درباره ابریشم بیشتر بدانیم
درباره ابریشم بیشتر بدانیم :: پر واضح است که رشد و در نهایت قطع وابستگی اقتصادی هرملتی به اجانب در گرو همت مردم آن کشور در رشد و ازدیاد تولیدات آن کشور می باشد .پرورش کرم ابریشم مستلزم تامین تخم نوغان ، برگ توت و امکانات مناسب پرورش می باشد .تامین نیروی انسانی آموزش دیده لازمه تکمیل کننده عملیات پرورش خواهد بود ، یکی از مصارف عمده ابریشم در دنیا تولید پارچه های ابریشمی است و از مزایا و ویژگیهای خاصی برخوردار است که مهمترین آنها ایجاد تحرک در مصرف کننده بخصوص خانمها می گردد و بهمین دلیل در دین مبین اسلام پوشیدن لباسهای ابریشمی برای خانمها تجویز گردیده است . از طرفی اگر فرهنگ استفاده از پوشاک ابریشمی بین خانمها رایج شود مصرف سرانه به مراتب بالا خواهد رفت .
بافت پارچه های ابریشمی نیزازدیر باز در ایران معمول بوده و شهرهای عمده کشور در زمانهای مختلف به تولید و صدورانواع پارچه های ابریشمی شهرت داشته اند . این هنر ارزنده به لحاظ مشکلات اقتصادی سالهای زیادی است که از رونق افتاده و در شرائط حاضر جز درمعدود نقاطی در کشور به بافت پارچه های ابریشمی اقدام نمی گردد . احیاء این صنعت و هنرارزنده درقالب امکانات پیشرفته جهانی می تواند وجهه ارزنده ای به توسعه نوغانداری و تجارت جهانی پارچه های ابریشمی معروف کشور بدهد و با ارزش افزوده فراوانی که تولید خواهد کر د به رواج و رونق اقتصادی کشور و بهبود و رفاه جامعه کشاورزی و صنعتی منجر گردد.
توسعه بافت قالی های نفیس ابریشمی و افزایش حجم صادرات این تولیدارزنده کشور نیزاز موارد توسعه نوغانداری می باشد که به رونق تجارت غیر نفتی کشور کمک خواهد کرد و موجبات جذب ارزهای خارجی به کشور را فراهم خواهدساخت . در این راستاطرح های توسعه نوغانداری و صنایع ابریشم راه گشای این تحول اساسی بوده و با اجرای آن امیدوار است که در جهت افزایش سطوح اشتغال ، ارتقاء کیفیت محصولات تولیدی ورفاه بیشترجوامع کشاورزی و صنعتی و افزایش توان اقتصادی کشورکمک گردد.
تاریخچه ابریشم
ابریشم لیفی است پروتئینی که به فرم رشته از دهان حشره کرم ابریشم ریسیده می شود ، این حشره لیف ابریشم را به دور خود تنیده و پیله ابریشم را درست کرده و درداخل آن بسر می برد .
بر اساس مدارک تاریخی اولین کشوری که به صنعت تولید ابریشم دست یافت کشور چین بود و این زمانرا مورخین ۲۶۵? سال قبل از میلاد مسیح ثبت کرده اند.چنانچه گفته اندملکه چین طرزاستفاده و بازکردن ابریشم از پیله را یاد گرفته و شخصا به پرورش کرم ابریشم و تولید آن پرداخته و بانی این صنعت مهم گردیده است.سالهای متمادی صنعت ابریشم در انحصار چین بود مردم چین سنت دیرینه ای در پوشیدن البسه ابریشمی دارند و برای اقلیتی استفاده از فرآورده های ابریشمی جزو ضروریات زندگی آنها قرار دارد. و اولین کشوری که پس ازچین به این صنعت دست یافت کشورشبه جزیره کره بود بعدها این صنعت به کشورهای ژاپن ، هندوستان ، ایران و کشورهای اروپائی از جمله فرانسه و ایتالیا رسید.
لوئی پاستور دانشمند فرانسوی موفق به کشف عامل بیماری پپرین وروش کنترل آن گردید،گر چه با این کشف صنعت نوغانداری فرانسه تا حدودی احیاء شد ولی انقلاب صنعتی و تغییرات اقتصادی و اجتماعی پدیدارشده در اروپا موجب گردید که شرائط احیاء کامل این صنعت فراهم نشود .
ابریشم بعنوان ظریفترین ، محکم ترین ، پردوام ترین و پر جلا ترین نخ جهان ازسابقه ای به قدمت تمدن بشری برخورداربوده و اصلی ترین مورد مصرف آن بافت پارچه های ابریشمی بوده است . بررسی تاریخ وسیر تحول جامه ملل نشان می دهد که فاخرترین لباسها همواره از پارچه های ابریشمی دوخته شده ابریشم هم در بافت پارچه های لطیف و خنک مناسب فصل گرما و هم درلایه آستر خزهای زمستانی بعنوان عایق حرارتی گرم مورد استفاده قرار داشته است .
پیشینه صنایع ابریشم در ایران
در ایران آغازورود و توسعه پرورش کرم ابریشم درسواحل بحرخزر می باشد ، ایران از قدیم الایام شاهراه ارتباطی بین شرق و غرب بوده و رفت و آمدهای تجاری جز ازطریق این کشور امکان پذیر نبوده است ، دوران حکومت مغول در ایران با پرورش کرم ابریشم و صنایع مربوط به آن پیشرفت محسوسی داشته و بافتن پارچه های ابریشمی مخصوصا در خراسان ، یزد و کرمان از اهمیت فوق العادهای بر خوردار بوده است .از نوشته های دانشمندان ومورخین وبعضی سیاحان قدیم چنین بر می آید که پرورش و نگهداری کرم ابریشم در مناطق مختلف خراسان ونواحی ساحلی دریای خزر مرسوم بوده است . چنانکه سیاحی به نام ( استخری ) از قرن ۱۳ نیز اشاره به این موضوع می نماید .به طورکلی پرورش کرم ابریشم در ایران در دو دوره مختلف با فاصله زمانی مدیدی رونق بسزائی داشته است ، اولین دوره در سالهای ۴۰۰ تا ۴۵۰ بعد ازمیلاد بوده است که در آن زمان ایران یکی از مراکز مهم پخش نوغان به شمار می آمد و از همین نقطه بود که تخم نوغان در دوران قدرت و سلطه اعراب به افریقا و از راه افریقا به اسپانیا واز آنجا در اواخر قرن دهم میلادی به ایتالیا برده شد .
مقدار تولیدابریشم را در حدود ۲۳۰ سال پیش در ایران تقریبا ۹۰۰ هزارکیلوگرم تخمین می زنند که اکثر آن به کشورهای اروپائی صادر می شده است .
ابریشم در آن زمان از منابع گرانبها بوده و بنا به نوشته مورخین قسمتی از مالیات جنسی ولایات ابریشم خیزبا ابریشم مبادله می گردید .
دوره صفویه را می توان عصر شکوفایی این فعالیت نام برد بطوریکه میزان تولید ابریشم را در این زمان تا ۳۰۰۰ تن بر آورد کرده اند و در این زمان مناطقی نظیر :مازندران، خراسان اصفهان،یزد،کرمان و کاشان از جمله مراکز تولید پیله و ابریشم بوده اند.
محصول ابریشم در گیلان آنچنان پر رونق بود که مورخ یونانی معتقد است که قدمت کرم ابریشم در گیلان به زمان بنی اسرائیل میرسد، او انتساب این نظر را به گیلانیها داده و نوشته است که بعقیده گیلانیها این کرم ها از جراحت ایوب پیغمبر زمانی که مشغول ریاضت بوده خارج شده و ازآن زمان برای گیلک ها باقی مانده است .
کارخانه ابریشم کشی اولین بار اواسط قرن نوزدهم در دوران سلطنت ناصر الدین شاه بوسیله یکی از سرمایه داران گیلان به نام آقا محمد خان رشتی درقریه برکاده رشت بنا شد که فعالیت آن پس از مدت کوتاهی متوقف گردید . در آخرین سال سلطنت ناصرالدین شاه یکی دیگرازتجار معروف گیلان به نام حاج امین الضرب موفق شد درحددانش فنی آن روز کارخانه ابریشم کشی مجهزی با استفاده از ماشین آلات فرانسوی درشهر رشت ایجاد کند ، و با استفاده از مدیران بازرگانی دیبلت (debblet) فرانسوی انحصارتاسیس آن را به مدت ۲۰ سال به دست آورد این کارخانه با نیروی کارگران ایرانی چندین سال با موفقیت به ابریشم کشی و تولید محصول با کیفیت مورد قبول بازارهای بین المللی پرداخت ولی سرانجام مسائل اجتماعی و ناسازگاریهای دو فرهنگ شرق و غرب آن را به تعطیلی کشاند .
در زمان سلطنت احمد شاه قاجار شاید بیش از۱۰۰ کارخانه ابریشم کشی در گیلان تآسیس شد و شهرستان رشت به تنهائی صاحب بیش از۴۰ دستگاه ماشین برای خشک کردن پیله بود که از مهمترین آنها میتوان کارخانه پیله حاج معین السلطنه و کارخانه پیله رمضانی را نام برد.
در اواخر سلطنت قاجار به دلیل بی توجهی به این فعالیت و از طرفی شیوع بیماری مهلک پبرین مجددا دوره رکورد این صنعت شروع شد و میزان تولید ابریشم را به یکصد تن کاهش داد، پس ازشناخت عامل بیماری توسط لوئی پاستور این صنعت مجددآ درایران رونق گرفت . از آن به بعد فعالیتهایی در این زمینه به عمل آمد که به نتیجه مثبتی نرسید ،از جمله اینکه در سال ????کارخانه حریر بافی چالوس راه اندازی شد ولی تعطیل گردید . ضمن اینکه تولیدپیله توسط کشاورزان دستخوش نوسانهای قیمت آن در بازار بوده بطوری که میزان تولید نخ ابریشم در زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران به تن رسیده است.
کاروانهائی که محموله ابریشم خود را ازچین و مغولستان از راه ترکستان و ایران و ترکیه و به اروپاحمل می کردند اجبارآ راه طول و درازی را طی می نمودند که این راه به جاده ابریشم مشهور گشته است.
جاده ابریشم :
کاروانهائی که محموله ابریشم خود را ازچین و مغولستان از راه ترکستان و ایران و ترکیه و به اروپاحمل می کردند اجبارآ راه طول و درازی را طی می نمودند که این راه به جاده ابریشم مشهور گشته است.
جاده ابریشم تاریخ دیرینه‌ای دارد و در روند پیشرفت تمدن جهان نقش مهمی ایفا کردهاست.با ایجاد جاده ابریشم سالانه مقادیر منتابهی از ابریشم چین ازطریق هندوستان و ایران به طرف غرب حمل و در آنجا با کالاهای دیگرمبادله میگردید ، اهمیت تجارت این کالا وحمل ونقل آن از طریق این جاده تا زمان توسعه راههای دریائی و حفر کانال سوئز ادامه داشته است . همچنین مسیر مهم گسترش تمدن باستانی چین به غرب به شمار می‌رفته و بیش از دوهزار سال پیش پل تبادلات اقتصای و فرهنگی شرق و غرب بوده است. این جاده اساسا درسلسله “هان” چین در قرن یکم قبل از میلاد شکل گرفت. در آن زمان جاده ابریشم بهافغانستان، ازبکستان، ایران و شهر “اسکندریه” مصر در غرب امتداد می‌یافت. راهاندازی جاده ابریشم باعث تبادلات مستقیم و تاثیر گذاری بین این تمدن‌های قدیمی شداز آن به بعد، پیشرفت این تمدن‌ها دیگر بدون ارتباط نبود و جاده ابریشم مسیرگفت‌وگوی تمدن‌های شرق و غرب نامیده شده است .
بر اساس منابع تاریخی “مارکوپولو” از راه جاده ابریشم دریایی وارد چین شده و از همین جاده به “ونیز” زادگاه خودبازگشته است .
کاربردهای توت :
ساقه های درخت توت و پودر ساقه توت یک بستر خوب برای تولید قارچ خوراکی است ، بعضی از کشاورزان بعد از هرس ساقه های درخت راجمع آوری واز آن برای کشت قارچ استفاده می نمایند .
در سال های اخیر با کشف منافع داروئی برگ توت تعدادی از شرکت ها اقدام به تولید چای از برگ توت نموده اند که البته استانداردهای آن از سوی مراکز دولتی اعلام شده است . امروزه این نوع چای درکشورهائی نظیر چین و تایلند تولید می گردد که درکاهش چربی ، فشارخون ، کاهش گلوکز خون ، پیشگیری ازدیابت ، کاهش کلسترول دررگ ها ، کاهش چربی کبد به عنوان آنتی اکسیدان ، افزایش فعالیت آنزیم های دفاعی ، پیشگیری ازسرطان و کاهش وزن بدن موثر است .
مزایای پودر شفیره کرم ابریشم:
شفیره: مرحله ای از دگردیسی کرم ابریشم در داخل پیله که حدفاصل مرحله کرمی و پروانگی میباشد. پودر شفیره کرم ابریشم یک خوراک پروتئینی غیر متداول برای حیوانات بوده که به عنوان یک محصول فرعی پس ازجداکردن رشته های ابریشم از پیله بدست می آید . قبل از بازشدن رشته های ابریشم پیله را حرارت می دهند تا شفیره آن کشته شود . ازیک پیله ابریشم مقادیر زیادی نخ رشته ای با ملکول های کشیده و لیفی شکل بدست می آید . پس ازجدا شدن نخ ابریشم ، شفیره باقیمانده خشک و سپس آسیاب می شود .
پودر شفیره کرم ابریشم حاوی مواد جاذب شیمیائی و تحریک کننده اشتهای ماهی هاست و بهترین جایگزین پودر ماهی در جیره آبزیان می باشد .
شفیره کرم ابریشم ،از ضایعات صنایع تولیدی ابریشم و پسماند فرآیند ریسندگی است. با توجه به ساختارآمینواسیدی شفیره ، تصور می شد که این ماده قابلیت جذب مواد رنگزای گوناگون را باتنظیم شرایط جذب خواهد داشت. جذب مواد رنگزا به خواص این ماده و ساختار آن ، اندازه ذرات ، دماو زمان بستگی دارد. شفیره کرم ابریشم پس از آماده سازی به عنوان جاذبطبیعی جهت حذف مواد رنگزا مورد استفاده قرار می گیرد. این شفیره ها از دو جنبهاستخراج بیوپلیمرها و خود کرم ابریشم بررسی شده است. از بیوپلیمرهای به دست آمده ازشفیره کرم ابریشم می توان در صنایع دارویی و پزشکی مانند تولید باندهای ترمیم زخم وهمچنین در صنایع تصفیه آب و پساب به عنوان الکترولیت استفاده کرد.
کاربردهای پزشکی و داروئی کرم ابریشم
ژاپن به منظورتکمیل اطلاعات نقشه ژنتیکی کرم ابریشم سال ۱۹۹۹ را بعنوان پروژه کرم ابریشم آغاز کرده است اخیرآ ژاپن و کره موفق شدند که با انتقال یک ژن موسوم به ( Jellyfish )کرم ابریشم ترانسژنیک تولید نمایند . اگرتولید این نوع کرم ابریشم عملی شود می توان انتظار داشت که مواد شیمیائی مفید متعددی نظیر ابریشم اسپایدر ، کلاژن ، فیبروئین و….. به مقدار زیاد توسط کرم ابریشم تولید شود .
پودر کرم ابریشم به عنوان کاهش دهنده فشار خون برای افراد دیابتی نوع ۲ مطرح شده است و هم اکنون مطالعاتی در خصوص دستیابی به عامل ضد دیابت درپودرکرم ابریشم درجریان است ، در این بررسی هامشخص شده است که پودر کرم ابریشم ، گلوکز حیوانات دیابتی را کاهش می دهد. احتمالآ بخشی از این فعل و انفعال به دلیل ممانعت از فعالیت آنزیم آْلفا – مالتازگلوکوزاید که درروده کوچک بوده و جذب گلوکز به وسیله خون یا بافت را به تآخیر می اندازد . همچنین ثابت شده است که پودر کرم ابریشم در تحرک سیستم ایمنی ، رفع خستگی و بهبود مقاومت مؤثر است . کرم ابریشم می تواند یک مولد عامل ضد باکتریایی با استفاده ازکلو ویروس ها بوده و در سیستم ایمنی کرم ابریشم تلاش شده است تعدادی پروتئین ضد باکتریایی نیز ازکرم ابریشم جدا و خالص سازی شود . درگذشته درطب سنتی چین از لاروهای خشک مبتلا به موسکاردین سفید استفاده می شده و در حال حاضر از این لاروها برای ضد عفونی ، کاهش کلسترول ، درمان دیابت استفاده می شود .
کاربردهای پروتئین ابریشم :
ابریشم:ابریشم بصورت دو رشته یا فیلامنت با سطح مقطع مثلثی شکل از دو سوراخ ریز که در بخش زیرین دهان کرم جای دارد بیرون آمده با یکدیگر جمع و بیدرنگ در برابرهوا خشک و به فرم پیله ریسیده می شود .
بعد از اینکه کشورهای پیشرو تصمیم گرفتند که محصولاتی با ارزش افزوده بیشترتولید کنند ، کاربرد پروتئین های ابریشم مورد بررسی قرارگرفت به این منظور پودر ، فیلم و محلول آن تولیدشد . تحقیقات متعدد نشان داد که از فیبروئین می توان درصنایع مختلف از جمله آرایشی ، غذائی ، پزشکی و داروسازی استفاده نمود .امروزه از پودرابریشم به سبب خصوصیات فیزیکی و شیمیائی آن استفاده فراوانی می شود . ویژگی های فیبروئین درخصوص سازگاری پوستی ، بلوکه کردن اشعه ماورای بنفش ، نگهداری رطوبت و چسبندگی پوستی سبب شده است که ازدهه ۱۹۷۰ در صنایع آرایشی استفاده شود . فیبروئین هنگامی که درمواد آرایشی مو استفاده می شود اثر فوق العاده ای بر درخشندگی ، جلا و حالت مو داردو ازآن دربرابر تغییر رنگ محافظت می نماید .
فیبروئین پروتئین اصلی ابریشم با استفاده از روش های شیمیائی و بیولوژیک قابل تجزیه به الیگوپپتیدها و اسیدهای آمینه است . این موضوع سبب شده است که در حال حاضر ۹۹% فیبروئین قابل جذب توسط انسان باشد هنگامی که فیبروئین جذب شود تآثیرزیادی بر کاهش سطح کلسترول و قند خون همچنین پیشگیری و درمان پارکینسون ، کند ذهنی و سهولت متابولیسم الکل را دارد .
فیبروئین به عنوان یک افزودنی در نوشابه ها ، شیرینی ، تافی ، رشته سوپ ،خمیر سویا استفاده می شود نخ ابریشم از گذشته به عنوان نخ جراحی استفاده می شده است اخیرآ تحقیقات زیادی جهت استفاده از فیبروئین ابریشم درپزشکی و داروسازی انجام شده است بر اساس نتایج این تحقیقات از فیبروئین برای ماده پوششی زخم ها به عنوان جایگزینی پوست طبیعی ، غشای پوستی ، حامل دارویی ، حسگرهای بیولوژیک استفاده می شود فیبروئین می تواند جایگزین چندین ماده مورد استفاده در پلیت های آزمایشگاهی نظیر کلاژن ، سیلیکون و پلیسترن شود .به عنوان یک کاربرد درصنایع پودر ابریشم طی مراحل فرآوری شده و بارنگ مخلوط می شود این نوع رنگ بعد از مصرف ضمن ایجادسطحی نرم بر روی سطوح استیل ، چوب، پارچه و غیره سبب حفاظت از آنها می شود .
روش ترمیم عصب های آسیب دیده بوسیله ابریشم :
دانشمندان انگلیسی براساس تحقیقاتی اعلام نمودند که می توان از الیاف ابریشم برای کمک به ترمیم عصب های آسیب دیده استفاده نمود. ، این دانشمندان ثابت کردند عصب می تواند در کنار دسته ای از الیاف خاص، موسوم به “اسپایدراکس” که مشخصه های مشابه تار عنکبوت دارد، رشد کند.این گروه از محققان امیدوارند که تار ابریشم بتواند عصب قطع شده (حتی در موارد قطع نخاع ) را نیز به رشد مجدد وادار کند. کرم های ابریشم که ابریشم “اسپایدراکس” را تولید می کنند به لحاظ ژنتیکی دستکاری شده اند تا الیاف مناسب پیوند با سلول عصب را بسازند.پرفسور “جان پریستلی” از دانشگاه “کویین مری” لندن که سرپرستی این تحقیق را برعهده دارد، می گوید: الیاف ابریشم مانند یک داربست عمل می کند و سلول های عصب می تواند بر روی آن رشد کند. گروه تحقیق دانشگاه کویین مری، الیاف ابریشم را در نسوج کشت شده و همچنین حیوانات آزمایش کرده است که در دو مورد، نتیجه موفقیت آمیز بوده است. در تصاویری که از روند رشد سلولهای عصب گرفته شده، دو تحول دیده می شود. یکی رشد فیبرهای عصب در کنار ابریشم و دیگری رشد سلولهای کمکی موسوم به شوان است که برای بازسازی عصب نقش بسیار مهمی دارد، در آزمایش هایی که بر روی حیوانات صورت گرفته الیاف ابریشم به رشد عصب در ناحیه نخاع و عصب جنبی کمک کرده است. یکی از مزایای الیاف ابریشم این است که می توان آنها را به شکل لوله هایی پیچیده برای جاسازی عصب درآورد. از این لوله های ابریشمی همچنین می توان برای پل زدن میان انتهای عصب پاره شده استفاده کرد. این گروه تحقیق امیدوار است که بتواند از ابریشم برای درمان بیمارانی که عصب جنبی آنها – عصبی که عضلات و حس لامسه را میسر می کند ، مثلا در بریدگی عمیق دست، استفاده کند.
اهمیت صنایع ابریشم بافی
صنایع ابریشم بافی به لحاظ ارزش افزوده فراوانی که حاصل میکند در جهان وبخصوص درکشورهای صنعتی دست اندرکار ابریشم اهمیت ویژه ای دارند . قیمت های مناسب پارچه های ابریشمی در بازارهای جهانی و توسعه روز افزون مصرف فرآورده های ابریشمی از طرفی و ارزش افزوده فراوان این صنعت از طرف دیگر موجب شده که کشورهای عمده تولید کننده ابریشم مانند چین – کره – ژاپن مساعی خود را به جای فروش ابریشم خام ، به تولیدفرآورده های ابریشمی معطوف دارند و این امر اگر چه بازارهای جهانی ابریشم خام را با کمبودهائی مواجه و موجب افزایش قیمت نخ ابریشم شده و منافعی را متوجه تولیدکنندگان ابریشم می سازد ، معهذا چون قیمت نخ اساس قیمت فروش فرآورده های ابریشم می باشد ، لذا افزایش قیمت نخ نمی تواندموجبی برای انصراف از تفکر ایجادصنایع ابریشم بافی گردد بهمین دلیل کشورهای نوغان خیز باید برای دستیابی به ارزش افزوده فراوان این صنعت درحد توان مالی ، اقتصادی خود به تولید فرآوردهای نهائی ابریشم اقدام کنند .
درطرحهای توسعه نوغانداری علاوه بر استفاده کامل از نخ ابریشم تولیدی درصنایع قالی بافی ، بهره گیری از صنایع تبدیل ابریشم به فرآورده های نهائی ابریشمی نیز مورد نظر قرار گرفته و بتدریج که این صنایع در کشور احداث شوند فروش نخ ابریشم به بازارهای جهانی محدود ترخواهد گردید.
با استفاده از صنایع ابریشم ،علاوه بر انواع پارچه های خالص ابریشمی که درطرح ها و رنگهای بسیار متفاوت و متنوع تولید می شوند ، از ابریشم مخلوط با الیاف دیگری مانند پنبه ، کتان ، پشم و در بعضی موارد ویسکوز و پلی استر نیز پارچه ها وفرآورده های متنوع دیگری تولید می شود که هرکدام با مصارف مختلف ، ازجایگاه اقتصادی ویژه ای برخوردار است ولی در هر حال پارچه های ابریشمی خالص از سودآوری زیادی برخوردارمیباشند.
در خصوص ویژگی های اقتصادی صنعت نوغانداری قابل ذکر است که سرمایه گذاری در این رشته در مقایسه با پاره ای از فعالیت های تولیدی کمتر بوده و زمان بازگشت سرمایه این رشته بسیار سریع است و کشت و کار توت در غالب خاکها و با کیفیت مختلف توپوگرافی و شرایط فنی متفاوت ، امکان پذیر است . هم چنین در توتستان ها نیاز شدید به ماشین آلات وجود ندارد و کشت توت در کنار کانال های آبیاری ، حاشیه رودخانه ها و آب راه ها و مزارع عملی است و ارزش افزوده فعالیت های پرورش کرم ابریشم قابل توجه و بازگشت سرمایه گذاری سریع است . این فعالیت امکانات تأمین مواد اولیه برخی از صنایع نساجی ، قالی بافی ، پزشکی ، نظامی و مخابراتی را فراهم می سازد .
ویژگی های اقتصادی نوغانداری و صنایع ابریشم
را می توان ازجهات مختلف اقتصادی واجتماعی به شرح زیر مورد توجه قرارداد:
۱- سرمایه گذاری دراین رشته درمقایسه باپاره ای ازفعالیتهای تولیدی کمتر بوده وزمان بازگشت سرمایه ازبرخی رشته های دیگر سریعتر است .
۲- کشت وکار توت درغالب خاکها امکان پذیر بوده وبه خصوص درموقعیت جغرافیایی کشور دربیشتر نقاط مملکت قابل اجراست .
۳- بایک بار ایجادتوتستان امکان بهره برداری طی۳۰۰۰ سال بعدفراهم خواهدشدوهرینه های نگهداری سالانه هم چندان قابل ملاحظه نخواهدبود.
۴- این فعالیت امکانات تامین مواداولیه برخی از صنایع قالی بافی ،پزشکی ونظامی را فراهم می کند.
۵- این فعالیت می تواند به عنوان منبع درآمد ارزی کشورازطریق تولید موادخام ،نخ ابریشم قالی بافی وتولید پارچه وسایر فرآورده های ابریشمی مورد توجه قرارگیرد.
۶- پرورش کرم ابریشم علاوه برایجاد امکان استفاده ازتمامی نیروی فعال ،امکان بکارگیری بخش غیرفعال جامعه روستایی (کودکان،زنان وسالخوردگان) که توان انجام کارهای کشاورزی راندارندفراهم می سارد.
۷- حرفه ای است کارگرطلب واشتغالزا که به صورت شغل فرعی نیزمی توانددرمجاورت مشاغل اصلی روستایی موردتوجه قرارگیرد.
۸- بافراهم ساختن منبع درآمداضافی برای روستاییان می تواند به عنوان وسیله ای جهت جلوگیری ازمهاجرت آنهابه شهرها موردتوجه قرارگیرد.
۹- این فعالیت به واسطه تامین درآمد مستمر می تواند درتوسعه وبهبودوضع زندگی جوامع روستایی موثر باشد.
۱۰- بهبود هوای محیط، جلوگیری از فرسایش خاک و… را می توان از ویژگیهای زیست محیطی آن نام برد و اما اهمیت اقتصادی این فعالیت از آن جهت مورد تأکید است که می تواند با تأمین مواد اولیه برخی از صنایع همچون نساجی، پزشکی، نظامی، دامپروری و طیور و بافت فرش، موجبات کسب درآمد ارزی قابل توجهی برای کشور داشته و اشتغالزایی بالایی را به وجود آورد
هرقسمتی ازدرخت توت دارای ارزش پزشکی است . درختان توت ضرورتا جهت پرورش کرم ابریشم کشت ونگهداری می گردند.بعلاوه درخت توت دارای چوب خوبی بوده واز شاخه های آن جهت ساختن برخی ادوات کشاورزی ،ادوات موسیقی وهمچنین ازپوست آن برای ساختن کاغذهای اعلاء ،فیبرونئوپان استفاده می شود. و برای پایه ساختمانی و قطعاتی که تحمل به نیروی فشاری ، کششی و خمشی دارند ، مناسب می باشد .
در لنج سازی در سواحل خلیج فارس و دریای عمان تا حدودی رایج شده است . میوه آن خوراکی بوده و در صنایع تخمیری نیزکاربرد دارد.
امروزه با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش بی رویه شهرها ، این سنت خوب و دیرینه رو به فراموشی نهاده است که بایستی با احیاء و کاشت آن در فضای سبز شهری از قبیل حاشیه خیابانها و پیاده روها ، میادین ، بلوارها ،تفرجگاه ها و ایجاد باغهای عمومی ( توتستان ) در قسمت های مختلف شهر علاوه بر بوجود آمدن پارک های طبیعی برای مردم و حفظ سنت های دیرینه و افزایش سرانه فضای سبز شهری در تقویت و پرورش کرم ابریشم جهت تولید پیله و نخ ابریشم مثمر ثمر خواهد بود.
———————————————————————————–
این مطلب را نیز بخوانید
پیشنهاد سردبیر : رونق صنعت فرش ماشینی و پدیده هایپرمارکتهای فرش
————————————————————————————
تحریریه مجله نساجی کهن
ارسال مقالات و ترجمه جهت انتشار در سایت : info@kohanjournal.com
