خدمات مهندسی نساجی، نیاز صنعت فرش ماشینی
مصاحبه با دکتر دیاری؛ رئیس کلینیک فرش دکتر دیاری
به پای صحبت‌های آقای دکتر دیاری از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی کاشان در حوزه نساجی و به خصوص فرش ماشینی نشستیم تا از دیدگاه‌های ایشان به عنوان پژوهشگری که با صنعت نیز ارتباط نزدیکی دارد نسبت به وضعیت شرکت‌های تولیدی و فرش ماشینی در کاشان را جویا شویم. ایشان معتقد هستند که دلیل اینکه برخی واحدها توان صادراتی ندارند در کیفیت محصول تولید شده نیست بلکه به خاطر شیوه‌های مدیریتی سنتی و ناآشنا بودن نسبت به بازارهای صادراتی دنیا است. در ادامه صحبت‌های ایشان با خبرنگار مجله کهن را می‌خوانیم.
اگر مایل باشید اندکی راجع به شرکت خدمات مهندسی راینو و فعالیت‌های آن در طول سالیان گذشته صحبت کنیم. در اصل شما چه نوع خدماتی به تولیدکنندگان در حوزه فرش ماشینی ارائه می‌دهید؟
“شرکت توسعه خدمات مهندسی نساجی راینو با شعار « فکری نو، راهی نو» در سال ۱۳۹۵ با همت چند تن از همکاران تأسیس شده است. فعالیت‌های این شرکت به دو بخش اصلی تقسیم می شود.
بخش اول از مهمترین و اصلی ترین اهداف شرکت است که با عنوان «کلینیک فرش دکتر دیاری» و شعار «راه حل هایی برای فرش» بصورت کاملا تخصصی و حرفه ای در صنعت فرش ماشینی و صنایع وابسته فعالیت دارد. از مهمترین اهداف کلینیک فرش دکتر دیاری می‌توان به ارائه انواع خدمات مهندسی و مشاوره تخصصی در صنعت فرش ماشینی و صنایع وابسته و همچنین تولید محصولات دانش بنیان در این صنعت اشاره نمود. فعالیت‌های کلینیک فرش دکتر دیاری در هر دو مورد ذکر شده بشرح زیر است:
- ارائه انواع خدمات مهندسی و مشاوره تخصصی در صنعت فرش ماشینی و صنایع وابسته شامل:
مشاوره تخصصی مواد اولیه مصرفی صنعت فرش ماشینی، مشاوره تخصصی در زمینه عیب یابی خطوط تولید و یا محصول و ارائه راه حل ها، مشاوره خطوط تولید و خرید ماشین آلات، مشاوره کنترل کیفیت الیاف، نخ و فرش تولید شده، اجرای سامانه دیده بان کنترل کیفییت، مشاوره و تدوین استراتژی واحد های تولیدی، مشاوره و تدوین انواع طرح های توجیهی در صنعت فرش ماشینی، مشاوره و اجرای طرح عارضه یابی کارخانجات و ارائه راه حل های اجرایی، مشاوره و اجرای طرح زمان سنجی در کارخانجات، مشاوره و پیاده سازی واحد تحقیق و توسعه (R&D)در کارخانجات، مشاوره و انجام تحقیقات بر روی بازارهای صادراتی در کشورهای هدف، مشاوره تخصصی و استقرار سامانه های مدرن فروش از جمله مدیریت ارتباط با مشتریان (CRM)، باشگاه مشتریان، کارت وفاداری، فروشگاه الکترونیک و…
- تولید محصولات دانش بنیان در صنعت فرش ماشینی: جامع ترین کتاب فرش ماشینی، جعبه مراقبت از فرش ماشینی (جعبه لکه بری فرش ماشینی)، کیت تشخیص الیاف اکریلیک-پلی استر، کیت تشخیص الیاف پنبه-پلی استر، جعبه ابزار کنترل کیفیت فرش ماشینی، جعبه کمک های اولیه فرش دستباف ( جعبه لکه بری فرش دستباف)، هود آزمایشگاهی ضد آب، میکرسکوپ دیجیتالی با بزرگ نمایی ۵۰۰ و ۱۰۰۰.
«اورژانس طراحی فرش ماشینی» از دیگر بخش های شرکت توسعه خدمات مهندسی نساجی راینو است. این مرکز با کادری متخصص و مجرب، بدون هر گونه کپی کاری و بصورت کاملا قانونی به ارائه خدمات در زمینه طراحی فرش می پردازد. خدمات ارائه شده در اورژانس طراحی شامل تغییر اندازه نقشه، تغییر تراکم، تغییر شانه، رنگ و نقطه کردن طرح، ادیت طرح، بازسازی طرح است.
چه مسائلی باعث شد که شما به فکر راه‌اندازی همچین مجموعه‌ای افتادید؟ ایده و فکر این شرکت به چه شکلی مطرح شد؟
جای خالی خدمات مهندسی در صنعت فرش ماشینی احساس می‌شد و اینکه بنده به عنوان یک فرد دانشگاهی متخصص در حوزه فرش ماشینی احساس کردم وظیفه دارم در حد توان در علمی شدن و به روز شدن فرآیندها در شرکت‌های فرش ماشینی و شیوه مدیریت کارخانجات فرش ماشینی به مدیران و صاحبان زحمت کش این صنعت کمک کنم تا انشاالله این صنعت پر افتخار را که با زحمات فراوانی به این نقطه رسیده به نسل بعدی منتقل کنیم.
میزان استقبال شرکت‌های فرش ماشینی از خدماتی که شما ارائه می‌دهید به چه شکلی است؟
بسیاری از مدیران و صاحبان محترم کارخانجات فرش ماشینی به این درک رسیده‌اند که ادامه کار این صنعت بدون توجه به مسائل علمی غیر ممکن است و حتی خطر سقوط مجموعه تولیدی آنها را در بر دارد. بنابراین استقبال خوبی از مباحث مشاورهای این شرکت شده است.
چه تعداد از شرکت‌های تولیدی ما بخش تحقیق و توسعه را در مجموعه‌های خود دارند؟ دلیل فعال نبودن این بخش در برخی از شرکت‌ها چیست؟ فعال شدن این بخش باعث چه تغییراتی در کارخانه ها میشود؟
در بسیاری از شرکت های فرش ماشینی فعال در ایران، بخش تحقیق و توسعه وجود ندارد و حتی در برخی از آنها واحد تحقیق و توسعه صرفاً در حد یک آزمایشگاه معمولی با اندکی تجهیزات آزمایشگاهی است که فاصله زیادی با مفهوم واحدهای تحقیق و توسعه در معنی درست آن دارد. یکی از خدمات مشاورهای شرکت راینو (کلینیک فرش دکتر دیاری) ارائه خدمات در راستای تأسیس واحدهای تحقیق و توسعه در شرکت های فرش ماشینی است.
می‌توانیم بگوییم شرکت شما درواقع به دلیل نبود بخش تحقیق توسعه در شرکت‌های تولیدی به وجود آمده و کار آنها را انجام می‌دهید؟
بله، و البته آمادگی داریم تا شرکت‌هایی که خود تمایل به ایجاد واحد تحقیق و توسعه دارند را یاری کنیم تا در رسیدن به این مهم موفق شوند.
اگر موافق باشید به سراغ آمار و ارقام و اطلاعاتی از میزان تولید فرش ماشینی در کاشان برویم؟ درحال حاضر چه تعداد شرکت فرش ماشینی و در چه میزان تولید انجام می‌دهند؟
در حال حاضر حدود ۷۰۰ شرکت فرش ماشینی در دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل مشغول تولید و صادرات فرش ماشینی هستند که نزدیک به ۷۵ درصد تولید فرش ماشینی در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. به عبارتی از حدود ۸۵ میلیون متر مربع فرش ماشینی تولید ایران حدود ۶۵ میلیون متر مربع انواع فرش ماشینی در این دو شهرستان تولید میشودکه باعث شده این منطقه قطب تولید فرش ماشینی ایران و یکی از بزرگترین مراکز تولید فرش ماشینی جهان باشد.
چه میزانی از این فرش‌های ماشینی تولید شده در کاشان قابلیت صادراتی دارند؟
به اعتقاد بنده تقریبا اکثر تولیدات شرکت‌های فرش ماشینی در این منطقه قابلیت صادراتی دارند.کیفیت محصولات نسبت به گذشته ارتقا چشم گیری یافته است، تکنولوژی ماشین‌آلات بروز شده، برند سازی مورد توجه قرار گرفته و… اگر شرکتی توان صادراتی ندارد لزوما بخاطر محصولات آن شرکت نیست بلکه بیشتر به نحوه مدیریت شرکت‌ها، نا آشنایی با قوانین و شیوه‌های صادرات، عدم تلاش در کشف بازارهای جدید و گاه سو مدیریت در برخی واحدهای تولیدی بر می‌گردد.
به نظر شما یکی دیگر از ضعف‌ها متوجه مسئولین برگزارکننده نمایشگاه و مسئولین استانی نیست که به جای برگزاری همایش‌های تخصصی و کلاس‌های آموزشی، بیشتر به سمت برگزاری نمایشگاههای استانی پرسود میروند؟ البته قبل از آن باید بپرسیم نمایشگاه استانی را مفید می‌دانید؟
نمایشگاههای استانی در حد نمایشگاه عرضه مستقیم کالا هستند و اساساً ظرفیت برگزاری نمایشگاه تخصصی را ندارند ضمن آنکه در تمامی استان‌ها مخاطب متخصص این صنعت را نداریم. آنچه این صنعت در حوزه نمایشگاهی از آن رنج میبرد شنیدن صدای متفاوت در بخش برگزاری نمایشگاه هاست. نمایشگاه بین‌المللی و تخصصی یک متولی دارد، نمایشگاه دیگری در شهر آفتاب به فاصله چند روز جلوتر و به تولیت نهاد دیگری برگزار میشود. منطقه کاشان و آران و بیدگل برخلاف غازی‌آنتپ ترکیه علی‌رغم آنکه قطب فرش ماشینی ایران است اما به دلیل نبود زیر ساخت‌ها از عدم برگزاری نمایشگاه تخصصی متضرر میشود.
آیا یکی از دلایل ضعف در تولید به خاطر عدم همکاری دانشگاه با صنعت تولید نیست؟ شما از معدود اساتید دانشگاهی هستید که ارتباط گسترده‌ای با صنعت دارید به نظر شما این شکاف عمیقی میان صنعت و دانشگاه از چه مسائلی ناشی میشود؟ چرا میان صنعت و دانشگاه ارتباط چندانی برقرار نمی‌شود؟
بله، درست است. شکاف میان صنعت و دانشگاه در ایران بسیار عمیق است. دانشگاه‌های ما به دلیل کمبود بودجه و روزمرگی با دردهای صنعت نا آشنا هستند و صنعت ما نیز چندان اعتقادی به انجام کارهای پژوهشی برای بهبود عملکرد واحد صنعتی خود ندارد. متأسفانه دو جزیره جدا از هم که هریک با تلاطمات اقتصادای، اجتماعی کشور این سو و آن سو میروند در حالی که اگر با یکدیگر متحد شوند کمتر آسیب خواهند دید. اساتید ما باید از چاردیواری دانشگاه خارج شوند و دردهای صنعت را بیابند و در نقطه مقابل صنعتگران ما به انجام کارهای علمی و پژوهشی که می‌تواند یکی از شیوه‌های کسب و کارشان باشد با نگاه منطقی‌تر و آینده سازانه‌تر بنگرند.
