبور به حركت رو به جلو ميكند و شركتهاي خوب از شركتهاي ضعيف شناسايي ميشود. به طور مثال چه كالا هايي امسال جديد است و چه پيشرفت هايي نسبت به سال قبل صورت گرفته، آيا همان كالا هاي سال قبل ارائه ميشود يا خير. آيا حرف جديد براي گفتن دارند و كالا هاي جديد تر و محصول با كيفيت تري توليد شده يا خير؟ بنا بر همين دلايل از ديد من حضور در نمايشگاه داخلي حتما ضرورت دارد.
آيا از لحاظ توليد مواد اوليه در كشور نسبت به چند سال قبلي پيشرفتي داشتهايم؟ كيفيت مواد اوليه شركتهاي داخلي به چه شكلي است؟
تقريباً 90 درصد مواد اوليه مصرفي در كارخانجات فرش ماشيني الياف اكريليك است. در كشور نيز يك كارخانه توان توليد اكريليك با حجم بالا را داشت كه آن هم امروز ديگر اين شرايط را ندارد. و آن كارخانه پلي اكريل اصفهان بود كه بنا به مشكلاتي كه در آن وجود دارد عملا توان تغذيه شركتهاي داخلي را ندارد.و نهايتا همه شركتهاي متقاضي مجبورند اكريليك مورد نياز را از خارج تهيه كنند. براي احداث چنين واحدهايي، سرمايه گذاري هاي سنگيني لازم است كه عملا از دست بخش خصوصي خارج است. در اينجا يا بايد دولت ورود كند و يا سرمايه گذار خارجي باشد. در هرصورت كسي اين كار را انجام نميدهد چون حجم سرمايه گذاري بسيار بالاست و سرمايه گذار ترجيح ميدهد در يك كار اقتصادي ديگر كه ريسك كمتري هم دارد با يك سرمايه كمتر به سود بيشتري برسد. امروز وضعيت صنعت به شكلي است كه اگر كسي سرمايه خود را در بانك بگذارد و اصلا كار صنعتي انجام ندهد دو يا سه برابر سود بيشتري نصيبش خواهد شد.
باوجود اين تعداد مصرف كننده الياف اكريليك فقط در حوزه فرش ماشيني، آيا باز هم سود كمتري نصيب سرمايه گذار احداث كننده كارخانه اكريليك ميشود يا مشكل مسئله ديگري است؟
حتي اگر سرمايه گذاري لازم براي كارخانه هم توسط بخش خصوصي داخلي ايجاد شود. پايه و اساس ماده اوليه لازم براي آكريليك يك ماده به نام آكريليته است كه به دليل مصارف آن در صنايع دفاعي، شامل تحريمهاي سفت و سخت است. به نوعي واردات آكريليك از ماده اوليه آن بسيار راحت تر است. كه اين ماده توسط چند شركت مشخص توليد ميشود و عملا خريد ما از آنها در اين شرايط غيرممكن است.
انجمن هاي نساجي ايران و جامعه متخصصين و ساير نهادهاي موجود در اين صنعت در هدايت صنعت نساجي و فرش ماشيني تا چه ميزان موفق بودهاند؟
بسيار روابط خوب و دوستانه اي ميان ما و اين انجمنها برقرار است و هميشه هر كدام از اين انجمنها واقعا تمام تلاش خودشان را براي پيشرفت و ارتقاي كيفي صنعت نساجي انجام دادهاند. تا جايي كه از دستشان بر بيايد سعي ميكنند كه مشكلات صنعت را رفع كنند. اما خب اين عزيزان هم در هر صورت توانشان تا يك حد و حدودي است.
با وجود شرايط فعلي كشور به خصوص در حوزه صادرات فرش، برنامه شما براي شركت در نمايشگاههاي خارجي به چه شكلي است؟
به دليل اينكه نرخ ارز بسيار بالاست عملا ما فقط به عنوان بازديد كننده ميتوانيم در اين رويدادها شركت كنيم. چون اولا به محض اينكه متوجه شوند يك شركت ايراني هستيم خودشان را كنار خواهند كشيد. چون ميدانند كه دولتشان اجازه داد و ستد با طرف ايراني را به آنها نميدهد. كه نه به ايران كالايي بفروشند و نه از ايران كالايي بخرند.
————————————————————————————
این مطلب را نیز بخوانید
پیشنهاد سردبیر : مصاحبه با آقای دکتر روحانی – سرای ابریشم
اشتراک رایگان سالانه مجله کهن
جهت دریافت اشتراک رایگان سالانه مجله نساجی و فرش ماشینی کهن در فرم زیر ثبت نام کنید
